پایان نامه

 

  مقاله علل اصلاح نژاد دامهای ایران در pdf دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله علل اصلاح نژاد دامهای ایران در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله علل اصلاح نژاد دامهای ایران در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله علل اصلاح نژاد دامهای ایران در pdf :

علل اصلاح نژاد دامهای ایران

بیوتکنولوژی یا فنآوری زیستی، که به صورت توانائی بکارگیری فرآیندهای زیستی در بعد صنعتی تعریف میشود در دو دههِ گذشته، کاربردهای گستردهای در عرصه های کشاورزی وبهداشت، محیط زیست و غیره یافته است.
بیوتکنولوژی در مفهوم عام و نزد اکثریت مردم معنای درآمد بی دردسر را تداعی نموده است و در دههِ اخیر این کلمه را غالبا به مفهوم همه چیز برای همهِ مردم کار می برند.

تاریخچه بیوتکنولوژی نشان می هد که سابقه استفاده از آن به 8 هزار سال قبل م

ی رسد. درزمان سومریان و رومیها از میکروارگانیزمها استفاده میکردند. حتی در جنگ جهانی نیز آلمانها که ازواردات گلیسرول برای تهیه مادهِ منفجره ناامید شده بودند از راه تولید میکروبی از مخمر به گلیسرول رسیدند
از دهه1980، بیوتکنولوژی زمینهِ جدیدی را برای رشد پیدا نمود که‌این تغییر مرهون پیشرفتی است که حاصل فن‌آوری برش و اتصال مولکولDNA به صورت دلخواه میباشد. اکنون این تفکر که بیوتکنولوژی با تکیه بر دستاوردهای مهندسی ژنتیک قادر است منافع عظیمی را نصیب ب

شریت نمایند، به شدت تقویت یافته است.
مهندسی ژنتیک در واقع انقلاب عظیمی را در علوم زیستی به وجود آورده‌و با سابقهِ کوتاه قریب بیست سال، سرشار از نتایج مثبت است. تحلیلگران آگاه قرن آینده را قرن امپراطوری

مهندسی ژنتیک، کامپیوتر و لیزر نامیده‌اند. امروزه در اثر مطالعات عمیق و بررسیهای

ژرف مرزهای ژنتیک مولکولی و یافته های‌ مربوطه شناخت ژنها به گونه‌ای دور از تصور گسترش یافته و حجم اط‌اعات حاصله و رشد روزافزون آن قابل مقایسه با هیچ دورانی نمی باشد. نمودار زیر به بعضی ازتوانمندیهای بیوتکنولوژی در علوم مختلف اشاره می کند:

تلقیح مصنوعی
‌‌‌‌اکنون تلقیح مصنوعی به یک فن‌آوری کاربردی با قدمت پنجاه ساله مبدل شده است وسطح وسیع در جمعیتهای گاوهای شیری برای کاهش هزینه نگهداری گاو نر و همچنین سرعت بخشیدن به پیشرفت ژنتیکی انجام می گیرد. تلقیح مصنوعی برنامه های تست نتاج را در مقیاس گسترده امکانپذیر می کند برای استفاده از این تکنیک روشهای دیگری برای انجماد اسپرم با نیتروژن مایع و رقیق کردن اسپرم ابداع گردیده است. در بعضی از کشورها همانند دانمارک و هلند استفاده عملی از تلقیح مصنوعی در صددرصد گاوداریها انجام می گیرد.

انجماد جنین
Leibo از اولین گاو آبستن از جنین منجمد شده در بیست سال پیش گزارش می هد و نتیجه گرفت که جنین منجمد شده نسبت به جنین تازه 01% باروریش را از دست داده است در هر بار تخمکریزی ماده گاوها در شرایط طبیعی فقط یک اووسیت آزاد میکنند که صورت باروری دورهِ آبستنی طولانی را نیز به دنبال دارد بنابراین‌ از این طریق پیشرفت ژنتیکی از یک نسل به نسل دیگر کند است. از سویی دیگر ماده گاو در طول عمر باروری خود، فقط چند گوساله تولید خواهد کرد که معمولا از ده گوساله کمتر است. از اینرو روشهائی که بتوانند تعداد گوساله ناشی از ماده گاوهای با ارزش ژنتیکی بالا را افزایش دهند، مزایای شایان توجهی خواهند داشت.

یکی ازاین روشها سوپر اوولاسیون است که باعث افزایش امکان دوقلوزائی در گله می شود.

انتقال جنین
انتقال جنین از دیگر ابزار و تکنیکهای‌ اصلاحگران‌ برای‌ سرعت‌ بخشیدن‌ به‌ پیشرفت‌ ژنتیکی گله‌ می‌باشد. عیب‌ روشهای‌ انتقال‌ جنین‌ اینست‌ که‌ گوساله‌های‌ بدست‌ آمده‌ ممکن‌ است‌ متعلق‌ به‌یک‌ جنس‌ نباشند و بنابراین‌ احتمال‌ ایجاد گوسالهِ فریمارتین‌ افزایش‌ م

ی‌یابد. با انتقال‌ جنین‌ می‌توان‌میانگین‌ تعداد زایش‌ در طول‌ عمر اقتصادی‌ گاو را از چهار شکم‌ به‌ بیست‌ و پنج‌ یا بیشتر افزایش‌ داد ودر نتیجه‌ نتاج‌ دامهای‌ مادهِ انتخاب‌ شده‌ در برنامه‌های‌ اصلاحی‌ افزایش‌ می‌یابد
لقاح‌ آزمایشگاهی
‌‌‌‌لقاح‌ آزمایشگاهی(IVF)یکی‌ از روشهایی‌ است‌ که‌ جنین‌های‌ مورد نیاز برای‌ انتقال‌ را فراهم می‌کند این‌ فرایند شامل‌ مراحل‌ زیر است:
– تحریک‌ تخمک‌ گذاری‌ در گاوهای‌ ماده‌ و جمع‌ آوری‌ اسپرم‌ در گاوهای‌ نر
– کنترل‌ رشد فولیکول‌ بوسیله‌ اولتراسوند
– جمع‌ آوری‌ تخمک‌ بوسیلهِ لاپارسکوپی‌
– لقاح‌ در آزمایشگاه‌ و کشت‌ جنین‌
این‌ جنین‌ها پس‌ از آمادگی‌ گاو گیرنده‌ آماده‌ انتقال‌ می‌شوند
تعیین‌ جنسیت
‌‌‌‌یک‌ تفاوت‌ بارز ژنتیکی‌ بین‌ افراد جنسیت‌ است. توانائی‌ تعیین‌ جنسیت‌ در جنین‌ می‌تواند مدیریت‌ برنامه‌های‌ اصلاح‌ نژادی‌ مهم‌ باشد یکی‌ از بهترین‌ مثالها در صنعت‌ گاوشیرده‌ جایگزین‌کردن‌ ماده‌هاست‌ که‌ همیشه‌ موردنیاز است. از آنجائی‌ که‌ معمولاإ 05% آبستنی‌ها، تولید گوساله‌ ماده‌می‌کند اهمیت‌ توسعه‌ روشهای‌ تعیین‌ جنسیت‌ جنین‌ در پرورش‌ گاوهای‌ شیرده‌ و نیز گاوهای‌ گوشتی‌محرز است‌ (27، 281). چندین‌ روش‌ برای‌ تشخیص‌ جنسیت‌ به‌ طور موفقیت‌ آمیز استفاده‌ می‌شودکه‌ به‌ ترتیب‌ عبارتند از روش‌ سیتوژنتیکی، تفکیک‌ اسپرمهای‌ حاوی‌ کروموزمهای‌ متفاوت، تعیین‌ایمینولوژیکی‌ آنتی‌ژنH-Y ‌، استفاده‌ از کاوشگرهایDNA می‌باشد.
حیوانات‌ همانندسازی‌ شده‌
‌‌‌‌در این‌ روشها هستهِ سلولهای‌ بالغ‌ و تمایز یافته‌ را در مرحلهِ خاصی‌ به‌ داخل‌ سلول‌ تخم غیرباروری‌ که‌ هسته‌ آن‌ خارج‌ شده‌ است‌ منتقل‌ می‌نمایند. بدین‌ ترتیب‌ تولد بره‌های‌ زنده‌ از سلولهای‌سوماتیک‌ مثل‌ غدد پستانی‌ امری‌ شدنی‌ است‌ و از مزایای‌

این‌ عمل‌ کاهش‌ فاصلهِ نسل‌ و استفاده‌ ازتعداد محدودی‌ از حیوانات‌ بسیار شایسته‌ و در نتیجه‌ پیشرفت‌ ژنتیکی‌ سریع‌ در گله‌ است‌ (371)

روشهای‌ ایجاد حیوانات‌ تراریخت‌

‌‌‌‌امروزه‌ از روش‌ انتقال‌ مستقیم‌ ژنهای‌ کنترل‌ کنندهِ هورمونها به‌ ژنوم‌ حیوانات‌ استفاده‌ می‌شود هر چند مطالعات‌ نشان‌ داده‌ است‌ که‌ انتقال‌ ژن‌ به‌ تنهائی‌ کافی‌ نیست‌ و تنظیم‌ دقیق‌ و بیان‌ یا تظاهر ژن‌نیز لازم‌ است. با انتقال‌ ژن‌ مورد نظر به‌ سیستم‌ ژنتیکی‌ حیوان‌ می‌توان‌ میزان‌ تولید هورمون‌ را به‌ مقدارزیادی‌ افزایش‌ داد. از حیوانات‌ ترانس‌ ژنیک‌ نظیر موش‌ جهت‌ تشخیص‌ بیماریهای‌ مهلک‌ و خطرناک‌نظیر سرطان‌ و کم‌خونی‌ استفاده‌ می‌شود تولید پروتئینهای‌ داروئی‌ نیز توسط‌ حیوانات‌ ترانسژنیک‌امکانپذیر است. برای‌ تولید پروتئین‌ داروئی‌ ابتدا ژن‌ مورد نظر با تکنیکهای‌ ریز تزریقی‌ و غیره‌ به‌داخل‌ جنین تک‌ سلولی‌ تزریق‌ می‌گردد. سپس‌ جنینها را داخل‌ رحم‌ مادران‌ گیرنده‌ جایگزین‌ می‌کنندبه‌ این‌ ترتیب‌ تعدادی‌ از فرزندان‌ متولد شده‌ ترانسژنیک، خواهند بود که‌ قادر هستند ژن‌ را به‌ نسلهای‌بعد انتقال‌ دهند. عیب‌ این‌ روشها اینست‌ که‌ حیواناتی‌ که‌ جدید و پرتولید در نظر گرفته‌ می‌شوندممکن‌ است‌ حاوی‌ ژنهای‌ مطلوب‌ نباشند.
‌‌‌‌یکی‌ از اهداف‌ انتقال‌ ژن‌ در دامهای‌ شیرده، تغییر ترکیبات‌ شیر می‌باشد. مقدار پنیر تولید مستقیما به‌ خصوصیت‌ مقدار کاپاکازئین‌ شیر وابسته‌ است‌ بدین‌ معنی‌ که‌ مایه‌ پنیر فقط‌ کاپاکازئین‌ راسوبسترا قرار می‌دهد و آن‌ را به‌ دو قسمت‌ یک‌ بخش‌ کوچک‌ که‌ 5% وزن‌ کازئین‌ اولیه‌ را دارد و یک‌بخش‌ بزرگتر که‌ پاراکاپاکازئین‌ است‌ تقسیم‌ می‌کند.
‌‌‌‌پاراکازئینات‌ حاصل‌ از محلول‌ مایهِ پنیر در برابر یون‌ کلسیم‌ حساس‌ بوده‌ و رسوب‌ می‌کندتجزیه‌ کاپاکازئین‌ باعث‌ بهم‌ خوردن‌ تعادل‌ بارهای‌ الکتریکی‌ شده‌ و به‌ دنبال‌ آن‌ مهاجرت‌ کازئینو به‌فاز محلول‌ عامل‌ اصلی‌ و ضروری‌ برای‌ منعقد شدن‌ شیر، می‌باشد. بنابراین‌ افزایش‌ تولید کاپاکازئین‌با تکنیک‌ انتقال‌ ژن‌ یک‌ احتمال‌ منطقی‌ به‌ نظر می‌رسد (4). هدف‌ دیگر در انتقال‌ ژن‌ تغییر لاکتوز شیرمی‌باشد که‌ کمک‌ بزرگی‌ به‌ امکان‌ مصرف‌ شیر توسط‌ بسیاری‌ از افراد است‌ که‌ حساس‌ به‌ لاکتوزهستند و قدرت‌ هضم‌ لاکتوز بعد از مصرف‌ شیر یا مواد غذائی‌ حاوی‌ شیر را ندارند.
‌‌‌‌اگر چه‌ تکنیک‌ انتقال‌ ژن‌ خبر از تولید تعدادی‌ از دامهای‌ پرتولید از لحاظ‌ ژنتیکی‌ را می‌دهد .سیر ترقی‌ آن‌ آهسته‌ است. توسعه‌ نژادهائی‌ از حیوانات‌ که‌ در برابر عفونتها مقاوم‌ هستند وبا روشهای‌ترانسژنیک‌ از مصونیت‌ ایمینولوژیکی‌ توارث‌پذیر برخوردار شوند

نیز از اهداف‌ دیگر تولید حیوانات‌ترانس‌ژنیک‌ می‌باشد .
‌‌‌‌شماری‌ از ژنهای‌ کاندیدا که‌ در سیستم‌ ایمنی‌ سهیم‌ هستند همبرای‌ انتقال‌ ژن‌ موردمطالعه‌ قرار گرفته‌اند. یکی‌ از موفقیت‌آمیزترین‌ آزمایشات‌ ترانسژنیک‌ ایجاد خوکهای‌ تولید کنندهِموگلوبین‌ انسانی‌ است‌ به‌ اینصورت‌ که‌ ناحیهِ تنظیم‌ کنندهِ ژن‌ بتاگلوبین‌ در انسان‌ را به‌ دو ژن‌آلفاگلوبین‌ متصل‌ نموده‌ و در نتیجه‌ خوک‌ ترانسژنیک‌ قادر به‌ تولید هموگلوبین‌ انسانی‌ در سلولهای‌خون‌ خود می‌باشد. بوسیلهِ آزمایشهای‌ شیمیائی‌ مختلف، مشخص‌ شده‌ است‌ که‌ هموگلوبین‌ انسانی‌در خوک‌ ترانسژنیک‌ همان‌ خصوصیات‌ هموگلوبین‌ طبیعی‌ انسانی‌ را دارد. البته‌ علی‌رغم‌ این‌ موفقیت‌به‌ هرحال‌ هموگلوبین‌ آزاد ممکن‌ است‌ که‌ جواب‌ مشکل‌ نباشد چون‌ این‌ هموگلوبین‌ قادر به‌ تبادل‌اکسیژن‌ بعد از ورود به‌ گلبولهای‌ قرمز انسان‌ نخواهد بود و معضل‌ تجزیه‌ شدن‌ آن‌ مسئله‌ دیگری‌ است
‌‌‌‌محدودیتهای‌ فرایند ترانسژنیک‌ در دامهای‌ بزرگ‌ همچون‌ گاو عبارتند از:
– دامهای‌ بزرگ‌ تعداد زیاد تخمک‌ ایجاد نمی‌کنند.

– کاشتن‌ دوباره‌ جنین‌ دستکاری‌ شده‌ با توجه‌ به‌ اینکه‌ از گوسفند و گاو در هر نوبت‌ حاملگی‌ فقط‌یک‌ فرزند متولد می‌شود کار آسانی‌ نیست.
– سیتوپلاسم‌ حیوانات‌ اهلی‌ به‌ اندازه‌ای‌ کدر است‌ که‌ مشاهدهِ پیش‌ هسته‌ بدون‌ استفاده‌ از فنون‌ویژه‌ ممکن‌ نیست‌
‌‌‌‌یکی‌ از ایده‌هائی‌ که‌ بسیار بعید به‌ نظر می‌رسد شناسائی‌ ژنهای‌ مسئول‌ خواب‌ زمستانی‌خرسها وانتقال‌ آنها به‌ گاوهای‌ گوشتی‌ می‌باشد که‌ احتمالا هزینهِ خوراک‌ را به‌ میزان‌ زیادی‌ کاهش‌خواهد داد
‌‌‌‌در مورد طیور، مسئله‌ ترانس‌ژنیک‌ بصورت‌ مقاومت‌ به‌ بیماریهائی‌ مثل‌ کوکسیدوز، لکوزافزایش‌ کیفیت‌ گوشت‌ یا پایین‌ آوردن‌ کلسترول‌ تخم‌مرغ‌ مطرح‌ می‌شد.
‌‌‌‌در مورد ماهی‌ تزریقDNA به‌ داخل‌ تخم‌ بارور در شماری‌ از گونه‌ها دیده‌ شده‌ است‌ در ماپیش‌ هسته‌ کاملا در زیر میکروسکوپ‌ قابل‌ روِیت‌ نیست‌ بنابراینDNA به‌ داخل‌ سیتوپلاسم‌تخمهای‌ بارور یا جنینهائی‌ که‌ در مرحلهِ چهار سلولی‌ هستند تزریق‌ می‌شود.
‌‌‌‌بر خلاف‌ پستانداران‌ در ماهی‌ لقاح‌ خارجی‌ است‌ و رشد جنین‌ در آب‌ صورت‌ می‌گیرد. از اینرو نیاز به‌ روشهای‌ لانه‌ گزینی‌ وجود ندارد. جنین‌ می‌تواند با تنظیم‌ دمای‌ تانک‌ زنده‌ بماند. امکان‌بقای‌ تخم‌ ماهی‌ بعد از تزریقDNA بالاست‌ و حدود35 تا 80 درصد می‌باشد و ایجاد ماهی‌ترانس‌ژنیک‌ درصد احتمالی‌ حدود 10 تا 70 درصد دارد .بسیاری‌ از مطالعات‌ اولیه‌ روی‌ماهیهای‌ ترانسژنیک، بر روی‌ آزمایشات‌ انتقال‌ ژن‌ هورمون‌ رشد استوار است‌ .

ژن‌ درمانی‌
‌‌‌‌ژن‌ درمانی‌ اصلاح‌ یک‌ اشتباه‌ متابولیسمی‌ مادرزادی‌ با وارد کردن‌ یک‌ ژن‌ طبیعی‌ در فرد مبتلامی‌باشد. البته‌ در مورد جانوران‌ اشتیاق‌ زیادی‌ برای‌ زنده‌ نگاه‌ داشتن‌ مبتلایان‌ به‌ بیماریهای‌ شدید وسخت‌ ژنتیکی‌ وجود ندارد.

‌‌‌‌اخیراإ روش‌ انتقال‌ ژنها در داخل‌ سلول‌ نطفه‌ای‌ موش‌ به‌ منظور رفع‌ یک‌ نقص‌ ژنتیکی‌ موردتجربه‌ قرار گرفته‌ است. در این‌ تجربه‌ ملکولهایDNA ‌را که‌ شامل‌ ردیف‌ کددار برای‌ سنتز پروتئین‌آزاد کنندهِ گونادوتروپین(Ghrh)هستند، بداخل‌ هسته‌ تخمک‌ بارور موشهائی‌ که‌ مبتلا به‌ کم‌کاری‌ موروثی‌ غدد جنسی‌ بودند تزریق‌ نمودند. ژن‌ تزریق‌ شده‌ در هیپوتالاموس‌ تع

دادی‌ از موشهای‌تولید شده، فعال‌ گردید و رمز خود را در راه‌ سنتز هورمون‌ نامبرده‌ بیان‌ داشت. بعلاوه‌ فعالیت‌ ژن‌بطور طبیعی‌ تحت‌ اثر سیستم‌ تنظیم‌ کننده‌ قرار گرفته‌ و حیوان‌ از هر لحاظ‌ طبیعی‌ بوده‌ است. از این‌گذشته‌ در نسلهای‌ بعدی‌ حیوان‌ نیز اثری‌ دال‌ بر کمبودGhrh مشاهده‌ نشده‌ است‌

تشخیص‌ بیمارهای‌ دامی‌
‌‌‌‌روشهای‌ معمول‌ تشخیص‌ بیماریها در آزمایشهای‌ از جمله‌ آزمایشات‌ سرولوژی‌ و تزریق عوامل‌ بیماری‌زا به‌ حیوان‌ خطرناک‌ و کند است. در روشهای‌ تشخیص‌ با کشت‌ بافت، بافت‌ آلوده‌حاوی‌ عوامل‌ بیماری‌زا، تولید آنتی‌ژن‌ نموده‌ و سپس‌ با تست‌ آنتی‌بادی‌ شناسائی‌ می‌شوند. عیب‌ این‌روش‌ این‌ است‌ که‌ بعضی‌ از میکروبها دیر رشد هستند و کشت‌ حدود 1-3 ماه‌ طول‌ می‌کشد .

‌‌‌‌روش‌ دیگر تشخیص‌ بیماری‌ نمونه‌گیری‌ از خون‌ و بررسی‌ آنتی‌بادی‌ است‌ که‌ بدن‌ در مقابل آنتی‌ژنها تولید نموده‌ است. عیب‌ این‌ روش‌ هم‌ اینست‌ که‌ بیماری‌ باید تا مرحلهِ خاصی‌ پیشرفت‌نماید. از جدیدترین‌ روشهای‌ تشخیص، استفاده‌ از واکنش‌ زنجیره‌ پلی‌مراز(PCR)برای‌ تعیین‌DNA میکروارگانیزمهای‌ پاتوژن‌ است‌ و این‌ تشخیص‌ بر خلاف‌ روشهای‌ معمول‌ چند روز بیشترطول‌ نمی‌کشد و به‌ محصولات‌ بیولوژیکی‌ دیگر نیز نیاز ندارد .

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله در مورد دستگاه فرز در pdf دارای 41 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد دستگاه فرز در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد دستگاه فرز در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله در مورد دستگاه فرز در pdf :

دستگاه فرز

مقدمه :
آنچه صنعت ، وتولیدات آن راتشکیل میدهد ، قطعاتی است که توسط ماشین آلات صنعتی وبه کمک مهارت و تجربه مهندسین و صنعت کاران حرفه ای ساخته و پرداخته می شود واز همین جاست که می توان پی برد « صنعت آفریده صنعت است»‌

دستگاه فرز
دستگاه های فرز ، شاید از نظر نوع کار ، یکی از پرکارترین ، از نظر ساختمان متنوع ترین واز نظر کار کردن با آن دقیقترین دستگاه ها باشد .
با دستگاه فرز می توان کلیه چرخ دنده ها ، سطوح تخت وصاف ، سطوح با مقاطع دایره ، مستطیل ، لوزی حتی مقاطع نامنظم ( از نظر هندسی ) شیارهای مستقیم ومارپیچ و خلاصه 70% قطعاتی که در صنعت به چشم می خورد تراشید . از این جهت ، معمولا کار کردن با دستگاه های فرز به

دقت بالایی نیاز دارد این دستگاه ، از نظر ساختمان به دو دسته عمودی وافقی تقسیم می شوند که تقریابا مشخصات هر دو یکسان است ،اما کاربرد این دو نوع برای کارهای متفاوت کمی مختلف است .
گذشته از عمودی یا افقی بودن ، شکل ظاهری فرزها بسیار متنوع است به گونه ای که شرح تک تک آنها در حوصله این مختصر نمی گنجد .

همانگونه که گفته شد کارکردن بادستگاه های فرز ، نیاز به دقت بالایی داشته و استفاده از متعلقات آن ، الزامی به نظر می رسد .
به هر حال ، پیش از شروع به کار ، لازم است تا کلیه قسمت های دستگاه مرتب و روغنکاری شده ، لوازم و ابزار آلات کمکی و و سایل اندازه گیری کالیبره شود واز متعلقات در جای خود ، به طور دقیق نگهداری به عمل آید .
شکل های 192 و 193 دستگاه های فرز افقی و عمودی را نشان می دهد .
قسمت های مهم این دونوع دستگاه را که از متداولترین آنهاست می توان چنین معرفی کرد :
1- پایه میز
2- فلکه تنظیم ارتفاع میز ( فلکه حرکت عمودی میز )
3- کشوی حرکت عرضی میز
4- فلکه تنظیم حرکت عرضی میز
5- میز اصلی ماشین
6- دسته حرکت طولی میز ماشین
7- اهرم حرکت اتومات میز
8- سر دستگاه ( در فرز افقی ) و کلگی ماشین ( در فرز عمودی ) که قابل تنظیم است
9- ضامن گلگی ( در فرز افقی ) و فلکه تنظیم حرکت عمودی محور (درفرز عمودی )
10- محور کار یا درن ( در فرز افقی ) و محور کار یاگلویی ( در فرز عمودی )
11- اهرم تغییر عده دوران

12- اهرم تنظیم مقدار پیشروی
13- محدود کننده های حرکت اتومات میز

1-4 کاربرد قسمت های مهم دستگاه فرز
1-1-4- پایه میز :
درواقع این قسمت ، فقط پایه ای برای میز ماشین نیست ، بلکه قسمت اعظمی از چرخ دنده های دستگاه داخل آن یاتاقان بندی شده و نگهدارنده فلکه ها می باشد . روی این پایه ، ریل ذوزنقه ای شکل پرداخت شده ای قرار گرفته که درواقع به منظور حرکت افقی ( درجهت محورz ها ) میز تعبیه شده است زیرا این قسمت نیز ، استوانه‌ای پرداخت شده قرار گرفته که راهنمایی است برای حرکت عمودی ( درجهت محورy ها ) میز .

2-1-4 فلکه تنظیم ارتفاع میز ( فلکه حرکت عمودی میز )
این فلکه : حرکت عمودی میز را تامین می کند اگر درجهت عقربه های ساعت گردانده شود میز به طرف بالا وخلاف این جهت ، به طرف پائین حرکت می کند . معمولا فلکه هایی که برای حرکت های مختلف میز ماشین به کار می روند . دارای خلاصی هستند یعنی هر چه فلکه گردانده شود ، میز حرکتی نمی کند ،لذا باید ابتدا به کمک نیروی دست آن را به طرف داخل فشار ودر همان حالت فشار ، وقتی احساس شد که حرکت فلکه کمی سفت شده ، باید آن را گرداند .

علت استفاده از این مکانیزم این است که هنگام کار ممکن است دست ، پا و حتی بدن فرزکار به فلکه های حرکت دهنده میز برخورد کند . در این صورت با حرکت فلکه ، میز جابجا شده واحتمال شکستن ابزار یا حداقل خارج شدن دستگاه و کار از حالت تنظیم پیش خواهد آمد ، اما وقتی فلکه ها به این سیستم مجهز شوند ، این احتمالات از بین می روند .

3-1-4 کشوی حرکت عرضی میز :
کار این کشو ، تامین حرکت عرضی میز درجهت محور z هاست که توسط فلکه مربوط فراهم می گردد .

4-1-4 فلکه تنظیم حرکت عرضی میز :
با گرداندن این فلکه در جهت عقربه های ساعت ، میز (درجهت محور z ها ) از فرز کار دور شده با حرکت آن درجهت عکس عقربه های ساعت ، میز به فرز کار نزدیک می شود .

5-1-4 میز اصلی ماشین :
مانند میزهای دیگر ، دارای شیارهای T شکل بوده که می توان قطعه را توسط روبنده‌ها و پیچ ها روی آن بست یا گیره را به کمک پیچ های سر T شکل روی آن محکم نمود .
میز ماشین ، دارای سطحی سخت شده و کاملا پرداخت می باشد که به تنهایی می‌تواند حرکت طولی در جهت محور Y ها را تامین کند این کار ، هم به کمک دسته مربوطه‌ای که به همین منظور در دو انتهای میز تعبیه شده انجام می گیرد ، وهم به کمک اهرم اتوماتی که برای این حرکت پیش بینی شده است .

6-1-4 دسته حرکت طولی میز ماشین .
با گرداندن این دسته در جهت عقربه های ساعت ، میز از فرز کار دور ، ودر جهت خلاف عقربه های ساعت به فرز کار نزدیک می شود . یعنی با توجه به شکل ،میز به سمت چپ یا راست حرکت می کند ( درجهت محور X ها ) .

7-1-4 اهرم حرکت اتومات میز :
این اهرم درست در جلوی میز دستگاه قرار گرفته و حرکت اتومات را با پیشروی از
قبل تعیین شده تامین می کند اگر این اهرم به سمت چپ کشیده شود ، میز به سمت چپ ، واگر به سمت راست کشیده شود به طرف راست حرکت می کند .

8-1-4 سر دستگاه وکلگی ماشین :
سر دستگاه ( درماشین افقی ) وظیفه نگهداری کلگی دستگاه را به عهده دارند که توسط زبانه ذوزنقه شکلی که برای همین منظور روی کف زیرین تعبیه شده فراهم می‌گردد این زبانه کاملا پرداخت شده وبه عنوان راهنما برای کلگی مورد استفاده قرار می گیرد .

کلگی دستگاه ( درماشین عمودی ) نیز وظیفه نگهداری محور کار رادارد و برای تراش زاویه ، می توان آن را تحت زاویه قرار داد برای زاویه دار کردن ، کافی است پیچ های روی این قسمت را شل کرده ، و آن را با توجه به نوار مدرجی که روی گلویی نصب شده ، گرداند تا زوایه مورد نظر به دست آید . واضح است که پس از تنظیم زوایه ، دوباره باید پیچ ها را محکم کرد .

9-1-4 ضامن کلگی و فلکه تنظیم حرکت عمودی محور :
ضامن کلگی ( در ماشین افقی ) تنها وظیفه محکم کردن کلگی را در جای خود دارد .
یعنی هرگاه محور از بوش و تیغ فرز مورد لزوم پر شد ، باید کلگی را داخل راهنمای سر دستگاه قرار داد وضامن را بست . با این عمل ، کلگی کاملا محکم می شود

.
فلکه حرکت عمودی محور ( دردستگاه عمودی ) برای تامین حرکت عمودی به کار می رود . هنگامی از این قلکه استفاده می شود که میز ، تا حداکثر مقدار خود به طرف بالا آمده و باید بار دادن عمودی را جهت انجام کار تامین نمود . در این حالت (معمولا در اکثر دستگاه ها ) باگرداندن فلکه ، در جهت خلاف عقربه های ساعت ، می توان محور را به پائین حرکت داده بارمورد لازم را به دست آورد .

10-1-4 محور کار ( درن و گلویی )
محورکار دردستگاه های فرز افقی و عمودی متفاوت است بدین ترتیب که در دستگاه‌های افقی ، این محور به صورت یک شافت یا یک درن ( میله مخروطی ) می‌باشد (همانگونه که در شکل 194 الف و ب نشان داده شده ممکن است این محورها دارای انواع گوناگون واستاندارد شده ، فروانی باشند ) که تیغ فرز باید داخل این میله قرار بگیرد و توسط بوش هایی که در شکل 195 آورده شده مهار شوند .

برای جا زدن محور کار و پر کردن آن با بوش ها وتیغ فرز باید مراحل زیر را طی نمود .
ابتدا باید دنباله مخروطی را داخل محور اصلی دستگاه قرا رداده و آنرا به خوبی محکم کرد برای این منظور ، پیچی وجود دارد که در انتها ، یا روی محیط دنباله استوانه ای از قسمت مخروطی این میله تعبیه شده است لذا با سفت کردن این پیچ ، محور در جای خود محکم می شود .
باید بوشهایی که قبلا داخل میله قرا رگرفته بودند بیرون آورده ، نسبت به محل قرار گرفتن قطعه کار ، بوش در داخل میله قرار داد .
اکنون تیغ فرز راباید طوری داخل محور کار قرار داد که جا خارهای تیغ فرز و محور کار درست مقابل هم قرار بگیرند .
باید خارمربوطه را داخل کرده و بوش های باقی مانده را داخل محور قرار داد تا محور
از بوش پر شود ( شکل 196 الف و ب )
باید کلگی را داخل راهنمای سر دستگاه کرد ضامن آن را محکم نمود ، ( شکل 197 )
محورکار در فرزهای عمودی ، به کلگی دستگاه متصل است و کافی است که تیغ فرز را داخل آن نگه داشته ، پیچ چهار گوش روی کلگی را توسط آچار مخصوص محکم کرد .
11-1-4 اهرم تغییر عده دوران .

برای تغییر عده دوران دستگاه ، لازم است که شاخص اهرم را مقابل عددی که معرف عده دوران ( معمولا ) برحسب دور بر دقیقه می باشد قرار داد در اغلب دستگاه ها ، اهرمی برای تغییر عده دوران وجود ندارد ، بلکه مجهز ، به حلقه مدرجی هستند که دور تا دور آن اعدادی نوشته شده است ، اگر این اعداد مقابل علامت شاخص قرار بگیرد ، همان عده دوران را برحسب دور بر دقیقه را تامین می کند شکل 198 یک نمونه از این حلقه های مدرج را نشان می دهد .

به هر حال اگر اهرمی هم برای این منظور وجود داشته باشد ،گرداگرد اهرم ، اعدادی حک شده که معرف همان عده دوران است .

12-1-4 اهرم تنظیم مقدار پیشروی
این قسمت نیز مانند اهرم تغییر عده دوران ، ممکن است اهرمی یا حلقه ای باشد .
اعداد ثبت شده مقدار سرعت پیشروی دستگاه برحسب میلی متر در هر دوررا نشان می دهند شکل 199 نمونه ای از نوع حلقه هاست .

13-1-4 محدود کننده های حرکت اتومات میز :
این محدود کننده ها درواقع کلیدهایی هستند که با شل کردن پیچ هایشان و جابجا کردنشان ، میز به مقدار فاصله بین آن دو ، حرکت طولی انجام می دهد . واضح است که در صورت تنظیم شدن دقیق این محدود کننده ها وقتی میز به منتهی الیه سمت چپ رسید با محدود کنند چپ برخورد کرده و به سمت راست تغییر جهت می دهد وهمین طور هنگامی که به منتهی الیه سمت راست رسید به محدود کننده راست برخورد کرده و در نتیجه به طرف چپ حرکت می کند .

این قسمت معمولا در بیشتر فرزها وجود ندارد ، اما ممکن است دستگاه های فرز آموزشی به این سیستم مجهز باشند .

2-4 متعلقات دستگاه فرز
متعلقات دستگاه های فرز نسبت به عملیاتی که انجام می دهند . چندان متنوع و زیاد نیست ، اما از اهمیت بسیار بالایی برخوردارند . متعلقات و تجهیزات فرز عمودی و افقی تفاوتی باهم ندارند به جز وجود « بوش »هایی که داخل محورکار ( درن ) دستگاه فرز افقی قرار می گیرند ، به هر حال این وسایل عبارتند از :

1-2-4 کلت و گیره فشنگی :
کلت و سیله ایست ، برای گرفتن تیغ فرزهایی که دارای دنباله استوانه ای ( شکل 200) هستند کلت ها معمولا دارای دو قسمت می باشند قسمت فشنگ گیر که اصطلاحا « فشنگی » نام گرفته و تیغ فرز را درخود جای می دهد ، وبدنه مخروطی شکل که فشنگی داخل آن قرار می گیرد شکل 201 یک فشنگی و کلت را نشان می‌دهد .

طول فشنگی ها معمولا بلند تر از طول بدنه ها می باشد . بنابراین انتهای رزوه دار آن از بدنه خارج می شود وداخل قسمت دنده شده محور کار قرار می گیرد . با پیچاندن پیچ چهار گوش روی کلگی ( ماشین فرز عمودی ) قسمت رزوه شده فشنگی و محل دنده شده محور دستگاه ، داخل هم محکم می شوند .
کلت دیگری که معمولا به کار گرفته می شود ، برای تیغ فرزهای پیشانی تراش بزرگ یا کف تراش ها مورد استفاده قرار می گیرند شکل 202 نمونه ای از این کلت ها را
نشان می دهد که دارای ساختمانی ساده اما مطمئن و پر قدرت هستند .

همانطور که در شکل آورده شده انتهای رزوه شده کلت داخل دستگاه محکم می‌گردد. تیغ فرز با در نظر گرفتن خار روی گلویی کلت جا زد ه شد و پیچ مخصوص آن را با آچار مخصوص محکم می کنند .
برای تیغ فرزهایی که دنباله مخروطی دارند ، کلتی طراحی شده که شبیه به « مرس » (کلاهک ) می باشد این کلت ها با نام « کلاهک » شناخته شده اند . شکل 203 الف ، یک تیغ فرز انگشتی دنبال مخروطی و شکل 203 ب ، نمونه ای از این کلاهک ها را نشان می دهد .

2-2-4 بوش :
بوش ها ، در دستگاه های فرز افقی مورد استفاده قرار می گیرند ، به همان ترتیب که گفته شد ، بنا به محل قرار گرفتن قطعه کار روی میز یا داخل گیره ، باید درن رااز بوش پرکرد و سپس تیغ فرز را با کمک یک خار روی محل مناسبی از درن جا سازی کرده مجددا تعدادی بوش داخل درن قرار داد .
شکل 204 بوشی رانشان می دهد که دارای جای خار است . این بوش ها مخصوصا در درن هایی که دارای خار ثابت سراسری می باشد قرا رداده می شود این نوع درن ها و بوش ها برای کارهای سنگین توصیه می گردد .

واضح است که از بوش ها برای ثابت نگه داشتن تیغ فرز در طول درن استفاده می شود بنابراین هنگام انتخاب بنابراین هنگام انتخاب بوش صحیح ، باید دقت کافی به خرج داد .

3-2-4 زیر سری و روبنده :
زیر سری ها ، مکعب های کمکی دیگری هستند که در روبنده ها مورد استفاده دارند .
شکل های 205 نمونه هایی از این که زیر سری و روبنده ها را نشان می دهد .

4-2-4 شمش های موازی :
شمش ها در قسمت صفحه تراش شرح داده شد ( مراجعه کنید به شکل 171)

5-2-4 گیره
گیره ها انواع مختلفی دارند که دو نوع ساده و گران آن در قسمت متعلقات ماشین‌های صفحه تراش مختصرا شرح داده شد ( مراجعه کنید به صفحه 156 شکل 169 و توضیحات مربوطه ) گیره اونیور سال که بیشتر در ابزار سازی دقیق وبرای دستگاه های فرز به کار می رود نوع دیگری از گیره هاست دقت ، ظرافت و همچنین توانایی انجام کار این گیره ، لزوم آن را چند برابر می کند ،اما متاسفانه به دلیل گران بودن ودقت لازم هنگام کار ،کمتر مورد استفاده قرار گرفته است . شکل 206 نمونه ای از این گیره ها رانشان می دهد .

این گیره را می‌توان حول‌محور خود به صورت افقی تا 360 درجه وبا شل کردن پیچ‌ها
بالایی ، آن را بصورت عمودی حدود 900 گرداند . همانگونه که گفته شد ، تنظیم کردن زوایای این گیره ، معمولا برای ماشینکارها مشکل می باشد در حالی که استفاده از آن ، این امکان رامی دهد که از زاویه دادن تیغ فرز و کلگی و عوامل مشابه آنها جلوگیری شود .

6-2-4 صفحه گردان :
برای بستن قطعه کارهای مختلف می توان از صفحه گردان استفاده نمود . طریقه بستن قطعات روی این صفحه ، دقیقا مشابه بستن قطعات روی میز فرزیا میز صفحه تراش می باشد ، زیرا صفحه آن کاملا صاف وصیقلی بوده وشیارهای T شکلی روی آن تعبیه شده که می توان قطعات را به کمک روبنده و پیچ های سر T شکل بست با گیره ای را روی آن قرار داده و با پیچ محکم کرد .
پس از بستن قطعه ، می توان صفحه را به کمک دسته ای که در قسمت پایه آن قرار
گرفته گرداند و قطعه را نسبت به تیغ فرز درنقطه دلخواه نگه داشت وتوسط ضامن مربوطه آن را قفل نمود .وشکل 207 این وسیله را نشان می دهد .

زیر صفحه اصلی ، نوار مدرج شده ایست که به 3600 تقسیم شده و قطعه کار را می توان تحت هر زاویه ای که لازم باشد تراشید . برای تراش قوس های داخلی و خارجی چند ضلعی ها وقطعاتی از این قبیل می توان از این وسیله کمک گرفت . البته پیش از شروع کار ،باید آن را اصطلاحا روی میز دستگاه فرز ونسبت به نوک ابراز برنده « سنتر » کرد .

این عمل بدین ترتیب صورت می گیرد که ابتدا ، باید به جای تیغ فرز ( عمودی ) یک مرغک داخل کلت دستگاه قرار داد ، سپس مرغک مخصوص صفحه گردان راداخل سوراخ مرکزی آن جا زد . حال باید صفحه گردان را آنقدر جابجا کرد تا نوک دو مرغک در یک راستا قرار بگیرند شکل 208 این عملیات را نشان می دهد .

توجه : به علت پرداخت بودن سوراخ مخروطی وسط صفحه گردان وانتهای مخروطی مرغک مخصوص ، پس از جا زدن مرغک داخل سوراخ ، ممکن است مرغک به سادگی از صفحه گردان خارج نشود ،وجز باز کردن دوباره صفحه گردان چاره‌ای وجود نداشته باشد برای جلوگیری از این کار، بهتر است یک تکه کاغذ نازک اما مقاوم به صورت لوله شده دور دنباله مخروطی مرغک قرار داده و سپس کاملا آرام آن را داخل سوراخ هل داد . به صورتی که تکه کاغذ دقیقا بین مرغک و سوراخ صفحه گردان

قرار بگیرد . اینکار برای خارج شدن مرغک از داخل سوراخ ، مشکل ذکر شده را برطرف می کند شکل 209 طریقه لوله کردن کاغذ حول قسمت مخروطی مرغک را نشان می دهد .
حال باید درهمین صورت با روبنده و پیچ های T شکل ، صفحه گردان را روی میز دستگاه فرز محکم کرد . قطعه ای که باید تراشکاری شود ،نسبت به مرکز مرغک کلگی فرز ، طوری تنظیم می شود که تراش با دقت بالا و دقیقا درنقاط خواسته شده صورت می گیرد .

برای تراش قطعات گرد ، چهارگوش ، شش گوش ، مثلثی وغیره به راحتی می توان از « صفحه گردان » استفاده نمود .
به عنوان مثال برای تراش یک قطعه بامقطع مثلث مراحل زیر را باید طی کرد :
پس از آنکه صفحه گردان روی میز دستگاه « سنتر » شد باید یک تکه ماده خام که قطعه مثلثی از آن تولید می شود ، روی گیره یاتوسط روبنده ، روی صفحه گردان گیره بندی کرد، به طوری که تقریبا با مرکز مرغک کلگی منطبق باشد حال با مشخص بودن طول هر ضلع باید محاسبه کرد که نوک مرغک نسبت به مرکز مرغک فرضی صفحه گردان چقدر باید منحرف شود به شکل 210 دقت کنید .
حال مقدارانحراف لازم توسط حرکت میز تامین می گردد . مقطع نوک دو مرغک ، در شکل 211 الف ، مشخص شده است .

اکنون باید مرغک را از دستگاه خارج کرده تیغ فرز را سوار نمود ، وبه اندازه نصف قطرتیغ فرز نیز دوباره میز را حرکت داد ( شکل 211 ب )
در این حالت تیغ فرز با ضلع مثلث خط کشی شده مماس خواهد شد . پس فرز کاری شروع می شود تا ضلع اول به دست بیاید . پس از تراش ضلع اول ، تیغ فرز را بالا برده و چون قطعه کار 3 ضلعی می باشد ، مقدار 1200 صفحه گردان گردانده می شود چون :
1200 = 3 : 3600

تیغ فرز پائین آورده می شود ومجددا ضلع دیگر تراشیده می شود برای ضلع سوم نیز همین کار انجام می گیرد شکل 212 این سه مرحله را نشان می دهد .
کار با این دستگاه به مهارت فوق العاده بالایی نیاز ندارد و ماشینکار به سرعت می تواند با طرز کار آن آشنا شده و خیلی زود با آن کار کند اما عیب عمده ان این است که تراش روی پهلوی قطعه کار امکان پذیر نیست ، ضمنا قطعاتی را می توان تراشید که از لحاظ‌هندسی‌«‌منظم‌» و « متوازی » نامیده می شوند ، مثل مربع ، دایره ، مستطیل ،

مثلث ، متوازی الاضلاع ، شش گوش و..
7-2-4 دستگاه تقسیم :
گاهی اوقات ، برای ساختن بعضی از قطعات صنعتی نمی توان از صفحه گردان استفاده کرد ، ولذا وسیله ای مناسب کار است که بتواند قطعات را با طول بیشتر وحتی با دقت بالاتری تولید کند . دستگاهی که چنین مشخصاتی داشته باشد به دستگاه تقسیم معروف است . این دستگاه برحسب کار به دو دسته مستقیم وغیر مستقیم تقسیم می شود .
در دستگاه تقسیم مستقیم ، محور دسته گردان در امتداد محور قطعه کار می باشد ومستقیما با گردش آن ، سه نظام نیز حرکت می کند این دستگاه ها ، دارای صفحات تقسیم شیا ردار یا سوراخ دار می باشد که بنا به دقت کار و دستگاه ، تعداد این شیار‌ها 24 و 36 و 46 وحتی 60 شیاره ( سوراخه ) می باشد شکل 213 یک دستگاه تقسیم مستقیم را نشان می دهد .
سرعت عمل این دستگاه ها بسیار بالا بوده و در سری تراشی مورد استفاده فراوان دارد برای کار کردن با این دستگاه ، نیاز به مهارت بالایی نیست وتنها باید مشخص نمود که چه تعداد شیار ، خط ،سوراخ ، دندانه یا ..باید روی قطعه ایجاد نمود . لذا با در نظر گرفتن این اصل ، باید صفحه مورد نظر رااز بین صفحات شیار دار ( از 24 تا 60 شیاری ) انتخاب کرده روی دستگاه نصب نمود . پس

ازانتخاب صفحه ، باید قطعه کار را داخل سه نظام ( صفحه نظام ونوک گیر ) بست .
باید صفحه رابه تقسیمات مساوی تقسیم کرده وبرای شروع ، ضامن ( قفل ) مربوطه را به داخل شیار یا سوراخ نمود وکار را شروع کرد . حال با درنظر گرفتن تقسیم بعدی باید ضامن را از شیار قبلی خارج وداخل شیار جدید قرار و ماشینکاری راهمچنان ادامه داد .
این کار انقدر انجام می شود تا قطعه کامل گردد برای انتخاب صفحه ، باید توجه داشت که تعداد شیارهای صفحه برتعداد تقسیمات روی قطعه کار قابل قسمت باشد مثلا برای ایجاد 12 یا 5 سوراخ روی محیط یک قطعه کار ،از صفحه 46 شیاری نمی‌توان استفاده کرد بلکه به ترتیب صفحه 24 و 60 شیاری قابل استفاده است .

با توجه به مثال زیر می توان با کار کردن این دستگاه تقسیم ، بهتر آشنا شد .

مثال :
اولا : برای تقسیم محیط یک قطعه کار به 9 قسمت مساوی از صفحه چند شیاری می توان کمک گرفت ثانیا تعداد تقسیمات روی صفحه شیار دار چه تعداد است ؟
جواب :
اولا : درنظر داشتن اینکه صفحات دارای 24، 36 ، 46، و 60 شیاری می باشد ، صفحه مورد استفاده تنها صفحه 36 شیاره است چون :
4= 9: 36
ثانیا ، فاصله هر تقسیم ، 4 شیار ( از روی صفحه شیار دار ) می باشد . به زبان ساده تر باید پس از ایجاد تقسیم اول ،سه شیار از روی صفحه شیار دار عبور داد و سپس ضامن را روی شیار چهار قفل کرد . شکل 214 این مطلب را روشن تر می کند .
در صنعت تراشکاری ، همیشه اینگونه نیست که هر تعداد

تقسیماتی را بتوان با این صفحات شیار دار ایجاد نمود . گاهی اتفاق می افتد که لازم است مثلا چرخ دنده ای را با 50 دندانه تولید نمود . کاملا واضح است که باهیچیک از این صفحات نمی توان این تقسیمات را ایجاد کرد . پس باید از دستگاه تقسیم غیر مستقیم استفاده نمود . این دستگاه بدین دلیل غیر مستقیم نامگذاری شده که محور قطعه کار ودسته گردان دریک راستا نیستند .
ساختمان داخلی این دستگاه را یک پیچ حلزون ویک چرخ دنده حلزون تشکیل داده ، ونسبت بین این پیچ و چرخ در بعضی دستگاه ها 40 به 1 ودر برخی دیگر 60 به 1 می باشد این بدین معناست که :

40 دور دسته = 1 دور سه نظام و 60 دوردسته = 1 دور سه نظام
شکل 215 یک دستگاه تقسیم غیر مستقیم را نشان می دهد .

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله در مورد اشعة ایکس وتهیة آن در pdf دارای 44 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد اشعة ایکس وتهیة آن در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد اشعة ایکس وتهیة آن در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله در مورد اشعة ایکس وتهیة آن در pdf :

اشعه ایکس وتهیه آن
اشعهایکس درسال1895 توسط رونتگنRontgon کشف شد . این دانشمندضمن آزمایش هایی که درباره فلورسانس انجام می داد ، مشاهده نمودکه اگر جداره لوله کروکس را با کاغذ سیاهی بپوشاند ، تشعشع حاصل به هنگام تخلیه الکتریکی در داخل لوله کروکس ، صفحه و فیلم عکاسی موجود درخارج لوله کروکس پوشانده شده با کاغذ سیاه را متأثر می سازد . یعنی دراثر بمباران ماده توسط الکترون ، اشعه ای حاصل می شود که از اجسام کدر عبور می نماید. چون در ابتدای امر طبیعت این اشعه مجهول بود آن را اشعه ایکس نامید . امروزه اشعه ایکس را می توان توسط لامپ های یونی و لامپ های الکترونی تهیه نمود .

1ـ لامپ های یونی: لامپ های یونی ازحباب شیشه ای که دارای دوالکترود می باشد و فشار هوای داخل آن در حدود 05 میلیمتر جیوه می باشد درست شده است . به طوریکه در صورت ایجاد اختلاف پتانسیل نسبتا‏‎ً زیاد بین دو الکترود یا دو قطب اشعه کاتودیک حاصل شده و در اثر برخورد این اشعه کاتودیک بر آند ،که آن را آنتی کاتد می نامیم ،اشعه ایکس تولید می ـ شود . چون قسمت اعظم انرژی الکترون ها به صورت حرارت درآنتی کاتد ظاهر می شود ، لذا برای جلوگیری از ذوب آنتی کاتد آن را از فلزات دیرگداز مانند پلاتین و یا تنگستن می سازند در شکل زیر نمونه ای از یک لامپ یونی را مشاهده می کنید .

2ـ لامپ های الکترونی یا لامپ های کولیج Coolidge :
این لامپ در 1912توسط کولیج ساخته شده است . مکانیسم این لامپ مانند یک لامپ دو قطبی می باشد بدین ترتیب که یک فیلمان یا رشته سیم ازجنس تنگستن بااستفاده ازولتاژ 63ولت گرم شده و فلز دهنده الکترون را طبق پدیده ترمویونیک گرم می نماید . الکترون های به وجود آمده تحت تاُثیر پتانسیل DC بالا که بین همین فلز دهنده الکترون (کاتد) و فلز آند

(آنتی کاتد) الکترون ها سرعت نزدیک به ثلث تا نصف سرعت نور به خود اختصاص می دهد ،که ضمن برخورد با آنتی کاتد نیز متوقف شده و در نتیجه تمام انرژی آن به حرارت تبدیل می شود لذا ضمن این که آنتی کاتد از فلزات دیر گداز نظیر مس ـ آهن ـ کبالت ـ کُرم ـ مولیبدن ـ تنگستن و نقره می سازند و آن را توسط جریان هوا یا آب خنک می نمایند .لامپ های مولد اشعه ایکس که براساس لامپ کولیج شناخته شده بر دو نوع :

الف ـ تیوپ بسته
ب ـ تیوپ های جدا شدنی
می باشد که هر دو در خلأ کار می کنند و بازده این نوع لامپ ها از رابطه زیر به دست می آیند :

z V 10-9 × 11
که درآن z عدد اتمی آنتی کاتد و Vاختلاف پتانسیلی است که بین آند و کاتد بسته می شود مثلاّ بازده لامپ اشعه ایکس تنگستنی که با 100kv کار می کند برابر 08 درصد و لامپ اشعه ایکس مسی که با 30kv کار می کند برابر 02 درصد می باشد .
در زیر ، شکل و اجزای تشکیل دهنده تیوپ های بسته مولد اشعه ایکس را ملاحظه می کنید که متشکل از یک محفظه شیشه ای با فشار داخلی 105 میلیمتر جیوه ، یک کاتد و یک آند می باشد . نیمی از یک محفظه شیشه ای دریک غلاف فلزی قرار دارد که جنس آن از آلیاژ کووار covar (مس ، فولاد ، کُرم و مولیبدن ) است البته جنس شیشه طوری است که مانع عبور اشعه ایکس می باشد . دراین لامپ فیلمان یا رشته سیم تولیدکننده گرما والکترون با استفاده از پدیده ترمویونیک از جنس تنگستن انتخاب شده و به عنوان کاتد استفاده می شود ، شیشه جوش خورده و انتهایش به طرف ولتاژ کم AC هدایت می شود . اطراف رشته سیم تولید کننده گرما را محفظه فلزی احاطه کرده که تولید کننده و متمرکزکننده الکترون های خروجی در اثر پدیده ترمویونیک بر روی سطح آنتی کاتد است اگر پتانسیل لازم بین کاتد و آنتی کاتد برقرار باشد . بنا بر این سطحی که محل برخورد الکترون ها با آنتی کاتد است کوچک می باشد . این سطح را « سطح کانونی » نامند . با تغییر شدت جریان گذرنده از رشته سیم تعداد الکترون های آزاد شده و همچنین شدت اشعه ایکس را تغییر داد . البته چون الکترون هایی که به آنتی کاتد برخورد می کنند توسط آنتی کاتد متوقف می شوند و در واقع انرژی جنبشی خود را از دست داده و تبدیل به حرارت می

شود برای جلوگیری از ذوب شدن آنتی کاتد آن را با جریان هوا یا آب خنک می کنند .
اشعه ایکس تولید شده از دریچه هایی که روی بدنه لامپ تعبیه شده است ، خارج می شود ، ایجاد این دریچه ها از نظر مکانی و از نظر جنس یکی از کارهای اساسی سازندگان مولد اشعه ایکس است .
ازآن جایی که شیشه های معمولی مانع عبور اشعه ایکس بخصوص اشعه ایک

س حاصل از آنتی کاتد مس و کُرم هستند ، به جای شیشه معمولی ، ابتدا از شیشه « لن دومان » ـ که از عناصر سبک نظیر لیتیوم و بُر ساخته می شود ـ استفاده می کردند . ولی به خاطر جذب اشعه ایکس از آنتی کُرم و جذب رطوبت زود از بین می رفت ، درلامپ های جدید از ورقه های نازک فلز برلیوم که بسیار محکم و در عین حال جاذب اشعه ایکس نیست ، استفاده می کنند که غالباً همراه با ورقه نازکی از میکا به کاربرده می شود .
شکل و ابعاد سطح کانونی لامپ اشعه ایکس
مولدهای اشعه ایکس بر اساس قدرت تشعشعی که دارند ، دسته بندی می شوند ، این قدرت تشعشعی برحسب جنس آنتی کاتد و ساختمان سطح کانونی آن بستگی دارد ، طبق تعریف و قرار داد ، سطح کانونی مساحتی از آنتی کاتد است که درمعرض برخورد الکترون ها قرار می گیرد ، بنابراین می توان گفت که قدرت تشعشعی یک مولد اشعه ایکس به قدرت تحمل سطح کانونی آن بستگی دارد . معمولاً مساحت سطح کانونی از مساحت مورد نیاز بیشتر است . با وجود آن ارزش لامپ های مولد اشعه ایکس به دو عامل اساسی بستگی دارد :
1ـ سطح کانونی
در شکل زیر ( الف ) سطح کانونی حقیقی و سطوح کانونی ظاهری را در دو امتداد عمود برهم مشاهده می کنیدکه سطح کانون حقیقی لامپ مولد اشعه ایکس تجارتی مربع مستطیل به ابعاد 1× 10‍ میلیمتر و سطح کانونی ظاهری
خطی آن به شکل مربع مستطیل به ابعاد 01 × 10 میلیمتر و سطح کانونی ظاهری نقطه آن به شکل مربع به ابعاد1 ×1 میلیمتر می باشد .
2ـ نحوه پخش بار الکترونی در روی سطح کانونی
این پخش باید تا حدّ ممکن یکنواخت باشد . که نحوه توزیع بار الکترونی در روی سطح کانونی درلامپ های بسته از مشخصات اصلی لامپ است . و تنها عاملی که تا حدودی در اختیار است زاویه شعاع های خروجی با سطح آنتی کاتد است .
پرتوهایی که به وسیله آنتی کاتد فرستاده می شوند ، درتمام جهات ، دارای شدت مساوی هستند . اگر زاویه میانگین پرتوهای خروجی از دریچه S با سطح آنتی کاتد باشد (شکل ب صفحه قبل ) ، طبق تعریف سطح مفید سطح کانونی برابر S /Sin خواهد بود .

با توجه به این که مولد اشعه ایکس مانند یک منبع نورانی نیست و تغییر زاویه منبع نسبت به سطح ورودی دریافت کننده ، سبب تغییر انرژی دسته اشعه ایکس نمی شود . یعنی درخشندگی منبع مقدار ثابت بوده و به امتداد تابش بستگی ندارد « قانون لامبر » ، لذا زاویه را چه برای ازدیاد انرژی و چه برای ازدیاد سطح ظاهری کانون «S/Sin » باید کوچک کرد ولی چون ناهمواری سطح آنتی کاتد حتی در سطح میکروسکپی باعث جذب شعاع های مماسی می شود ، تقلیل دارای حدی است .

زاویه در بهترین تیوپ های بسته15 درجه است ، واضح است که در چنین مولد هایی سطح آنتی کاتد باید کاملاً صیقلی شده باشد .
معمولاً درلامپ های تجارتی بین 4 تا 6 درجه تغییر می کند. دراین نوع لامپ ها به جای دو دریچه ، دو جفت دریچه درست می کنند ، به طوریکه محور هرجفت دریچه بر محورجفت دریچه دیگر عمود باشد . البته مولدهایی نیز می توان یافت که سطوح کانونی آن ها دوایری به قطریک میلیمتراست . بهترین مولد اشعه ایکس آن هایی هستند که توزیع و نحوه پخش الکترون روی آنتی کاتد آن ها یکنواخت باشد برای این کار به هنگام تنظیم دستگاه یکی از دو آزمایش زیر را انجام می دهند :
صفحه سوراخ داری که حائل پرتو ایکس است و ابعاد سوراخ آن به مراتب از ابعاد سطح کانونی کوچکتر است ( 002 میلیمتر ) در مسیر دسته اشعه ایکس قرار می دهند تا تصویر دایره ای شکل روی قطعه فیلم مستقر در پشت صفحه سوراخ دار که به نسبت P / S بزرگ شده است ، به دست آید البته می توان به جای سوراخ دایره ای شکل یک شکاف مربع مستطیل قرار داد و تصویر سطح کانونی را در دو امتداد تهیه نمود و نحوه توزیع شدت تشعشع پرتو ایکس را دردو امتداد طولی وعرضی بررسی واصلاح های لازم را جهت توزیع یکنواخت روی آنتی کاتد انجام داد . در مولدهای تجارتی ، کمتر می توان یک چنین مولدهای اصلاح شده را به دست آورد . لازم به تذکر است که سطح کانونی ، به مرور کارکرد مولد شکل خود را از دست می دهد ، و بدین ترتیب ازارزش مولد کاسته می شود .
تهیه تصویر از سطح کانونی توسط سوراخ دایره ای شکل و شکاف مستطیل شکل
نمونه ای از تصاویر سطح کانونی یک تیوپ بسته
الف – سطح کانونی با وضعیت بد
ب- سطح کانونی مطلوب به ابعاد 06×1 میلیمتر
ج – سطح کانونی مطلوب ریز به ابعاد 005 ×05 میلیمتر

مکانیسم تولید اشعه ایکس
در پدیده فتوالکتریک دراثر تابش نور به سطح یک فلز ، فوتون نور تمام انرژی الکترومغناطیسی خود را به الکترون فلز منتقل می سازد . قسمتی از این انرژی برای مقابله با پیوند اتصالی الکترون به هسته صرف می شود و قسمتی دیگر به صورت انرژی جنبشی درالکترون ظاهرمی شود . عکس این پدیده درتولید اشعه ایکس اتفاق می افتد . درلامپ اشعه ایکس الکترون های آزاد شده در فیلمان و اطراف در اثر پتانسیل موجود بین آند وکاتد با سرعت نزدیک به سرعت نور به طرف آنتی کاتد کشیده شده و به آن برخورد نموده و در آن نفوذ کرده تا این که انرژی خود را از دست بدهد .
برای الکترونی که در داخل آنتی کاتد نفوذ کرده دو اتفاق می افتد :
1ـ به علت عبور از کنار هسته اتم که بار مثبت دارد ، از مسیر خود منحرف می شود (طبق شکود ساطع می کند که به صورت فوتون ظاهر می شود . فرکانس این فوتون خواهد بود به طوریکه اگر انرژی جنبشی الکترون قبل از عبور از کنار هسته اتم K1 و بعد از عبور K2 باشد طبق اصل بقای انرژی می توان نوشت :

K1- K2 = h

که درآن h ثابت پلانک برابر 10-34 j.s× 66262 می باشد . ازآن جایی که الکترون ها حین نفوذ از فواصل متفاوت هسته عبور می کنند و به یک اندازه نقصان انرژی پیدا نمی نمایند لذا اشعه ایکس تولید شده یکرنگ نخواهد بود بلکه تشکیل طیف متصلی را می دهد .
اگر بار الکترون e و اختلاف پتانسیل بین آند
وکاتد V باشد ، ماکزیمم انرژی که الکترون
می تواند آزاد سازد هنگامی است که در اثر
برخورد برهسته اتم توسط هسته اتم متوقف
شود دراین حال انرژی آزاد شده مساوی eV
خواهد بود ، بنا بر این :
eV = h و یا eV = hc /
خواهد بود واضح است که فرکانس چنین اشعه ای ماکزیمم و طول موج آن مینیمم می باشد یعنی :
max =eV / h و min = hc / eV
لذا اشعه ایکس تولید شده از طرف طول موج های کوتاه محدود به minو از طرف طول موجهای بلند محدودیتی نخواهد داشت .
2ـ زمانی که آنتی کاتد به وسیله الکترون های سریع بمباران می شود تعدادی از این

الکترون ها به علت سرعت زیادی که دارند . داخل ساختمان اتمی شده و برخورد با الکترون های لایه های … , M , L , K نموده و با خارج راندن الکترونی از این لایه ها به خارج لایه مذکور اتم یونیزه شده و واضح است که به محض خارج شدن یک الکترون از لایه داخلی الکترون دیگری از لایه های بالاتر فوراً سقوط کرده و حفره موجود را پر می نماید . چون هرچه الکترون در لایه های دورتر از هسته باشد ، دارای انرژی بیشتری است ، لذا سقوط یک الکترون از قشر بالاتر به قشر پایین تر مقدار انرژی آزاد می سازد واین انرژی نیز به صورت فوتون ایکس ولی یکرنگ ظاهرمی شود. از این نظر درطیف اشعه ایکس علاوه بر یک طیف متصل که به طول موج min محدود است چند تشعشع یکرنگ نیز که از خطوط مشخصه عنصر یا عناصر تشکیل دهنده آنتی کاتد خواهد بود ، دیده می شود . در شکل زیر طیف های پیوسته فلز مولیبدن را برحسب ولتاژهای مختلف اعمال شده بین آند و کاتد و همچنین خطوط مشخصه آن را که مربوط به لایه K می باشد
ملاحظه می کنید .
اگر پتانسیل بین آند وکاتد را تغییر دهیم حدّ
طول موج min تغییر می نماید ولی طول
موج خطوط مشخصه آنتی کاتد ثابت می ـ
ماند در صورتی که اگرآنتی کاتد عوض شود

با ولتاژ ثابت حدّ min ثابت مانده وخطوط
مشخصه جدیدی ظاهر می شود که وابسته
به جنس آنتی کاتد است . اگراختلاف پتانسیل بین آند وکاتد مولد اشعه ایکس مساویV باشد ، مقدارحداقل طول موج یعنی min حاصل برابر خواهد بود با :
V)=×10-19×108)/(16×3×10-34×min = hc / eV =(6.62
10-7) / V (m)×(124
) ْmin =12400 / V (A

ازرابطه فوق معلوم می شودکه برای تهیه اشعه ایکس با طول موج کوتاه (یعنی اشعه ایکس سخت ) لازم است که اختلاف پتانسیل بین آند و کاتد زیاد باشد . درلامپ های یونی به علت وجود گاز نمی توان این اختلاف پتانسیل رازیاد بالابرد،زیرا دراین حال تخلیه الکتریکی به صورت جرقه ظاهرمی شود . ازاین نظراست که این مولدها فقط برای تهیه اشعه ایکس با طول موج بلند (اشعه ایکس نرم) بکار می رود. در طب وصنعت که نیاز به داشتن اشعه ایکس سخت است ، از لامپ کولیج استفاده می شود.
طول موج خطوط مشخصه : در شکل زیر نمایشی از طول موج خطوط اصلی یک سری از عناصر برحسب افزایش عدد اتمی را مشاهده می کنید . به روشنی ازآن دو عمل اساسی نتیجه می شود : طیف های خیلی ساده ، در برگیرنده غیر از یک عدد کوچک از خطوط با طیف های تمامی عناصر متشابه هستند . آن ها ساخته شده اند توسط گروه های خطوط به نام سری … , M , L , K . هرسری شامل یک دسته از خطوط است که به صورت زاویه متقابل در طیف های همه عناصر جایگزین یکدیگر می شوند . شدت نسبی خطوط در تقریب اول برای عناصرمختلف یکسان است . فرکانس یک خط تعریف شده با عدد اتمی تغییر می کند بنا براین قانون ساده موزلی :
1/2 = C ( Z - )

که در آن Z عدد اتمی و C و مقادیر ثابت هستند (1 ~ ) . در شکل زیرخطوط مشخصه واقع در ناحیه طول موج های به کار رفته در رادیوکریستالوگرافی را ملاحظه می کنید .
سری K خیلی مهم است : که شامل سه خط با شدت قابل ذکراست . دوت

ا با شدت زیاد یک خط دوگانه خیلی نزد هم KK را تشکیل می دهد ، به طوریکه دو مؤلفه دارای شدت قابل مقایسه هستند( K ، دو مرتبه شدتش زیادتراز K است و طول موج کوتاهتر دارد). اختلاف طول موج تا اندازه ای برای تمامی عناصر ثابت است ،این که موجب می شودکه مقدار نسبی افزایش پیدا می کند با عدداتمی عناصر (17/ 1000 برای Cr و 23/ 1000 برای W ) . ولی درحالت خوب که درآن جا خط دوگانه حاکم نیست برای K می پذیریم طول موج زیر را :
( 2 K + K ) / 3

سومین خط قوی سری K نامیده می شود : دارای یک طول موج خیلی کوتاه تقریباً % 10 ، و شدتی درحدود1/7 شدت K می باشد . جدول زیر طول موج های سریK عناصر را می دهدکه ، برای خواص فیزیکی آن ها ، آنتی کاتد خوب هستند و بنا براین خط Kدر ناحیه بکارگیری رادیوکریستالوگرافی است .
سری خطوط L شامل یک تعداد زیاد از خطوط است واین تنها برای عناصر سنگین است .

Vk طول موج ( ْ A ) آنتی کاتد
K K – K عدد اتمی نام
5950

7100

7700

8300

9000

20000

23400

24500

25600

 

69500 2085

1757

 

1621

1500

1392

06323

05456

05205

04970

01844 2294-2290

1940-1936

1793-1783

1662-1658

1544-1540

07135-07093

06176-06132

05898-05854

05638-05594

 

02138-02090 24

26

27

 

28

29

42

45

46

47

74 Chromium
Fer

Cobalt

Nickel

Cu

Molybdenum

Rhodium

Palladium

Ag

Tungsten

 

پایین تر از کلسیم ، که در ناحیه طول موج عموماً قابل استفاده هستند . ماهیت وتشخیص اشعهایکس
محققانی که بعد از رونتگن با اشعه ایکس کار می کردند مشاهده کردند که
بعضی ازخواص اشعه ایکس مانند اشعه های نورانی و بعضی دیگرکاملاً ازآن مجزا می باشد ،یعنی اشعه ایکس همانند اشعه های نورانی شیشه حساس عکاسی را متأثر می سازد و به خط مستقیم نیز منتشر می شود ، از این رو معتقد شدند که ذات این اشعه باید مشابه اشعه های نورانی باشد . تجربه دیگری که م

 

ؤید نظریه آنان بود ، منحرف شدن این اشعه در یک میدان الکتریکی یا مغناطیسی است . پدیده تفرق بعلت کوچک بودن طول موج اشعه ایکس غیر قابل ملاحظه است . یعنی زاویه تفرق نوار مرکزی ( Sin D ) قابل سنجش نیست ، اشعه ایکس تقریباً منعکس نشده وانعکاس آن درشرایط مخصوص امکان پذیر است . اشعه ایکس برحسب شدت تشعشع و زمان تأثیر آن باعث ضعف و فاسد شدن سلولهای حیاتی می شود . شدت اشعه ایکس به دو عامل یعنی طول موج تشعشع و تعداد الکترون هایی که در زمان معینی ازالکترود (کاتد) خارج می شود بستگی دارد. عامل اول با اختلاف پتانسیل V بین آند و کاتد و عامل دوم با مشخصات فیلمان (تولید کننده الکترون) تغییر می کند .
با پیشرفت علم ،کلّیه خواصی که برای اشعه های نورانی پیدا شد ، برای اشعه ایکس نیز قطعیت پیدا کرد ، مثلاً با توجه به نظریه الکترومانیتیک ماکسول برای اشعه نورانی ، اشعه ایکس نیز از نوع اشعه الکترومانیتیک عرضی می باشد . یعنی انتشار امواج اشعه ایکس یا هر موج نوری ، نتیجه انتشار یک میدان مغناطیسی(H) و یک میدان الکتریکی (E) عمود بر هم می باشد . این دو بردار عمود بر هم سطحی را درست می کنند که عمود بر امتداد انتشار امواج است و به نام سطح موج خوانده می شود ، وقتی E در دستگاه u . e . s و H در دستگاه u . e . m بیان شوند ، با هم برابرند ولی بر همدیگر عمود می باشند . به خاطر شبیه بودن E و H از هر جهت مگردر راستا وسوی آن ها که برهم عمود هستند می توان فقط درمورد بردار E بحث نمود . اگر E به صورت یک تابع متناوب باشد :
E = a Sin ( t -)
ویا: E = a eI (t-)
دراین صورت شدت اشعه یا انرژی حمل شده توسط موج با مجذور دامنه متناسب است یعنی :
I ~ a2 و یا I = E . E*
که در آن E* مزدوج E می باشد یعنی :
E = a Cos (t – + ia Sin (t -
E* = a Cos (t – ia Sin (t -
خواهد بود .
این نظریه در مورد تمام طول موج های نوری که درجدول زیرآمده صادق است . همان طوریکه درجدول مذکور ملاحظه می کنید طول موج اشعه ایکس به مراتب ازطول موج مرئی کمتر است . حدّ فاصل بین اشعه ایکس و اشعه گاما و اشعه ماوراء بنفش را نمی توان به طوردقیق مشخص نمود . برای مثال با ایجاد 106 × 2 ولت بین آند و کاتد اشعه ایکس به طول موج ْْ0006 A و یا توسط بتاترون صد ملیون ولتی طول موجی در حدود ْ000012 A

‎‎ تولید نمود و یا برعکس اشعه ایکسی می توان تهیه کردکه طول موج آن ها از مرز طول موج های ماوراء بنفش بیشتر باشد ولی در بلورشناسی از اشعه های ایکسی استفاده می کنیم که طول موج آن ها بین05 تا 25 آنگسترم باشد و در رادیوگرافی ازاشعه ایکس هایی با طول موج 05 تا 1 آنگسترم استفاده می شود .
باید توجه داشت که اشعه ایکس نیز مانند اشعه نورانی

، از خاصیت دوگانگی ذره بودن و موجی بودن برخوردار می باشد .
نوع اشعه طول موج ( ْA ) منبع تولید وسیله تشخیص

اشعه 0001 تا 14
006 تا 05 که در رادیولوژی بکار می رود

فعل و انفعالات و تجزیه
های هسته ای
نظیر وسایل تشخیص
اشعه ایکس

اشعه
ایکس 0006 تا 119
با بتاترون می توان
اشعه ایکس 00001
هم تهیه کرد

تصادم الکترونهای سریع با اجسام
و توقف ان ها توسط جسم 1- فوتوگرافی ، 2- فسفرسانس
3- واکنش شیمیایی
4- یونیزاسیون

5- کنش فوتوالکتریک
6- پراش توسط بلورها
اشعه ماوراء
بنفش
136 تا 3900 اجسامی که در دماهای

بالا تشعشع می کنند ، و تشعشع های حاصل از یونیزاسیون
گازی 1- فوتوگرافی و کنش
فوتوالکتریک
2- توری های ریز
اشعه
مرئی 3900 تا 7700
تشعشع اجسام گرم و تشعشع
حاصل از یونیزاسیون گازها چشم ، منشور ،
توری و غیره
اشعه مادون قرمز 7700 تا 106 × 4 تشعشع های حرارتی ترموکوپل ، صفحات عکاسی
مخصوص
تشعشعهای
خورشیدی 2960 تا 53000
امواج
هرتز 106 تا 1014 × 3 نوسانات حاصل ازلامپهای سه
قطبی تخلیه قوس الکتریکی
( درمدار LC )
کوهرور
امواج کوتاه هرتز 106 تا 1011 کوهرور ، انعکاس
انکسار ، پراش
امواج
رادیویی 1014 تا 1014 × 3
1012 ×2 تا
1012 ×55 تبدیل آن به جریان متناوب
و بالاخره صوت
امواج
الکتریکی 1014 × 3 تا
1016 × 35 چرخش یک بوبین در میدان
الکتریکی اثر حرارتی جریان متناوب
روش مکانیکی یا الکتریکی
برای تشخیص اشعه ایکس همان طوریکه در جدول صفحه قبل مشخص شده چند راه وجود دارد که ما دراینجا به شرح چند تایی از آنها می پردازیم :
1ـ با رؤیت ـ اشعه ایکس به علت کوتاهی طول موج خود نمی تواند شبکیه چشم را متأثر نماید . برای تشخیص آن از خاصیت فلورسانس اجسام استفاده می کنیم ، بدین معنی که اشعه ایکس را بر صفحه ای که قشری از یک ماده فلورسان یا فسفر برروی آن کشیده شده است می تابانیم ، در نتیجه وجود اشعه ایکس به رنگ سبز مغز پسته ای دیده می شود ماده فلورسانس پلاتینوسیانورباریم است .
2ـ با عکاسی ـ اشعه ایکس صفحات حساس

عکاسی را متاُثر می کند . برای تشدید تأثیر اشعه ایکس بر املاح نقره روی صفحات حساس را قشری از یک مادهُ فلورسانس می پوشانند .
3ـ با یونیزه کردن گازها ـ اشعه ایکس گازها را یونیزه می کند . به طوری که هرگاه یک دسته اشعه ایکس را بین دو
صفحه خازن که در داخل گازی غوطه ور
است بتابانیم گاز یونیزه شده و با قراردادن
اختلاف پتانسیل بین دو صفحهخازن جریانی
از مدار عبور می کند ، شکل روبرو . ن شدت تشعشع را نیز اندازه گرفت زیرا اگر مشخصات گاز ثابت و اختلاف پتانسیل موجود بین دو سلاح معلوم باشد با اندازه گیری شدت جریان می توان شدت اشعه ایکس را به دست آورد . اگر اطاق یونیزاسیون برای اندازه گیری اشعه ایکس یا اشعه گاما به کاررود آنراR-Meter ( Rate-Meter ) نامند . شدت اشعه ایکس را ممکن است با تاباندن اشعه ایکس بر ورقه ضخیمی از فلز و اندازه گیری ازدیاد درجه حرارت آن نیز تعین نمود. شدت اشعه ایکس را با واحدی بنام واحد رونگتن یا واحد r اندازه می گیرند. طبق قراردادکنگره سال 1937 یک واحد رونگتن تشعشع اشعه ایکس یا اشعه گاما شدتی است که اشعه مذکور بتواند یک سانتیمتر مکعب هوا را در شرایط متعارفی یونیزه کند و تولید 10-19 × 1/3 واحد الکترواستاتیک الکتریسیته مثبت یا منفی تهیه کند . محسبات نشان می دهد که انرژی جذب شده به وسیله یک گرم از جسمی دراثرتابش یک رونگتن اشعه ایکس معادل (92) ارگ است.این مقدار انرژی جذب شده را با نماد(Rontgok equivalont Physical ) نشان می ـ دهند . بطور کلی می توان از 17 خاصیت مهم اشعه ایکس به شرح زیر نام برد :
1ـ اشعه ایکس غیر مرئی است .
2ـ اشعه ایکس به خط مستقیم منتشر می شود .
3ـ میدان الکتریکی ومغناطیسی اشعه ایکس را منحرف نمی کند واین امر نشان می دهد که اشعه ایکس حامل الکتریسیته نیست .
4 ـ تمام خواص مربوط به اشعه نورانی ، ازجمله : انعکاس،پراش ، پلاریزاسیون ، … را دارد .
5 ـ سرعت آن ، برابر 108 m/sec × 3 می باشد .
6 ـ ارتعاشات الکترومانیتیک عرضی دارد .
7 ـ طول موج اشعه ایکس گام وسیعی دارد .
8 ـ اشعه ایکس به وسیله اجسام جذب می شود .
9ـ با فرستادن اشعه کاتدی بر روی فلزات ( بخصوص فلزات سنگین ) ،می توان اشعه ایکس را تهیه کرد . همچنین به وسیله متلاشی کردن هسته های اتمی توسط سیلیکون ها و بمب های اتمی نیز اشعه ایکس ایجادمی شود .
10ـ برروی صفحات حساس عکاسی اثرمی گذارد. در بعضی اجسام می تواند خاصیت فسفرسانس یا فلورسانس ایجادکند و درضمن برخورد با بعضی از سنگها ومواد می تواند آن ها را رنگی کند . گازها را می تواند یونیزه کند وخواص الکتریکی مایعات و جامدات را تغییر دهد .
11ـ اشعه ایکس می تواند فوتو الکترون آزاد کند ،همچنین می تواند با انرژی زیاد پوزیترون ومزون به وجود آورد .
12ـ خاصیت فتوشیمی دارد .
13ـ برروی سلول های حیاتی اثر نموده وحتی باعث نابودی آن ها می شود .
14ـ طول موج طیف پیوسته آن ، بستگی به اختلاف پتانسیلی داردکه روی مولد اشعه ایکس بسته می شود. طیف خطوط منفصل آن به وسیله اجسام مختلف ،متفاوت است . یعنی طول موج این خطوط منفصل تابع اجزای تشکیل دهنده آنتی کاتد می باشد.
15ـ یک طیف جذبی دارد که از مشخصات شیمیایی اجسام است .
16ـ ایجاد پدیده پراش اشعه ایکس توسط شبکه های بلوری
17- ایجاد پدیده پراش اشعه ایکس توسط شبکه یا توری معمولی
از این 17خاصیت مهم اشعه ایکس بیشترخاصیت شانزدهم است که در بلورـ شناسی ازآن استفاده می شود. قبل شرح به یک پدیده دیگر فیزیک به نام پدیدهکمپتون که بیان آن فقط با اشعه ایکس امکان پذیر است ،می پردازیم .
پدیده کمپتون – Compton effect

یکی از پدیده هایی که صحت نظریه های فیزیک را تائید می نماید پدیده کمپتون است که در سال 1923 توسط کمپتون کشف شده است . این دانشمند درآزمایش هایی که درباره پخش اشعه ایکس بعمل آورد مشهاده نمودکه درکنار اشعه ایکس پخش شده که طول موج آن برابراشعه ایکس تابش است اشعه دیگری با طول موج بلندتر ظاهرمی شود. این پدیده را پدیده کمپتون نامیده اند. تعبیرعلمی این پدیده به توسط خودکمپتون و دبای با توجه به تئوری نسبیت بیان ش از انرژی فوتون به الکترون منتقل شده و در نتیجه انرژی فوتون نقصان پذیرفته وطول موج آن زیاد می شود. دستگاهی که برای این آزمایش بکارمی رود به شرح زیراست :
به وسیله مولد اشعه ایکس یک دسته اشعه ایکس به طول موج به موازات سطح بلور(C) می تابانیم . دراین حال نقطه روشنی مانند P0 روی صفحه فلورسان ظاهر می شود . بلور (C) را آنقدر می چرخانیم تا طیف ردیف اول (k=1) در نقطه ای مانند P1 دیده شود اگرزاویه چرخش بلور باشد طبق قانون براگ خواهیم داشت 2d Sin که در آن d فاصله صفحات رتیکولری بلور است با
سنجش ودانستن مقدارd طول
موج بدست می آید. شکل بالا
تشعشع معمولاً یکی ازخطوط
مشخصه فلزی مانندمولیبدن است.
حال درمسیر اشعه ایکس جسم پخش کننده (مانند کربن ) درنقطه S قرارمی ـ دهیم. تغییری درطیف ظاهر نمی شود. مولد اشعه ایکس را آنقدر دوران می ـ دهیم تا امتداد اشعه تابش با امتداد اولیه آن زاویه ای مانند درست کند . دستگاه را با چرخاندن بلور( C ) دوباره تنظیم می نمائیم تا مجددا ًروی صفحه فلورسانس طیف ردیف اول ظاهر شود . مشاهده می شود که به ازای = 0 تنها یک خط به طول موج یعنی طول موج اشعه ایکس تابش دیده می شود. ولی به ازای مقادیر دیگر در مجاورت خط اصلی با طول موج خط دیگری به طول موج ظاهرمی شود ، به طوریکه تنها وابستگی به زاویه پخش دارد و هیچگونه ارتباطی به طول موج تابش و جنس پخش کننده Sندارد . شکل زیر نمایش و را بر حسب مقادیر مختلف نشان می دهد .
ظهوراین پدیده با توجه به اصول فیزیک کوانتیک به شرح زیر بیان می شود. هنگامیکه فوتونی با فرکانس و با انرژی h به ماده ای مانندS می تابد ، انرژی آن به دوقسمت تقسیم می شود ، قسمتی باعث جدا کردن الکترون وحرکت آن درامتدادSA و قسمت دیگر
به شکل فوتونی به فرکانس و h در
امتدادSB ظاهرمی شود شکل روبرو :
اگر E0 و E انرژی الکترون ، وeV انرژی انرژی لازم برای جداکردن قبل ازحرکت و بعد ازحرکت باشد . الکترون از سطح جسم فرض شود (انرژی پیوندی یا تابع کار) طبق قانون بقای‌ انرژی می توان نوشت :
h + E0 = h+ eV + E
چون فوتون های اشعه ایکس به علت زیاد بودن انرژی زیادی دارند می ـ توان درمقابل h ازeV صرفنظر نموده و الکترون جسم را مانند الکترون آزاد ( که قبل از برخورد فوت

ون ساکن باشد ) فرض نموده و رابطه فوق را به شکل ساده زیر نوشت :
h+ E0 = h + E
اگر برخورد فوتون با الکترون برخورد الاستیک فرض شود ،قانون بقای اندازه حرکت را نیزمی توان بکار برد. چون جرم فوتون مساوی M=h/C2 و مقدارحرکت آن P = Mc = hc / c2 = h /c = h / است و انرژی الکترون در حال سکون E0 = m0 c2 و پس از برخورد و شروع به حرکت E = m c2 است با توجه به اینکه طبق فرمول نسبیت انیشتاین m = m0 / (1 – 2 / c2 )1/2 می باشد ،قوانین بقای انرژی و بقای اندازه حرکت به صورت رابطه زیر در می آید :
h= h + (E –E0)
ویا (1) hc / = (hc / + (E – E0)
و تصاویر اندازه حرکت روی محورهای x ها و y ها عبارتند از :

(2) h / =(h /cos + P cos تصاویر روی محور x ها
(3) 0 = ( h / sin - P sin تصاویر روی محور y ها

که در آن P = mV اندازه حرکت الکترون خواهد بود. اگرروابط (2) و (3) را مجذور کرده و با هم جمع کنیم خواهیم داشت :
(h2cos2/)+(h2/2)-2(h2cos/)=P2cos2
h2sin22=P2sin2(4) P2=(h2/22)(2+2-2cos)

رابطه(1) نشان می دهد که : E=(hC/+E0
E2 =(h2C2/22)(2 +2)-2(h2C2/)+2(hC/)E0(-)+E02
و یا :
E2-E02=(h2C222)(2+2)-2(h2C2/+2(hC/)E0(-) (5)

چونm = m0 /(1-V2/C2)1/2 یعنیm2C2-m2V2 = m02C2 می باشد با ضرب کردن طرفین این معادله در C2و با توجه به اینکهE0 = m0C2 و E = mC2 است ، نتیجه می گیریم که :
m2C4-m02C4 = m2V2C2 = P2C2
ویا: E2-E02 = P2C2
بنا بر این رابطه (5) به صورت زیر در می آید :
P2C2=(h2C2/22)(2+2)-2(h2C2/)+2(hC/)E0(-)
(6)
حال اگر رابطه (h2/22)(2+2) از رابطه (4) استخراج و طرفین درC2
ضرب کنیم خواهیم داشت :

(h2C2/22)(2+2) = P2C2+2(hC/)E0(-)
با جایگزینی این مقدار در رابطه (6) خواهیم داشت :
0=2(h2C2/)cos-2(h2C2/)+2(hC/)E0(-)
m0C2 hC(1-cos)=m0C2(-)=
و از آنجا :
2h/m0C) sin22) (-)=

 

از این رابطه معلوم می شود که اختلاف طول موج تابش و اشعه پخش شده یعنی فقط تابع زاویهپخش می باشد.این اخ

تلاف به ازای = 90 مساوی است با :
ْ=002426 A 1/2×=2h/m0C)
چنانکه ملاحظه می شود اگر آزمایش در ناحیه نور مرئی مثلاً به طول موج ‎ْ4000 A = انجام می گرفت ، با تغییرات طول موج دراثر پدیده کمپتون در حدود % 0006 خواهد بود وتغییرات به هیچ وجه قابل تفکیک نمی باشد. درصورتیکه در ناحیه اشعه ایکس که طول موجش ْ1A می باشد ، تغییرات در حدود %2 خواهد بود که می توان آن را به راحتی تشخیص داد . از این نظراست که پدیده کمپتون فقط با اشعه ایکس سخت و اشعه گاما قابل رؤیت می باشد .

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله در مورد تفکر سیستمی در pdf دارای 6 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد تفکر سیستمی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد تفکر سیستمی در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله در مورد تفکر سیستمی در pdf :

تفکر سیستمی

تفکر سیستمی :
از ابتدای تاریخ دو نوع نگرش نسبت به پدیده ها رایج بوده است . به کلامی دیگر دانشمندان و صاحبنظران جوامع هر پدیده ای را به دو شیوه متفاوت مورد توجه خویش قرار می دادند . این دو نوع نگرش عبارت بودند از :
الف – نگرش تجزیه گرا یا مکانیستی
ب – نگرش کل گرا یا سیستمی
هر دو نگرش ریشه در تمدنهای باستانی دارند و در زمانهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته و از منافع خود جامعه بشری را بهره مند ساخته اند . نگرش نوع نخست یا تجزیه گرا برخاسته از

اندیشه فلاسفه یونان باستان است . هر پدیده ای را ابتدا به اجزای کوچکتر تقسیم می نماید و می خواهد با مطالعه رفتار هر یک از اجزاء به رفتار پدیده اصلی دست یابد . به عبارتی رفتار پدیده اصلی را حاصل جمع رفتار اجزای آن می داند . رنه دکارت فیلسوف فرانسوی( 1596 تا 1650 ) که خود از طرفداران و بنیانگذاران این نظریه است اصولی را برای آن و

ضع نموده است .دکارت می گوید شخص در برخورد با هر پدیده ای باید از اصول زیر پیروی کند :
1- تنها چیزی را بپذیرد که برایش حقیقتی روشن باشد .
2- هر مسأله را حتی الامکان به اجزاء و عناصر کوچکتر تجزیه کند .
3- کار خود را با بررسی ساده ترین عنصر آغاز نماید سپس به تدریج و با شیوه ای منظم به مطالعه عناصر پیچیده تر پردازد . تا سرانجام به ویژگیهای پدیده اصلی پی ببرد یا دلایل رفتار خاص

آن پدیده را دریابد .
نگرش تجزیه گرا در قرن هفدهم نگرشی فراگیر بود ، د ر بسیاری از رشته های علوم طبیعی فیزیک ، شیمی و دیگر رشته های علمی بکار گرفته شد و پیروزیهای چشمگیری را در زمینه علوم برای انسان به ارمغان آورد و منشاء کشفهای تازه ای شد .
نظریه سیستمها :
نظریه سیستمها در سال 1940 بوسیله برتالنفی Von Bertalanffy) (Ludwig مطرح شد. برتالنفی مخالف تقلیل گرایی بود و نظریه خود را تحت عنوان نظریه سیستم های عام (General Systems theory ) منتشر کرد .

عوامل کلیدی در تعریف سیستم
وقتی کلمه (سیستم) دربار عملیات بازرگانی بکار برده می شود، گروهی از اجراء که با خواص مشترک و به منظور دستیابی به اهداف مشترکی گرد آمده اند را مشخص می سازدو عوامل کلیدی این تعریف به شرح زیر توضیح داده خواهد شد.
قصد مشترک برای دستیابی به یک هدف»: یک سیستم برای دستیبای به یک یا چند هدف طراحی شده است. تمام اجزاء بجای دستیابی به اهداف مجزای هر جزء ، برای دستیابی به ا هداف سیستم فعالیت می کنند.
ویژگی های سیستم ها
مفهوم سیستم، شامل مفاهیمی مانند کل گرایی، نظم، به هم پیوستگی، اهداف و تعامل است که رفتار یک سیستم را تشکیل می دهد. هر یک از این مفاهیم به هم وابسته هستند، به گونه ای که تعریف یکی از مستقل از دیگری نیست.
ویژگیهای سیستم را می توان در موارد زیر خلاصه نمود:
1) هر سیستم حداقل از دو جزء تشکیل می شود.
2) هر جزء حداقل با یک جزء از مجموعه ی اجزای سیستم، در ارتباط و تعامل می باشد (تعامل و وابستگی بین اجزاء)
3) هر گونه تغییری در هر یک از اجزای سیستم، منجر به تغییر (هر چند ناچیز) در کل مجموعه ی سیستم می گردد. (یکپارچگی).
4) مجموعه ی اجزای سیستم خصوصیاتی متفاوت از تک تک اجزای سیستم دارا می باش

ند. (کل گرایی)
5) همه اجزای سیستم هدف واحدی را دنبال می کنند (هدف جو بودن)
6) اجزای سیستم به گونه ای منظم فعالیت می نمایند.(نظم گرایی)
7) همه سیستم ها دارای مرز معین و مشخصی (فیزیکی و ملموس یا غیرفیزیکی و نامحسوس) می باشند.
جزیره ای شدن سیستم :
هنگامی که سیستمهای فرعی ( زیر سیستمها ) ارتباط متقابل خود را از دست می دهند و سیستم به زیر سیستمهای خود تجزیه می شود ، می گویند سیستم جزیره ای شده است در مجموع می توان گفت جزیره ای شدن الزاماً به ناپایداری سیستم و زیر سیستمهایش منجر نمی شود اما عموماً ناپایداری سیستم از مرحله جزیره ای شدن می گذرد . بازخورد یا پس خورند :
بازخورد یا پس خورند یکی از مکانیسمهایی است که در اغلب سیستمها بگونه ای موجود است . ترموستاتها ساده ترین دستگاههای مکانیکی هستند که با مکانیسم بازخورد عمل می کنند . ترموستاتها با افزایش یا کاهش حوادث اقدام به قطع یا وصل دستگاه می نمایند .
نظریه عمومی سیسستم ها
منشأو نحوه ی شکل گیری :
هدف انجمن پژوهشی سیستمهای عمومی توسعه ی آ ن دسته از سیستمهای نظری است که در بیش از یک بخش سنتی دانش، کاربرد دارند : و وظایف عمده ی آن عبارتند از :
1 انتقال یافته های یک حوزه ی علمی به حوزه های دیگر، از طریق بررسی و مطالعه ی شباهتها و میزان همانندی مفاهیم، قوانین، و مدلهای مورد استفاده در رشته های متفاوت علمی؛
2 تشویق به ایجاد و طراحی مدلهای نظری، در حوزه هایی که فاقد تعداد کافی مدل هستند؛
3 به حداقل رساندن تکرار و دوباره کاری در مطلاعات و تلاشهای نظریدر حوزه های علمی گوناگون؛
4 ایجاد وحدت در میان علوم، از طریق بهبود ارتباطات میان متخصصان علوم گوناگون (بلوبرگ، سادور سکی ویودین، 1977، ص 162).
نظریه ی عمومی سیستمها در یک مفهوم ارگانیک و بیولوژیک که معمولاً «انقلاب ارگانیک» نامیده می شود، ریشه دارد. بر تالا نفی این مفهوم را در عبارات ذیل خلا صه کرده است:
«بر خلاف پدیده های فیز یکی، مانند جاذبه و الکتریسیته، پدیده ی حیات فقط در «موجودیتهای منحصر به فرد » به نام«ارگانیسم» یافت می شود. هر ارگانیسم یک سیستم است؛ بدین معنی که اجزاء و فراگردهای آن
در تعاملی طرفینی، نظمی پویا دارند» (برتالا نفی 1950، ص 280).
چگونه سیستمی بیندیشیم ؟
شرط ورود به دنیای سیستم آمادگی ذهنی است . برای اینکه سیستمی بیندیشیم باید چارچوبهای ذهنی خود را به کناری بگذاریم و بی تعصب نسبت به شیوه ها و روشهای از قبل

آزموده خود آماده پذیرفتن نوع تازه ای از تفکر و اندیشه بشویم . غالباً ذهن ما را اندیشه های آشنا پر کرده است شاید به دلیل تکرار نوع خاصی از تفکر ، به درستی یا نادرستی آن فکر نکنیم و شاید ترک نوع خاصی از اندیشه و عمل به سادگی میسر نباشد ، اما برای سیستمی اندیشیدن برداشتن این گام ضروری است . نمونه های بسیاری از تصمیم ها را در جامعه خود می بینیم که به سبب سیستمی نیندیشیدن حادث شده و هزینه ها و خسارات جبران ناپذیری را بر جامعه تحمیل کرده است . ایجاد و ادامه رشته های تحصیلی در دانشگاهها بی توجه به نیاز بخشهای مختلف

 

اقتصادی و اجتماعی ، اقداماتی که به رشد بی رویه جمعیت منجر شد و منابع هنگفتی از جامعه صرف این رشد جمعیت شده و بعد از این نیز خواهد شد . دو نمونه ساده از عدم تفکر سیستمی در جامعه ماست . تجزیه گرایی در یک جامعه بی آنکه به تأثیر هر فعالیت در کل مجموعه و سایر اجزاء توجه گردد سبب می شود منابع عظیمی بی نتیجه تلف شود و فرصتهای بسیاری از دست برود
زبان شبیه سازی Q- GERT
این زبان برای مدل سازی شبکه و خصوصا تحلیل سیستم ها ی صف مناسب است این زبان را پریتسکر در طی دهه 1965 ساخت GERTعلامت اختصاری برای تکنیک ارزیابی و بازنگری با استفاده از نمودار است . تفاوت عمده بین Q- GERT و GERT در این است که Q- GERT توانایی وارد نمودن خدمت دهندگان و صف ها را در مدل شبکه دارد . علاوه بر این به استفاده کننده (کاربر) امکان می دهد که مسیر نهاد های خاصی را در طول جریان سیستم پیگیری کند از زبان هایی که در این قسمت معرفی شد Q- GERT ساده ترین زبان شبیه سازی برای کاربران است .
برنامه ریزی پروژه با PERT/CPM
تکنیک ارزیابی برنامه و بازنگری آن (PERT) و روش مسیر بحرانی (CPM) دو تکنیک کاملا مرتبط و نزدیک به هم می‌باشند که برای مانیتورینگ یا نظارت پیشرفت پروژه‌های بزرگ کاربرد دارند. یکی از قسمتهای کلیدی PERT/CPM محاسبه مسیر بحرانی می‌باشد. یعنی آنکه، مشخص‌سازی زیرمجموعه‌فعالیتهایی که می‌بایست فورا بعنوان برنامه اجرا گشته تا آنکه یک پروژه در وقت مقرر خود پایان پذیرد;
PERT به هنگامی که توسعه یافت و در مدیریت توسعه سیستم موشک بالستیک ناوگان ستاره قطبی برای نیروی دریایی ایالات متحده بکار گرفته شد بعنوان یک سیستم مشهور معروفیت حاصل نمود. اهمیت این پروژه در این نکته بود که 18 ماه زودتر از برنامه اعلامی پایان پذیرفته و بودجه تخصیص یافته به آن نیز اضافه نگردید. تقریبا در زمان مشابه با این پروژه، شرکت دوپونت از CPM جهت مدیریت ساخت و تعمیر دستگاههای تولیدی خود استفاده می‌نمود;
سایبرنتیک :
سایبرنتیک که علم ارتباطات و کنترل نیز نامیده می شود ، مبنایی برای « مدل سیستمهای زنده » است . برخی آن را علم ارتباط انسان و ماشین و برخی علم سازماندهی ثمر بخش می دانند. ویژگیهای سیستمهای سایبرنتیک را می توان در پیچیدگی ، پویایی ، وابستگی به دیگر سیستمها ، باز بودنو احتمال گرا بودن آنها جستجو کرد . بسیاری مدل سایبرنتیک را پایه ای برای همه فعالیتهای آگاه و ناآگاه کنترل شده ، پایدار و … قرار می دهند .
در جدول زیر دو تفکر مکانیستی و سیستمی با هم مقایسه شده اند :

تفکر مکانیستی تفکر سیستمی
1 پدیده مورد نظر را به اجزاء ان تجزیه کن
2 رفتار و ویژگی های هر جزء را بطور جداگانه شناسایی کن
3 تعاریفی را که از شناخت اجزاء بدست آورده ای ، با یکدیگر ترکیب کن تا تعرف کل را بدست آوری 1 سیستم بزرگتری را که پدیده مورد نظر تو جزئی از آن است ، شناسایی کن
2 رفتار کل مجموعه را بشناس
3 رفتار پدیده مورد نظر را در مفهوم نقش یا کارکرد آن در قالب سیستم بزرگتر تعریف کن
در تفکر مکانیستی در تفکر سیستمی
1 سیستم را از پیرامونش جدا می سازیم و تنها به شناسایی و تعریف عوامل و اجزاء آن می پردازیم 1 سیستم را درون محیطش بررسی می کنیم
2 اهمیت روابط متقابل اجزاء را بررسی می کنیم 2 آثار ناشی از روابط متقابل اجزاء را می بینیم
3 هدف ما روشن ساختن جزئیات است 3 هدف اصلی ما درک کل سیستم است
4 هر بار تنها یک متغیر را تغییر می دهیم 4 هر بار چند متغیر مختلف را با هم تغییر می دهیم
5 سیستم را مجزا و مستقل از زمان می بینیم 5 سیستم را در زمان واقعی بررسی می نماییم
6 نتیجه کار بررسی ما برنامه ریزی جزء به جزء فعالیت هاست 6 نتیجه کار ما ب

رنامه ریزی مجموعه با در نظر گرفتن کل هدفهاست
7 جزئیات را می شناسیم ، هدفها کاملا روشن نیستند 7 هدفها کاملا روشنند و شناخت دقیق جزئیات مطرح نیست

فهرست منابع ومآخذ :
Site:www.itemporl.ir
1- رضائیان ،علی-تجزیه وتحلیل وطراحی سیستمهاوروشها-سمت

 

کلمات کلیدی :

 

توجه : این پروژه به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

  پاورپوینت ضریب هوشی دانش آموزان دبیرستانی در pdf دارای 11 اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در Power Point می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل پاور پوینت پاورپوینت ضریب هوشی دانش آموزان دبیرستانی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

---

لطفا به نکات زیر در هنگام خرید

دانلود پاورپوینت ضریب هوشی دانش آموزان دبیرستانی در pdf

توجه فرمایید.

1-در این مطلب، متن اسلاید های اولیه 

دانلود پاورپوینت ضریب هوشی دانش آموزان دبیرستانی در pdf

قرار داده شده است

 

2-به علت اینکه امکان درج تصاویر استفاده شده در پاورپوینت وجود ندارد،در صورتی که مایل به دریافت  تصاویری از ان قبل از خرید هستید، می توانید با پشتیبانی تماس حاصل فرمایید

3-پس از پرداخت هزینه ، حداکثر طی 12 ساعت پاورپوینت خرید شده ، به ادرس ایمیل شما ارسال خواهد شد

4-در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل اسلاید ها میباشد ودر فایل اصلی این پاورپوینت،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

5-در صورتی که اسلاید ها داری جدول و یا عکس باشند در متون زیر قرار داده نشده است

---

بخشی از متن پاورپوینت ضریب هوشی دانش آموزان دبیرستانی در pdf :

ضریب هوشی دانش آموزان دبیرستانی

مقدمه

امروزه روشهای مختلفی برای تست هوش ابداع شده است شما می توانید به راحتی به این تست ها دسترسی پیدا کنید. حتی در مدارس هم از این تست ها برای کمک به انتخاب رشته ی صحیح دانش آموزان استفاده می کنند. سوال این است که در یک جامعه ضریب هوشی افراد چگونه است؟ آیا بیشتر افراد از ضریب هوشی بالایی برخوردارند؟ یا اکثریت جامعه را افراد با ضریب هوشی متوسط تشکیل می دهند؟

ما برای یافتن پاسخ این قبیل سوال ها 30 نفر از دانش آموزان مدارس مختلف شهر خوی را به عنوان نمونه انتخاب کردیم و برای اینکه نمونه ی انتخابی نمایند خوبی از جامعه ی دانش آموزان باشد این امر کاملاً تصادفی صورت گرفت و سپس آزمونی تحت عنوان تست هوش از آنها به عمل آمد و امتیازات این آزمون را که امتیاز کامل آن 100 می باشد را در این پروژه درج کردیم تا با تجزیه و تحلیل آماری آن ها به پاسخ سوالمان برسیم.
داده هایی که از این تست به دست آمد به شرح زیر می باشد.

99-98-97-97-97-94-94-92-92-92-92-92-91-90-89-89-87-86-86-85-84-83-81-80-80-78-78-77-75-72-71

بر اساس این داده ها می توانیم نمودارهای مستطیلی، میله ای، چند بر فراوانی، دایره ای و جعبه ای آن ها را رسم کنیم:
نمودار مستطیلی (هیستوگرام) این نمودار نمایشی از داده های دسته بندی شده است که در آن سطح مستطیل ها متناسب با فراوانی دسته هاست.
4= 28/7 = C R/k = C 28 = 71 – 99 R =

نتیجه گیری: با اینکه ما به کمک این تست نمی توانیم به طور کامل در مورد ضریب هوشی افراد قضاوت کنیم و یکی دیگر از عواملی که نتیجه ی این پروژه را محدود کرده است کم بودن تعداد اعضای نمونه است که البسه ما برای خنثی کردن اثر این مشکل سعی کردیم که انتخاب داده ها کاملاً به صورت تصادفی صورت گیرد.
بر اساس این پروژه ما فهمیدیم که در این نمونه ما بیشتر افراد ضریب هوشی بالای 92 دارند و پراکندگی ذربین افراد با ضریب هوشی پایین بیشتر است.

 

 

کلمات کلیدی :