پایان نامه

 

  مقاله سوخت و ساز انرژی در طیور در pdf دارای 57 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله سوخت و ساز انرژی در طیور در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله سوخت و ساز انرژی در طیور در pdf

سوخت و ساز انرژی در طیور  
شیوه های مختلف سنجش انرژی  
انرژی خام  
انرژی قابل سوخت و ساز  
انرژی خالص  
انرژی مؤثر  
توازن انرژی  
اثر محیط بر سوخت و ساز انرژی  
پیش بینی میزان مصرف انرژی  
منابع انرژی  
کربوهیدرات ها  
الف) مونوساکاریدها  
ب) نشاسته  
پ) الیگوساکاریدها  
ت) انرژی حاصل از سوخت و ساز کربوهیدارت ها  
ث) اهمیت ATP  
چربی  
پروتئین ها و اسیدهای آمینه  
مقدار انرژی اجزای جیره  
میزان نیاز به انرژی از لحاظ نظری  
ویژگی های کمبود انرژی  
ویژگی های فزونی انرژی  
احتیاجات انرژی  
جوجه های گوشتی :  
مقادیر ساخته شدن پروتئین  
مقدار انرژی مصرفی برای سوخت و ساز پروتئین  
پروتئین جیره : اسیدهای آمین مصنوعی  
تأثیر پروتئین خام بر نیاز طیور به اسیدهای آمینه  
کیفیت پروتئین  
اسیدهای آمینه لاشه  
برآورد احتیاجات اسید آمینه  
تنظیم سطح پروتئین جیره با توجه به مقدار انرژی جیره  
فاکتورهای موثر بر میزان دریافت خوراک(FEED INTAKE) در پرندگان گوشتی  
پروتئین های گیاهی  
الف) کنجال سویا  
ب) کنجال کانولا  
ج) کنجال گلوتن ذرت  
د) کنجال پنبه دانه  
هـ) کنجال آفتابگردان  
ز) دان کتان  
پروتئین های حیوانی  
الف) پودر گوشت  
ب) پودرهای ماهی  
ج) پودر فرآورده های فرعی طیور (PBM)  
د) پودر پر  
دی پپتید های سمّی  
الف : گیزروزین  
عامل فرسایش سنگدان در پودر ماهی  
تجزیه با دستگاه مجهز به اشعه مادون قرمز نزدیک  
انواع مکانیسمهای تأمین ATP مورد نیاز ماهیچه ها  
در شرایط هوازی،ATP در عضله عمدتاً از طریق فسفریلاسیون اکسیداتیو تولید می شود  
نقش کراتین و گوانیدینواستیک اسید در متابولیسم انرژی  
تأثیر GAA و کراتین برروی درصد تلفات  
تأثیر GAA و کراتین برروی افزایش وزن و ضریب تبدیل.  
تأثیر کراتین و گوانیدینواستات بر گوشت سینه  

سوخت و ساز انرژی در طیور

انرژی مورد نیاز طیور برای رشد بافت های بدن ، تولید تخم مرغ ، انجام فعالیت های فیزیکی حیاتی و حفظ دمای طبیعی بدن از کربوهیدرات ها ، چربی ها و پروتئین های موجود در جیره به دست می آید. انرژی مصرف شده توسط طیور به سه شیوه مورد استفاده قرار می گیرد : تأمین انرژی فعالیت های حیوان ، تبدیل به حرارت و یا ذخیره در بافت های بدن. وقتی میزان انرژی جیر طیور ، بیش از حد مورد نیاز برای سوخت و ساز و رشد طبیعی حیوان باشد ، این انرژی اضافی معمولاً به صورت چربی در بدن ذخیره می شود. این انرژی اضافی را نمی توان به آسانی از بدن حیوان دفع کرد ، وقتی تغذی طیور به صورت مطلوب و بهینه است که جیره حاوی مواد مغذی لازم برای رشد ، تولید تخم مرغ یا گوشت متناسب با انرژی موجود در جیره باشد

کلیبر هم انرژی را سوخت زندگی توصیف کرده است . بخش عمد هم مواد خوراکی مصرف شده توسط حیوانات ، برای تأمین انرژی جهت واکنش های آنابولیک و کاتابولیک به کار می رود . در کوتاه مدت ، اتساع دستگاه گوارش بر میزان مصرف غذا مؤثر است ، در حالی که در درازمدت (روزهای متمادی) مقدار گلوکز خون ، عامل تعیین کنند میزان مصرف غذاست . در واقع ، هیپوتالاموس تحت تأثیر هر دو سطح کم یا زیاد گلوکز قرار می گیرد که این عامل در تنظیم میزان مصرف غذا دخالت دارد . در مدت زمان های طولانی (هفته های متمادی) هم میزان بافت چربی[1] مهم بوده ، مقدار برخی اسیدهای آمینه خاص در خون نیز بر میزان مصرف خوراک تأثیرگذار است . طیور به طور کلی ، توانایی قابل ملاحظه ای در کنترل میزان مصرف انرژی خود دارند که این امر هنگام تغذی آنها با جیره هایی با سطوح مختلف انرژی بوضوح مشاهده می شود . این مکانیسم مهم ، پایه و اساس بسیاری از تصمیمات هنگام جیره نویسی است

علی رغم اینکه در انسان و برخی پستانداران دیگر ، مز غذا تأثیر زیادی در مقدار مصرف دارد ، لیکن این طعم و مزه مواد غذایی نقش نسبتاً ناچیزی در مصرف خوراک طیور برعهده دارد . سطح انرژی جیره عامل بسیار مهمی در تعیین میزان مصرف خوراک طیور است . وقتی حیواناتی نظیر جوجه های در حال رشد یا مرغ های تخم گذار جیره ای دریافت می کنند که از لحاظ هم مواد مغذی متعادل است ، این حیوانات به اندازه ای غذا می خورند که هر روز مقدار ثابت و معینی انرژی دریافت کنند . مقدار مطلق غذای مصرفی بستگی به نیاز حیوان به انرژی دارد که بر حسب اندازه ، فعالیت ، دمای محیط و در حال رشد یا تولید بودن حیوان متغیر است . بنابراین ، شناخت احتیاجات انرژی طیور در طی هر مرحله از رشد و نمو آنها و نیز در اختیار داشتن اطلاعات مربوط به مقدار انرژی قابل دسترس مواد خوراکی جیره ها امری مهم و ضروری است. با در اختیار داشتن این اطلاعات ، تخمین میزان مصرف غذای هر گله در یک محیط خاص امکان پذیر             می شود و بر این اساس می توان مقدار پروتئین ، اسیدهای آمینه ، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز را نیز به دقت تعیین کرد تا رشد و عملکرد روزان متعادلی در گله به دست آید . تولیدکنندگان صنعت طیور اغلب فکر می کنند که انرژی از مواد خوراکی و بویژه منابع پُر انرژی نظیر ذرت ، گندم ، دانه های سورگوم و روغن و چربی های گیاهی و حیوانی به دست می آید ، اما باید به خاطر داشت که هم اجزای آلی یک جیره تأمین کننده انرژی اند و اجزای پُر پروتئین جیره نظیر کنجال سویا هم می توانند بخش های مهمی از کل انرژی مورد نیاز حیوان را تأمین کنند

متخصصان تغذیه از نشاسته ، قند ، چربی و پروتئین های قابل هضم در مواد خوراکی برای تأمین انرژی مورد نیاز حیوانات استفاده می کنند . این افراد از چگونگی فرآوری اجزای خوراکی ، نحو حفظ توازن مواد مغذی در جیره و چگونگی افزودن مکمل هایی چون آنتی اکسیدانت ها یا آنزیم ها برای افزایش انرژی قابل دسترس طیور مطلع اند . این امر در جیره های حاوی مقادیر وافری که از هم مواد مغذی مورد نیاز از اهمیت خاصی برخوردار است . علت این امر آن است که کارآیی قابلیت استفاد مواد خوراکی به میزان انرژی قابل دسترس جیره بستگی دارد

انرژی در کربوهیدرات ، چربی و پروتئین های اجزای خوراکی ذخیره می شود . منشأ اولی این انرژی ، نور خورشید است و سپس در نتیج فتوسنتز در منابع گیاهی ذخیره می شود . هم مواد حاوی کربن و هیدروژن با اکسیده شدن به دی اکسید کربن و آب ، انرژی پتانسیلی در اختیار حیوانات قرار می دهند . وقتی غذا در حضور اکسیژن به طور کامل در بمب کالری متر می سوزد ، مقدار حرارت تولید شده را می توان محاسبه کرد و انرژی خام غذا را نشان داد . درصدی از انرژی خام مواد غذایی که می تواند جذب بدن حیوان شده ، و برای فرآیندهای متابولیکی بدن به کار رود ، به توانایی حیوان در هضم مواد خوراکی بستگی دارد . فرآیند هضم ، بیانگر مراحل متعدد فیزیکی و شیمیایی در دستگاه گوارش  و تجزی ترکیبات شیمیایی پیچید موجود در مواد خوراکی به مولکولهای کوچکتر قابل جذب و استفاد توسط حیوان می باشد . این انرژی جذب شده به انرژی قابل هضم[2] موسوم است . مقداری از انرژی از طریق ادرار به شکل ضایعات ازتی و سایر ترکیبات اکسید نشده به وسیل بدن حیوان هم تلف می شود . وقتی انرژی قابل هضم برای این اُفت انرژی هم تصحیح شود ، انرژی باقی مانده به انرژی قابل سوخت و ساز[3] غذا یا مواد خوراکی موسوم خواهد شد . در طی سوخت و ساز مواد مغذی نیز ، مقداری انرژی افت می کند (اتلاف حرارت) . انرژی باقی ماند مواد غذایی که قابل دسترس حیوان جهت نگهداری و تولید است به انرژی خالص[4] موسوم است

شیوه های مختلف سنجش انرژی

انرژی خام

همان طوری که پیش از این توضیح داده شد ، انرژی خام به وسیل بمب کالری متر تعیین می شود که تنها شیو ساد سنجش آزمایشگاهی مقدار انرژی مواد خوراکی است . در مطالعات تغذیه ای ، انرژی خام اهمیت زیادی ندارد و بیشتر به عنوان نقط آغازینی برای استفاده از سایر سیستم های ارزیابی انرژی در طیور به کار می رود . تعیین انرژی خام یک ماد خوراکی کاری عبث و بیهوده است . در بهترین شرایط ، انرژی خام توازن اجزای آلی و غیرآلی جیره را نشان            می دهد . بقی سیستم های ارزیابی انرژی در طیور ، مستلزم استفاده از حیوانات زنده و به کارگیری شیوه های مختلف و کلاسیک سنجش های زیستی است . استفاده از پرندگان زنده در چنین سنجش های طولانی ای (4 ـ 3 روزه) ، به مفهوم هزین زیاد و امکانات گسترده ای است که باید در این رابطه صرف شود

انرژی قابل سوخت و ساز

جدا کردن مدفوع و ادرار طیور بدون عمل جراحی و خارج ساختن میزنای[5] پرندگان مشکل است . به نظر می رسد با توجه به اینکه با جمع آوری توأم ادرار و مدفوع (به عنوان مواد دفعی[6]) می توان مستقیماً انرژی قابل سوخت و ساز را محاسبه کرد ، نیازی به جراحی و جداسازی ادرار و مدفوع پرندگان نباشد . انرژی قابل سوخت و ساز به عنوان برآوردی استاندارد از قابلیت دسترسی انرژی در طیور و اغلب حیوانات مزرعه پذیرفته شده است . در سنجش انرژی قابل سوخت و ساز  ، هم انرژی مواد دفعی پرندگان منشأ خوراکی ندارند . در واقع ، حتی در پرندگانی که هیچ نوع غذایی به آنها داده نشود نیز مقداری مواد دفعی وجود دارد که می تواند شامل انرژی اندوژنوس ادرار ، سلول های مرد روده ، هورمون ها و آنزیم ها باشد . در صورتی که این اُفت انرژی حاصل از مواد غیرخوراکی هم برآورد شود و از مقدار AME کم گردد ، انرژی قابل سوخت و ساز واقعی به دست می آید . رابط بین AME و TME پیش از این به وسیل گوئیلائوم و سامرس (1970) توضیح داده شده بود . TME تحت تأثیر میزان مصرف غذا قرار نمی گیرد ، در حالی که AME وقتی میزان مصرف غذا خیلی کم باشد ، به طور ناگهانی اُفت می کند . وقتی مقدار مصرف غذا کم باشد (تقریباً در حد 50% نگهداری حیوان) ، فرض می شود اُفت انرژی اندوژنوس ادرار و مدفوع ، بخش عمده ای از انرژی مواد دفعی را تشکیل دهد . در هنگام تغذیه حیوان در حد نگهداری و بالاتر (پنجاه گرم در روز برای خروس های بالغ[7]) ، میزان تصحیح بسیار کم و در حدود 5 ـ2 درصد است

در اغلب موارد ، تصحیح هم برآوردهای انرژی قابل سوخت و ساز برای توازن ازت ضروری است . هنگام سنجش زیستی انرژی مواد خوراکی ، این امکان وجود ندارد که هم حیوانات به یک اندازه رشد کنند یا مثلاً به میزان مشابه تخم مرغ تولید نمایند ، به همین دلیل است که در سنجش های زیستی از خروس های بالغ استفاده می شود که رشد چندانی نمی کنند و به این ترتیب پنین واریانس هایی کاهش می یابد . اما حتی با تغذیه پرندگان بالغ در حد نگهداری ، باز هم در توازن ازت (پروتئین و اسید آمینه) حیوانات اختلافاتی وجود دارد ، به عنوان مثال در صورتی که از دو پرنده در                 سنجش های زیستی استفاده می شود که یکی 5 گرم و دیگری 10 گرم ازت در طی دور آزمایش ذخیره کنند ، این اختلافات بر AME و  TMEتأثیرگذار است . سرانجام هم این پروتئین ذخیره شده به عنوان بخشی از چرخ طبیعی پروتئین بدن کاتابولیز می شود ، و ازت (انرژی) باقی مانده دفع می شود . البته بعید است که چنین چرخه ای در یک دور سنجشی زیستی کوتاه مدت (4ـ3 روزه) به طور کامل طی شود . در مثال فوق ، پرنده ای که ده گرم ازت را حفظ می کند، ME بیشتری دارد . علت این امر آن است که انرژی ادراری این پرنده کمتر است . از نظر ریاضی می توان برای هر پرنده مقدار یکسانی ازت باقی مانده در بدن در نظر گرفت ، به گونه ای که میزان ابقای انرژی استاندارد شود . معمولاً با تصحیح مقدار حاصل ، میزان ابقای ازت به صفر می رسد . مقدار تصحیح شده را انرژی قابل سوخت و ساز تصحیح شده براساس نیتروژن (AMEn یا TMEn) گویند . تصحیح متداول معادل 22/8 کیلو کالری انرژی خام به ازای هر گرم ازت باقی مانده یا دفع شده است که در واقع مقدار انرژی اسید اوریک می باشد . با فرض اینکه پرندگان در سنجش های زیستی ازت را باقی نگه می دارند ، این مقدار تصحیح شده باید به انرژی مواد دفعی اضافه شود که در نتیجه AMEn کمتر از AME خواهد بود . اما در صورتی که حیوانات در طول دور سنجش زیستی دارای توازن منفی ازت باشند ، در این صورت عامل تصحیح از انرژی مواد دفعی کم می شود که در این حالت مقدار AMEn بزرگتر از AME خواهد بود . همین توضیحات در مورد TME هم به کار می رود

انرژی خالص

انرژی قابل سوخت و ساز برآورد مناسبی از انرژی خام قابل دسترس برای تولید است ، اما این انرژی در مورد رشد ، تولید تخم مرغ و نظایر آن از کارایی 100% برخوردار نیست . در طی این فرآیندهای متابولیکی ، حدود 15% انرژی به صورت حرارت تلف می شود که معمولاً از آن به اتلاف حرارتی یاد می شود . مواد مغذی مختلف که برای تغذی طیور مورد استفاده قرار می گیرند ، از کارایی های متفاوتی برخوردارند ، لذا انرژی خالص هم به مرحل رشد ، تولید یا نمو حیوان بستگی دارد . برآورد NE کاری بسیار مشکل است ، زیرا تعیین مقدار عامل تصحیح یعنی اتلاف حرارتی بسیار سخت است. می توان میزان حرارت ایجاد شده را براساس برآوردهای نسبت یا کسر تنفسی[8] به دست آورد که خود برآوردی از نسبت CO₂ دفع شده به مقدار اکسیژن مصرف شده است . نسبت تنفسی معمولاً بین 0/1- 7/0 می باشد . وقتی چربی ها اکسید می شوند . نسبت تنفسی 7/0 و زمانی که کربوهیدرات ها در بدن اکسیده می گردند ، این نسبت معادل 0/1 می باشد . از آنجایی که هیچ ماد مغذی مستقل از سایر مواد مغذی کاتابولیز نمی شود ، بنابراین نسبت تنفسی بین این دو مقدار قرار دارد . گاهی اوقات نسبت تنفسی خارج از این حدود برآورد می شود که در این صورت ، مقادیر بالاتر از این حد ، ناشی از سنتز چربی از کربوهیدرات و مقادیر پایین تر از این حد هم به خاطر سنتز کربوهیدرات از چربی و نیز کاتابولیسم پروتئین هاست . وقتی پروتئین ها کاتابولیز شوند ، نسبت تنفسی در طیور کمتر از پستانداران خواهد بود که علت این امر تشکیل اسید اوریک به جای اوره در پرندگان است ، به عنوان مثال هنگام کاتابولیسم آلانین خواهیم داشت

با محاسب نسبت تنفسی برای مقادیر مختلف خوراک می توان اتلاف حرارت را برآورد کرد . با کم کردن این مقدار از AMEn ، برآوردی از کل انرژی خالص به دست می آید . این مقدار را نیز می توان به انرژی خالص مورد نیاز حیوان برای تولید و نگهداری تفکیک کرد . گاهی اوقات انرژی خالص مورد استفاده برای تولید را انرژی تولیدی[9] هم گویند

انرژی خالص (NE) تولید و نگهداری را می توان با برآورد مستقیم انرژی ذخیره شده در محصولات هم به دست آورد . فراپرز و همکارانش تلاش هایی در زمینه برآورد «انرژی تولیدی» مواد خوراکی با استفاده از شیوه های کشتار مقایسه ای[10] انجام دادند . به طور کلی ، سیستم انرژی خالص از بیشترین صحت و کاربرد برای برآورد قابلیت استفاده انرژی در حیوانات برخوردار است ، لیکن برآورد مستقیم آن بسیار مشکل است و تنها می توان میزان تولید انرژی مواد خوراکی را برای رد خاصی از پرندگان با مقدار مشخصی تولید گوشت ، تخم مرغ و غیره به دست آورد . در عمل ، مقدار NE بر حسب سن پرنده ، گونه و سطح تولید آن متفاوت است که این امر هنگام جیر نویسی باید مدنظر قرار گیرد . NE امروزه مورد توجه متخصصان تغذیه طیور قرار دارد ، لیکن بسیاری از این مقادیر ارائه شده بر پای AMEn اند که تصحیحات یا تغییرات لازم روی آنها اعمال شده است . در جیره نویسی هم عموماً از مقادیر AMEn و TMEn استفاده می شود

تقریباً همه سیستم های NE از AMEn به عنوان نقط آغاز برآوردهای خود استفاده کرده و فرض بر خطی بودن کارایی تبدیل AMEn به NE می باشد . در عمل ، تفکیک انرژی سوخت و ساز به نگهداری ، فعالیت و تولید چربی و پروتئین بر حسب سن پرندگان متفاوت است و لذا نیاز به ضرایب پیش بینی[11] است تا ترکیب پیچیده قابل برآورد شود . پیرگوزلیف و رز (1999) در این زمینه ، رابطه ای خطی بین AMEn و NE_P با کارایی تبدیل معادل 69% پیشنهاد کردند. اگر چه در این شیو تخمین ، حدود 93% واریانس محاسبه می شود، لیکن AMEn در مورد مواد خوراکی پُر پروتئین با منشأ گیاهی ، مقدار NE_P را بیش از حد معمول برآورد می کند . عاملی که باعث بروز اشتباه در تخمین NE_P          می شود، هزین انرژی برای ذخیر پروتئین است . سال ها قبل کیلانووسکی (1965) نشان داد که هزین تعیین شده برای ذخیر پروتئین ، 5 ـ 6 برابر برآوردها براساس استفاده از ATP است . از آنجایی که در بیشتر پرندگان ، مقدار سنتز پروتئین بیش از میزان ذخیر آن است ، لذا این امر توجیه منطقی برای وجود اختلاف در هزینه های انرژی می باشد . در حالی که نوع چرخ پروتئین در طیور ، حدود 50% تفاوت هزینه های تعیین شده با هزینه های محاسبه شده برای ذخیر پروتئین را توجیه می کند ، توجیه دیگر این پدیده ، تعداد زیادی مسیر بیوشیمیایی نیازمند ATP است که هنگام ذخیر پروتئین فعال می شوند

بنابراین ، سیستم های NE از پیچیدگی های خاصی برخوردارند ، بویژه با توجه به محدود وسیع اجزای خوراکی و حالات مختلف تغذیه که امروزه در دانش تغذی طیور با آن مواجه ایم ، اما به هر حال نمی توان به این مفهوم مهم بی توجه بود . در واقع ، امروزه در صنعت طیور ، سیستم های NE هر روزه از کاربردی وسیع تر برخوردار می شوند ، به عنوان مثال در آمریکای شمالی متخصصان تغذیه عموماً با تعداد بسیار محدودی اجزای غذایی و نیز چند نوع پرند خاص سر و کار دارند . همچنین به نظر می رسد سیستم NE برای متخصصان تغذی جوجه های گوشتی که معمولاً تا 56 روزگی آنها را تغذیه می کنند از کارایی بالایی برخوردار باشد . همین وضعیت در مورد تغذی مرغ های تخم گذاری که میزان تولید گل آنها در حد 95ـ80 درصد می باشد نیز صادق است

انرژی مؤثر

امانس (1994) «انرژی مؤثر» را به عنوان سیستمی برای ارزیابی اجزای غذایی و جیره های طیور معرفی نمود . این سیستم همانند سیستم های انرژی تولیدی و خالص است که در آن تلاش می شود حرارت تلف نشود اتلاف حرارتی مورد توجه قرار گیرد . سیستم انرژی مؤثر برخلاف نظریه های کلاسیک آرمبسی و همکارانش ، اتلاف حرارتی متفاوت مربوط به کاتابولیسم پروتئین و لیپیدها در بدن را به طور مجزا برآورد می کند . این سیستم ، برحسب اینکه لیپیدها از جیر طیور مشتق شوند یا آنکه در بدن طیور از مواد غیرلیپیدی سنتز گردند ، کارایی متفاوتی جهت تعیین قابلیت استفاده و ذخیر لیپیدهای بدن دارد . امانس (1994) عنوان کرد که اتلاف حرارتی تغذیه ، رابطه ای خطی با پنج صفت قابل محاسبه زیر دارد

ـ ازت ادرار

ـ ماد آلی مدفوع

ـ ابقای مثبت ازت

ـ ابقای مثبت لیپید مشتق شده از لیپید جیره

ـ ابقای مثبت لیپید مشتق شده از اجزای غیرلیپیدی جیره

با توجه به برآورد این متغیرها برای تعیین اتلاف حرارتی ، چگونگی توزیع انرژی را می توان دوباره تعریف کرد

با توجه به امکان تعیین اجزای اتلاف حرارتی ، می توان پیش بینی صحیح تری در مورد برخی حالات تغذیه ای انجام داد . به عنوان مثال مقدار انرژی مؤثر در تجمع چربی بدن ، وقتی منشأ آن چربی جیره باشد در مقایسه با وقتی که چربی از طریق سنتز از کربوهیدرات ها حاصل می شود ، افزایش می یابد . امانس (1994) با استفاده از این مؤلفه ها ، معادل ساده ای برای برآورد انرژی مؤثر در تک معده ای ها توسعه داد

580 – (درصد پروتئین خام × 10 ) – AMEn 17/1 = انرژی مؤثر (kcal/kg)

 معادل پیچیده تری که برای برآورد انرژی مؤثر به کار می رود ، چنین است

 - AMEn = انرژی مؤثر (kcal/kg)

که در آن FOM = ماد آلی مدفوع (گرم) ،

DCP = پروتئین خام قابل هضم ،

DCL = چربی خام قابل هضم ،

Z = نسبت بخشی از چربی بدن که مستقیماً از چربی جیره حاصل شده است و

184/4 = عامل تبدیل ژول به کالری است

بنابراین ، سیستم انرژی مؤثر ، شکل تکمیل شده ای از سیستم های موجود است که در آن به ناکارایی پیش بینیِ ناشی از کاتابولیسم پروتئین نیز توجه شده است . از آنجایی که این سیستم براساس AMEn می باشد ، اشتباهات برآورد AMEn مستقیماً در مقادیر انرژی مؤثر هم منعکس می شوند

توازن انرژی

با افزایش انرژی ، میزان ابقای نسبی انرژی در بدن ـ عموماً به صورت چربی و پروتئین ـ نیز افزایش می یابد . وقتی میزان دریافت انرژی قابل سوخت و ساز (ME) به انداز Z باشد ، مقدار ابقای انرژی صفر است که این نقطه همان حد احتیاجات نگهداری طیور به انرژی است . وقتی MEI بزرگتر از Z باشد ، پرنده تا حداکثر میزان ذخیر چربی در بدن تقریباً به صورت خطی این انرژی را ابقا خواهد نمود

قابلیت استفاده و توازن انرژی قابل سوخت و ساز مصرف شده تا حدودی تحت تأثیر سطح انرژی جیره قرار می گیرد. در این زمینه ، می توان به جوجه های گوشتی اشاره کرد که میزان دریافت انرژی آنها هنگام تغذیه با جیره های پُر انرژی افزایش می یابد . در صورتی که سطح پروتئین یا اسید آمینه در چنین شرایطی ثابت بماند ، در این صورت انرژی اضافی به صورت چربی ذخیره می شود ، همچنین جیره های پُر انرژی با افزودن چربی بیشتر به جیره با سهولت بیشتری فرموله  می شوند . اتلاف حرارتی نیز با افزایش سطح انرژی جیره به نسبه کاهش می یابد

هزین انرژی برای ذخیر پروتئین در مقایسه با هزین آن برای ذخیره به صورت چربی بسیار بالاست. در این رابطه ، ترکیب لاش پرندگان در حال رشد ، تأثیر بسزایی بر کارایی قابلیت استفاده از انرژی دارد . هم انرژی و هم پروتئین به مقادیر مشابهی انرژی خالص برای ذخیره در بدن پرندگان نیاز دارند . اما در مورد چربی ها ، بخش عمد این انرژی با توجه به مقدار زیاد انرژی حاصل از چربی ها تأمین می شود . این در حالی است که هر گرم پروتئین معادل 5/5 کیلو کالری انرژی خام تولید می کند که تنها معادل 48% از مقدار 5/11 کیلو کالری انرژی مورد نیاز برای ذخیر یک گرم پروتئین در بدن پرندگان است . اما چربی ها دارای 1/9 کیلو کالری انرژی به ازای هر گرم اند که این انرژی 82 % هزین انرژی 2/11 کیلو کالری مورد نیاز برای ذخیر یک گرم چربی در بدن پرنده را تأمین می کند . بنابراین کارایی ذخیر پروتئین (kp) و چربی (kt) به ترتیب در حدود 48 و 82 درصد است

توازن انرژی در در مرغ های تخم گذار تا حدودی شبیه جوجه های گوشتی است که البته باید انداز متابولیکی بدن و میزان تولید تخم مرغ را نیز در نظر گرفت . شواهدی وجود دارد که بر مبنای آن میزان نیاز به انرژی در مرغ های            تخم گذار ، رابطه ای خطی با وزن بدن در محدود 2/1 ـ 5/2 کیلوگرم دارد

علت این امر آن است که با افزایش انداز تخم مرغ ، میزان انرژی موجود در آنها نیز افزایش می یابد . به طور کلی ، تخم مرغ های کوچک ، متوسط ، بزرگ و         فوق العاده بزرگ به ترتیب حاوی حدود 0/1، 3/1، 6/1 و 8/1 کیلوکالری انرژی خام در هر گرم هستند . به نظر نمی رسد تولید تخم مرغ فرآیندی نیازمند انرژی باشد . در واقع ، شواهدی مبنی بر نیاز به انرژی جهت سنتز تخم مرغ همانند آنچه در مورد ذخیر چربی یا پروتئین در بدن طیور وجود دارد مشاهده نمی شود . در واقع ، وقتی تخم مرغ از بدن پرندگان دفع می شود یا حتی پیش از آن و زمانی که در داخل پوسته قرار می گیرد ، می توان اذعان داشت که احتیاجات نگهداری پرنده به خاطر کاهش شصت گرم از تود بدن به همان میزان کاهش می یابد

هنگام تعیین کمّی توازن انرژی در مرغ های تخم گذار ، گاهی اوقات تا 30% پراکندگی در مصرف خوراک وجود دارد که نمی تواند براساس وزن بدن ، رشد یا میزان تولید تخم مرغ برآورد شود . این تفاوت معادل 10ـ12 گرم خوراک در روز است که اغلب به عنوان مصرف خوراک باقی مانده از آن یاد  می شود . این مصرفِ خوراک باقی مانده یا غیرقابل محاسبه ، ناشی از اتلاف جیره ، تفاوت در توانایی سوخت و ساز انرژی یا ترکیب متفاوت بدن طیور نیست . منطقی ترین توجیه این اختلاف به فعالیت های مربوط به سوخت و ساز پایه بر می گردد . گریرت و همکاران (1999) با بررسی ویژگی های جوجه خروس های بالغی که با توجه به وزن بدن انتخاب شده بودند ، نشان دادند که میزان مصرف غذا در این خروس ها بسیار متفاوت است

میزان نیاز به انرژی نگهداری هنگامی که مصرف غذای باقی ماند پرندگان زیاد است ، به طور معنی داری افزایش می یابد که حدود نیمی از این افزایش می تواند برای سوخت و ساز پایه هنگام گرسنگی کامل برآورد شود. در طیور فعالیت حیوان ، 13% حرارت تولید شده هنگام گرسنگی کامل یا 4ـ5 درصد کل مصرف انرژی را به خود اختصاص می دهد . پرندگان فعالیت زیادی می کنند که به منظور تأمین انرژی مورد نیاز جهت همین فعالیت ها ، باید روزانه 10ـ12 گرم خوراک مصرف کنند

اثر محیط بر سوخت و ساز انرژی

اکثر پارامترهای محیطی ، بر سوخت و ساز انرژی در پرندگان تأثیرگذار است و از آنجایی که پرندگان حیواناتی خونگرمند ، حرارت بیشترین تأثیر قابل پیش بینی را در این زمینه دارد . اکثر حیوانات در محدود خاصی از دمای محیطی ، آسایش دارند که به این محدوده ، منطق حرارتی خنثی[12] گویند . حیوانات در این محدود حرارتی ، کمترین مصرف انرژی به صورت سوخت و ساز پایه را دارند . در طیور ، این منطق آسایش بر حسب سن حیوان تغییر می کند که علت آن نیز کاهش سطح برن پرندگان به ازای واحد تود بدن می باشد . همچنین علت دیگر این امر ، وجود پوشش پرهاست که همانند عایق در پرندگان عمل می کند . این پوشش ، در 4ـ3 هفت اول زندگی تکمیل می گردد . منطق آسایش طیور در حد فاصل حرارت بحرانی بالا(UCT) و حرارت بحرانی پایین (LCT)

توازن انرژی و عملکرد پرندگان در منطق آسایش حرارتی ، در هم سنین در حد متعادل و بهینه خواهد بود ، اما در دماهای بالاتر یا پایین تر ، احتیاجات نگهداری حیوان افزایش می یابد که ناشی از نیاز حیوان به سرد و گرم کردن بدن خود است . وقتی دما حدفاصل UCT و LCT باشد ، تولید تخم مرغ حداکثر بوده ، و در خارج از این محدوده نیز به خاطر کاهش انرژی بدن طیور ، میزان تولید اُفت می کند. در دماهای بسیار کم یا زیاد هم انرژی کافی برای رشد وجود نداشته ، و پرندگان کاهش وزن می یابند تا انرژی مورد نیاز آنها تا حدودی تأمین گردد

 یکی از چالش های اصلی در تغذی کاربردی طیور ، اطمینان از مصرف کافی انرژی در حرارت های بالاست . در حرارت های بالا برخلاف تصور عموم ، تولید تخم مرغ به خاطر کمبود انرژی است که کاهش می یابد . این امر نشان                  می دهد مرغ های تخم گذار در دماهای بالاتر ، انرژی بیشتری مصرف می کنند تا به افزایش AMEn جیره پاسخ دهند

به طور کلی ، مرغ های تخم گذار ، میزان مصرف انرژی خود را در محدود حرارتی 10-30 درج سانتی گراد تا حد kcalAMEn/°C 5/3 تنظیم می کنند . این امر ، بیانگر بیش از 1% تغییر در میزان مصرف غذا به ازای هر درجه سانتی گراد تغییر دمای محیط است . بعد از اولین دور کرچی[13] ، پاسخ رشد پرندگان در حال رشد در برابر تغییرات دمای محیط تا حدودی قابل مقایسه با تغییرات روی داده در مرغ های تخم گذار می باشد . طول مدت نوردهی و نیز شدت نور هم با تأثیر روی فعالیت حیوان بر متابولیسم انرژی آنها مؤثر است

برنامه های نوردهی متناوب و نظایر آن که در آن دوره های تاریکی نیز بین فاز روشنایی اعمال می شود ، با کاهش فعالیت طیور ، منجر به کاهش انرژی نگهداری مورد نیاز حیوانات می شود . استفاده از برنام شانزده دور 15دقیقه نوردهی و 45 دقیقه تاریکی ، در مقایسه با برنام شانزده ساعت نوردهی مداوم ، میزان انرژی نگهداری مورد نیاز مرغ های تخم گذار را حدود 10% کاهش می دهد . کاهش شدت نور نیز می تواند اثرات مشابهی بر فعالیت مرغ های تخم گذار داشته باشد و همانند طول دور نوردهی ، شدت آن هم بر چرخ تخم گذاری تأثیر گذار است

استفاده از برنام نوردهی متناوب در جوجه های گوشتی ، نظیر یک ساعت نوردهی ـ سه ساعت تاریکی که شش بار در شبانه روز تکرار می شود ، منجر به افزایش کارایی تغذیه می گردد

این افزایش کارایی تغذیه ، ناشی از کاهش فعالیت حیوان هنگام تاریکی است .. در جوجه خروس ها و پولت های مادری که در معرض محدودیت تعذیه ای قرار می گیرند ، هنگام تغذیه نقاط اوج تولید حرارت ایجاد می شود . این وضعیت را می توان بسهولت هنگام حذف یک روز از برنام تغذیه روزان پرندگان مشاهده کرد. اوج تولید حرارت در پرندگانی که به طور روزانه تغذیه می شوند ، زمانی است که خوراک در اختیار آنها قرار داده می شود . با حذف یک روز از برنام تغذی روزانه ، میزان تولید حرارت در روز بعد ، هنگام قرار دادن خوراک در اختیار طیور ، افزایش زیادی می یابد . لذا توجه به این نکته حایز اهمیت است که زمان این تنش های گرمایی منطبق با حداکثر دمای روزانه محیط نشود

پیش بینی میزان مصرف انرژی

[1]- Adipose tissue

[2]- Digestible energy

[3] – Metabolizable energy

[4]- Net energy

[5]- Ureter

[6]-Excreta

[7] -Adult rooster

[8]- Respiratory quotient

[9]- Productive energy

[10]-Comparative slaughter

[11]-Prediction coefficients

[12]- Thermal neutral zone

[13]-Brooding period

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله محصولات و ماشین آلات کشاورزی در pdf دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله محصولات و ماشین آلات کشاورزی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله محصولات و ماشین آلات کشاورزی در pdf

مقدمه  
-ماشینهای شست و شو تسمه ای :  
کنسرو رب گوجه فرنگی :  
خشک کن ها :  
-کوره مستقیم .  
کوره غیر مستقیم  
تونل خشک کن :  
-خشک کن قوطی های کنسرو مدل MB :  
تذکر :  
منابع :  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله محصولات و ماشین آلات کشاورزی در pdf

-         برقعی ، علی محمد – ماشینها و تأسیسات ثابت در واحد زراعی – دانشگاه تهران

-         فلاحی ، مسعود – وسایل و دستگاههای فرایند محصولات کشاورزی

-         عطایی – خشک کردن محصولات کشاورزی – واحد تحقیقاتی شرکت کارینو

-         مهندس رسول پایان – کنسروسازی

-         حصاری ، جواد – اصول و کاربرد صنایع کنسرو سازی

مقدمه

محصولات کشاورزی (سبزیها ، میوه ها ، غلات ، حبوبات ) به طور کلی ، بیشتر مواد اولیه خاص که برای تولید کنسرو مورد استفاده قرار می گیرند . در مرحله ورود به کارخانه دارای مقادیر زیادی از انواع ناخالصیها هستند که قبل از شروع عملیات لازم است آنها را از محصول جدا نمود ، ناخالصیهای محصولات عبارتند از

بذر علفهای هرز ، دانه های سایر مواد ، باقیمانده های گیاهی ، باقیمانده فضولات حیوانات ، آفات انبار و مواد معدنی و … در مرحله اول باید تمیز یا جداسازی شوند که هریک از آنها روش مخصوص به خود دارد مانند ناخالصیهای سبک وزن با جریان هوا – ذرات فلزات آهن ربا، قطعات با اندازه های مختلف بوسیله الک ، سرند و استوانه های غلطان باقیمانده های چسبیده به مواد اولیه در مرحله آخر با شست و شو جدا می شوند . و چون بسیاری از مواد طی مرحله شست و شو مقداری آب جذب می کنند باید حین عمل شست و شو ، همیشه زمان و درجه حرارت را کنترل نمود ، شست و شو به روش های گوناگون صورت می گیرد عبارتند از

-ماشینهای شست و شو تسمه ای

اساس کار ماشین شست و شوی تسمه ای ، انتقال مواد بوسیله نقاله تسمه ای و پاشش آب به مواد از حین انتقال است . این ماشین از شاسی ، بدنه ، نقاله تسمه ای و افشانکهای آب تشکیل شده است . تسمه نقاله مشبک بوده و آب به راحتی از آن عبور می کند . محصول از دریچه ورودی ، بر روی تسمه نقاله قرار می گیرد و بوسیله آن به سمت خروجی منتقل می گردد . پاشش آب از افشانک هایی که در بالای نقاله نصب شده اند ، محصول را می شوید و در انتهای نقاله مواد شسته شده ، از نقاله تخلیه می شوند

-    تذکر : تسمه نقاله عامل انتقال مواد است و بر اساس نوع ماده انتقالی ، دارای شکل و جنس های مختلفی است جنس تسمه نقاله از الیاف نخی با مواد لاستیکی یا ترکیبی از آن دو می باشد

-    تذکر : نقاله تسمه ای خود از اجزای زیر تشکیل شده است .(شاسی ، موتور ، غلتک  محرک و متحرک و هرزگرد فوقانی )

و نیز نقاله ها باید دارای ویژگیهای  زیر می باشند

الف : به مواد آسیب نرسانند .  ب: توان مصرفی کمی داشته باشند

 ج: بتوانند حجم زیادی از ماده را انتقال دهند

-    نقاله تسمه ای برای انتقال مواد دانه ای از قبیل غلات ، سنگ ریزه و مواد بسته بندی مورد استفاده قرار می گیرد

-ماشینهای شست و شوی استوانه ای

ماشین شست و شوی استوانه ای از شاسی ن استوانه مشبک ، افشانک های آب و الکترو موتور تشکیل شده است

استوانه مشبک دارای شیب قابل تنظیم می باشد و بوسیله الکتروموتور حول محور خود می چرخد. محصول از دریچه ورودی وارد استوانه شده و به دلیل شیب ، به سمت انتهای استوانه حرکت می کند و طی این مسیر به دلیل چرخش استوانه دور خودش می چرخد . آب از طریق افشانکهایی که در استوانه قرار دارند به دلیل پاشیده و مواد ، تا انتهای مسیر شسته می شود و از خروجی تخلیه می گردد . استوانه مشبک بوسیله الکتروموتور و از طریق زنجیر و چرخ زنجیر می چرخد

-         ماشینهای شست و شوی غوطه وری

این دستگاه از بدنه ، مخزن شست و شو ، پمپ آب ، الکتروموتور و نقاله تخلیه تشکیل شده است . مواد از دریچه ورودی وارد مخزن شست و شو می شوند و روی صفحه مورب به سمت پایین هدایت می گردند . در انتهای این صفحه دریچه ای کوچک وجود دارد که در آن آب تازه از زیر به سمت بالا ، پمپ می گردد . فشار آب به قدری است که مواد ، اجازه عبور از دریچه  را پیدا نمی کنند و تنها مواد سنگین مثل سنگ و شن از آن عبور کرده از محل خروج شن تخلیه می گردند

مواد سبک مثل برگ نیز در سطح آب معلق می مانند و در جلوی دستگاه از محل خروج مواد شناور ، تخلیه می شوند مواد شسته شده ، بوسیله پمپ از مجرای خروجی ، خارج و روی نقاله تخلیه منتقل می شوند

-نقاله خروجی ، نقاله تسمه ای با تسمه مشبک می باشد که ضمن گرفتن آب اضافی از مواد ، مواد را از دستگاه تخلیه می سازد

مثلا در کمپوپ سازی سیب .برای این کار ابتدا سیب وارد حوضچه های شست و شو شده و با غوطه ور شدن در آب تمیز ، شسته می شوند . سپس در حالی که توسط بالا بر نقاله ای حمل می شود ، از زیر اسپری های با فشار بالای آب عبور کرده و کاملا تمیز می گردند . در صورتی که جهت دفع آفات نباتی از سموم آرسنیکی استفاده شده باشد ، با افزودن5/1 – 1 % اسید کلریدریک به آب شستشو آن را بر طرف می نمایند

کنسرو رب گوجه فرنگی

عمل شستشو برای جدا کردن و حذف ذرات گل و خاک انجام می گیرد ، برای این منظور محصول را مدت 6-4 دقیقه در آب خیسانده و در حین این عمل هوای فشرده وارد ظرف می کنند تا گوجه ها به همدیگر مالیده شده و به صورت معلق به نحو مؤثرتری تمیز شوند ، پس از این مرحله محصول در مسیر انتقال به مرحله بعد با آب تمیز و با فشار زیاد اسپری شده تا آلودگی های حوضچه شستشو به میزان بیشتر حذف گردد . (شکل 134)

خشک کن ها

 

کلمات کلیدی :

 

  کارآفرینی پرورش ماهی در pdf دارای 38 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد کارآفرینی پرورش ماهی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه کارآفرینی پرورش ماهی در pdf

مقدمه
بهداشت در پرورش ماهی
محافظت از مزرعه پرورش ماهی
رعایت اصول بهداشتی
کنترل ورود ماهیان هرز وموجودات مزاحم
توجه به تراکم ماهیان دراستخر
بررسی مداوم وکنترل بهداشتی
تغذیه ماهیان گرمابی
تغذیه ماهیان سردابی(قزل آلا)
انواع غذای کنسانتره ماهی قزل آلا
ویژگی¬های  فیزیکی غذای ماهیان سردابی و دفعات غذادهی
نحوه میزان غذادهی
اجرای اصول gmp در تولید غذای ابزیان
موقعیت مکانی و امکانات تولید
انتخاب و خرید مواد خام
دریافت مواد افزودنی و ترکیبی
نگهداری و جابه¬جایی مواد اولیه و محصول نهایی
فرآوری مواد خام
بسته¬بندی و برچسب¬زنی
انبار و حمل ونقل
روش¬های نمونه¬برداری و تحلیل اطلاعات
فرا خوانی محصول یا معیوب یا بد بسته¬بندی شده
نظافت کارخانه یا ایمنی کارگر
نگهداری وتعمیرات
کارکنان
مستندسازی
پرورش ماهی درکانالهاوحوضچه های ذخیره اب کشاورزی
شیب بستر
سطح مقطع ،عرض وعمق
سرعت آب
دمای آب
کیفیت آب
آماده سازی محدوده محصور
پرورش(قزل آلا)
تغذیه ماهیان
پرورش درحوضچه های ذخیره
توجیه اقتصادی طرح
الف)سرمایه گذاری ثابت
ب)هزینه جاری
ج)فروش

خـلاصــه طــرح

موضوع طرح :پرورش ماهی قزل آلا ( در سیستم مدار بسته )

ظرفیت : هشتاد تن در سال

محل اجرای طرح : قابل اجرا درکلیه مناطق کشور

سرمایه گذاری کـل: 8/1332 میلیون ریال

سهم آورده متقاضی: 8/142 میلیون ریال

سهم تسهیلات: 1190 میلیون ریال

دوره بازگشـت سرمایه: 21 ماه

میزان اشتغال زایی : هشت نفـر

 مقــــدمه

با افزایش روز افزون جمعیت و نیاز به غذا و مواد پروتئینی ، جایگاه تولید و پرورش ماهی در آبهای داخلی و بهره برداری بهینه از منابع آبی در دسترس روز به روز آشکارتر می‌شود. اهمیت این موضوع با توجه به نقش مصرف گوشت ماهی در تامین سلامت افراد و همچنین مقایسه سرانه اندک مصرف آن در قیاس با ممالک توسعه یافته عیان تر خواهد شد. توسعه این حرفه به عوامل مختلفی بستگی دارد و در نتیجه هر کدام از این عوامل موجب بروز تنگناهایی در راه توسعه گشته اند. از جمله ، فاکتورهای عدم سهولت دسترسی به آب، زمین مناسب، شرایط اقلیمی مساعد و تغییرات فصلی در کمیت یا کیفیت آب در دسترس، در بسیاری از مناطق باعث ایجاد مشکلاتی در توسعه مزارع پرورش ماهی قزل‌آلا با روشهای متداول شده است. بمنظور مقابله با این مسائل ، استفاده از سیستم های گردشی و استفاده مجدد از آب یا سیستم مدار بسته بتازگی مد نظر صاحب نظران واقع شده است

   در این روش، آب حوضچه های پرورشی پس از اجرای مراحل تصفیه فیزیکی و زیستی، از نظر گازهای محلول متعادل می‌شود و آب تازه مورد نیاز در این روش از 2 تا 25% وارد سیستم می‌شود. اکسیژن مورد نیاز در این سیستم از طریق هوادهی و همچنین استفاده از اکسیژن خالص تامین می‌شود

   به منظور استفاده از حداکثر ظرفیت نگهداری، لازمست در سیستم از ماهیان بااوزان مختلف نگهداری شود و در فواصل زمانی معین با رشد و نمو ماهیان، ماهیان با وزن مناسب را صید نمود. این فاصله زمانی معمولا در حدود دو ماه در نظر گرفته می‌شود. همچنین شایان ذکر است که رشد کامل ماهی حدود نه ماه به طول خواهد انجامید و نخستین محصول پس از پایان ماه نهم به بازار عرضه خواهد شد

    طرحهای پرورش ماهی با روشهای علمی و درقالب واحدهای صنعتی و نیمه صنعتی موجبات دستیابی به تولید اقتصادی و بهداشتی این فراورده ها را فراهم می آورد. با اجرای این گونه طرحها علاوه بر تامین پروتئین مورد نیاز جوامع در حال رشد، راندمان تولید افزایش یافته و از امکانات بالقوه و بالفعل محلی و منطقه ای استفاده بهینه به عمل می آید مضافاً اینکه باعث ایجاد اشتغال مولد گردیده و سوددهی معقولی را برای سرمایه گذار در پی خواهد داشت. ضمن اینکه این طرح دارای این قابلیت می‌باشد که در قالب تعاونی های بانوان به مرحله اجرا درآید

گام نخست در موفقیت پرورش ماهی به مدیریت بهداشتی آن بستگی دارد. مهمترین ، آسانترین وکم هزینه ترین روش جلوگیری از صدمه ها و ضایعات ناشی از بروز بیماریها دریک استخر پرورش ماهی پیشگیری از بیماری ومحافظت ماهیان از عوامل بیماریز است

انتخابصحیح آب وزمین مناسب برای پرورش ماهیان ، طراحی مناسب یک مزرعه براساس موازین بهداشتی وبالاخره مدیریت مطلوب بهداشتی از ارکان تولید اقتصادی ماهی دریک مزرعه است

 :: تأمین آب سالم :

انتقال بسیاری از عوامل بیماریزا از طریق آب انجام می گیرد ، بنابراین تأمین آب عاری از این عوامل از وظایف مهم پرورش دهنده ، به حساب می آید. از روشهای تأمین آب سالم میتوان استفاده از صافیهای شنی یا استفاده از مخزن بدون ماهی قبل از آبگیری استخر را نام برد

  :: تأمین غذای سالم :

در استفاده از غذاهای کنسانتره بشرط نگهداری صحیح معمولاً مشکل آلودگی غذا وجود ندارد. اما در غذادهی توسط غذاهای دستی بخصوص موادی که سریع فاسد می شوند مثل ضایعات کشتارگاهی خطر ابتلاء ماهیان به بیماریهای میکروبی بسیار زیاد است بنابراین در نحوه تهیه ونگهداری غذا رعایت نکات زیر ضروری است

الف) غذا باید در انبارهای خشک وتمیز نگهداری شود ودر مورد غذاهای کنسانتره به تاریخ مصرف آنها باید توجه کرد

ب) مواد وغذای ورودی به انبار بایست از نظر آلودگی به حشرات وآفات کنترل شود

ج) از چیدن کیسه های غذا در کف انبار خودداری شود برای اینکار میتوان از پالت ها یا الوار چوبی استفاده کرد

د) در مورد استفاده از ضایعات کشتارگاهی ، غذا باید به اندازه نیاز روزانه تهیه شده وقبل از مصرف حرارت داده شود

الف) ضدعفونی استخرها

قبل از مبادرت به آبگیری وماهیدار کردن استخرها ، خشک نگهداشتن استخرها به مدت 2-1 ماه بعدازآهک پاشی ، سبب نابودی اشکال مختلف انگلها شده و این عمل مانع انتقال عوامل بیماریزا به دوره های پرورشی بعد خواهد شد

برخی از استخرهای خاکی در طول سالهای بهره برداری انباشته از رسوبات آب ورودی ویا باقی مانده پوسیده شده مواد غذایی می شوند که ضروری است پس از خشک کردن استخرها نسبت به برداشت این لایه های رسوبی ولجنی اقدام گردد

در استخرهای پرورش قزل آلا ، ضروری است روزانه ماهیان مرده از استخر برداشت شده ومدفون گردند ، در غیر اینصورت این ماهیان به عنوان عامل انتشاردهنده عفونت سبب توسعه بیماری خواهند شد

در طول بهره برداری از استخرهای خاکی ، ضروری است رویشهای گیاهی که بطور معمول بدلیل غنای زیاد آب به وسیله مواد آلی بوجود می آیند برداشته شوند. این عمل بر تثبیت اکسیژن آب وجلوگیری از نوسان آن سبب کاهش شرایط مطلوب زیستی برخی میزبانهای واسط بیماریها از جمله حلزونها می شود

 ب) ضد عفونی تجهیزات پرورشی :

 با ضد عفونی لوازم ، تجهیزات وتورآلات بوسیله حوضچه های حاوی کلر(با غلظت mg/Lit200)وموظف کردن کارکنان مزرعه پرورش ماهی به رعایت بهداشت میتوان از شیوع بیماری به استخرها جلوگیری کرد

 ج) ضدعفونی ماهیان : در مورد ماهیان گرمابی دادن یک حمام نمک معمولی (کلرورسدیم) به ماهیان قبل از ماهیدار کردن استخرها ، یک روش پیشگیری مهم ومطمئن می باشد

 ماهیان منابع آبی بطور طبیعی دارای انواع آلودگیها هستند که بدلیل شرایط محیطی ممکن است دارای نشانه درمانگاهی نباشند اما این ماهیان در صورت ورود به استخرهای ماهی ـ که بدلیل تراکم ماهیان تحت استرس هستند ـ عوامل بیماریزا بسرعت انتشار یافته وسبب تلفات گسترده میشوند

بعضیاز موجودات از جمله حلزونها وپرندگان ماهیخوار وزالوها که میزبان واسط ویا عامل انتقال برخی بیماریها هستند باعث آلودگیها وبیماریهای ماهیان می گردند که وجود آنها نیز باید کنترل گردد

 

کلمات کلیدی :

 

  تحقیق آزمون نتاج در گاوهای شیری در pdf دارای 42 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق آزمون نتاج در گاوهای شیری در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق آزمون نتاج در گاوهای شیری در pdf

«مقدمه»  
«انتخاب بر اساس آزمون نتاج»  
«آزمون نتاج در گاوهای شیری»  
«برنامه های آزمون نتاج»  
«روش های بیان تست نتاج»  
مراحل آزمون نتاج (پروژنی تست)  
***** مرحله پنجم: از اینجا به بعد گاو نر دو حالت دارد:  
فصل دوّم  
«آزمون نتاج و ارزیابی والد»  
«معیارهایی برای انتخاب»  
«آزمون نتاج PROJENY testing»  
«روشهای آزمون»  
موارد لازم برای آزمون نتاج در مرحله آزمایش  
«در مرحل، تجزیه و تحلیل»  
«نقایص تست نتاج»  
«شاخص کردن در یک گلّه واحد  Indexing in a single Herd  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه تحقیق آزمون نتاج در گاوهای شیری در pdf

1- ژنتیک اصلاح (1)- ترجمه حمید امانلو

2- Breeding and Improvemem of farm Animals. By: warwick legatie

3- STATSTICAL Techniqers is Quanitative cehetics. By: Jain

«مقدمه»

در حال حاضر تعداد زیادی گاو اصیل (هلشتاین) در کشور وجود دارد این تعداد زیاد گاو که به صورت گله های مختلف و در مکان ها و شرایط متفاوت نگهداری می شوند، بسته به شرایطی که در آن قرار دارند و به خصوص شرایط مدیریتی گله ها از نظرات مختلف از قبیل سطح و کیفیّت تغذیه، بهداشت، آب و هوا، استرس های وارده بر آنها و مسایل دیگر، سطوح مختلف و متغیری از تولید را ارائه می دهند که این سطح تولیدی در اکثر موارد، در حدّی غیرقابل قبول و نامطلوب قرار داشته و مناسب نمی باشد. این میزان نامطلوب تولیدات دامهای اصیل موجود در کشور، تکافوی نیاز روزافزون جامعه به تولیدات پروتئین حیوانی را نمی دهد و به همین دلیل، لزوم افزایش و بهبود سطح تولید در گله های موجود، احساس می شود که این افزایش با ارتقاءِ ژنتیکی گله های موجود و افزایش پیشرفت ژنتیکی در گله ها امکان پذیر خواهد بود. این امر مهم مستلزم استفاده از گاوهای نر برتر از لحاظ ژنتیکی، در تلقیح گاوهای ماده است. درکشور ما متأسفانه به علت عدم مطالعه و بررسی گاوهای نر و عدم شناسایی و ارزیابی ژنتیکی گاوهای نر موجود، مجبوریم که برای ارتقاءِ ژنتیکی گله های گاو شیری، و افزایش پیشرفت ژنتیکی از اسپرمهای گاوهای خارجی استفاده کنیم که تهیه اسپرم از خارج کشور و واردات آن، مستلزم صرف هزینه های هنگفت است و علاوه به آن مشکلات متعددی که در اثر خرید اسپرم از خارج کشور به وجود می آید، از نکات مهمّی است که لزوم مطالعه و بررسی گاوهای نر موجود در کشور و ارزیابی ژنتیکی آنها را روشن می کند، در این زمینه، عدم وجود اطلاعات مفید، نیاز و اهمیّت بحث در این مورد را بیشتر بیان می کند که مطالعه، بررسی و تلاش اساتید، دانشجویان و پژوهشگران این رشته را می طلبد

هرگونه پیشرفت اصلاح گرهای حیوان، در گرو بکارگیری روشهای اصلاح نژاد و انتخاب است که بستگی به توانایی ایشان در شناسایی و آمیزش دادن حیواناتی دارد که برای یک هدف ویژه توارث برتری دارند. توارث برتر، از روی شایستگی فنوتیپی فرد مشخص می شود، یا بستگی به، توانایی آن فرد در تلاقی با دیگر افراد برای تولید نتاج نسل F₁ برتر دارد. در هر صورت، اگر قرار باشد پیشرفتی صورت گیرد این حیوانات برتر هستند که، باید نسل آینده را تولید کنند. برای انتخاب این حیوانات برتر، یکی از روشهای مورد استفاده انجام آزمون نتاج است

«انتخاب بر اساس آزمون نتاج»

انتخاب بر اساس آزمون نتاج بدین معنی است که اصلاح گر تصمیم می گیرد که پدر و مادر را بر اساس میانگین شایستگی نتاجشان، در مقایسه با متوسط شایستگی نتاج دیگر پدر و مادرهای هم دوره، نگهداری یا حذف کند. آزمون نتاج می تواند، در انتخاب برای هر دو صفت کمّی و کیفی مورد استفاده قرار گیرد. برای صفات کیفی، کارآمدترین کاربرد آزمون نتاج در زمان انتخاب، تعیین هموزیگوت یا هتروزیگوت بودن فردی است که فنوتیپ غالب دارد. در صفات کمّی آزمون نتاج می تواند برای پیش بینی دقیقتر P.B.V یک حیوان برای صفت کمّی به کار رود. اصول درگیر در آزمون نتاج آن است که هر نتاج یک دوم از توارتش را از هر یک از والدینش دریافت می کند، و این یک دوم، ارزش ارثی والدش است.  با افزایش تعداد نتاج آزمون شده برای یک والد مشخص و محاسبه میانگین این نتاج، می توان یک برآورد قابل تکرار از ارزش ارثی والد (معمولاً یک نر) بر اساس این خویشاوندی به دست آورد. با افزایش تعداد نتاج از یک والد بخصوص، تخمین نوع ژنهایی که والد داراست بهتر انجام می شود. نتاج مختلف یک والد به این دلیل که، اولاً- احتمال اینکه دو فرزند از لحاظ ژنتیکی، به طور دقیق ژنهای یکسانی داشته باشند خیلی کم می باشد و ثانیاً- به علت تفاوتهای محیطی موجود، با یکدیگر فرق خواهند داشت، خیلی بعید است که دو فرزند در سراسر زندگیشان محیط یکسانی داشته باشند. اگر تعدادی از افراد تا آنجا که امکان دارد در یک محیط استاندارد مقایسه شوند، میانگین تفاوتهای موجود میان افراد که به محیط مربوط می شود کاهش می یابد، اگرچه این تفاوتها بطور کامل حذف نمی شوند

آزمون نتاج برای مقایسه توان تولیدی دو یا چند والد انجام می شود. معمولاً پدرها بیشتر از مادرها مورد آزمون نتاج قرار می گیرند، چون نرها معمولاً در یک فصل یا سال معین، تعداد نتاج بیشتری تولید می کنند. آزمونهای نتاجی که به طور خیلی دقیق انجام می گیرند دقت بیشتر P.B.V والدینی را که مقایسه می شوند تأمین می کنند

برای انجام آزمون نتاج دقیقتر، چند احتیاط اولیه باید انجام گیرد بعضی از آنها به شرح ذیل می باشد

(1)- در یک آزمون نتاج مشخص، نرها و ماده های آمیزش یافته باید به طور تصادفی انتخاب شوند، جفت گیری ماده های برتر با یک نر معین باعث می شود که P.B.V آن نر بیش از مقدار واقعی برآورد شود. (2)- جیره ها و عملیات خوراک دادن را استاندارد کنید. حیوانات را با جیره یکسان و به طریقه یکسان خوراک دهید، خورانیدن جیره های مختلف به بعضی از گروه های والد، مقادیر متفاوت جیره یا تغذیه یک گروه در مرتع و گروه دیگری در محل پرواربندی محصور آزمون نتاج را اریب خواهد کرد. (3)- تمام نتاج یک نر منحصر به فرد را در یک اصطبل تغذیه نکنید، بعضی از اصطبلها برای توان تولیدی، بیشتر یا کمتر مطلوب می باشد و این امر منتهی به افزایش تغییرات محیطی در میان گروه های مختلف نری می شود. اگر نتاج یک والد منحصر به فرد در یک اصبل تغذیه شوند و چند گروه نتاج به همین طریق تغذیه شوند، اصطبلها می توانند میان گروههای مختلف نری در فواصل منظم برای کاستن اثرات اصطبل به نوبت تعویض شوند. (4)- تا آنجایی که ممکن است گروههای مختلف والد را که در محیط یا مکان تقریباً یکسانی پرورش یافته اند مقایسه کنید. (5)- در صورتی که ممکن باشد گروه های والدی را که در طی یک سال یا فصل از سال متولد شده اند مقایسه کنید. (6)- در صورت امکان بیماریهای یک والد ویژه را در آزمون وارد کنید و در صورتی که امکان دارد، برتر یا پست تر بودن آنها را نیز در آزمون وارد کنید، این عمل خطای متدلی و محیطی را برای هر گروه نری تعدیل می کند. (7)- تعداد زیادتر نتاج آزمون شده برای هر والد در داخل محدوده تعیین شده، برآورد P.B.V آن والد را دقیقتر می کند. این به این علت است که اثرات محیطی و خطاهای تفرق مندلی تعدیل می یابند و برآورد بهتری را از نوع ژنهایی که یک والد دارا می باشند به دست می دهد. اما اصلاح گر ممکن است برای آزمون نتاج و مقایسه بیشتر والدین بخواهد که تعداد نتاج کمتری را برای هر والد آزمون کند. آزمونهای نتاج در مقایسه با انتخاب فردی، در سطوح پاینیتر وراثت پذیری نسبتاً دقیقتر هستند. در آزمون نتاج حداقل پنج و یا بیشتر از نتاج لازم است تا همان دقت انتخابی را که از یک رکورد توان تولیدی خود فرد به دست می آید، فراهم آورد. اگر یک درجه بالاتری از دقت مورد نیاز باشد، تعداد نتاج بیشتری باید در آزمون وارد شوند. آزمونهای نتاجی که به طور مناسبی طرح شد ه اند بسیاری از خطاهای محیطی میان گروههای مختلف نتاج را برطرف خواهند کرد. اگرچه به طور دقیق نتیجه گرفته شده که آزمون نتاج در بعضی اوقات در پیشگویی P.B.V والد نسبت به توان تولیدی خود والد دقیقتر است اما آزمون نتاج به طور شدیدی، فاصله نسل را طولانی می کند، که ممکن است مقدار پیشرفت انجام گرفته در انتخاب برای اثرات افزایشی ژن در طی یک دوره چند ساله را کمتر کند. این حالت اتفاق می افتد به دلیل اینکه، پیش از آنکه انتخاب بتواند انجام شود نتاج باید به اندازه کافی بزرگ شوند تا فنوتیپ آنها بتواند مورد اندازه گیری قرار گیرد. برای مفید بودن آزمون نتاج باید تعداد کافی نتاج برای هر والد مورد آزمون قرار گیرد و همچنین تعداد نرهای بیشتری باید مورد مقایسه قرار گیرند تا یک یا چند حیوان برتر پیدا شوند. آزمون نتاج ماده یک والد ژنوتیپ آن والد را تغییر نمی دهد، بلکه چگونگی رتبه نتاج یک والد در مقایسه با نتاج سایر والدین است که اهمیّت دارد. آزمونهای نتاج، بی معنی هستند مگر اینکه انتخاب در میان والدین آزمون شده اعمال شود. پیشرفت ژنتیکی برای هر دوره آزمون و انتخاب، بستگی به سهم والدین آزمون نتاج شده مورد انتخاب در تولید مثل دارد. تفاوتها در میان میانگین های نتاج احتمالاً به طور مأیوس کننده ای کوچک خواهند بود. البته آزمون نتاج کردن چند والد، هزینه آزمون کردن را افزایش می دهد و این کار تحت شرایط عملی میسر نمی باشد، اما وقتی که حیوانی آزمون نتاج کامل می شود و معلوم می شود که ارزش ارثی برتری دارد، این والد باید برای اصلاح نژاد مورد استفاده قرار گیرد، تا زمانی که یک جایگزین برتر شناسایی شود

«آزمون نتاج در گاوهای شیری»

چندین نکته مهم وجود دارند که انجام آزمون نتاج گاوهای نر شیری را توجیه می کنند. تولید شیر یک صفت محدود به جنس است و بنابراین ارزش ارثی حیوانات نر بایستی از روی عملکرد بستگان نزدیک و نتاج آنها تخمین زده شود. پذیرش سریع تلقیح مصنوعی و پیشرفت تکنیکهای انجماد و ذخیره منی گاو، استفاده از گاوهای نر پروف شده برجسته را پس از شناسایی آنها تا حد زیادی گسترش داده است. پروف کردن گاوهای نر از طریق جفت گیری طبیعی در یک یا دو گله برنامه اصلی مورد استفاده برای آزمون نتاج بود. با این وجود، اغلب گله ها برای انجام یک برنامه تست نتاج مؤثر، جهت تأمین گاوهای نر آینده، برای بهبود گله خیلی کوچک هستند. حتی در مورد یک گله دارای صد گاو ماده، امکانات لازم برای یک برنامه تست نتاج موثر خیلی محدود می باشد. در گله های انفرادی با این اندازه، رکوردهای حدود 10 (ده) دختر برای آزمون نتاج مطلوب می باشد هنگامی که تمام دختران در یک گله می باشند، تجربه نشان داده است که حداقل سه گاو ماده بایستی برای تأمین یک دختر با رکورد رضایت بخش جهت استفاده در آزمون نتاج آبستن شده باشند. بنابراین برای تست یک گاو نر جوان، در هر سال تعدادی 30 (سی) جفت گیری موفق با حیوانات ماده مورد نیاز می باشد. این بدین معنی است که 30% از گله 100 رأسی برای آزمون یک گاو نر در هر سال باید استفاده شود. متأسفانه هنگامی که یک گاو نر در یک زمان تست شود، انتخاب مقایسه ای وجود نخواهد داشت. اگر گاو نر بطور مطلوب با گاوهای نر قبلی مقایسه نشود، بایستی آن گاو نر کنار گذاشته شود و این عمل مجدداً شروع شود. بیشتر گله های انفرادی (شخصی) نمی توانند گاوهای نر را بحد کافی پروف کنند تا پیشرفت یکنواخت و در محدوده وسیع تضمین گردد. در نتیجه اغلب آزمونهای نتاج گاوهای نر شیری در حال حاضر اقدامی مشترک و تعاونی است که در آن سازمانهای اصلاحی و چندین گله سهیم هستند. برنامه های آزمون نتاج طراحی شده توأم با تلقیح مصنوعی و تست تولید، فرصتهای استثنایی جهت بهبود دقت ارزیابی گاوهای نر «نژاد» شیری فراهم آورده است استفاده از یک گاو نر در چندین گله تحت شرایط مدیریتی متغیر، آزمون قطعی یا بحرانی (اسید Acid test) از قدرت انتقال گاو نر فراهم می آورد. برخی از مزایای چنین برنمه ای عبارتند از: (1)- یک آزمون نتاج می تواند در سنین اولیه به دست آید و طی آن با اطمینان بیشتری چگونگی تولید دختران آینده این گاو نر مشخص می گردد. (2)- خطرات پروف کردن گاو نر در بین چندین گله منتشر و پخش شده و بطور کلی برای این صفت تعداد دختران حاصل از گاوهای نر ضعیف تر و بدتر کاهش داده می شود. (3)- از آنجا که دختران گاو نر در چندین گله پراکنده شده اند، احتمال اینکه گرایشات به یک گله خاص شرایط محیطی خاص، یا اثرات متقابل محیط و ژنوتیپ بر روی پروف کردن تأثیر نابجا بگذارند کمتر می گردد. برخی از محدودیتهای عمده این چنین برنامه ای عبارتند از: 1- هزینه نگهداری گاوهای نری که منتظر نتایج آزمون نتاج هستند ممکن است خیلی زیاد باشند. 2- برای موفقیت یک برنامه آزمون نتاج، دقیق و بی نقص، آموزش و همکاری پرورش دهندگان عضو ضروری است

هزینه و مقدار از زمان صرف شده در هر برنامه تست نتاج خیلی زیاد خواهد بود، با این وجود استفاده از گاوهای نر برجسته پروف شده در تلقیح مصنوعی با در نظر گرفتن اینکه هیچ راه میان بُر اقتصادی برای بدست آوردن چنین گاوهای نری در حال حاضر موجود نیست، بهترین فرصت را برای پیشرفت آینده فراهم می آورد

«برنامه های آزمون نتاج»

 

کلمات کلیدی :

 

  تحقیق چگونگی ایجاد باورپذیری دینی در نوجوانان در pdf دارای 43 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق چگونگی ایجاد باورپذیری دینی در نوجوانان در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق چگونگی ایجاد باورپذیری دینی در نوجوانان در pdf

چکیده    
تعریف تعلیم و تربیت    
تعریف تعلیم و تربیت اسلامی    
اصل هماهنگی با فطرت    
اصل اعتدال    
اصل جامعیت    
اصل تأمین نیازهای واقعی    
اصل تأکید به تربیت دوره کودکی    
اصل توازن امور ثابت وامور متغیر    
اصل هدایت خواهی    
اصل حکمت جویی    
اصل بهره گیری از اراده    
اصل تلازم و تناسب علم و عقل    
اصل انسانیت دوستی    
اصل جذب و دفع    
اصل پیوند تربیت با معنویت    
جایگاه تربیت اسلامی    
جامعیت تربیت اسلامی    
فرایند تاریخی تعلیم و تربیت اسلامی در ایران و لوزم تبیین آن    
ضرورت تبیین ماهیت تعلیم و تربیت اسلامی    
ویژگی های دوران نوجوانی    
خانواده و مدرسه و ایجاد باور پذیری دینی    
موانع خانوادگی پرورش معنوی نوجوانان    
ارائه راهکارهای عملی    
تجربیات معلم    
نتیجه گیری    
منابع:    

منابع:

[1] andre lalande: vocabulaire technique critique de la philosophie
[2] immanuel kant

[3] امانوئل کانت، تعلیم و تربیت، انتشارات دانشگاه تهران، ترجمه غلامحسین شکوهی، تهران، 1363، ص 11

[4] r.s. paters

[5] کلیات فلسفه آموزش و پرورش، هری شفیلد، ترجمه دکتر سرمد، ص 45

[6] emile duikheim

[7] مبانی و اصول آ.پ، غلامحسین شکوهی، آستان قدس رضوی، مشهد، 1375، چ 8، ص 58
8] مبانی برنامه‌ریزی آموزشی، یحیی فیوضات، مؤسسه نشر ویرایش، تهران، 1374، چ 2، ص 21

مطهری، مرتضی. شش مقاله. تهران: انتشارات صدرا،

مطهری، مرتضی. تعلیم و تربیت در اسلام. تهران: انتشارات صدرا، 1374
مطهری، مرتضی. جاذبه و دافعه علی (ع). تهران: انتشارات صدرا، 1364

 صادق‌زاده قمصری، علی‌رضا و همکاران، تربیت اسلامی، چ1، تهران: تربیت اسلامی،1380،

. تعلیم و تربیت دینی(مجموعه‌مقالات)، چ1، مترجم: مشایخی‌راد، قم: پژوهشکده حوزه ودانشگاه،1380،

. باقری، خسرو، نگاهی دوباره به تربیت اسلامی، چ چهارم، تهران: انتشارات مدرسه، 1376،

 چکیده:

   سالهاست که در مجامع گوناگون علمی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ، صحبت از بهسازی و ارتقای سطح تعلیم و تربیت اسلامی با محوریت آموزه های قرآنی و معارف ائمه اطهار(ع)به میان امده است.از طرفی با پیشرفت فناوری های اطلاعات  ،ارتباطات و الکترونیک ورایانه و پیدایش پدیده ی جهانی سازی و وقوع جنگ های نرم در عرصه های فکری و فرهنگی ،لزوم پرداختن به پژوهش در خصوص یافتن شیوه های روزآمد و موثر جهت بستر سازی و ایجاد باورپذیری دینی به عنوان درونی کردن و نهادینه ساختن ارزش های اسلامی در دانش آموزان ،بسیار محسوس است.لذا در این مقاله برآنیم تا با ذکر تعاریف اصولی و ساختاری تعلیم و تربیت اسلامی و فرآیند پذیرش و باور پذیری دینی ، به بررسی راهکار های اجرایی در تحقق این مهم ،ویژه ی دانش آموزان دوره ی متوسطه که در دوره ی حساس نوجوانی قرار دارند بپردازیم

کلید واژه:تعلیم وتربیت اسلامی ودینی،باورپذیری دینی وفرهنگی،هویت پذیری،دانش آموزان دوره متوسطه،نوجوانی،بلوغ

تعریف تعلیم و تربیت

تعریف علم تربیت (pedagogie) همانند خود تربیت (education) بسیار مشکل و دشوار است. زیرا هنوز درباره محتوا و روش آن اتفاق نظر مشخصی وجود ندارد و علم بودن آن مورد تردید می‌باشد. در دائره المعارف فلسفی لالند[1] آمده است: پداگوژی (تعلیم و تربیت) از ریشه یونانی است و آن وظیفه برده‌ای بوده است که اداره و هدایت اطفال را به عهده داشته است. بنابراین معنا از تربیت، اهلیّت این فرد به اصطلاح مربی را هم می‌توان تکنیک دانست، هم کاری هنری، و هم ناشی شده شده از فلسفه و نیز علم. بعضی از فلاسفه تعلیم و تربیت چون «امانوئل کانت»[2] مشکل تعریف و تربیت را به مشکل بودن ماهیت تربیت ربط می‌دهند و معتقدند: برخلاف آنچه مردم تصور می‌کنند تعلیم و تربیت بزرگ‌ترین و دشوارترین مسائل مبتلا به انسان است. او در بین ابداعات بشر دو مورد را از بقیه مشکل‌تر می‌داند، هنر مملکت‌داری یعنی حکومت، و هنر تعلیم و تربیت. وی معتقد است، مردم هنوز درباره معنای واقعی این دو اختلاف نظر دارند.[3[ برخی دیگر از فلاسفه تعلیم و تربیت در تعریف «تربیت» و «آموزش و پرورش» با مشکل مواجه شده تا جایی که افراد صاحب‌نظری مانند پیترز[4] معتقدند: ‌فلاسفه جدید، تلاش در راه ارائه تعریف از «تربیت» و «آموزش و پرورش» را رها کرده و یا به حداقل تعریف یعنی تعریف فرضی بسنده کرده‌اند.[5[

دور کیم،[6] جامعه شناس معروف، تعلیم و تربیت را یک نظریه علمی می‌داند. که با استفاده از داده‌های علوم دیگر نظیر روان شناسی و جامعه شناسی به ارزیابی نظام‌ها و روش‌های تربیتی می‌پردازد و به این طریق عمل مربیان را توضیح داده و هدایت می‌کند. [7] به اعتقاد برخی دیگر از صاحب نظران، تربیت فعالیتی مداوم، جامع (توجه به همه آنچه برای به کمال رسیدن انسان لازم است، همه ابعاد وجودی و نیازهای فردی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی انسان) و برای همه (فرد فرد جامعه) و برای رشد و تعالی و تکامل انسان و غنای فرهنگی و تعالی جامعه. تربیت هم نیازی مستقل و هم وابسته، هم نهایی و هم واسطه‌ای، هم هدف است و هم وسیله، هم زیربنای اجتماع است و هم غایت است و هم مقصود. [8](9)

تعریف تعلیم وتربیت اسلامی

در اسلام به این موضوع مهم توجه بسیار شده و قواعد مناسبی برای رشد انسان تعیین گردیده است. بدیهی است «یک مکتب که درای هدفهای مشخص است و مقررات همه جانبه‌ای دارد و به اصطلاح سیستم حقوقی و سیستم اقتصادی و سیستم سیاسی‌دارد، نمی‌تواند یک‌سیستم خاص‌آموزشی نداشته باشد. (مطهری، 1374: 16)
از جمله موضوعات اساسی که لازم است طرح شود این است که تربیت چیست؛ آیا تربیت مخصوص انسان است یا موجودات دیگر و یا اشیای دیگر نیز تربیت پذیرند؟ در ماهیت تربیت می‌توان گفت: «تربیت با صنعت فرق دارد. با توجه به همین تفاوت، انسان می‌تواند جهت تربیت را بشناسد. صنعت، «ساختن» است به معنی اینکه شیء، یا اشیا را تحت نوعی پیراستن و آراستن قرار می‌دهند؛ میان اشیا و قوای‌ آنها ارتباط برقرار می‌کنند. قطع و وصلهایی در جهت مطلوب انسان صورت می‌گیرد و آن گاه این شیء می‌شود مصنوعی از مصنوعهای انسان. فرض کنید که از گل یک حلقه انگشتر یا یک زیور دیگری می‌سازیم، آن را شکل می‌دهیم یا به قول معروف پرداخت می‌کنیم؛ وضع مخصوصی به آن می‌دهیم و می‌شود یک مصنوع برای ما ولی تربیت، پرورش دادن است؛ یعنی استعدادهای درونی را که بالقوه در یک شیء موجود است به فعلیت در‌آوردن و پروردن و لهذا تربیت فقط در مورد جاندارها یعنی گیاه و حیوان و انسان صادق است. (مطهری،1374: 57-56)

هدف غایی تربیت اسلامی، پرورش انسان مقرب الهی است که شاکله دینی در وجود او به طور کامل شکل بگیرد و رفتارهای دینی ریشه‌دار از او سربزند. فلسفه خلقت بشر را نیز در همین نکته می‌توان یافت که خداوند انسان را برای این آفرید که او به وسیله تربیت صحیح، کمال یابد و به سر منزل مقصود برسد. با علم به این هدف غایی، تربیت اسلامی اهمیت و جایگاه خاصی پیدا می‌کند. تربیت اسلامی به ایجاد وضعیت مناسبی اطلاق می‌شود که زمینه را برای بروز و ظهور استعدادهای فطری آدمی فراهم می‌کند و او را بالنده‌تر و کمال‌یافته‌تر می‌سازد. هر زمان فرصت و امکان برای فعلیت یافتن استعدادها فراهم می‌شود، آن زمان قداست و ارزش پیدا می‌کند. به همین دلیل می‌توان در تفکر اسلامی سخن از امور مقدس و نامقدس گفت. امور مقدس اموری است که منسوب به خداوند متعال و موجب رشد انسان می‌شود. امور نامقدس اموری است که خداوند آنها را نامطلوب و مضر به حال آدمی معرفی کرده و آدمیان را از اجرای آنها بازداشته است. با این رویکرد، هرقدر انسان رشد واقعی پیدا کند و به خداوند نزدیک شود، حریم پیدا می‌کند. برای ورود به این حریم باید آدابی را مراعات کرد و قواعدی را به جان خرید. تربیت اسلامی نیز به دلیل ارتباطش با فطرت الهی انسان، ارزش و اهمیت والایی پیدا می‌کند و به علم مقدسی تبدیل می‌شود. هرچند تربیت در مفهوم کلی مقوله‌ای با ارزش است تربیت اسلامی به دلیل انتساب به اسلام قداست پیدا می‌کند. براین اساس ورود به عرصه تربیت اسلامی به اصول و قواعد ویژه نیاز دارد

متفکر شهید، علامه مطهری به عنوان اندیشمندی اسلامی در خصوص اصول تعلیم و تربیت اسلامی، مسائلی رامطرح کرده است که بررسی و ارائه آنها می‌تواند فضای فکری مشخصی را در تربیت اسلامی به وجود آورد و به کاوشگران عرصه تعلیم و تربیت یاری رساند

1- اصل هماهنگی با فطرت

در وجود انسان از سوی خداوند متعال ویژگیهایی قرار داده شده است که او را از سایر موجودات متمایز می‌کند؛ خردورزی، حقیقت‌جویی، زیباگرایی، عدالت‌طلبی، خداگرایی و سایر ویژگیهای ذاتی از جمله این استعدادهای فطری را تشکیل می‌دهند. مجموعه وضعیت زندگی آدمی باید به گونه‌ای سامان یابد که این ویژگیها، که به مثابه بذرهایی است که در زمین خلقت انسان وجود دارد، رشد کند. تعلیم و تربیت در بین مجموعه اموری که زندگی آدمی را شکل می‌دهد، مهمترین و اثرگذارترین عامل است و باید با استعدادهای عالی فطری هماهنگ باشد. لزوم این هماهنگی به طور کامل مورد تأیید عقل است

از نظر عقلی اگر وضع حاکم بر فطرت با فطرت همسو نباشد، استعدادهای عالی آدمی رشد نمی‌کند. محیط غیرعقلانی نمی‌تواند عقل را رشد دهد و محیط غیرمعنوی نمی‌تواند معنویت را در انسان پرورش دهد. «اگر انسان دارای یک سلسله فطریات باشد قطعاً تربیت باید با درنظر گرفتن همان فطریات صورت گیرد. چون تربیت یعنی رشد و پرورش دادن و این براساس قبول کردن یک سلسله استعدادها و به تعبیر امروزیها یک سلسله ویژگیهای انسان است. (مطهری، 1374: 8(

2- اصل اعتدال

دومین اصلی که در تعلیم و تربیت اسلامی باید رعایت شود، اعتدال است. اعتدال در مقابل افراط و تفریط است. افراط یعنی زیاده‌روی کردن در چیزی و تفریط یعنی کم دیدن و کم آوردن چیزی. هرکدام از این دو موجب اختلال در بقا، استمرار و سلامت امور می‌شود. در تعلیم و تربیت نیز که با روح و روان انسانها سروکار دارد، پرهیز از افراط و تفریط از لوازم تعلیم و تربیت کارآمد و تأثیرگذار است. افراط، تورم به وجود می‌آورد و تفریط، خلأ وکاستی

«چون هر قوه و استعدادی برای هدف و غایتی ساخته شده و مجموع آن هم غایتی کلی دارد، ما اگر بخواهیم بفهمیم که یک قوه در حد وسط است یا در افراط و یا در تفریط باید این جهت را کشف کنیم که این قوه اصلاً برای چه آفریده شده است. آنچه برای آن آفریده شده حد وسط است که بیشتر از آنچه برای آن آفریده شده به کار افتد، افراط است، کمتر از آن تفریط است. (مطهری، 1374: 126-125)

در جامعه به انسانهای معتدل نیاز داریم. انسانهایی که نه اهل افراط باشند و نه تفریط. برای شکل‌دهی به چنین جامعه‌ای به تربیت معتدل نیازمند هستیم. بر این اساس «قرآن همه جانبه حرف می‌زند. یک وقتی بود که جامعه ما دچار یک بیماری بود و آن اینکه اسلام را فقط در عبادت می‌دانستند آن هم چه عبادتهایی! ملاک مسلمانی، زیاد مسجد رفتن و زیاد دعا خواندن بود. این به صورت یک بیماری درآمده بود. ولی کم‌کم علامت یک بیماری دیگری در میان ما پیدا می‌شود. عده‌ای که توجه به جنبه‌های اجتماعی اسلام پیدا کرده‌اند، کم‌کم می‌خواهند جنبه‌های معنوی اسلام را ندیده بگیرند. این هم بیماری است. اگر جامعه ما به این دنده بیفتد و آن جنبه را فراموش کند، باز یک جامعه منحرفی است در همان حد که جامعه گذشته ما منحرف بوده. جامعه‌ای که پیغمبر درست کرد جامعه معتدل بود» (مطهری، 1374: 344)

3- اصل جامعیت

منظور از جامعیت، همه جانبه‌نگری تعلیم و تربیت اسلامی به ماهیت انسان است. هیچ یک از جنبه‌های شخصیت انسان از نظر اسلام دور نمی‌ماند و هرکدام باید به رشد مقرر خود برسد. اینکه در قرآن، انسان «رشید» معرفی می‌شود مراد همین انسان است. رشید یعنی کسی که همه ابعاد وجودی او رشد کرده است. «جامعیت در قرآن با اعتدال در تربیت، رابطه بسیار نزدیک دارد با تربیت جامع است که می‌توان انسان معتدل به وجود آورد. در غیراین صورت هم انسان لطمه می‌بیند وهم تربیت او. یکجانبه بودن یک قانون و یا یک مکتب، دلیل منسوخ شدن خود را به همراه دارد. » (مطهری، 1380: 59)

 

کلمات کلیدی :