پایان نامه

 

  مقاله یونجه در pdf دارای 39 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله یونجه در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله یونجه در pdf

یونجه  
نحوه و میزان مصرف:  
مصرف غذائی  
شرایط اقلیمى و خاکى یونجه  
انواع یونجه :  
گیاهچه  
گیاه کامل  
- اندام‌هاى رویشى :  
- اندام‌هاى زایشى :  
محل رشد و پراکنش  
ترکیبات شیمیایی:  
خواص داروئی:  
مضرات :  
یونجه (Medicago)  
یونجه و بیماریها  
عوارض پوستی:  
عوارض غدد اندوکرین:  
عوارض معدی و روده‌ای:  
واکنش‌های متابولیک:  
باروری، بارداری و شیردهی:  
قابلیت سرطان‌زایی و جهش‌زایی:  
تب‌ یونجه  
شرح بیماری  
علایم‌ شایع‌  
علل‌  
پیشگیری‌  
عواقب‌ مورد انتظار  
عوارض‌ احتمالی‌  
درمان‌  
الف) اصول‌ کلی‌  
8) ز کارهایی‌ مثل‌ چمن‌زنی‌ خودداری‌ کنید.  
ب) داروها  
برای‌ کاهش‌ واکنش‌ آلرژیک‌ بدن‌، ممکن‌ است‌ داروهای‌ زیر تجویز شوند:  
ج) فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری  
د) رژیم‌ غذایی‌  
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟  
مبارزه با آفات یونجه-سرخرطومی برگ یونجه  
سرخرطومی برگ یونجه:  
الف ) مبارزه زراعی :  
ب ) مبارزه شیمیایی :  
جوندگان  
نحوه تهیه سموم :  
طرق مبارزه با سس :  
زمان برداشت:  
علف‌هاى هرز در یونجه  
روش مصرف کود در زراعت یونجه  
روش مصرف کود :  
تناوب یونجه :  
در مناطق سرد سیر :  
یونجه به خاطر این که :  
ارقام یونجه :  
تاریخ و چگونگی کاشت :  
بذرپاشی به دوصورت :  
مقدار بذر :  
نیاز آ بی :  
منابع :  

یونجه

          یونجه برای درمان کمبود ویتامین A,C,E,K به‌کار می‌رود. به‌عنوان مغذی و منبع نمک‌های معدنی کلسیم، فسفر و آهن می‌باشد

  یونجه

Medicago sativa

(L.(Papilionaceae

Cultivated medick, Alfa Alfa

ریخت‌شناسی گیاه: گیاهی پایا، ایستاده یا خیزان است که گاهی خوابیده با بن محکم و قوی، کم و بیش چوبی شده و طویل که ارتفاع آن به 80-30 سانتی‌متر می‌رسد. ساقه متعدد، ایستاده یا خیزان، گاهی خوابیده بر خاک، سبز علفی، برگ‌پوش است. برگ دارای سه برگچه، برگچه‌ها و از تخم‌مرغی یا پهن دراز، در انتهاء دندانه‌دار، گل به رنگ بنفش یا آبی، گاهی سفیدرنگ، مجتمع در خوشه‌های پهن دراز می‌باشد. میوه نیا، بدون کرک یا پوشیده از کرک‌های نرم و کوتاه بر هم خوابیده، فاقد خار است

محل رویش : در بلوچستان، ارتفاعات تفتان، دیلمان، ارومیه، مسجد سلیمان، اصفهان، کردستان و بخش‌های شمالی کشور پراکندگی دارد

زمان برداشت: در تابستان جمع‌آوری می‌شود

قسمت مورد استفاده: قسمت‌های هوائی گیاه

کاربرد درمانی: برای درمان کمبود ویتامین A,C,E,K به‌کار می‌رود. به‌عنوان مغذی و منبع نمک‌های معدنی کلسیم، فسفر و آهن می‌باشد

آثار فارماکولوژیک: سطح کلسترول افراد مبتلابه زیادی چربی خون را طبیعی می‌کند

احتیاط مصرف: کاناوائین جزء سمی گیاه است

منع مصرف: دوز بالا با داروهای ضدانعقاد خون و هورمون‌های ضد بارداری تداخل دارد. یونجه در بیماران دیابتی روی غلظت خون تأثیر می‌گذارد. مصرف دانه‌های آن در شیردهی و بارداری منع شده است

ترکیبات شیمیائی: ایزوفلاوونوئید، کومارین، آلکالوئید، ویتامین، اسید، آمینواسید، ساپونین، استروئید، کربوهیدرات، پیگمان، موادمعدنی، پروتئین

نحوه و میزان مصرف

1. دم‌کرده: 10-5 گرم گیاه خشک سه بار در روز میل شود

2. عصاره مائی: به نسبت 1:1 در الکل 25%، 10-5 میلی‌لیتر سه بار در روز میل شود

مصرف غذائی

در مقادیر کم طعم‌دهنده غذائی است

شرایط اقلیمى و خاکى یونجه

          یونجه مخصوص مناطق گرم و خشک- آفتابى با آب فروان است. اگر این شرایط فراهم باشد بسیار محصول خوبى مى‌دهد (مثلاً در خوزستان مى‌تواند 15 چین بدهد)

          در کرج چون هوا سرد و معتدل است تعداد چین کاهش پیدا مى‌کند و به 5-4 چین مى‌رسد. در تبریز چون هوا سردتر است تعداد چین 3-2 بار خواهد بود. در مناطق ساحل خزر چون رطوبت زیاد است و خاک مرطوب بوده و تهویه نمى‌شود بنابراین یونجه به‌خوبى رشد نخواهد کرد و خشک مى‌شود (فقط ممکن است یک چین بدهد). با در نظر گرفتن خوش‌خوراکى و هزینه کمتر و طول بهره‌برداری، قابل توصیه است که کشت یونجه توسعه یابد

انواع یونجه

یونجه رازکى – یونجه سیاه

نام علمى: Medicago lupulina L

نام انگلیسى: Hopclover, Black medick

گیاهچه

          لپه‌ها در سطح بالائى سبز تیره و در سطح زیرین سبز کم‌رنگ و به طول 4 تا 9 میلى‌متر هستند. اولین برگ‌هاى حقیقى به مقدار کم‌ پوشیده از کرک‌هاى کوچک، و به‌صورت یک برگچه‌اى است. سایر برگ‌ها سه برگچه‌اى هستند

گیاه کامل

- اندام‌هاى رویشى

          گیاهى یک‌ساله زمستانه یا دوساله، ایستا یا خوابیده به ارتفاع 10 تا 50 سانتى‌متر که توسط بذر تکثیر مى‌یابد. ساقه‌ها متعدد، باریک، چند ضلعى ضعیف و ترد هستند. برگ‌ها سه برگچه‌اى و برگچه‌ها واژ تخم‌مرغى تا تقریباً لوزى شکل که در قاعده گوه‌اى هستند و در قسمت‌هاى انتهائى دندانه‌دار و داراى نوکى چال‌دار هستند. طول دمبرگ‌هاى این گیاه یک سانتى‌متر و گاهى اوقات دمبرگ‌هاى پائینى تا 7 سانتى‌متر هم مى‌رسند. ساقه و برگ‌هاى این گیاه بدون کرک یا کرک‌دار و یا داراى غده است

- اندام‌هاى زایشى

          گل‌آذین به‌صورت خوشه و شامل 10 تا 30 گل زرد رنگ است که به‌صورت متراکم در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند. طول گل‌ها 5 تا 15 میلى‌متر است که بر روى دمگلى باریک و به طول 2 تا 3 سانتى‌متر مستقر هستند. در هر گل‌آذین چندین میوه تشکیل مى‌شود و میوه‌ها نیام، کلیوى شکل و به طول دو تا سه میلى‌متر است. میوه رسیده سیاهرنگ، بدون کرک و یا پوشیده از کرک‌هاى متراکم یا به‌طور پراکنده داراى نقاط سفیدرنگ با کرک‌هاى ساده و یا شامل غده‌هاى پراکنده هستند. بذرهاى این گیاه زرد و یا قهوه‌اى رنگ، دندانه‌دار، به طول 5/1 تا 2 و قطر 1 تا 5/1 میلى‌متر است

موسم گلدهى آن اردیبهشت تا مردادماه است

محل رشد و پراکنش

          این علف هرز نواحى مرطوب با خاک‌هاى قلیائى را ترجیح داده و عمدتاً در چمنزارها، پارک‌ها، مزارع، حاشیه جاده‌ها، کانال‌هاى آبیارى و باغ‌ها مشاهده مى‌‌شود

یونجه Alfalfa

          یونجه سرشار از ویتامین های A,C,E,K و همچنین دارای آمیلاز که انزیم مخصوص هضم مواد نشاسته ای است می باشد

 یونجه گیاهی است علفی و چند ساله که ارتفاع آن تا یک متر میرسد برگهای آن دارای سه برگچه می باشد برگچه های نوک تیز، سبز رنگ و بیضی شکل است

گلهای یونجه بشکل سبز و برنگ بنفش تیره یا آبی روشن است میوه یونجه مانند صدف بوده و دانه داخل میوه مانند لوبیا ولی کوچکتر از آنزمی باشد

یونجه ریشه ای بسیار عمیق درد و ریشه آن تا سه متر بداخل زمین نفوذ می کند و بنابراین منبع ویتامین ها و مواد معدنی است که از خاک می گیرد

یونجه از زمانهای بسیار قدیم در ایران کشت می شده است و در حدود پنج قرن قبل از میلاد مسیح از یاران به یونان برده شد و در قرن هفتم بعد از میلاد به اروپا راه یافت . یونجه در ایران در مناطق مرکزی و جنوبی به مقدر بسیار زیاد کشت می شود

زنبور عسل گل یونجه را دوست درد واز آن شهد زیادی بدست می آورد و تبدیل به عسل می کند

پرورش این گیاه در قدیم برای تهیه علوفه چهارپایان بوده ولی در حال خاضر بعلت درا بودن مواد مغذی به مصرف غذایی نیز می رسد

ترکیبات شیمیایی

یونجه سرشار از ویتامین های A,C,E,K و همچنین دارای آمیلاز که انزیم مخصوص هضم مواد نشاسته ای است می باشد

آنزیم های بسیاری در یونجه یافت می شود بعنوان مثال می توان از امولسین ،‌اینورتاز ، و پکتیاز نام برد .یونجه دارای حدود 20%‌پروتئین می باشد پروتئین های موجود در یونجه عبارتند از :‌

لیزین ،‌آرژنین ، هیستیدین ، آدنین ، فنیل آلانین ،‌آسپاراژین و سیستین . یونجه دارای اسید فسفریک نیز هست

یونجه همچنین دارای منیزیوم ، آهن و مقدر جزئی ارسنیک و سیلیس است

بنابراین یونجه از نظر مواد غذایی بسیار قوی است و غذای خوبی برای انسان و حیوانات است

خواص داروئی

یونجه از نظر طب قدیم ایران گرم است . البته تاره آن گرم و تر و خشک شده آن گرم و خشک است

1)یونجه از نظر اینکه دارای بسیاری از مواد معدنی می باشد شیره آن برای بچه هایی که در حال رشد هستند و اسخوان بندی محکمی ندارند بسیار مفید است . حتی امروزه پودر این گیاه را در داروخانه ها می فروشند که آنرا می توان برای بچه های شیر خوار مصرف کرد

برای تهیه شیره یونجه باید مقدر 300 گرم یونجه را در یک لیتر آب ریخت و آنرا جوشانید تا مقدر آب آن به نصف تقلیل یابد سپس آنرا صاف کرده و مقدر کمی عسل به آن اضافه کنید که بصورت شربت داراید . مقدر مصرف برای طافال 200 گرم در روز است و برای اطفال شیرخوار حدود 50 گرم یم باشد که می توان به شیر آنها اضافه نمود

اشخاص بزرگسال هم برای بالا بردن انرژی می توانند از این شیره استفاده کنند

2) یونجه رابصورت تازه و یا جوانه آنها رابا سالاد میل کنید . جوانه یونجه را بصورت بسته بندی شده می توانید از سوپر مارکتها خریدری کنید

3) یونجه ملین است

4) یونجه دو برابر اسفناج آهنم درد بنابراین خونساز است و برای کسانیکه به کم خونی مبتلا هستند مفید است

5) یونجه بعلت درا بودن آهن برای درمان بیمایر راشیتیسم بکار می رود

6) عوارض کمبود ویتامین ث با خوردن یونجه از بین میرود

7) یونجه تازه در بسیاری از کشورها مانند چین و روسیه و آمریکا به مقدر زیاد بجاری اسفناج مصرف می ش ود

8 ) یونجه را در داروخانه ها و فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه ها بصورت پودر ، کپسول و قرص بفروش می رسانند . مقدرمصرف آن سه قرص در روز است

9) با همه مزایایی که یونجه درد در خوردن تازه آن نباید زیاده روی کرد زیرا بسیار نفاخ است و حتی حیواناتی که به مقدر زیا د از آن می خورند بعلت گاز زیاد ممکن است تلف شوند

10) ضماد پخته یونجه را اگر روزی چند بار روی اعضایی که رعضه دارند بگذارید آنها را شفا می دهد

11) تخم یونجه قاعده آور است و برای این منظور تخم یونجه را بصورت دم کرده مصرف کنید

12) دم کرده یونجه درمان اسهال است

13) برای نرم کردن سینه و تسکین سرفه روزی 2-3 فنجان دم کرده تخم یونجه را مصرف کنید

14) برای درمان لقوه و رعشه تخم یونجه را در روغن زیتون بریزید و مدت یک هفته جلوی آفتاب بگذارید سپس آنرا صاف کنید و روزی چند قاشق از آنرا بخورید و همچنین روی اعضایی که رعشه دارند بمالید

15) یونجه حاوی مقدرزیادی ویتامین است . کوبیده آن زخم را بسرعت الیتام داده و از خونریزی جلوگیری می کند

مضرات

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله سیستم فرمان و کنترل در pdf دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله سیستم فرمان و کنترل در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله سیستم فرمان و کنترل در pdf

   سیستم فرمان و کنترل  
.1‌    انواع جعبه فرمان  
11   جعبه فرمان ساچمه ای  
21   جعبه فرمان راک و پینیون  
1‌.3‌   سیستم فرمان سیمی  
14   سیستم حلزونی و قطاع  
‌1‌.5‌   سیستم حلزونی غلتکی  
.2‌   هندسه ی فرمان  
2‌.1‌   زاویه کمب.ر  
‌2‌.2‌   زاویه کستر  
2‌.3‌   تو-این;;;  
2‌.4‌   تو-آوت;;;  
2‌.5‌   شعاع سایش  
2‌.6‌   اصل آکرمن  
2‌.7‌   شعاع فرمان  
منابع 

سیستم فرمان و کنترل

     در این جا به بررسی و معرفی انواع سیستم های فرمان، جعبه فرمان ها و هندسه ی فرمان  پرداخته و سپس با توجه به محدودیت هایی که در ساخت و یا در بازار وجود دارد بهترین سیستم های موجود را مورد بررسی قرار می دهیم. قبل از اینکه وارد بحث شویم نیروهای وارد بر سیستم را شناسایی خواهیم کرد. نیروهای مخالف با حرکت چرخ عبارتند از

نیروی اصطکاک
نیروی شتاب گیری
نیروی جانب به مرکز یا همان گریز از مرکز
نیروی هوا و باد
نیروی حاصل از شیب جاده

     نیروهای فوق بر حرکت و کنترل خودرو تاثیر می گذارند، علاوه بر آن، حرکت خودرو، خود نیز تاثیر پذیر از موارد زیر است

متعادل توزیع شدن نیرو بر چرخ ها
عرض خودرو و فاصله بین دو محور
کیفیت ارتعاش گیرها
نوع سیستم تعلیق
زوایای فرمان که در این فصل توضیح داده می شود
وضعیت تایرها از نظر کیفیت (لاستیک ها و بالانس بودن آنها)

سطح اتکای موثر

    در طراحی فرمان با تنظیم صحیح زوایای فرمان، نکات فوق را لحاظ می کنیم، اما باید به مسئله ی حرکت راحت و آسان چرخ توسط نیروی منتقل شده از طریق فرمان نیز توجه کرد. یکی از مهمترین معیارهایی که درانتخاب نوع فرمان نقش دارد، ایمنی آن است. مانند استفاده از کیسه هوا^[1] یا استفاده از نوعی میل فرمان که در مقابل ضربه، تا می شود. مثلا در نوعی میل فرمان به نام ستون لوله ای،^[2] فرمان از نوع تلسکوپی می باشد. مزایای این سیستم عبارتند از

تاب بر نمی دارد
در هنگام ضربه شدید مثل تلسکوپ عمل کرده و از طول جمع می شود و لذا انرژی را جذب کرده و از فشار ضربه کاسته می شود و حالت بالشتکی ایجاد می کند

     در نوعی دیگر به هنگام ضربه ستون پایینی به طرف بالا حرکت می کند و انرژی ضربه را می گیرد

تقسیم بندی فرمان به دو دسته است: الف)دستی     ب) غیر دستی

      منظور از فرمان دستی، فرمانی است که نیروی دست راننده مستقیم به چرخ منتقل می شود و فرمان غیردستی فرمانی است که در آن برای کاستن نیروی مورد نیاز برای چرخاندن فرمان از وسایل رابط کمک کننده استفاده می کنند. بعنوان مثال، در فرمان غیردستی از خاصیت هیدرولیک و مغناطیس در جعبه فرمان برای افزایش نیروی راننده استفاده می شود. در اینجا به توضیح اجزای فرمان می پردازیم

     اجزای فرمان دستی عبارتند از

غربیلک
میل فرمان
جعبه فرمان
اهرم های هدایت کننده
سگدست یا شغالدست

1‌.1‌ انواع جعبه فرمان

     مهمترین بخش یک سیستم فرمان جعبه فرمان آن است که چرخش غربیلک را به چرخش  چرخ ها تبدیل می کند.  مهمترین وظیفه جعبه فرمان عبارت از تبدیل حرکت دورانی میل ورودی جعبه فرمان به حرکت خطی از طریق اهرم ها، جهت هدایت خودرو است

1‌.1‌.1‌    جعبه فرمان ساچمه ای^[3]

     این سیستم فرمان بیشتر در اتومبیل های سنگین استفاده می شود. مزیت اصلی این  سیستم اصطکاک بسیار

 کمی است که با استفاده از ساچمه فراهم گردیده است

 عیب اصلی این سیستم حجم زیاد آن است

1‌.1‌.2‌جعبه فرمان راک و پینیون^[4]

     این سیستم فرمان ابتدا در اتومبیل هایی به کار گرفته شد که در قسمت قرارگیری موتور با کمبود فضا با مشکل مواجه بودند. عملکرد این سیستم فرمان آن چنان مناسب بود که به سرعت در بیشتر اتومبیل ها مورد استفاده قرار گرفت. قسمتهای اصلی این سیستم درشکل زیر نشان داده شده است

        هنگامی که راننده غربیلک فرمان را می چرخاند، دنده پینیون می چرخد و باعث حرکت شانه[5]      می گردد. این حرکت به یک اهرم بندی متصل است که چرخهای جلو را به حرکت در می آورد. این سیستم از بقیه سیستم های فرمان دقیق تر بوده و در عین حال که از اجزای کمتری تشکیل شده است،  طراحی ساده وسبک تری دارد. فشردگی و به عبارت دیگر فضای کمی که این سیستم اشغال می کند، دلیلی است که این سیستم در همه خودرو های فرمان از جلوی[6] اروپایی و ژاپنی استفاده می شود. یکی از اشکالات این سیستم این است که در اکسل های صلب^[7] قابل استفاده نیست

 1‌.1‌.3‌ سیستم فرمان سیمی^[8]

کلمات کلیدی :

 

  مقاله کنترل بیولوژیک آفات در pdf دارای 31 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله کنترل بیولوژیک آفات در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله کنترل بیولوژیک آفات در pdf

کنترل بیولوژیک آفات  
کنترل بیولوژیک یا (Biological Control) شامل سه موضوع اصلی است:  
کنترل بیولوژیک شپشک‌ها  
کنترل بیولوژیک شپشک‌های نرم تن  
کنترل بیولوژیک شته ها  
شته ها  
کنترل بیولوژیک سفید با لکها و کنه ها  
مبحث کنترل بیولوژیک کنههای تارتن  
کنترل بیولوژیک مگس های مینور و پروانه‌ها  
مگس‌های مینوز  
پروانه‌ها  
تولید این باکتری‌ها به چه صورت انجام می‌شود؟  
تکثیر و رها سازی دشمنان طبیعی  
پرورش و تکثیر دشمنان طبیعی  
منابع :  

کنترل بیولوژیک آفات

انسان در عصر حاضر با مسائل زیادی در ارتباط با تلفات محصولات کشاورزی رو به رو است. خشکسالی، تنش حرارتی و شرایط نامناسب انبارداری می‌توانند از جمله عومل مهم ، به از بین رفتن این محصولات منجر شوند، اما شاید بتوان گفت؛ نقش آفات و بیماری‌های گیاهی در این میان برجسته‌تر است و هر ساله مقادیر زیادی از انرژی کشاورزان رامی گیرد ودر عوض خسارت هنگفتی نصیبشان می‌شود

به گزارش گیاهپزشکان ایران و به نقل از ایسنا، کشورهای توسعه یافته با بهره گرفتن از خرد، دانش و فناوری‌ نوین توانسته‌اند تا حد زیادی از خسارات آفات و بیماری‌های در امان باشند تا جایی که بسیاری از این کشورها اکنون با مساله مازاد تولید مواجه‌اند. این در حالی است که که کشورهای در حال توسعه متاسفانه هم چنان تاوان سنگین ناتوانی خود در بهره‌گیری از فناوری مدرن را می پردازند. ناآگاهی و عدم دسترسی به روش‌های جدید کنترل آفات و بیماری‌های گیاهی و تکیه بر روش‌های سنتی و پرخطری چون استفاده مکرر و بی رویه از سموم آفت کش‌ها، باعث شده این کشورها نه تنها موفقیتی در این زمینه نداشته باشند که انسان و محیط زیست را نیز قربانی فعالیت‌های نادرست خود کند

در سال های اخیر با توجه بیشتر بشر به محیط زیست، نگاه جستجوگر انسان توانسته راه‌های برای کنترل آفات و بیماری های گیاهی بیابد که مفید و در عین حال بیشتر از دیگر راه ها کارها به طبیعت نزدیک باشد. یکی از این روش‌ها ، کنترل بیولوژیک نام دارد که در برنامه مدیریت تلفیقی آفات لحاظ شده است

همچنین آلودگی شیمیایی محیط زیست به آفت کشها وخطرات ناشی از آن برای انسان به حدی مورد بحث و بررسی قرار گرفته که نیازی به توضیح اضافی ندارد اما مشکلات ناشی از مصرف بی رویه آفت‌کشها زمانی ملموس تر می شود که بدانیم ادامه این روند نامطمئن موجب طغیان افات و حتی بدتراز آن ظهور آفات جدید می شوند

کنترل بیولوژیک را می توان استفاده هدفمند انسان از موجودات زنده قبیل شکارچی‌ها، پارازیتوئیدها، عوامل بیماری‌زا و غیره به عنوان دشمنان طبیعی دانست به نحوی که با بکارگیری آنها، جمعیت آفات کاهش یافته و خساراتی به مراتب کمتر از آنچه ممکن می‌بود وارد سازند

در همین زمینه دکتر محمدرضا رضاپناه ـ عضو هیات علمی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور ـ  در چهارمین هم‌اندیشی توسعه کنترل بیولوژیک افات گیاهی با یادآوری اینکه براساس اصل پنجاهم قانون اساسی ایران، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعد باید درآن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند وظیفه عمومی تلقی شده وفعالیتهای اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یاتخریب غیر قابل جبران ملازم پیدا کند ممنوع است ادامه داد: استفاده ناآگاهانه، بی مورد، بی رویه و بیش از حد معمول از سموم شیمیایی ، ناهنجاریها و نابسامانیهای متعددی را به دنبال دارد

وی افزود: با توجه به روند مصرف محصولات ارگانیک متوجه خواهیم شد که افرادی که به هیچ وجه خریدار محصولات ارگانیک نبوده‌اند کاهش یافته و در مقابل آمار خریداران محصولات ارگانیک رو به افزایش است

رضاپناه با اشاره به اینکه مصرف کودهای شیمیایی در ایران در چهل سال اخیر حدود 75 برابر شده است ادامه داد: حدود دو دهه برای کنترل بیولوژیک آفات گیاهی تلاشهایی شد ولی متاسفانه به نظر می‌رسد این روش مقهور توسعه کنترل شیمایی شد

عضو هیات عملی موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور باقی مانده سموم را یک موضوع انتزاعی در کشور دانست و افزود: براساس آمار اعلام شده در سال 1995، دو میلیارد کیلوگرم آفت کش در سراسر جهان مصرف می‌شود که تنها سه درصد آفت کشی که استفاده می‌شود به آفت می‌رسد

وی ادامه داد: اخیرا در اسپانیا مشخص شده که در 100 درصد مردم آثار باقی مانده سموم قابل تشخیص است که قطعا اگر این آزمایش در کشورهای دیگر نیز انجام شود موارد مشابهی به دست می‌آید

او خاطرنشان کرد:50 درصد کل عوارض مربوط به آفت کشها و 725 درصد مسمومیت‌های کشنده حاصل از آنها در کشورهای در حال توسعه است

وی با تاکید بر اینکه با یکسری اقدامات ساده می توان به سمت تولید محصولات ارگانیک حرکت کرد افزود: در این قضایا قطعا نیازمند برنامه‌ریزی و عزم ملی هستیم و یک برنامه جاری بلند مدت با متولی مشخص ضرورت دارد

 

کنترل بیولوژیک موثرترین راهکار مبارزه با آفات گیاهی است

عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران موثرترین راهکار مبارزه با آفات گیاهی به‌ویژه سن گندم را کنترل بیولوژیک اعلام کرد

عزیز خرازی پاکدل در گفتگو با خبرنگار مهر در کرج اظهار داشت : هم اکنون در جهان کنترل بیولوژیک حشرات و آفات یک درصد مبارزه با کار آفات گیاهی را تشکیل می دهد و این رقم باید به حد استاندارد برسد

وی افزود : مبارزه با آفات گیاهی از طریق کنترل بیولوژیک باید به 20 درصد برسد، زیرا کنترل ها و مقابله های شیمیایی خطرات جبران ناپذیری برای گیاه و محیط زیست به دنبال دارد

خرازی پاکدل عنوان کرد: در روش کنترل بیولوژیک سایر حشرات غیرمضر برای گیاه که می توانند حشره یا آفت مورد نظر را نابود کنند ، وارد مزرعه می شون و به این ترتیب بخش زیادی از آفت در تقابل طبیعی جانداران بدون استفاده از هیچ سم و ابزاری از بین می رود

وی خاطر نشان کرد : سمپاشی هوایی ، حشرات را در مقابل سموم شیمیایی مقاوم می کند و این روش دوز سم را به شکل وحشتناکی افزایش می دهد

این مسئول یادآور شد : حشرات از جمله سن گندم نباید به طور کل نابود شوند بلکه جمعیت آنها باید کنترل شود زیرا حضور آنها در زنجیره غذایی لازم است

خرازی بیان داشت : در سال زراعی گذشته 30 درصد سن های گندم در مزارع زیر کشت کرج توسط مگس ها از بین رفتند

این کارشناس رشته حشره شناسی ، انتخاب انواع مقاوم بذر گندم در مقابل آفت سن و تغییر زمان کشت و برداشت را از دیگر راههای مبارزه با این آفت اعلام کرد

بیوتکنولوژی و اهمیت آن در کنترل بیولوژیک آفات و بیماریهای گیاهی در کشاورزی مدرن

با توجه به اهمیت محیط زیست انسان و حفاظت صحیح از آن و بهره‌برداری از پتانسیل تعادل اکولوژیک طبیعت می‌توان روند مناسبتری را جهت کنترل آفت و بیماریهای گیاهی در کشاورزی امروزه برگزید. از این روی در این مقاله به معرفی مقوله‌های مختلف از جمله پارازیت‌کننده‌های عوامل بیماری‌زا در حشرات و بیماریهای گیاهی پرداخته شده است تا با جستجو کردن نحوه زیست و شناسایی این میکروارگانیزمهای مفید در شرایط اکوسیستم کشاورزی بتوان از کنترل بیولوژیک در زمان صحیح بهره‌برداری نمود تا از کاربرد بیش از حد سموم شیمیایی جلوگیری شود

کنترل بیولوژیک آفات

کنترل بیولوژیک پدیده‌ای طبیعی است که هدف آن تنظیم جمعیت موجودات می‌باشد. کنترل بیولوژیک ممکن است به صورت طبیعی یا با دخالت انسان اتفاق بیافتد، که به این نوع کنترل، کنترل بیولوژیک کاربردی اطلاق می‌شود

کنترل بیولوژیک

- طبیعی؛

- کاربردی

کنترل بیولوژیک پدیده‌ای طبیعی است که هدف آن تنظیم جمعیت موجودات می‌باشد. کنترل بیولوژیک ممکن است به صورت طبیعی یا با دخالت انسان اتفاق بیافتد، که به این نوع کنترل، کنترل بیولوژیک کاربردی اطلاق می‌شود

کنترل بیولوژیک یا (Biological Control) شامل سه موضوع اصلی است

1) انواع موجودات آفت هدف؛

2) انواع دشمنان طبیعی؛

3) روش‌های بکارگیری دشمنان طبیعی

1) انواع موجودات آفت هدف

الف) بطور کلی حشرات مهم‌ترین گروه از موجوداتی هستند که در برنامه‌های کنترل بیولوژیک به عنوان هدف مطرح بوده‌اند. آفات (حشرات) به دلیل ازدیاد، تنوع گونه و مهاجرت به نقاط جدید موجبات ورود حشرات شکارگر از مناطق دیگر را برای کنترل‌شان ایجاد کرده‌اند

اما مهم‌ترین راسته‌ای که تعدادی از گونه‌های آن تحت کنترل بیولوژیک قرار گرفته‌اند راسته (Hemiptera) می‌باشد

در جلسات قبل گفته شده که راسته (Homoptera) در بر گیرنده شته‌ها، شپشک‌ها، سفیدبالک‌ها و پسیل‌ها می‌باشند. همین حشرات هستند که در روی گیاهان زینتی جزء مهمترین آفات محسوب می‌شوند لذا امکان کنترل بیولوژیک آفات گیاهان زینتی بسیار زیاد است

چرا بیشترین برنامه کنترل بیولوژیک برعلیه حشرات راسته (Homoptera) صورت می گیرد؟

بدلیل اینکه تعداد زیادی از گونه‌های راسته (Homoptera) به همراه گیاهان زینتی و محصولات کشاورزی از منطقه پراکنش بومی خود وارد منطقه جدیدی شدند که فاقد دشمنان طبیعی بودند. لذا برای مبارزه با این آفات، دشمنان طبیعی این حشرات نیز از منطقه پراکنش آن‌ها به منطقه جدید وارد شدند تا تحت کنترل در آیند. در ضمن بسیاری از حشرات این راسته مانند شپشک‌ها غیر متمرکز بوده بنابراین امکان کنترل بیولوژیک آن‌ها فراهم است

ب) گروه دیگری از حشرات مورد نظر در برنامه‌های کنترل بیولوژیک کنه‌ها هستند. مخصوصاً سه خانواده (Eriophidae)، (Tarsonemidae) ،(Tetranychidae) جزء مهم‌ترین کنه‌های گیاهخوار هستند که بر علیه آن‌ها کنترل بیولوژیک انجام شده است

ج) دسته دیگر این حشرات، حلزون‌ها و راب‌ها هستند که به آن‌ها لیسَک نیز گفته می‌شود. برای کنترل بیولوژیک حلزون‌ها و راب‌ها کوشش‌هایی انجام شده است ولی نتیجه بخش نبوده است

د) گروه دیگری از موجودات مورد بحث، علف‌های هرز هستند، بطور کلی 116 گونه از علف‌های هرز در 32 خانواده با عنوان هدف برنامه‌های کنترل بیولوژیک تاکنون مطرح بوده‌اند که 50 درصد آن‌ها متعلق به سه خانواده Cactacea ، Mimosacea ، Asteraceae هستند

ذ) علاوه بر این‌ها، بیماری‌های گیاهی و مهره‌داران هم می‌توانند از اهداف برنامه‌های کنترل بیولوژیک باشند، حتی انسان می‌تواند در برنامه‌های کنترل بیولوژیک به عنوان یک هدف قلمداد شود

2) انواع دشمنان طبیعی

مبحث دوم انواع موجوداتی هستند که برای کنترل بیولوژیک آفاتی که ذکر کردیم مورد استفاده قرار می‌گیرند

الف) حشرات پارازیتوئید از عمومی‌ترین دشمنان طبیعی آفات به شمار می‌آیند که در برنامه‌های کنترل بیولوژیک به روش‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. برنامه‌های کنترل بیولوژیک در مورد حشرات پارازیتوئید بیشتر درباره‌ی دو راسته (Hymenoptera) یا بال‌غشائیان و زنبورها یا (Diptera) می‌باشد

در راسته (Hymenoptera)، زنبورهای بالا خانواده (Ichneumonoidae) و بخصوص دو خانواده (Braconidae) و(Ichneumonidae) دارای اهمیت بیشتری هستند

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله طیف سنجی در pdf دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله طیف سنجی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله طیف سنجی در pdf

تاریخچه  
اصول طیف سنجی جرمی  
دستگاه طیف سنج جرمی  
سیستم ورودی نمونه  
روزنه مولکولی  
محفظه یونیزاسیون  
پتانسیل یونیزاسیون  
تجزیه گر جرمی  
تجزیه گر جرمی و قدرت تفکیک  
آشکار کننده  
ثبات آشکار کننده  
آشنایی با طیف‌سنجی جرمی(MS)  
فرآیند دستگاه  
کاربردها  
مراجع:  
طیف سنج جرمی  
تاریخچه  
اصول طیف سنجی جرمی  
دستگاه طیف سنج جرمی  
سیستم ورودی نمونه  
روزنه مولکولی  
محفظه یونیزاسیون  
پتانسیل یونیزاسیون  
تجزیه گر جرمی  
تجزیه گر جرمی و قدرت تفکیک  
آشکار کننده  
ثبات آشکار کننده  
طیف‌سنجی رامان (RAMAN)  
کاربردها  
برخی از کاربردهای مهم طیف سنجی رامان در فناوری نانو عبارتست از:  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله طیف سنجی در pdf

[1]. D. A. Skoog, D. M. West Holt, “Principle of Instrumental Analysi”s, Saunders College Publishing, Sixth edition,

[2]. B. Dragnea, “Near Filed Scanning Optical Microscopy”: Chemical Imaging, Encyclopedia of Nanoscience and Nanotechnology, Dekker Publication,

[3]. Hallen H.D. Ayars E.J. Jahncke C.L., “The effects of probe boundary conditions and propagation on nano-Raman spectroscopy”, Journal of Microscopy, vol. 210, no. 3, pp. 252-254(3),

[4]. Y. Inouye, N. Hayazawa, K. Hayashi, Z. Sekkat and S. Kawata, Proc. SPIE, 3791, 40 (1999)

[5]. N. Hayazawa, Y. Inouye, Z. Sekkat, and S. Kawata, J. Chem. Phys., 117,

[6]. N. Hayazawa, T.Yano, H. Watanabe, Y. Inouye, and S. Kawata, Chem. Phys. Lett.,376, 174,

[7]. D. Roy a, Manish Chhowalla b,*, H. Wang c, N. Sano c, I. Alexandrou c,

T.W. Clyne a, G.A.J. Amaratunga , Characterisation of carbon nano-onions using

Raman spectroscopy, Chemical Physics Letters 373, 2003, 52–56, 2003

[8]. Tomoya Ohno, Daisuke Suzuki, and Hisao Suzuki Size Effect for Barium Titanate Nano-particles, KONA, No.22,

طیف سنج جرمی

 اصول طیف سنجی جرمی ، جلوتر از هر یک از تکنیکهای دستگاهی دیگر ، بنا نهاده شده است. تاریخ پایه گذاری اصول اساسی آن به سال 1898 بر می‌گردد. در سال 1911 ، “تامسون” برای تشریح وجود نئون-22 در نمونه‌ای از نئون-20 از طیف جرمی استفاده نمود و ثابت کرد که عناصر می‌توانند ایزوتوپ داشته باشند

تاریخچه

اصول طیف سنجی جرمی ، جلوتر از هر یک از تکنیکهای دستگاهی دیگر ، بنا نهاده شده است. تاریخ پایه گذاری اصول اساسی آن به سال 1898 بر می‌گردد. در سال 1911 ، “تامسون” برای تشریح وجود نئون-22 در نمونه‌ای از نئون-20 از طیف جرمی استفاده نمود و ثابت کرد که عناصر می‌توانند ایزوتوپ داشته باشند. تا جایی که می‌دانیم، قدیمیترین طیف سنج جرمی در سال 1918 ساخته شد

اما روش طیف سنجی جرمی تا همین اواخر که دستگاههای دقیق ارزانی در دسترس قرار گرفتند، هنوز مورد استفاده چندانی نداشت. این تکنیک با پیدایش دستگاههای تجاری که بسادگی تعمیر و نگهداری می‌شوند و با توجه به مناسب بودن قیمت آنها برای بیشتر آزمایشگاههای صنعتی و آموزشی و نیز بالا بودن قدرت تجزیه و تفکیک ، در مطالعه تعیین ساختمان ترکیبات از اهمیت بسیاری برخوردار گشته است

اصول طیف سنجی جرمی

به بیان ساده ، طیف سنج جرمی سه عمل اساسی را انجام می‌دهد

مولکولها توسط جرایاناتی از الکترونهای پرانرژی بمباران شده و بعضی از مولکولها به یونهای مربوطه تبدیل می‌گردند. سپس یونها در یک میدان الکتریکی شتاب داده می‌شوند

یونهای شتاب داده شده بسته به نسبت بار/جرم آنها در یک میدان مغناطیسی یا الکتریکی جدا می‌گردند

یونهای دارای نسبت بار/جرم مشخص و معین توسط بخشی از دستگاه که در اثر برخورد یونها به آن ، قادر به شمارش آنها است، آشکار می‌گردند. نتایج داده شده خروجی توسط آشکار کننده بزرگ شده و به ثبات داده می‌شوند. علامت یا نقشی که از ثبات حاصل می‌گردد یک طیف جرمی است، نموداری از تعداد ذرات آشکار شده بر حسب تابعی از نسبت بار/جرم

دستگاه طیف سنج جرمی

هنگامی که هر یک از عملیات را بدقت مورد بررسی قرار دهیم، خواهیم دید که طیف سنج جرمی واقعا پیچیده‌تر از آن چیزی است که در بالا شرح داده شد

سیستم ورودی نمونه

قبل از تشکیل یونها باید راهی پیدا کرد تا بتوان جریانی از مولکولها را به محفظه یونیزاسیون که عمل یونیزه شدن در آن انجام می‌گیرد، روانه ساخت. یک سیستم ورودی نمونه برای ایجاد چنین جریانی از مولکولها بکار برده می‌شود. نمونه‌هایی که با طیف سنجی جرمی مورد مطالعه قرار می‌گیرند، می‌توانند به حالت گاز ، مایع یا جامد باشند. در این روش باید از وسایلی استفاده کرد تا مقدار کافی از نمونه را به حالت بخار در آورده ، سپس جریانی از مولکولها روانه محفظه یونیزاسیون شوند

در مورد گازها ، ماده ، خود به حالت بخار وجود دارد. پس ، از سیستم ورودی ساده‌ای می‌توان استفاده کرد. این سیستم تحت خلاء بوده، بطوری که محفظه یونیزاسیون در فشاری پایینتر از سیستم ورودی نمونه قرار دارد

روزنه مولکولی

نمونه به انبار بزرگتری رفته که از آن ، مولکولهای بخار به محفظه یونیزاسیون می‌روند. برای اطمینان از اینکه جریان یکنواختی از مولکولها به محفظه یونیزاسیون وارد می‌شود، قبل از ورود ، بخار از میان سوراخ کوچکی که “روزنه مولکولی” خوانده می‌شود، عبور می‌کند. همین سیستم برای مایعات و جامدات فرار نیز بکار برده می‌شود. برای مواد با فراریت کم ، می‌توان سیستم را به گونه‌ای طراحی کرد که در یک اجاق یا تنور قرار گیرد تا در اثر گرم کردن نمونه ، فشار بخار بیشتری حاصل گردد. باید مراقب بود که حرارت زیاد باعث تخریب ماده نگردد

در مورد مواد جامد نسبتا غیر فرار ، روش مستقیمی را می‌توان بکار برد. نمونه در نوک میله‌ای قرار داده می‌شود و سپس از یک شیر خلاء ، وارد محفظه یونیزاسیون می‌گردد. نمونه در فاصله بسیار نزدیکی از پرتو یونیزه کننده الکترونها قرار می‌گیرد. سپس آن میله ، گرم شده و تولید بخاری از نمونه را کرده تا در مجاورت پرتو الکترونها بیرون رانده شوند. چنین سیستمی را می‌توان برای مطالعه نمونه‌ای از مولکولهایی که فشار بخار آنها در درجه حرارت اتاق کمتر از 9 – 10 میلیمتر جیوه است، بکار برد

محفظه یونیزاسیون

هنگامی که جریان مولکولهای نمونه وارد محفظه یونیزاسیون گشت ، توسط پرتوی از الکترونهای پرانرژی بمباران می‌شود. در این فرآیند ، مولکولها به یونهای مربوطه تبدیل گشته و سپس در یک میدان الکتریکی شتاب داده می‌شوند. در محفظه یونیزاسیون پرتو الکترونهای پرانرژی از یک “سیم باریک” گرم شده ساطع می‌شوند. این سیم باریک تا چند هزار درجه سلسیوس گرم می‌شود. به هنگام کار در شرایطی معمولی ، الکترونها دارای انرژی معادل 70 میکرون – ولت هستند

این الکترونهای پرانرژی با مولکولهایی که از سیستم نمونه وارد شده‌اند، برخورد کرده و با برداشتن الکترون از آن مولکولها ، آنها را یونیزه کرده و به یونهای مثبت تبدیل می‌کنند. یک “صفحه دافع” که پتانسیل الکتریکی مثبتی دارد، یونهای جدید را به طرف دسته‌ای از “صفحات شتاب دهنده” هدایت می‌کند. اختلاف پتانسیل زیادی (حدود 1 تا 10 کیلو ولت) از این صفحات شتاب دهنده عبور داده می‌شود که این عمل ، پرتوی از یونهای مثبت سریع را تولید می‌کند. این یونها توسط یک یا چند “شکاف متمرکز کننده” به طرف یک پرتو یکنواخت هدایت می‌شوند

بسیاری از مولکولهای نمونه به هیچ وجه یونیزه نمی‌شوند. این مولکولها بطور مداوم توسط مکنده‌ها یا پمپهای خلا که به محفظه یونیزاسیون متصل نیستند، خارج می‌گردند. بعضی از این مولکولها از طریق جذب الکترون به یونهای منفی تبدیل می‌شوند. این یونهای منفی توسط صفحه دافع جذب می‌گردند. ممکن است که بخش کوچکی از یونهای تشکیل شده بیش از یک بار داشته باشند، (از دست دادن بیش از یک الکترون) اینها مانند یونهای مثبت تک ظرفیتی ، شتاب داده می‌شوند

پتانسیل یونیزاسیون

انرژی لازم برای برداشتن یک الکترون از یک اتم یا مولکول ، پتانسیل یونیزاسیون آن است. بسیاری از ترکیبات آلی دارای پتانسیل یونیزاسیونی بین 8 تا 15 الکترون ولت هستند. اما اگر پرتو الکترونهایی که به مولکولها برخورد می‌کند، پتانسیلی معادل 50 تا 70 الکترون ولت نداشته باشد، قادر به ایجاد یونهای زیادی نخواهد بود. برای ایجاد یک طیف جرمی ، الکترونهایی با این میزان انرژی برای یونیزه کردن نمونه بکار برده می‌شوند

تجزیه گر جرمی

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله نفت در خاورمیانه در pdf دارای 55 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله نفت در خاورمیانه در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله نفت در خاورمیانه در pdf

مقدمه    
خاورمیانه، منطقه تولید کننده نفت  
امتیازات نفتی        
حوزه های نفتی        
لیبی    
مصر    
عراق    
عربستان سعودی        
کویت    
منطقه بیطرف بین عربستان سعودی و کویت    
کشورهای خلیج فارس     
ترکیه    
سوریه    
اسرائیل    
ایران    
ذخایر نفتی    
حمل و نقل خام و فرآورده های نفتی       
عایدات نفتی        
آینده نفت    
منابع و مأخذ        

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله نفت در خاورمیانه در pdf

1-   خاورمیانه

2-   گیتاشناسی کشورها

3-   نفت و توسعه اقتصادی / دکتر محمد علی همایون کاتوزیان

ترجمه : علیرضا طیب

مقدمه

نفت

یکی از برجسته ترین دستاوردهای اقتصادی در صد سال گذشته ، رشد و توسعه صنعت نفت بوده است. در سال 1850، در واقع نفتی در جهان تولید نمی شد. سپس، در پس اکتشافاتی که در ایالات متحده آمریکا و روسیه هر دو انجام شد، کل تولید پس از سال 1860 به سرعت رو به افزایش گذاشت و تا سال 1890، تولید جهانی به 10 میلیون تن در سال رسید . از آن تاریخ تاکنون، تولید نفت خام پیوسته در حال افزایش بوده است و تولید جهانی آن تقریباً هر ده سال 2 برابر شده است. ایالات متحده آمریکا و شوروی هنوز بزرگترین تولیدکنندگان نفت در جهان هستند؛ گرچه اهمیت نسبی آنها با افزایش بسیار سریع تولید نفت خام از حوزه دریای کارائیب، خاورمیانه و آفریقا، رو به کاهش گذاشته است.[1]

در آغاز قرن بیستم، نفت و گاز طبیعی کمتر از 4 درصد از کل نیاز انرژی جهان غرب را تأمین می کرد؛ حال آن که زغال سنگ تقریباً 90 درصد از این نیاز را برآورده    می کرد. اما این وضع به سرعت تغییر کرد و سهم نفت و گاز طبیعی از کل تولید انرژی در سال 1920 به 12 درصد و در نیمه دهه 1930 به 26 درصد و پس از جنگ جهانی دوم در سال 1948 به 36 درصد رسید. از آن زمان به بعد ، اهمیت نفت و فرآورده های نفتی برای اقتصاد جهان همواره رو به افزایش بوده است، چنان که تا سال 1970 ، تقریباً 70 درصد از کل نیاز انرژی غرب را نفت و گاز طبیعی تأمین                                                                   می کرد

مصرف  کنندگان عمده نفت و فرآورده های وابسته آن،ملل صنعتی اروپای غربی، آمریکای شمالی و ژاپن هستند که روی هم رفته 70 درصد از کل تولید را در سال 1970 به خود اختصاص می دادند. در عین حال، همین کشورها فقط 26 درصد از نفت و گاز جهان را خود تولید می کنند و بنابراین مجبورند نیازهای خود را با نفت وارداتی تأمین کنند. بنابراین گونه ای رابطه همزیستی متقابل بین کشورهای اصلی تولید کننده و کشورهای مصرف کننده ایجاد شده است

خاورمیانه، منطقه تولید کننده نفت[2]

در حال حاضر، خاورمیانه منطقه ای است که در آن تولید نفت در حد قابل ملاحظه ای بیشتر از تقاضاست. طی قرن بیستم، تولید نفت این منطقه برحسب تولید کل جهانی به طور مشخص افزایش یافته است. در دهه 1930 و اوایل دهه 1940 ، میانگین سطح تولید بین دو تا پنج درصد از کل تولید جهان بود، اما در پی احیاء و توسعه صنعت پس از جنگ در منطقه خلیج (فارس)، تولید نفت تا سال 1950 به میزان 15 درصد رسید. از آن تاریخ ،  اهمیت نسبی نفت و گاز طبیعی خاورمیانه و آفریقای شمالی در تولید جهانی همواره رو به افزایش بوده است، به گونه ای که در سال 1960 از مرز 25 درصد گذشت و در سال 1971 به میزان 40 درصد رسید، در این سال تولید کل نفت منطقه متجاوز از 1000 میلیون تن می شد.[3]

اگر چه در خاورمیانه تولید نفت اول بار در اوایل قرن بیستم در ایران آغاز شد، اما فقط پس از جنگ جهانی دوم بود که تولید آن به سرعت رو به افزایش گذاشت . طی اوایل دهه 1940، ایران بزرگترین تولید کننده نفت در خاورمیانه بود و پس از آن عراق و عربستان سعودی در مراتب بعدی قرار می گرفتند. پس از کشف و توسعه منابع نفتی در مقیاسی وسیع، تولید نفت کویت و عربستان  سعودی هر دو ، به مقدار زیادی افزایش یافت تا سال 1950 که تولید حوزه های نفتی عربستان تقریباً با تولید حوزه های نفتی ایران برابر شد. در سال 1951، صنعت نفت ایران ملی شد و در نتیجه تولید نفت خام در سال بعد به کمتر از دو میلیون تن کاهش یافت و بدین ترتیب عربستان سعودی و کویت به عنوان دو تولید کنده اصلی خاورمیانه در صدر قرار گرفتند. طی دهه 1955 تا 1965، کویت بزرگترین تولید کننده نفت شد و پس از آن، عربستان و ایران در رده های بعدی قرار گرفتند. افزایش وسیع تولید نفت در ایران از سال 1954 به بعد، پس از رفع مناقشه بین شرکتهای نفتی و حکومت ایران، آغاز شد. طی سالهای آخر دهه 1960، میزان تولید در کشورهای ایران و عربستان سعودی از میزان تولید نفت کویت فراتر رفت و این دو کشور برای کسب مقام اول در تولید به رقابت برخاستند. اما موفقیت حقیقی در دهه 1960 به 150 میلیون تن در سال 1969 جهش داشت، در همین سال بود که لیبی پس از عربستان سعودی در مرتبه دوم تولید قرار گرفت. از آن زمان، تولید نفت لیبی رو به کاهش گذاشته است. با آغاز دهه 1970، ایران و عربستان سعودی هم اکنون براحتی در رأس جدول تولید و بعد از آنها با فاصله زیادی کویت و لیبی قرار دارند. (جدول ) . ایران، عربستان سعودی، کویت، لیبی و عراق حدود چهار پنجم از کل میزان نفت خاور میانه را تولید می کنند، واقعیتی که بروشنی بر پایین بودن سطح تولید در سایر کشورها منطقه تأکید دارد.[4]

امتیازات نفتی

در دوره قبل از جنگ جهانی دوم، کشورهای تولید کننده نفت در اطراف خلیج فارس ، امتیازات انحصاری کشف و توسعه منابع نفتی خود را به شرکتهای نفتی غرب واگذار می کردند. این امتیازات بیشتر کشورهای مربوط یا همه آنها را شامل می شد. در این زمان، هشت شرکت اصلی که تحت نظارت سهام آمریکا، بریتانیا، هلند و فرانسه قرار داشت، همه محصول نفت منطقه را تولید می کرد. این شرکتها عبارتند بودند از : استاندارد اویل (نیوجرسی) (NEW Jersy) Oil Standard ، استاندارد اویل (کالیفورنیا) ،  (California) Standar Oil ، موبیل اویل، (Mobil Oil) ، تگزاکو (Texaco) ، گالف اویل (Gulf Oil)، بریتیش پترولیوم (British Petrolouim) ، رویال داچ / شل (Royal Dutch / Shell) و شرکت نفت فرانسه (Compagnie Francaise des Petroles) . اگر چه از آن زمان تاکنون ، این وضع مشخصاً تغییر کرده است، اما حتی در اواخر دهه 1960 همین هشت شرکت بیشتر از 90 درصد از تولید نفت منطقه را در انحصار خود داشتند

اولین امتیاز مهم خاورمیانه، امتیاز نفت ایران بود که در سال 1901 به یک مقاطعه کار انگلیسی به نام «ویلیام ناکس دارسی»[5] واگذار شد. در سال 1909، این امتیاز به «شرکت نفت ایران – انگلیس» تعلق گرفت. این شرکت از همه نقاط کشور بجز پنج استان شمالی می توانست نفت استخراج کند. از سال 1954، پس از ملی شدن صنعت نفت ایران در سال 1951، تولید نفت توسط یک کنسرسیوم بین المللی صورت می گیرد (می گرفت). این کنسرسیوم از چهارده عضو شامل هشت شرکت اصلی که قبلاً نام برده شد و نیز چند شرکت دیگر به وجود آمده است. در تواقفی که بین حکومت ایران و شرکتهای نفتی حاصل شد، وسعت منطقه مورد بهره برداری به 259000 کیلومتر مربع کاهش یافت. قرار شد که این توافق به مدت 25 سال تا سال 1979 ادامه داشته باشد و همچنین کنسرسیوم در صورت تمایل بتواند قرارداد را سه بار و هر بار به مدت پنج سال، تحت همان شرایط قبلی تمدید کند.[6]

در عراق، اولین امتیاز در سال 1925، به یک کنسرسیوم بین المللی داده شد، این اولین کنسرسیومی بود که فعالیت خود را در خاورمیانه آغاز می کرد. این کنسرسیوم به نام «شرکت نفت عراق» معروف بود و تحت نظارت بریتیش پترولیوم، شل، شرکت نفت فرانسه و «شرکت توسعه خاور نزدیک» (استاندارد اویل نیوجرسی و موبیل اویل) قرارداشت. امتیاز نفتی عراق پس از چند بار تمدید، سراسر کشور را بجز نوار باریکی در شرق عراق در نزدیکی مرز ایران، در بر می گرفت. در سال 1961 ، حکومت عراق بیشتر از 99 درصد از قلمرو امتیاز اصلی را با اقدامی یکطرفه در اختیار خود گرفت و بدین ترتیب تنها آن مناطقی که عملاً تولید نفتی داشت، در دست شرکت نفت عراق باقی ماند. اختلافی که در اثر این اقدام بین حکومت عراق و شرکت نفتی بروز کرده بود، تا قبل از ملی شدن دارای شرکت در سال 1972، برطرف نشد.  [7]

دو تولید کننده عمده دیگر منطقه یعنی کویت و عربستان سعودی هر دو، در سالهای دهه 1930 امتیازاتی واگذار کردند. امتیاز نفتی کویت سراسر کشور را در بر             می گرفت و در سال 1934 به شرکت نفت کویت واگذار شد که مشترکاً به گالف اویل و بریتیش پترولیوم تعلق داشت.[8] در عربستان سعودی، امتیاز اصلی نفت در سال 1933 به شرکت استاندارد اویل کالیفرنیا واگذار شد و بعدها شرکت نفت عربستان – آمریکا (آرامکو) [9] جای آن را گرفت که تحت نظارت چهار شرکت اصلی قرار داشت. در این حالت، منطقه واگذاری شامل نواحی وسیعی در بخشهای مرکزی و شرقی کشور می شد. از آن زمان تاکنون از بخشهایی از این منطقه صرف نظر شده است.[10]

از جنگ جهانی دوم، امتیازات اعطا شده برای کشورهای امتیاز دهنده بسیار سودآورتر شده است. این مسأله بخصوص در مورد لیبی صدق می کند که اول بار در سال 1961، تولید نفت خود را آغاز کرد. در این کشور برنامه اکتشاف و توسعه به گونه ای بسیار متفاوت از کشورهای تولید کننده با سابقه تر، عملی شد. پس از وضع قانون نفت در سال 1955، از شرکتهای نفتی دعوت شد که در مزایده شرکت کنند. در آغاز، به منظور ترغیب شرکتهای بین المللی برای شرکت در این مزایده شرکت کنند. پس از وضع قانون نفت در سال 1955، از شرکتهای نفتی دعوت شد که در مزایده شرکت کنند. در آغاز، به منظور ترغیب شرکتهای بین المللی برای شرکت در این مزایده انگیزه های جاذبی عرضه شد. مناطق واگذاری، وسیع بود و مساحتی حدود 30000 تا 100000 کیلومتر مربع را شامل می شد و علاوه بر وجود برخی عوامل جذب کننده دیگر به شرکتهای خارجی اجازه داده می شد که تقریباً 25 درصد از منابع را بابت استهلاک سرمایه برداشت کنند.در نتیجه بسیاری از شرکتهایی که حافظ منابع آمریکا، بریتانیا، فرانسه و ایتالیا بودند، به کار اکتشاف نفت پرداختند. حکومت لیبی به محض این که دریافت برای تولید نفت از منابع بالقوه عظیمی برخوردار است، خواهان منافع بیشتری شد. در سال 1960، امتیاز استهلاک سرمایه ملغی ده ساله بین یک چهارم و یک سوم وسعت اصلی کاهش دهند. در سال 1962، یعنی دو سال پس از تشکیل سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اپک)[11]، لیبی به این سازمان پیوست و تشویق شد که سیستم مالیاتی نفت خود را بر پایه سیستمهای مشابه مالیاتی در دیگر کشورهای عضو سازمان، بنا نهد. بر شرکتهایی که از حق امتیاز قدیمی تری برخوردار بودند، فشارهایی وارد شد و سرانجام این شرکتها مجبور شدند که به پیشنهادهای جدید تن در دهند. به رغم این شرایط سخت تر، به علت ویژگی محلی نفت لیبی در مقایسه با دیگر تولیدات نفت خام کشورهای خاورمیانه، پایینی غلظت، کم بودن مقدار گوگرد نفت، و این واقعیت که حتی شرایط واگذاری امتیازات جدید هنوز هم به سختی شرایط مورد ادعای کشورهای منطقه خلیج فارس نبود، درخواست اخذ امتیازات از سوی شرکتها همچنین به قوت خود باقی ماند.[12]

 حوزه های نفتی

1- خاورمیانه / نویسندگان . پیتربیومونت، جرالد بلیک، مالکوم واگ استاف / مترجمان : محسن شانه چی، محمود رمضان زاده، علی آخشینی / مشهد / آستان قدس رضوی، معاونت فرهنگی، 1369، ص 344

1- همان منبع صفحه 345

1- همان منبع صفحه 346

 1- همان منبع صفحه

 [5] – W. K. DArcy

2-  همان منبع صفحه

 [7] – Iranian Oil Operating Companies , Annual Review 1971, Tehran , 1971,

1-  همان منبع صفحه

 [9]- Arabian American Oil Company (ARAMCO)

2- همان منبع صفحه

 [11] – Organization of petroleum Exporting Countries (OPEC)

2- همان منبع صفحه

 

کلمات کلیدی :