پایان نامه

 

  تحقیق مقایسه اثربخشی گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی و ‌شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه در pdf دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق مقایسه اثربخشی گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی و ‌شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق مقایسه اثربخشی گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی و ‌شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه در pdf

چکیده  
مقدمه  
روش  
جامعه آماری  
روش نمونه گیری  
ابزار سنجش  
یافته‌ها  
بحث و نتیجه‌گیری  
محدودیت‌ها و پیشنهادات  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه تحقیق مقایسه اثربخشی گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی و ‌شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه در pdf

ایمانی، منیره، شناسایی و بررسی درجه تاثیر عوامل فشارهای روانی در بین خانواده‌های جانباز 70 درصد به بالا در استان قم، پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران – پردیس قم، 1387

جوانبخت، آرش، مولوی، مسعود، بررسی وضعیت روانی جانبازان PTSD و غیر PTSDو خانواده­های آنان و مقایسه آن‌ها با یکدیگر در شهرستان مشهد، طرح پژوهشی وابسته به معاونت پژوهشی جهاددانشگاهی مشهد، گروه پژوهشی علوم اجتماعی، 1385

چوپانی صوری، مراد، بررسی تاثیرگروه درمانی یک‌پارچه توحیدی وشناختی رفتاری برعزت نفس ونگرش‌های زناشویی زندانیان مرد استان قم، پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره خانواده، دانشکده علوم تربیتی وروانشناسی دانشگاه اصفهان، 1388

حسینی غفاری، فاطمه، مقایسه اثربخشی روان­­درمانی گروهی مبتنی بر نظریه انتخاب و درمان انگیزشی نظام­دار بر افزایش رضایتمندی زناشویی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه فردوسی مشهد، 1385

دلاور، علی، روش تحقیق در روانشناسی وعلوم تربیتی، تهران، نشر ویرایش، 1382

شریفی‌نیا، محمدحسین، «مقایسه میزان اثربخشی دو روش درمان یک‌پارچه توحیدی و شناخت درمانی در کاهش رفتار مجرمانه زندانیان»، مجله روان شناسی و علوم تربیتی، ش 3(37)، 1386، ص 41-72

ـــــ، الگوهای روان درمانی یک‌پارچه: با تأکید بردرمان یک‌پارچه توحیدی، قم، انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1389

قنبری هاشم آبادی، بهرامعلی، اثربخشی رویکرد یک‌پارچه گرای روان درمانی گروهی در درمان وابستگی به مواد مخدر وافزایش سلامت روان در معتادان زندانی مرد، پایان نامه دکتری روانشناسی مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، 1383

کاپلان، هارولد، سادوک، بنیامین، خلاصه روان پزشکی علوم رفتاری ـ روان پزشکی بالینی، ترجمه: نصرت الله پورافکاری، تهران، شهرآب، 1383

مجیری نژاد، مهناز، بررسی اثربخشی گروه درمانی با رویکرد بین فردی (مبتنی بر دلبستگی) بر سازگاری با نقش جنسی، اضطراب، افسردگی و عزت نفس مردان مبتلا به اختلال هویت جنسی، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد، 1389

نریمانی، محمد، رجبی، سوران، «مقایسه تاثیر روش حساسیت زدایی توام با حرکات چشم و پردازش مجدد با درمان‌های‌شناختی رفتاری در درمان اختلال پس از ضربه»، مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، ش 4(19)، 1388، ص 236-245

نوری خواجوی، مرتضی و دیگران، «مقایسه فشارروانی درمراقبان بیماران مبتلا به اسکیزوفرنیای مزمن وبیماران دو قطبی مزمن»، مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی(اندیشه ورفتار)، ش 1(14)، 1387، ص 80-84

هادی، مهدی، بررسی تاثیرگروه درمانی یک‌پارچه توحیدی وشناختی رفتاری برمولفه­های شخصیتی وبالینی در مددجویان زندانی قم، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1387

Acevedo, E. O., Ekkekaksis, P., “The transactional Psychological nature of cognitive appraisal during exercise in environmentally stressful conditions”, Psychology of Sport and Exercise, v 2, 2000, p 47-

Beck,G. J. et al., “What factors are associated with the maintenance of PTSD after a motor vehicle accident The role of sex differences in a help-seeking population”, Journal of Behavior Therapy, v 37, 2006, p 256-

Beckam, J. C. et al., “Caregiver burden in partners of Vietnam war veterans with posttraumatic stress disorder”, Journal of Consulting and Clinical Psychology, v 64, 1996, p 1068-

Carver, C. S., “The role of optimism in social network development, coping and Psychological adjustment during a life transition”, Journal of Personality and Social Psychology, v 82, 2002, p 102-

Cassidy, T., Stress Cognition and Health, London and New York, Rout ledge,

Dekel, R., Monson, C. M., “Military-related Post-Traumatic stress disorder and family relations: Current knowledge and future directions”, Aggression and Violent Behavior, v 15, 2010, p 303-

Elkins, D. N. et al., “Towards a humanistic-Phenomenological spirituality”, Journal of Humanistic Psychology, v 28(4), 1998, p 5_

Frueh,B. C.Samuel M. T,. Beidel,D.C. Shawn, P. C.”Assessment of social functioning in combat veteranswith PTSD”. Aggression and Violent Behavior, v 6 , 2001, p 79-

Momartin, Sh. et al., “Comorbidity of PTSD and depression: Associations with trauma exposure, Symptom severity and functional impairment in Bosnian refugees resettled in Australia”, Journal of Affective Disorders, v 80, 2004, p 231-

Renshaw, K. D., Rodebaugh& Rodrigues, C. S., “Psychological and marital distress in spouses of Vietnam veterans: Importance of spouses’ perceptions”, Journal of A تحقیق مقایسه اثربخشی گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی و ‌شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه در pdf iety Disorders, v 24, 2010, p 743-

Ridder, D., Schreurs, K., “Developing intervention for chronically ill patients: is coping a helpful concert”, Clinical Psychology Review, v 21, 2001, p 205-

Saban, K. L., et al.,”The relationship among depression and caregiver burden with salivary cortisol awakening level in female caregivers of stroke survivors”, Brain, Behavior and Immunity, v 24, 2010, p 345-

Sherman, A. C., Simonton, S., Assessment of Religiousness and Spirituality in Health Research, In T. Plante, & A. Sherman (Eds.), Faith and health: Psychological perspective, New York: Guilford,

Zoellner, L. A. et al., “Treatment choice for PTSD”, Behavio Research and Therapy, v 41, 2003, p 879–886

چکیده

هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی با درمان‌شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه است. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی به صورت پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری است. جامعه آماری، همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه، مشهد بوده‌اند که با روش نمونه‌گیری در دسترس 24 آزمودنی انتخاب شده و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل، گمارده شده‌اند. دوگروه آزمایش، در ده جلسه دو ساعته، گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی و‌شناختی رفتاری را دریافت کرده‌اند، درحالی‌که گروه کنترل، درمانی دریافت نکرده است. آزمودنی‌ها در سه مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری یک‌ماهه با پرسش‌نامهDASS-21 مورد سنجش قرار گرفته‌اند. نتایج به‌دست آمده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر، نشان می‌دهد که گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی و گروه درمانی‌شناختی رفتاری، اثربخشی معناداری در کاهش فشار روانی داشته‌اند. همچنین نتایج نشان می‌دهد که بین دو گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی و ‌شناختی رفتاری در کاهش فشار روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه، تفاوت معناداری وجود ندارد.

کلید واژه‌ها: گروه درمانی یک‌پارچه توحیدی، گروه‌درمانی‌شناختی رفتاری، فشار روانی، همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه.

 

مقدمه

جنگ تحمیلی هشت ساله که بر جمهوری اسلامی ایران تحمیل شد، ضایعات فیزیکی و اقتصادی و عوارض عصبی روانی درازمدتی نیز داشته است.1 نمونه بارز این عوارض عصبی روانی را در جانبازان اختلال استرس پس از ضربه می‌توان دید. این جانبازان از نظر مدیریت هیجانی، فکری و رفتاری ناتوانند، از این‌رو، ناخواسته، متحمل صدماتی به خود و خانواده‌هایشان هستند. اختلال استرس پس از ضربه طبق معیارهای تشخیصی DSM-IV-TR2 نوعی بیماری روانی است که شخص رویدادی را تجربه کرده که با خطر واقعی یا تهدید به مرگ و یا صدمه جدی همراه بوده و پاسخ شخص با ترس شدید، درماندگی یا وحشت همراه بوده است. تجربه آسیب رسان با یادآوری مکرر رویداد به طور مستمر تجربه می‌شود. فرد به گونه‌ای احساس و رفتار می‌کند که انگار حادثه در حال تکرار شدن است. ناراحتی روان‌شناختی شدید و پاسخ‌گری فیزیولوژیک در رویارویی با نشانه‌های تداعی کننده اختلال و اجتناب از افکار، احساسات، مکان‌ها یا افراد یادآور تروما از دیگر نشانه‌های این اختلال به شمار می‌روند. اختلال استرس پس از ضربه بیش از هر اختلالی با افسردگی همراه است و در این شرایط، علایم این اختلال به صورت جدی‌تری نمود و بروز می‌یابد.3 افراد مبتلا به PTSD عموماً قبل از وقوع حادثه آسیب‌زا تجارب درماندگی زیادی را گزارش کرده‌اند.4 بر اثر افسردگی و اضطرابی که معمولاً با این اختلال همراه است، عملکرد اجتماعی ناسازگارانه­ای در مبتلایان به این اختلال، مشاهده می‌شود که خشونت در روابط بین فردی، اختلافات جدی زناشویی و خانوادگی و آسیب­های شغلی را به همراه دارد.5 در واقع، اثرگذاری و اثرپذیری دوسویه بین شرایط جانباز و خانواده او دیده می‌شود.6 حتی گاهی می‌توان برخی علایم جانبازان، مثل سردرد، دشواری تنفس و ; را در مراقبان خانوادگی وی مشاهده کرد.7 هر چه این علایم جدی‌تر باشد فشار روانی و اضطراب مراقبان نیز بیشتر است.8مزمن شدن این فشارها در طول زمان، خطر جدی شدن افسردگی و علایم اضطرابی را افزایش می‌دهد.9 همچنین افزایش این فشارها پیامدهای چندی، همچون مراقبت ناکافی از بیمار، رهاکردن بیمار و اختلال در روابط خانوادگی را همراه دارد.10 همسران جانبازان اعصاب و روان به دلیل اینکه از طرفی مادر بچه‌ها هستند و تمایل به ماندن در کنار فرزندان را دارند، و از طرف دیگر، فشار شدیدی از ناحیه شوهران خود تحمل می‌کنند و تمایل به ترک زندگی را دارند، به تعارض شکننده دائمی دچار می‌شوند؛ تعارضی بین اینکه همسر را تحمل کرده، جوانی و نشاط خود را فدای او سازند یا منزل را ترک کرده و فرزندان را رها نمایند. گاهی همسران که در معرض ضرب و شتم و اهانت قرار می‌گیرند، واکنش متقابلی را در خصوص فرزندان انجام داده و آنها را کتک می‌زنند. بنابراین، اهمیت مسئله، جلوگیری از یک فاجعه انسانی در حال اتفاق افتادن یا تکرار وقوع آن است.11 از این‌رو، انجام مداخلات روان‌شناختی برای کاهش فشارهای روانی همسران جانبازان اختلال استرس پس از ضربه، ضروری به نظر می‌رسد. همچنین مطالعات و تحقیقات متعددی در مورد رابطه احتمالی فشار روانی با بیماری‌های مهلکی، همچون انواع سرطان‌ها و نشانگان نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) انجام شده یا در حال انجام است

فشار روانی عبارت است از حالت هیجانی ناخوشایندی که نیازمند تطابق با خواسته‌هایی است که شخص را دچار تغییر می‌کند.13 سلیه14 از پیشگامان نظریه‌پردازی درباره استرس معتقد است که استرس، پاسخ غیر اختصاصی بدن به هر آسیبی می‌باشد. سلیه در 1982م استرس را نشانگان سازگاری عمومی نامید و آن را واکنش‌های نامعین روانی فیزیولوژیکی که به وسیله تغییرات آزارنده زندگی ایجاد شده‌اند، تعریف می‌کند.15 بین فرد و محیط، رابطه تعاملی برقرار است که از طریق آن هر دو بر یکدیگر اثر می‌گذارند. در این فرآیند، فرد به طور هشیارانه یا ناهشیارانه و مداوم درباره وضعیت خود قضاوت می‌کند. این تهدید ادراک شده به وسیله عواملی، مثل افکار، نگرش‌ها، تجربه‌های گذشته، خلق، ساختمان بدنی و عوامل محیطی تعیین می‌شود. نتیجه ادراک تهدید در موقعیت خاص می‌تواند بروز نشانه‌های مختلف بدنی، ‌شناختی و رفتاری باشد

 

کلمات کلیدی :

 

  تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در pdf دارای 143 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در pdf

چکیده  
فصل اول : مقدمه
پیشگفتار  
مقدمه  
بیان مساله 
پرسش پژوهش  
فرضیه پژوهش  
اهداف پژوهش  
اهمیت و ضرورت پژوهش 
متغیر ها  
متغیر مستقل 
متغییر وابسته  
متغیر تعدیل کننده  
متغیر کنترل کننده  
تعاریف واژه ها  
الف: مفهومی  
ب: عملیاتی 
فصل دوم: پیشینه پژوهش
اضطراب  
A تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در pdf ienty  
اجزای اضطراب 
الف) جنبه فیزیولوژیکی  
ب) جنبه شناختی  
خصیصه های اضطراب 
واکنش های اضطراب 
اضطراب عمیق به چه شکل صورت می گیرد 
هنگامی که اضطراب افزایش می یابد 
تظاهرات بدنی اضطراب 
تظاهرات روانی اضطراب 
الف) اضطراب امواج آزاد 
ب) بی تابی  
ج) تنش  
د) هراس  
عکس العمل به اضطراب  
انواع اضطراب  
1- اضطراب عینی 
2- اضطراب روان نژندی 
3- اضطراب اخلاقی 
راههای کاهش اضطراب 
1- دارو 
2- ریلکسیشن  
3- رفتار درمانی  
مکانیسمهای دفاعی اضطراب  
سرکوبی 
فرافکنی  
درون فکنی 
همانند سازی  
انکار 
جا به جایی  
خیالبافی 
والایش  
دلیل تراشی 
فخر فروشی 
بازگشت  
عکس العمل سازی 
واکنش وارونه  
انزوا 
نظریه ها و اضطراب 
نظریه روان تحلیل گری روانکاوی 
نظریه رفتاری  
نظریه اصالت وجود  
نظریه زیست شناختی 
نظریه سرشتی  
نظریه فردی 
نظریه انسان گرایانه  
اضطراب (تحقیقات جدید ، 1384) 
هنجاریابی آزمون اضطراب اشپیل برگر در شهر مشهد 
کار  
معیارهای شرایط کار  
معیارهای فیزیولوژیک  
معیارهای روانی 
معیارهای تولید  
مکتبهای فکری در روان شناسی کار 
الگوی دیوان سالاری 
عناصر اصلی این الگو 
الگوی تایلوریسم (تفکر علمی) 
الگوی اداری 
الگوی معاصر روان شناسی کار 
عوامل اضطراب زا و کار 
اضطراب در دوران اشتغال (تحقیقات جدید 1384) 
عوامل اضطراب زا  
1- منابع تنش زای عمومی در زندگی روزمره افراد 
2- منابع تنشی زای عمده مرتبط با مشاغل افراد 
آثار و عوارض اضطراب در دوران اشتغال 
عوارض و آثار فردی/ جسمانی 
عوارض و آثار رفتاری 
آثار رفتاری در محیط کار 
روان شناسی زنان 
فرضیه روانکاوی 
دیدگاه هلن دویچ (1982-1884)  
اعتماد به نفس زنان 
زنان و کار 
زنان و کار (خانه) 
زنان خانه دار 
(ارزش کار خانگی زنان) (تحقیقات جدید) 
بررسی میزان آگاهی زنان خانه دار ساکن تهران از علل بیخوابی و مسائل بهداشتی، روانی مربوط به آن 
روان 
زنان و کار (خارج از خانه)  
پنهان کاری 
حاکمیت – محکومیت  
نابرابری موقتی  
نابرابری دائمی  
پیامدهای استرس 
محیط فیزیکی خطرناک  
بازارهای کار و ساختارهای صنعتی در زندگی شغلی بانوان 
نخست  
دوم 
سوم 
نگاه جنسیتی نسبت به زنان در قانون کار غیر کارشناسی است  
یک در صد افزایش در جمعیت زنان بیکار برابر 19 در صد کاهش
نرخ مشارکت  
افزایش شهری شدن از نرخ مشارکت زنان می کاهد 
آیا گریه کردن یک خصیصه زنانه است؟ (تحقیقات جدید)  
توصیه مهم  
بررسی شدت برخی عوامل استرس زای شغلی در پرستاران 
نتابج  
شیوه های مقابله با اضطراب در دوران اشتغال 
شیوه و راهکارهای فردی 
دستور العمل (یک) 
مرکز اطلاعات و آمار زنان 
فصل سوم : روش شناسی پژوهش
جامعه آماری 
نمونه ی پژوهش 
روش نمونه گیری 
ابزار پژوهش 
تست اضطراب کتل 
روش اجرای تست  
روش نمره گزاری  
روش های تحلیل آماری 
فصل چهارم: ارائه داده های پژوهش
الف) توصیف داده ها  
نتیجه گیری 
فصل پنجم: بررسی و تحلیل نتایج
بحث و نتیجه گیری و بررسی در مورد داده ها  
پیشنهادها 
فهرست منابع 
ضمائم
پرسشنامه 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در pdf

1- روز نهان – سلیگمن (1382). ترجمه یحیی سید محمدی، آسیب روانی 1و 2 تهران نشر ارسباران

2- الیور، رابرت.1383 مترجمین: فریبا حسنی، ژاله افشار، مهناز استکی. روان شناسی مراقبت از سلامتی تهران، انتشارات: شید اسب

3- کارلسون ، نیل آر.1381 ترجمه: دکتر، مهرداد پژوهان.1382 مبانی روان شناسی فیزیولوژیک. تهران، انتشارات: غزل

4- اتیکسون، ریچارد1380 ترجمه محمد تقی، براهنی و همکاران. زمینه روان شناسی هیلگارد. تهران: رشد

5- الن شولتز، سیدنی، شولتز دوان پی.1382 ترجمه: علی اکبر سیف و همکاران. تاریخ روان شناسی نوین. تهران، انتشارات: دوران

6- دکتر کریمی، یوسف. 1382 روان شناسی شخصیت تهران، نشر: ویرایش

7- دکتر پریور، علی. 1375 نابسامانیهای روانی. تهران، نشر: کومش

8- چارتهم ، رابرت. 1379 روان شناسی اضطراب.

9- کاپلان، هارولد . سادوک ، بنیانمین.1371 مترجم: نصرت ا; پور افکاری خلاصه روان پزشکی جلد دوم تبریز. موسسه تحقیقاتی وانتشاراتی ذوقی

10- دکتر فرجاد ، محمد حسین. 1377 مشکلات و اختلالهای روانی تهران نشر بدر

11- دکتر پاشاشریفی، حسن. 1376 نظریه و کاربرد آزمونهای هوش و شخصیت تهران. نشر: سخن

12- آلن .ا. راس. 1378 ترجمه سیاوش، جمال فر. روان شناسی شخصیت تهران. نشر: روان

13- دکتر میلانی فر، بهروز. 1378 روان شناسی کودکان و نوجوانان تهران. نشر: قوس

14- مانفورا، سیدنی.1369 ترجمه: طلعت، شهریاری. روان پرستاری تهران مرکز نشر: دانشگاهی

15- باربارا دال بوم . هال.1377 ترجمه: زهره قایینی. روان شناسی زن تهران. نشر: چاپ گستر

16- دکتر نوری ، مهدی. 1375. رشد و تکامل شخصیت رفتار بهنجار و نابهنجار. کرج انتشارات: دانشگاه آزاد کرج

17- دکتر پاشاشریفی، حسن. شریفی، نسترن. 1380 روشهای تحقیق در علوم رفتاری تهران، نشر: سخن

18- منینگ، مریلین، هداک،پاترشیا.1376 ترجمه: دکتر سهراب، خلیلی شورینی. زنان، مدریت و رهبری. تهران. کتاب ماد وابسته به نشر: مرکز

19- هاید ژانت. ترجمه: بهزاد رحمتی. روان شناسی زنان ترجمه، نشر: لادن

20- فرانکل لوئیس.1377 ترجمه: شکوه السادات، خونساری نژاد. روان شناسی زن. تهران. نشر: شکوه دانش

21- دکتر گنجی، حمزه. 1381 روان شناسی کار. نشر: ارسباران

22- ساعتچی محمود 1379 روان شناسی کار. تهران. نشر: ویرایش

23- زندی پور، طیبه. 1383 برنامه ریزی تحصیلی و شغلی تهران. وابسته به آموزش و پرورش

24- طهماسبی، سهیلا. 1384 مجله حقوق زن. سال ششم. اسفند و فروردین

25- گرامی زادگان، اشرف. 1384 ملجه حقوق زن.

26- پوریامین ، سونیا. 1384 مجله سروش بانوان تهران نشر: سروش

27- دکتر پور شریفی، حمید. 1384 نشریه: پیام مشاور. تهران صاحب امتیاز مرکز مشاوره دانشگاه تهران شماره 39- سال چهارم

28- دکتر رضایی راد، مجید . استرکی، اکبر، ناظمی، پروین. 1384 فشار روانی در دوران اشتغال.

30- عبادتی، اسرافیل. 1384 روزنامه کار و کارگر یکشنبه: 30 بهمن، 84 سال شانزدهم، شماره 4358

31- آقا محمدی . علی. 1384 روزنامه هموطن سه شنبه: 20 دی، سال 84 سال دوم، شماره 467

اضطراب

اضطراب نتیجه وجود یک «سیستم سازه» در فرد است که سبب شکست وی می گردد زیرا برخی تجربیات در خارج از حیطه سازه های موجود فرد قرار گرفته و دیگر نمی تواند درباره اتفاقات آینده پیش بینی نماید

اضطراب، ترس از یک عامل ناشناخته و نامعلوم که موجب پریشانی فکر و گاه بروز علایم احساس خطر از جمله طپش قلب و رنگ پریدگی نیز می شود. بنابراین در فرایند اضطراب، بر خلاف (ترس طبیعی و واقعی) یک عامل حقیقی ترس آور یا خطرناک یا آسیب زننده وجود ندارد بلکه فقط به طور خودکار ذهن آدمی دچار احساس خطر می شود. حالت اضطراب غالبا در هنگام شب تشدید می شود و فرد را از خوابیدن باز می دارد و شاید بدین علت که در شب به علت تاریکی، خود به خود ذهن انسان حساس تر و حواس او تیزتر می شوند و لذا مغز آمادگی بیشتر برای تولید فرایند «احساس خطر» پیدا می کند. (میلانی فر- بهروز 1378)

A تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در pdf ienty

کلمه A تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در pdf ienty احتمالا از کلمه لاتین A تحقیق بررسی میزان اضطراب در میان زنان شاغل و خانه دار در pdf ientas که به معنای ناآرامی می باشد، گرفته شده است و به حساسیتهای جسمانی وروانی که در پاسخ به تهدید حقیقی یا خیالی به وسیله ارگانیزم ابراز و ایجاد می شود، اشاره می کند. همچنین اضطراب ممکن است در پاسخ به آنچه که موجب تهدید، اعتماد به نفس می شود و یا از پیدایش موقعیتی که شخص در آن وضعیت از انجام کاری که خارج از محدوده توانایی اوست احساس فشار می کند، به وجود می آید. (فرجاد، محمد حسین 1377)

هنگامی که فشار روحی شدت یابد و یا احساس های متعدد شخص را تحت فشار قرار دهد فرد به واکنشهای دفاعی متوسل می شود

اضطراب با نشانه هائی چون، تحریک پذیری، بی خوابی، بی اشتهائی یا پرخوری، تنفس سریع، افزایش ضربان قلب، اختلالهای گوارشی، ناتوانیهای جنسی و در موارد شدید با انقباض ماهیچه ای و گاهی حمله های آنژین مشخص می شود

اضطراب های روانی اگر دوام و شدت داشته باشند به حالت اضطرابی و افسردگی منجر شده و تغییرات مشخص در اعمال و رفتار و اندیشه فرد ایجاد می کند. اضطراب به صورت نگرانی دایم و تشویش احساس می شود و بر حسب شدت اضطراب نشانه هائی مانند نگرانی شدید، بی قراری، تحریک پذیری، ترس و خشم، عصبانیت، اختلال در خواب، بیاد آوردن خاطرات دردناک و احساس گرفتگی گلو، لرزش، دردهای ماهیچه ای، تاکی کاردی و افزایش خون جلب توجه می کند

در واقع حالت اضطرابی با احساس تنش، نگرانی و اضطراب مبرم مشخص می شود که بیماری دلیلی برای آن نمی یابد. فرد مضطرب همیشه برای همه چیز، حتی سلامتی خود، نگران است اما  غالبا نمی داند که چرا در یک حالت نگرانی دائم به سر می برد. نشانه دیگری که ممکن است جلب توجه کند این است که بیمار می ترسد ولی نمی داند این ترس از چه و به چه علت است (دکتر نوری 1368)

اجزای اضطراب

اضطراب مستقیما با آینده ارتباط دارد و فاقد یک عامل عینی و شخصی است و دارای دو جنبه اصلی است

الف) جنبه فیزیولوژیکی :

بر انگیختگی جنبه فیزیولوژیکی مربوط به سیستم عصبی است که آن را به صورت یک هیجان معرفی میکند. این برانگیختگی شامل عکس العملهایی می شود که از فردی به فرد دیگر متفاوت است. این عکس العملها ممکن است با تغییراتی در میزان ضربان قلب، فشار خون، تعرق بدن، ترشح بزاق ، رنگ پوست، اختلالات تفنسی، حالات تهوع، انقباض معده یا اسهال همراه باشد

ب) جنبه شناختی

اضطراب به طور یقین تلقی نامطبوعی از رفتار مبهم و تهدید ‌آمیز آینده است که فرد نمی‌تواند آنها را توصیف کند. چون غیر قابل توصیف هستند ، فرد احساس می کند که ‌آمادگی مقابله با آن را ندارد. اضطراب ممکن است احساس مصیبت و بلای تهدید کننده، فاجعه، از هم پاشیدگی و یا حتی مرگ باشد. (راس .ا. آلن، 1378)

خصیصه های اضطراب

1- اضطراب در واقع یک فرایند آگاه کننده است و اخطاری است به فرد درباره یک خطر قریب الوقوع و به این ترتیب شخص را برای مقابله با تهدید خطر آماده می سازد

2- یک حالت روانی بسیار پریشان کننده است و به این دلیل شخص معمولا برای مدتی طولانی قادر تحمل آن نیست

3- اضطراب با ترس متفاوت است؛ اضطراب ترس نیست، عکس العملهای فیزیولوژیکی بدن نسبت به اضطراب و ترس یکسان و یا خیلی به هم شبیه هستند. نخستین اختلاف بین ترس و اضطراب این است که ترس یک عامل مشخص و عینی دارد، فرد می داند که از چه چیزی می ترسد، اما اضطراب یک حالت مبهم و نامعلوم است . (دکرا پیتز 1369)

واکنش های اضطراب

الف) اضطراب خفیفه: ممکن است به عنوان یک واکنش طبیعی موجب هوشیاری فرد گردید تا او را در مقابل تهدید نسبت به نگرشهای ابراز شده محافظت نماید  و نیز در فرایند تلاش برای حل موقعیتهای توام با مشکل وی را از خطر محفوظ دارد

ب) اضطراب متوسط: اضطراب در حد متوسط و یا شدید ممکن است به عنوان یک واکنش احساسی ناراحت کننده فراگیر نسبت به تهدید درک شده باشد و یک رفتار دفاعی را بر انیگزد که هدف آن به طور ناخودآگاه یا خود آگاه و یا تسکین اضطراب توام با ناراحتی باشد. (همان منبع بالا)

ج) اضطراب مزمن : احساس و هیجانی ناخوشایند است که شخص مضطرب، روشهای گوناگونی را برای کاهش آ‌ن به کار می گیرد . در این راستا ممکن، تلاش منطقی و مستقیم برای کم کردن و یا از بین بردن محرکهایی که موجب بروز اضطراب می گردد صورت پذیرد. (فرجاد، محمد حسین، 1377)

اضطراب عمیق به چه شکل صورت می گیرد؟

همه مردم کم و بیش با علائم اضطراب عمیق آشنا هستند

1- اول از همه یک نوع از انقباض، اغلب در حوالی قلب، که یک احساس نامرتبی ضربان به قلب می دهد ایجاد می شود؛ به طور عادی مشکل تنفس وجود دارد و غیره،

2- بیشتر اوقات باعث می شود این احساس در معده نیز به وجود آید، بنابراین شخص مبتلا فشاری بر روی قلب خود حس می کند، تنفس او مشکل شده، معده او سخت فشرده می گردد و غیره (دکتر نوری، 1368)

هنگامی که اضطراب افزایش می یابد

ممکن است اضطراب غیر قابل تحمل شود و سپس فرد مبتلا علائم مشخص فیزیکی را بروز خواهد داد. لرزش شدید ، رنگ پریدگی، تعرق، تشنج موضعی، درد معده، دردهای غیر قابل تحمل، احساس خفگی، سستی و ضعف در عضلات پاها ، درد قفسه سینه و غیره . اغلب هنگامی که اضطراب افزایش می یابد و به یک مرحله مربوط به تشخیص و وجود بیماری می رسد و وسوسه ذهن و هراس از فضای باز در شخص پدیدار می شوند. (همان منبع بالا)

تظاهرات بدنی اضطراب

درجات متفاوتی از اضطراب ممکن است در تظاهرات رفتاری متعددی مانند تغییر در آهنگ صدا، سرعت ، تکلم، خود مشغولی با افکاری خاص سخن بیش از حد در مورد موضوعی خاص، اجتناب از صحبت کردن در زمینه ای خاص و یا قطع ارتباط مشاهده گردد. اضطراب همچنین ممکن است به عنوان جنبه ذاتی از ناآرامی، عرق ریزی ، خستگی، طپش قلب، افزایش تعداد نبض و تنفس، تکرر ادرار، بی اشتهائی، بی خوابی، لرزش، احساس بر آمدگی و با گرفتن در گلو، استفراغ، تغییر در حسهای شکمی، واکنشهای مردمک چشم ودیگر علائم متشابه مشاهده می گردد. (مان، 1369)

 

تظاهرات روانی اضطراب

تظاهرات روانی اضطراب عبارتست از احساس تشویش و درک این ناراحتی توسط قشر مخ، بنابراین شامل شناخت پاسخ های فیزیولوژیک و نیز با خبر شدن از تشویش است. گرچه فرد آگاهانه تشویش را درک می نماید، اما علت اضطراب معمولا دور از سطح آگاهی باقی می ماند. اضطراب را از نظر روانی می توان به درجاتی تقسیم کرد

 

الف) اضطراب امواج آزاد[1]

این نوع از اضطراب ، اضطرابی است شدید ، مداوم، عمومی و ناپیوسته به چیز معین

ب) بی تابی[2]

یک حالت بی قراری و ناراحتی که اغلب مشخص می شود با تظاهرات عضلانی مثل بی قراری حرکتی و تشویش روانی

ج) تنش

عبارت است از کشیدگی، بیم و بی قراری حرکتی و روانی

 

د ) هراس

عبارت است از یک حمله اضطرابی با شدت در هم کوبنده که منجر به نابسامانی در اعمال (ایگو) شده و باعث تغییر فیزیولوژیکی و وحشت می گردد. (همان منبع بالا)

عکس العمل به اضطراب

1- اضطراب در شدید ترین حالت ممکن هیجانی تهدید کننده است و منجر به آسیب دیدگی جدی توانایی فرد و عملکرد موثر وی می گردد

2- آنکه اگر اضطراب فی نفسه مشکل ساز نبود توسل به مکانیسمهای دفاعی به منظور مراقبت از خود چه در مقابل تهدیدات نهاد و یا در مقابل تجربیات ناخوشایند محیطی می توانست منجر به رفتارهای نابهنجار گردد

اگر بخواهیم مراقبت از شخص را بر اساس اضطراب های مراجع / بیمار طراحی کنیم، باید به تظاهرات آن با ذهنی باز نظر افکنیم. مشخص گشته است که اضطراب ضرورتا به وسیله نشانه های آشکار تظاهر نمی کند. بنابراین فردی که ظاهری آرام دارد ممکن است اضطراب شدیدی را در خود پنهان داشته باشد. (الیور 1382)

انواع اضطراب

1- اضطراب عینی

اضطراب عینی یا واقعی که فرویدآن را مترادف «ترس» پنداشته از ادراک خطر از دنیای بیرون حاصل می گردد. اضطراب واقعی می تواند بنابراین دلایل مختلف ایجاد شود مثل اضطرابی که به شکل واکنشی فطری از نسل گذشته بازمانده و یا در پی تجربه پیشین موقعیت خطر بروز نماید. به نظریه بازنگری شده، فروید بر می گردیم که در آن خاستگاه های اضطراب به واکنش خود نسبت داده شده است . پی آمد منطقی این نظریه آ‌ن است که اگر اضطراب به مثابه علامتی هشدار دهنده جهت تطابق یا سرکوب فرآیند های غریزی و یا دوری جستن از موقعیت های خطرناک عمل نماید و یا اگر «خود» در فرد نابالغ بوده و فرد از نظر جسمانی ضعیف باشد، شخص توانایی تطابق با موقعیت را نداشته و عقده ترس در او پی ریزی اساسی می گردد. (همان منبع بالا)

2- اضطراب روان نژندی

فروید معتقد بود که اضطراب روان نژندی از تعارض ناخودآگاه بین تکانه های نهاد «عمدتا جنسی و پرخاشگرانه» و محدودیتهای اجباری خود و فرا خود به وجود می آید که می تواند سه شکل اساسی به خود گیرند: بیمناکی، ترسهای مرضی و وحشت زدگی. فرد بیمناک فردی نوعا عصبی است ، از این رو در هراس است، که خود نتواند ایجاد تطابق نماید و سعی در توجیه این ترس دارد. در این حالت نهاد غالب گشته و فرد ناچارا تسلیم می گردد. در تحلیل فردی که ترسی غیر منطقی دارد در می یابیم که وی از تمایل انجام کارهایی که خلاف اخلاق در نظر گرفته می شود، هراس داشته و همین  ترس به صورت مرضی بروز می نماید، به رفتار فردی که وحشت زدگی نشان می دهد، مثل تخلیه عصبی که پیرو نیاز نهاد ، فرد را به سوی رفتار وحشت زده عصبی سوق می دهد، غالبا به عنوان رفتار تکانشی نمایشی نگریسته می شود. (الیور، رابرت، 1382)

3- اضطراب اخلاقی

اضطراب اخلاقی بدین جهت که از تعارض بین نهاد و خود و فرا خود به وجود آمده و باعث تجربه احساس گناه یا شرم می گردد، بسیار شبیه اضطراب روان نژندی است. وجدان فرد او را به دلیل تخطی از مسیر ‌آرمانی تنبیه می کند. ‌گاه افراد بعضی کارها مثل شکستن شیشه ها و یا جرائم جدی تر از روی عمد انجام می دهند تا با دستگیر شدن احساس گناه آنان جبران گردد. (همان منبع)

راههای کاهش اضطراب

دو جنبه فیزیولوژیکی و شناختی اضطراب چنان با هم ارتباط دا رند که اگر داروئی تجویز شود که میزان ضربان قلب را افزایش دهد فرد احساس اضطراب خواهد کرد و بر عکس اگر باعث شویم که فردی مضطرب شود میزان ضربان قلبش افزایش خواهد یافت. بنابراین این روش درمانی که برای کاهش اضطراب، در نظر گرفته می شود. می توان از طریق تاثیر هر یک از جنبه های فیزیولوژیک یا شناختی یا تاثیر بر هر دو آنها اعمال شود

برای درمان اضطراب با تاکید بر جنبه فیزیولوژیکی آن دو روش وجود دارد

1- دارو

در واسط دهه 1950 میل تاون[3] (مپروبامیت) برای اولین بار در مورد بیماران مضطرب به کار برده شد. بیماران مضطرب چند دقیقه عمیقا آرام می شوند، ولی هشیار می ماندند و مشکلات آنها که لحظات قبل از مصرف دارو آنها را تحلیل می برد، اکنون به نظر می رسید که از بین رفته اند، آنها راحتتر می توانستند بخوابند ، میل تاون وسیعا تجویز می‌شود

لیبریوم (کلردیازپوکسید) جایگزین میل تاون شد و مقام اول تجویز را در دنیا کسب کرد و والیوم (دیازپام) که پنج برابر قوی تر است جای لیبریوم را گرفت . (برگر1970، کوهن، 1970)

وقتی کسی مصرف داورهای اضطراب زداها را متوقف می کند، اضطراب معمولا با تمام نیرو بر می گردد، وقتی اضطراب از یک مشکل واقعی ناشی می شود، فرد در می یابد که در این فاصله برای حل کردن آن هیچ کاری انجام نداده است داورهای اضطراب به اندازه داروهای ضد روان پریشی و ضد افسردگی آثار جانبی خیلی نیرومندی ندارد

آنها حتی با مقدار مصرف زیاد، احتمالا مهلک نیستند. اما بر خلاف داروهای ضد روان پریشی و ضد افسردگی هر چه شما داروهای ضد اضطراب را به مدت طولانی تر مصرف کنید، کمتر موثر واقع می شوند و احتمالا اعتیاد آورند .(برگ، تینکلن، 1977)

علاوه بر این ، داروها بر دو اختلال اضطراب اساسی تاثیری ندارند

1) اختلال وحشتزدگی[4] 2) اختلال اضطراب فراگیر[5] (تایرر، مورفی و همکاران 1988) داروهای ضد اضطراب قوی تر چون آلپرازولام (اکساتاکس) ویتابلوکرها ، بهبودی نسبتا کمتری (حدود 50 در صد) به دست می آید ، نرخ بالا بر گشت بیماری در اثر قطع دارو بیانگر اثر سطحی آنها بر اضطراب افراد فوبیک است . (ورسیانی، ماندیم، ناروی و همکاران 1988)

داروهای ضد اضطراب تا زمانی که مصرف دارو ادامه دارد. نشانه های اضطراب را آشکارا کاهش می دهند. با این حال، چون پس از توقف مصرف دارو، برگشت بیماری محتمل است، و از آنجایی که این داروها تا اندازه ای پتانسیل اعتیاد دارند، داروهای ضد اضطراب درمان ایده آلی نیستند. جای تاسف است که حتی بررسیهای دارویی بخوبی کنترل شده در این زمینه، پس از پی گیری بیمارانی که مصرف دارو را قطع کرده اند، نتیجه خوبی از آن نگرفته اند. (مک لئور، هون، زیمولی 1990)

 

2- «ریلکسیشن»

روش دیگر، این است که به فرد مضطرب شیوه آرام بخشی عضلانی را بیاموزیم که البته هر دو این روشها این ایراد را دارند که تنها تا زمانی که به کار گرفته می شوند، می توانند اضطراب را کاهش دهند و به محض آنکه فرد مصرف دارو یا تمرین آرام بخشی را متوقف سازد اضطراب دوباره باز می گردد. (برگر، کوهن 1970)

3- رفتار درمانی[6]

به عنوان روشی درمانی برای کاهش اضطراب در قالب حساسیت زدایی منظم است . در این روش به مراجع، آرام بخشی عضلانی آموزش داده می شود و سپس به تدریج تصورهای ذهنی «اضطراب برانگیز» از حالت کم تا زیاد در حالیکه مراجع در حالت ‌آرامش قرار دارد، ارائه می گردد. اصول اساسی این روش از شرطی شدن کلاسیک، یعنی همراه کردن محرک اضطراب بر انگیز با پاسخ آرام بخش عضلانی که متضاد با اضطراب است اقتباس شده است. (همان منبع)

مکانیسمهای دفاعی اضطراب

سرکوبی[7]

احتمالا شناخته شده ترین و از دیدگاه استدلال مهمترین مکانیسم دفاعی و نظریه روان تحلیل گری است . آنچه مسلم است آن است که موضوعات بالقوه تهدید کننده از ضمیر خود آگاه ازمیان برداشته می شوند. بنابراین دیگر امکان دسترسی به آن حتی بهنگام نیاز وجود ندارد. موضوعات سرکوب شده عمدتا یک آرزو یا تکانه ای نشات گرفته از نهاد هستند در نظریه فروید به سرکوبی به عنوان موضوعی که از بخش ناخود ‌آگاه فن سرچشمه گرفته است ، نگریسته می شود، مهمترین سرکوبی ها در دوران کودکی روی می دهد. اگر چه سرکوبی فرد را از تهدیدات خارجی محافظت می کند، ولی هرگز او را از روبه رو شدن با مسائل نمی تواند باز دارد. سرکوبی ها معمولا دایمی بوده و تا دوره های بعدی زندگی پابرجا می مانند و احتمالا باعث بروز نشانگان عصبی در زندگی بزرگسالی می گردند. (الیور 1380) سرکوبی صرفا از فشار غیر قابل قبول تکانه ها و خاطرات زیر سطح آگاهی و نگهداری شده در سطح ناهشیار تشکیل شده است. تحریکات سرکوب شده، هرگز نابود نگردیده و زمانیکه خود سپر دفاعی خود را از دست می دهد. غالبا در سطح هوشیار ظاهر می گردند. (آلن .ا.اراس 1378)

سرکوب کردن یا واپس زدن یکی از مکانیسمهای دفاعی است که برخی از افراد برای انکار آرزوهای بدو و نامطبوع خود که مخالف موازین اخلاقی باشد انجام می دهند. با انجام این واکنش انگیزه ها و امیال نامطلوب سرکوب شده و با دور شدن از صحنه آگاهی فراموش می شوند . زنی که ازدواج نکرده و ارضای میل جنسی از راه نامشروع را گناه می داند، با بیرون راندن این انگیزه از وجدان آگاه از تنش و اضطراب خود می کاهد (دکتر نوری، 1368)

فرافکنی[8]

فرافکنی زمانی به عنوان مکانیزم دفاعی به کار برده می شود که تحریکات غیر قابل قبول فرد به دیگران نسبت داده می شود . همین که فرافکنی رخ دهد، فرد انرژی زیادی را جهت آزار و اذیت آنهایی که تحریکات خود را بر او به کار گرفته اند مصروف می دارد. در این هنگام به نظر می رسد که خود قادر نیست به طور مناسب با تحریکات درونی مقابله کند و خود را در مقابل آنهایی که احتمالا تحریکات خارجی دارند، مجهز تر احساس می کند، که البته این دو مطلب نشان می دهد که فرافکنی نه تنها مکانیزم دفاعی موثر نبوده بلکه رابطه فرد را با سایر افراد نیز خرابتر می کند . (آلن .ا. راس 1378)

تکانه های خطر ناکی را که فرد در خود می پروراند ممکن است به صورت ناخود آگاه به فرد دیگری نسبت داده شود . فرافکنی به طرق گوناگون صورت می پذیرد. مانند این باور که دیگران قصد آسیب رساندن به فرد را دارند که در حقیقت این خود فرد است که آرزوی آسیب زدن به دیگران را دارد (الیور، 1382)

زن زشت و بیقواره ای که دیگران به او توجهی ندارند در محافل خاله زنکی به برون افکنی متوسل شده و می گوید می بینی خواهر! چقدر مردها مزاحم ما هستند! بدیهی است این زن تا حدودی از اضطراب خود کاسته و از فشار درون رهایی یافته است، اما اگر از این دفاع بیش از اندازه استفاده شود بتدریج اختلالهای روانی فرد را از آزار خواهد داد. (دکتر نوری 1368)

درون فکنی[9]

این مکانیزم ضد فرافکنی است . با این وسیله دفاعی فرد می کوشد گرایشها، آرزوها و هدفهای دیگران را به خود نسبت دهد. در فرایند درون فکنی شخصیت اخلاقی، اجتماعی، عاطفی و حتی علمی فرد شکل می گیرد. یعنی جنبه های مثبت ، زشت یا زیبای پدران و مادران یا هر کسی که فرد با او ارتباط دارد انعکاس می یابد و اغلب فرا خود شخصیت او را تشکیل می دهد. (آلن. ا. راس 1378)

همانند سازی[10]

همانند سازی یکی از وسیله های دفاعی است که فرد کوشش می کند به یاری آن خود را از نظر لباس، طرح ، آرایش موی سر و صورت و رفتار و کردار با شخص کامیاب همساز و همنوا کند  و چنان خود را با او همبسته و نزدیک تصور نماید که پیشرفتها و کامیابی های او را نیز از آن خویش بپندارد. (همان منبع بالا)

هنگامی که ارضای برخی از نیازمندیهای انسان با ناکامی مواجه شود ممکن است فرد به مکانیسم همانند سازی متوسل شود. اگر چه بیشتر مردم از مکانیسم همانند شدن استفاده می کنند اما تردیدی نیست که در همانندسازی افراطی اختلالهای شدید روانی و شخصیتی عارض فرد می گردد. فرد با تصوری که از فرد دیگر دارد و اندیشه و رفتار آ‌ن شخص ارزش و اهمیتی در اجتماع دارد، اندیشه و رفتار خود را همانند او می سازد. (دکتر نوری 1368)

انکار[11]

فرافکنی انکار عبارت است از نسبت دادن احساسها و تجربیاتی به دیگران که ما شخصا داشتن آنها را انکار می کنیم و معمولا آنها را سرکوب می کنیم . (آلن .ا.راس 1378) شاید آشکارترین مکانیسم های دفاعی انکار یک چیز ناخوشایند باشد. انکار می تواند نقش مهمی در ‌‏فرآیند تالم بهنگام رود رویی با اخبار بد، ناخوشی ها و مرگ ایفا نماید. مراقبت از «من» تاجایی مهم است که باعث پیشبرد زندگی با آسایش روان شناختی بیشتر گردد زیرا ما آگاهانه به آنچه که مایلیم معتقدیم نه ضرورتا آنچه واقعا وجود دارد. (الیور، 1382)

 

جا به جایی[12]

هنگامی که انگیزه ای ناکام می شود برای ارضاء مسیرش را تغییر می دهد و هدف دیگر را بر می گزیند . به عبارت دیگر وقتی افراد زیر فشار تاثیرات و احساسات هیجانی قرار می گیرند و نمی توانند در برابر آنهایی که موجب ناراحتی هایشان شده اند در مقام ایستادگی بر آیند گاهی با حمله کردن به افراد بی گناه خود را از فشار و تنش احساسهای نامطلوب رهایی می بخشد. (آلن. ا. راس 1378)

زمانی که موقعیت خطرناکی پیش آ‌ید و یا در جهت دهی تکانه ها و احساسات نسبت با اشیاء دچار خشم و ناکامی می گردیم (مانند آزار دیدن کودک از جانب پدر) متوجه موضوعات بی خطرتر مانند اسباب بازی ها، یا افرادی که کمتر تهدید کننده هستند مانند کودکی دیگر و یا حتی خودمان (بازگشت به سوی خود) می گردیم این حالت را جابه جایی می نامند. (الیور 1382)

خیالبافی

 

کلمات کلیدی :

 

  پایان نامه بررسی رابطه بین اختلالات روانی و مکانیزم های دفاعی در دانشجویان در pdf دارای 145 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه بررسی رابطه بین اختلالات روانی و مکانیزم های دفاعی در دانشجویان در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه بررسی رابطه بین اختلالات روانی و مکانیزم های دفاعی در دانشجویان در pdf

چکیده
مقدمه
بیان مسئله
اهمیت و ضرورت مسئله
اهداف پژوهش
سوالات اصلی پژوهش
متغیرهای پژوهش
تعاریف عملیاتی متغییرها
تعاریف نظری متغییرها
اختلال های روانی
ماقبل تاریخ و ارواح شیطانی
یونان باستان و توجیهات پزشکی
قرون وسطی و دیوشناسی
عصر خردگرایی و درمان مبتنی بر اصول اخلاقی
عصر جدید و بیماری روانی
1-2ملاک های تعریف نابهنجاری
چشم اندازهای تاریخی رفتار غیرعادی
دیدگاه های روانشناختی در مقابل دیدگاه های عضوی
ملاک های قانونی
ملاک های آماری
ملاک های انحراف از هنجار
ملاک های بهداشت روانی
ملاک های اجتماعی و روان شناختی
چهار مباحثه
ملاک های بیماری روانی
1-3رویکردها/ الگوها
الگوی پزشکی (یا زیست – شیمیایی)
الگوی روان پویشی
الگوی رفتاری
الگوی شناختی
الگوی ساختارگرای اجتماعی
الگوی انسان گرا/ وجودگرا
رویکرد تکاملی
الگوی نظام های خانوادگی
الگوی اجتماعی- فرهنگی
الگوی فمینیستی (برابری طلبی زنان)
رویکرد التقاطی
دیدگاه زیست شناختی
دیدگاه روان پویشی
دیدگاه یادگیری
دیدگاه شناختی
دیدگاه انسان گرایی- هستی گرایی
دیدگاه اجتماعی
ارزش رویکرد تعاملی
دیدگاه روان پویشی
4- راهنمای تشخیص و طبقه بندی
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM)
جدول 2-1 DSM IV- نشانگان بالینی محور اول
جدول 2-3 محور چهارم DSM IV: مشکلات روانشناختی و محیطی
جدول 2-4 مقیاس ارزیابی عمومی کنش وری DSM IV
رویکرد طبقه بندی
سیستم چندمحوری
پنج محور DSM-IV-TR
محور I: اختلال های بالینی
محور II: اختلال های شخصیت و عقب ماندگی ذهنی
جدول 2-2 اختلال های محور I در DSM-IV-TR
محور III:بیماری های جسمانی
محور IV: مشکلات روانی- اجتماعی و محیطی
محور V: ارزیابی کلی عملکرد
جدول 3-2 محور IV در DSM-IV-TR
جدول 4-2 محور V: مقیاس ارزیابی کلی عملکرد
اسکیزوفرنی و اختلال های مربوط
اختلال های شخصیت
اختلال های مرتبط با رشد
اختلال های مرتبط با پیری و شناختی
اختلالهای مرتبط با مواد
اختلال های خوردن و اختلال های کنترل تکانه
6- تجربه انسان در مورد اختلال های دورانی
تأثیر اختلال های روانی بر فرد: داغ و پریشانی
جدول 3-1 افسانه های بیماری روانی
تاثیر اختلال روانی بر خانواده
تأثیر اختلال روانی بر جامعه
2-مکانیسم ها و سبک های دفاعی
2-1مکانیسم های دفاعی Defence mechanism (تعریف و کاربرد)
مکانیسم ها و سبک های دفاعی
مکانیزم های دفاعی
طبقات و نمونه های مکانیزم های دفاعی
2-2نظریه ها و طبقه بندی های مختلف مکانیسم های دفاعی
دفاع های نارسیستیک
دفاع های نابالغ
دفاع های نوروزی
دفاع های سالم
طبقه بندی راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-IV)
پژوهش های انجام شده در داخل و خارج ایران
روش پژوهش
ابزار پژوهش
معرفی ابزار پژوهش
پرسشنامه SCL-90-R
سوالات اضافی
پایایی آزمون
شیوه اجرا و نمره گذاری
پرسشنامه سبک های دفاعی (DSQ)
پایایی و اعتبار آزمون
روش اجرا و گرداوری داده ها و نمره گذاری
یافته های پژوهش
جدول (1-4) میانگین و انحراف معیار متغییرهای پژوهش
جدول(2-4) ضریب همبستگی پیرسون بین اختلالات روانی و مکانیزم دفاعی رشد نیافته
جدول(3-4) ضریب همبستگی پیرسون بین اختلالات روانی و مکانیزم دفاعی رشد یافته
جدول(4-4) ضریب همبستگی پیرسون بین اختلالات روانی و مکانیزم دفاعی روان رنجور
الف) بحث
ب) نتیجه گیری
ج) محدودیت ها
د) پیشنهادات مبتنی بر محدود یت ها
منابع و ماخذ

 

 

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه بررسی رابطه بین اختلالات روانی و مکانیزم های دفاعی در دانشجویان در pdf

 -انجمن روانپزشکی آمریکا (2000)، چهارمین راهنمای تشخیص و آماری اختلال های رونی (متن تجدیدنظر شده)، ترجمه محمدرضا نیکخو و هایاماک آوادیس یانس، تهران: انتشارات سخن (1384)

2 Andrews, G., Sigh, M., Bond, M. (1993). The defense style question naive Journal of nervous and mental disorder,18 (1), 246-

 -علی بخشی (1385). رابطه مکانیسم های دفاعی با اختلال شخصیت خود- دوستدار. پایان نامه دانشگاه شهید بهشتی

 -قربانی نیا (1382). روان درمانگری پویشی فشرده کوتاه مدت، مبادی و فنون. تهران، انتشارات سپهری

 -مهدیزاده، مهرنوش (1387). مقایسه کسب دلبستگی و سبک دفاعی در دختران نوجوان دارای سرپرست و بدون سرپرست شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

 -بشارت، محمدعلی (1384)، بررسی رابطه کمال گرایی مثبت و منفی و مکانیزم های دفاعی، مجله پژوهش های روانشناختی دانشگاه تهران، دوره 8، شماره 1 و2

 -فیست، جس و فیت، گریگوری جی (2002). نظریه های شخصیت ترجمه یحیی سیدمحمدی. تهران: نشر روان، (1384)

 -نعمت، ویدا (1387). بررسی ارتباط بین مکانیسم های دفاعی و سبک های مقابله ای باسلامت روانی دانشجویان 18 تا 29 سال. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی

9 Gerbort E, Paty B, Giraddephai پایان نامه بررسی رابطه بین اختلالات روانی و مکانیزم های دفاعی در دانشجویان در pdf N. (2006). Relationships between defense mechanisms and copying strategies facing exam a پایان نامه بررسی رابطه بین اختلالات روانی و مکانیزم های دفاعی در دانشجویان در pdf iety performance.

 -افضلی، کامران (1387). بررسی سبک ها و مکانیزم های دفاعی افراد مبتلا به اختلال وسواس- بی اختیاری، اختلال اضطراب تعمیم یافته و اختلال هراس اجتماعی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس

 -حیدری نسب، (1385)

 -کیو سوزان (2002). طبقه بندی و تشخیص اختللاات روان شناختی. ترجمه خدیاری فرد. محمد و جعفری کندوان، غلامرضا (1386).چاپ اول. انتشارات دانشگاه تهران

 -ساراسون، اروین جی و ساراسون، باربار. آر (1987). روانشناسی مرضی. ترجمه ی نجاریان، بهمن، اصغری، مقدم، محمدعلی و دهقانی، محسن (1383). چاپ ششم، انتشارات رشد

 -هالجین، سوزان. بی و ویتبورن، سوزان کراس (2003). آسیب شناسی روانی (ویراست چهارم). دیدگاه های بالینی درباره اختلالات روانی براساس DSM-IV-TR ج 1 و 2 ترجمه سید محمدی، یحیی (1385).تهران، انتشارات ویرایش

 -بشارت، سیما و ربیعی، محمد رضا (1384). توزیع فراوانی علائم اختلال روانی دردانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان براساس پرسشنامه SCL-90-R . مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان. دوره هفتم شماره 1/ بهار و تابستان 1384 صفحات 72-74

 -محمدپور یزدی، احمدرضا. بیرشک، بهروز. فتی، لادن و دژکام، محمود (1388). مطالعه موردی شاهدی سبک های دفاعی و اضطراب حالت- صفت در دانشجویان مبتلا به اختلال اضطراب منتشره مجله علمی پژوهشی اصول بهداشتی روانی. سال یازدهم، شماره 1 (پیاپی 41). صفحه 14-7

 -مجله علوم رفتاری دوره 2 شماره 3 پاییز 1387 صفحات 252-245 ( محمد حسن افضلی ، دکتر علی فتحی آشتیانی ، دکتر پرویز آزاد فلاح)

 -مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز دوره هیجدهم ، شماره دوم پاییز 1381 ( فریده یوسفی ، مسعود حسین چاری)

 -شولتز ، دوان پی ، سیدنی آلن (1998). نظریه های شخصیت. ترجمه یحیی سید مهدی. تهران، نشر ویرایش ،

20     Brad –B.psychological Defense mechanisms A NEW perspective

American  journal  of   psychoanalysis 2004  – 1-26                                                                                                                                                                                                       22vaillant. G. E. Mental heaith . Americam journal of psychiatry

 -مجله ی علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی. بهار 1388 ، سال یازدهم (صفحه 14-7). احمد رضا محمدپور یزدی، دکتر بهروز بیرشک ، دکتر لادن فتی، دکتر محمود دژکام

چکیده

هدف پژوهش حاضر ، بررسی رابطه بین اختلالات روانی و مکانیزمهای دفاعی در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام می باشد. طرح پژوهش همبستگی ونمونه پژوهش را همان جامعه آماری یعنی دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام تشکیل می دهد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند

ابزار تحقیق ، پرسش نامه اختلالات روانی SCI- 90- R و پرسشنامه سبک های دفاعی DSQ- 40 بود به منظور تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیر سون استفاده گردید . نتایج پژوهش نشان داد

مقدمه

اختلال روانی.. عبارت است از «نشانگان یا الگوی رفتاری یا روانی که اهمیت بالینی دارد و در فرد یافت می شود و با پریشانی فعلی (مثل نشانه ای      عذاب آور) یا معلولیت (یعنی، اختلال در یک یا چند زمینه ی مهم عملکرد) یا با افزایش قابل ملاحظه ی خطر مرگ، درد، معلولیت، یا از دست دادن آزادی ارتباط دارد. به علاوه، این نشانگان یا الگو نباید صرفاً پاسخی قابل پیش بینی و از لحاظ فرهنگی تائید شده به رویدادی خاص، مثل مرگ فرد عزیز، باشد» (انجمن روان پزشکی آمریکا، 2000، ص XXXi). اصطلاح اختلال های روانی برای کل اقدام تشخیص و درمان، اهمیت زیادی دارد. اجازه دهید به تعریف ارائه شده در DSM-IV-TR و اشارات آن، نگاه دقیق تری بیاندازیم

اختلال روانی، «اهمیت بالینی» دارد. DSM-IV-TR برای هر اختلال، مدتی را مشخص می کند که طی آن، نشانه ها برای تشخیص اختلال باید وجود داشته باشند. بنابراین، فکر یا خلق زودگذر، رفتار گاه و بی گاه عجیب، یا احساس زودگذر بی ثباتی یا سردرگمی، اختلال روانی را تشکیل نمی دهند. شاید بتوانید به زمانی فکر کنید که بعد از رویدادی ناراحت کننده در زندگی تان، احساس کردید از لحاظ هیجانی آشفته هستید. اینگونه تجربیات شایع هستند و اختلال روانی محسوب نمی شوند، مگر اینکه به قدری شدید باشد که عواقب جدی به بار آورند. برای اینکه اختلالی «اهمیت بالینی» داشته باشد باید برای مدتی پیوسته وجود داشته و به قدر کافی موثر باشد که زندگی فرد به نحو چشمگیری تحت تاثیر قرار گیرد

مکانیسم های دفاعی.. فرایندهای ناهشیار درون روانی هستند که وظیفه محافظت از خود [1]  را در مقابل موقعیت های تهدیدآمیز یا استرس زا برعهده دارد. آنها ازطریق اجتناب از اضطراب و یا شیوه ای خاص از مواجهه با اضطراب شرایط روانی را سازمان و بقاء می بخشند. بنابراین آنها تلاش هایی را در رویارویی با تعارض روانی انجام می دهند و می توانند رفتارهای مقابله ای را تسهیل کنند, ولی استفاده به شیوه ای نامناسب از آنها (همچون انکار، فرافکنی، جابجایی، انزوا)، می تواند رشد روانی را مختل کند و از پاسخ های مقابله ای مفید جلوگیری بعمل آورد.

نظام روان تحلیل گری فروید تاثیر عظیمی بر نظریه و عمل در روانشناسی و روان پزشکی ، تصور ما از ماهیت انسان و درک ما از شخصیت داشته است .فرض بنیادی نظریه روان تحلیل گری مبتنی بر این موضوع است که قسمت عمده ای از زندگی روانی هر شخص در فرایند های نا هشیار ریشه دارد این بخش از ذهن ، در نظام فرویدی مخزن تکانه های غریزی غیر قابل دسترس ، تجربه های سرکوب شده ، خاطرات کودکی قبل از رشد زبان و امیال نیرومند ولی ارضا نشده می باشد. در روان تحلیل گری سنتی و نوین بسیاری از مفاهیم و نظریه ها به طور مستقیم با مفهوم ناهشیار ارتباط دارد. در این میان << مکانیزم `های دفاعی من >>²که فروید آنها را  راهکارهای ناهشیار <<من >> جهت کنترل غرایز و تکانه ها تعریف کرد. یکی از مهمترین مفاهیم مرتبط با ناهوشیار است که در نظام روان تحلیل گری جهت تبیین عملکرد دفاعی دستگاه روانی در برابر اضطراب و تنیدگی معرفی شدند.

 

 

 

 

 

بیان مسئله

اختلال های روانی رفتاری که از لحاظ بالینی معنی دار باشد، یا نشانگان روانشناختی یا الگویی که در یک شخص بروز می یابد و با پریشان حالی (نشانه ی دردناک)، ناتوانی (اختلال در یک یا چند حوزه ی مهم کنش وری)، افزایش خطر مرگ، درد، ناتوانی یا از دست دادن آزادی مرتبط است. به علاوه این نشانگان یا الگوها نباید فقط واکنش مورد انتظار به حادثه ی خاصی مانند مرگ یکی از عزیزان باشد

طبقه بندی بین المللی بیماری ها [2] ICD (سازمان جهانی بهداشت، 1992، چاپ دهم)، نظام طبقه بندی دیگری است که بیماری روانی را چنین تعریف می کند: «وجود مجموعه ای از نشانه ها و رفتارهاکه به لحاظ بالینی قابل تشخیص باشند. این نشانه ها در بیشتر موارد با پریشان حالی و اختلال در انجام فعالیت ها و وظایف شخصی مرتبط اند.» همانند DSM این طبقه بندی نیز روی پریشانی ای که فرد بیمار، نه افراد دیگر، تجربه می کند، متمرکز است و مجموعه هایی از علائم را ذکر می کند

در کار بالینی، استفاده از ملاک های بیماری روانی رویکردی محبوب به شمار می آید. بنابر آنچه تاکنون گفته شد، روشن است که شناسایی مجموعه های نشانه ها در اینجا موضوع مهم و حساسی است. آیا شناسایی آنها بطور پایایی میسر است؟ آیا متخصصان بالینی در قضاوت هایشان توافق دارند؟ هنوز زمان لازم است تا بتوان تصمیم گرفت که آیا این مجموعه نشانه ها روا هستند، یعنی می توانند بین نشانگان متفاوت (با دلایل و       درمان های متفاوت) به خوبی تمایز قائل شوند. روایی [3] و پایایی [4] مجموعه نشانه ها در ادامه بیشتر بررسی       می شود

جدا از روایی و پایایی، انتقادهای دیگری نیز بر این رویکرد وارد است. بیشتر این انتقادها بر این استدلال استوارند که به نظر می رسد در مورد بسیاری از اختلالات روانی، هیچ پایه ی زیستی وجود ندارد. بحث کلی پیرامون این استدلال خارج از دامنه ی محدود این تحقیق است. با این حال، شواهد و مدارک بیشتری در مورد مسائل فیزیولوژیک (بر پایه ی علم وراثت، کژکنشی مغز و بیوشیمی) مرتبط با اختلالات روانی در حال گردآوری است. مشکل پژوهشگران در اثبات این نکته است که آیا این مسائل علت اختلال می باشند یا پیامد آن. توماس ساس (1960) نمای دیگری از این مسئله را ارائه می کند. وی در مقاله ای با عنوان اسطوره ی بیماری روانی [5] این نکته را خاطرنشان می سازد که ذهن پدیده ای غیرجسمانی است، بنابراین نمی توان دچار بیماری شود. به نظر او اختلالات روانی پیامد «مشکلات زندگی» است که به طرزی ساده می توانند بواسطه ی عناوین و القاب روان پزشکی مانند «اسکیزوفرنیک» تشدید شوند. این عناوین بر شخص انگ می زنند تا جاییکه از شخص بیمار در قبال رفتارش سلب مسئولیت می کنند و ممکن است موجب خودمعلول سازی [6] در او شوند. بعد از آن، تمام تقصیر بر گردن «بیماریز انداخته می شود مسئولیت درمان هم به عهده ی پزشکان می افتد

اما رویکردهای گوناگونی که در بخش بعدی تشریح خواهد شد، آشکارا با این بحث مرتبط است. در مورد این رویکرد این موضوع را نیز باید درنظر گرفت که تاکید بیش از حد بر یک سطح به گونه ای انحصاری، به احتمال رویکردی سودبخش نخواهد بود. چنانکه الگوها نشان می دهند، در بیشتر اختلالات روانی علل    چندگانه ای دخیل اند، و ممکن است درمان های چندگانه نیز مورد نیاز باشد. مشکلات اجتماعی (برای مثال نابسندگی مهارت های اجتماعی) نیازمند درمان متفاوتی از مشکلات زیستی مانند عدم تعادل انتقال دهنده های عصبی (مواد شیمیایی تاثیرگذار بر سیستم عصبی) است. به همین دلیل، رویکردی التقاطی که کلیه جوانب مشکل را مورد توجه قرار می دهد، بطور کلی مورد تائیداست

علم، تکیه گاه و پشتوانه روانشناسان در کلیه حوزه هاست و حوزه اختلالات روانی نیز در این میان مستثنا نیست. ویژگی کلیدی رویکرد علمی، طبقه بندی است که کانون اصلی توجه این کتاب است. ویژگی دیگر، ارائه تبیین های نظری برای اختلالات روانی و پذیرش یا رد فرضیه های برگرفته از این نظریه ها، از طریق آزمایش وسایر روش های علمی مورد قبول است

در هر دو مورد مسئله اصلی دست یابی به عینیت و حذف سوگیری است. هدف ارزشیابی این نظام ها و فرایندها به لحاظ روایی علمی شان، بویژه با درنظر گرفتن ملاک های مهم روایی و پایایی خواهد بود

پیش بینی پذیری، رکن دیگری از رویکرد علمی است. فرض علم بر آن است که ما قابل پیش بینی هستیم و این مسئله دال بر جبری بودن اعمال بشر است، هرچند سهمی برای اختیار نیز در نظر گرفته می شود؛ بدین معنی که علم بیشتر با احتمالات سروکار دارد تا با قطعیات. بعضی از روانشناسان بویژه روانشناسان انسان گرا، بر این باورند که رویکرد علمی را نمی توان بدون قید و شرط پذیرفت، زیرا آنها تصور می کنند انسان آزادی و اختیار دارد و نیز معتقدند ذهنیت (درک انتظارات دیگران) بسیار مهمتر از عینیت است

بحث طبیعت- تربیت در حیطه ی اختلالات روانی، در مورد بررسی ریشه ی مشکلات روانی مطرح می شود. آیا این مشکل از هنگام تولد وجود داشته است (طبیعت) یا از مجرای تجربه بدست آمده (تربیت)؟ موضوع تعامل گرا [7] موضعی معتدل و میانه، بین این دوست که هر دو را دخیل می داند. این موضوع در کتاب       آسیب شناسی روانی استرلینگ و هل ول به تفصیل آمده است، ولی میتوان برخی ازآن جنبه ها را در اینجا در نظر گرفت. شاید مهمترین جنبه ی این بحث، رابطه ی این موضوع با روا و پایابودن نظام طبقه بندی است. به منظور انجام کار تحقیقاتی در خصوص علل اختلالاتی چون اسکیزوفرنی، در وهله ی اول باید قادر به شناسایی دقیق افراد مبتلا به آن باشیم. نکته مهم دیگری که می توان بررسی کرد، تنوع بسیار تاثیرات طبیعت و تربیت در ایجاد اختلالات روانی است. این را می توان به خوبی با سطوح تحلیل پیوند داد که پیشتر در جریان بحث کاهش گرایی ذکر شدند. تأثیرگذاری کلیه ی سطوح فرهنگی، اجتماعی، شناختی، ژنتیکی و زیستی – شیمیایی را می توان در حوزه ی اختلال رونی مشاهده کرد

مکانیزم های دفاعی در حقیقت تحریف کننده واقعیت هستند و میزان تحریف واقعیت در دفاعهای رشد نایافته و روان آزرده بیشتر از دفاعهای رشد یافته است. هر چه میزان تحریف شناختی یک دفاع بیشتر باشد، به دنبال آن از میزان آگاهی هوشیارانه کاسته می شود و در نتیجه تلاش کمتری جهت مقابله با تحریف شناختی انجام می شود، بنابراین مکانیزمهای دفاعی شناخت اگاهانه ما را از تعارض هایمان کم می کنند، و احساسات متعارض با باورهای ما را تحت تاثیر قرار دهند، از این رو مکانیزمهای دفاعی خصوصاٌ مکانیزمهایی که رشد نایافته ترند، مانعی برای درک واقعیت در فرد می شود و امکان دفاع منطقی و موثر را از وی سلب می کند و ظرفیت بینشی و خود اکتشافی فرد را کاهش می دهند

فروید سبک دفاعی شخصی[8]، یعنی فراوانی استفاده از مکانیسم های دفاعی متفاوت در مقایسه با دیگران را متغیر اصلی برای شناخت شخصیت، آسیب شناسی و میزان سازش یافتگی می دانست. فرضیه ای که براساس یافته های پژوهشی بسیار مورد تایید قرار گرفته است. برای مثال بیماران افسرده در استفاده از دفاع های درونی سازی[9] و برونی سازی[10] آشکارا متفاوت از افراد غیر افسرده عمل می کنند. مکانیسم ها و سبک های دفاعی سازش یافته با پیامدهای سلامت جسمانی و روانی در ارتباط قرار می گیرند  و مکانیسم ها و سبک های دفاعی سازش نا یافته با بسیاری از شاخص های منفی سلامت مانند افسردگی مرتبط اند

در این راستا؛پژوهش حاضر رابطه اختلالات روانی از جمله افسردگی ،اضطراب،شکایت جسمانی و غیره با مکانیزم های دفاعی رابر روی دانشجویان را بررسی خواهد کرد.که این تحقیق در دانشگاه پام نور تربت جام اجرا می شود با ای سوال اصلی که چه ارتباطی بین اختلالات روانی و مکانیزم های دفاعی در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام وجود دارد؟

 اهمیت و ضرورت مسئله

در نظام روان تحلیل گری هر اختلال روانی با مکانیزم های دفاعی غیر انطباقی مشخص است و دفاعها نقش مهمی در سلامت روانی افراد ایفا می کنند. بررسی های متعددی از این فرض حمایت کرده اند، ودر تحقیقات مشخص شده است که سلامت جسمی و روانی افراد به طور معنا داری با مکانیزم های دفاعی انها در ارتباط است با این توصیف مکانیزم های دفاعی به طور منطقی این ظرفیت را دارند که به عنوان یکی از متغیرهای درمانی در نظر گرفته شوند و در مداخلات درمانی از توجه ویژه ای برخوردار باشند . در این راستا مطالعات نیز اهمیت ارتباط میان مداخلات درمانی و مکانیزمهای دفاعی را مورد تایید قرار داده اند. به عنوان نمونه مطالعات نشان داده اند که درمانهای پویشی – که مستقیماً با دفاعهای بیمار سرو کار دارند، به کاهش چشمگیری در میزان استفاده از دفاعهای غیر انطباقی و بلعکس افزایش معنا داری در از دفاعهای  انطباقی و سازگارانه کمک

می کنند. با این توصیف، شناسایی مکانیزم های دفاعی غیر انطباقی افراد مبتلا به اختلالات روانی ، در فرایند طرح ریزی چارچوب درمان بسیار مفید است. به  عنوان مثال در این خصوص مشخص شده ، آن دسته از بیماران مبتلا به اختلالات اضطرابی که مشخصاٌ از دفاعهای به نسبت سازش یافته تر استفاده می کنند ، نیازمند مداخلات درمانی مختصری هستند، ولی دسته ای از بیماران رمان ازرده که به مراتب دفاعهای ناپخته تری دارند ، نیازمند مداخلات درمانی پیشرفته تری می باشند. از طرف دیگر شناسایی دفاعهای اختلالهای مختلف جهت کمک به تشخیص افتراقی نیز کاربرد قابل قبولی دارد، این که مشخص شود هر اختلال با چه نوع مکانیزم های دفاعی برجسته ای همراه است ، علاوه بر فهم بیشتر عملکرد نظام روانی ، راهبردی کمکی در جهت تشخیص و تمیز اختلالهای روانی است. بر اساس رویکرد تحلیل گری افراد در مواجهه با تنیدگی از سبکهای دفاعی مشخصی استفاده می کنند که این سبکها بر اساس میزان پختگی[11] به چهار گروه ناپخته[12] (رشد نایافته)، روان آزرده[13] ، خود شیفته[14] و پخته[15] (رشد یافته) تقسیم می شوند.هر یک از این سبکها شامل مکانیزمهای دفاعی ویژه ای هستند. مشخص شده است که در افراد مبتلا به اختلالهای روانی، سبک دفاعی رشد نایافته و غیر انطباقی و در جمعیت غیر بالینی سبک دفاعی به مراتب رشد یافته تر است.از این رو آنچه که در اکثر تحقیقات مربوط به دفاعهای روانی انجام می شود، در درجه اول بررسی دفاعی و در درجه دوم مکانیزمهای دفاعی برجسته ای است که افراد از انها استفاده می کنند

اندروز[16] و همکاران(1985) بر اساس طبقه بندی سلسله مراتبی ویلنت در مورد مکانیسم های دفاعی ، 20 مکانیسم را به سه سبک دفاعی رشد یافته[17] ، نورتیک[18]و رشد نایافته[19] تقسیم کردند. مکانیسمهای دفاعی رشد یافته به منزله ی شیوه های مواجهه ی انطباقی ، به هنجار و کارآمد محسوب می شوند در حالی که مکانیسمهای دفاعی نوروتیک و رشد نایافته ، شیوه های مواجهه ی غیر انطباقی و نا کارآمد هستند

اهداف پژوهش

 هدف اصلی پژوهش حاضر یافتن ارتباط بین اختلال های روانی و سبک های دفاعی در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام می باشد

اهداف اختصاصی

رابطه بین اختلال های روانی و سبک های دفاعی سازش نیافته  در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام

رابطه بین اختلال های روانی و سبک های دفاعی سازش یافته  در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام

رابطه بین اختلال های روانی و سبک های دفاعی روان گیسخته  در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام

سوالات اصلی پژوهش

سوالات کلی

1آیا بین  اختلال های روانی و سبک های دفاعی  در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام رابطه وجود دارد؟

سوالات اختصاصی

آیا بین اختلال های روانی و سبک های دفاعی سازش نیافته  در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام رابطه دارد؟

آیا بین اختلال های روانی و سبک های دفاعی سازش یافته  در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام رابطه وجود دارد؟

آیا بین اختلال های روانی و سبک های دفاعی روان گیسخته  در دانشجویان دانشگاه پیام نور تربت جام رابطه وجود دارد؟

متغیرهای پژوهش

متغییر مستقل : اختلال روانی

متغییر وابسته : سبک دفاعی

متغییر کنترل : سن

متغییرهای مزاحم : وضعیت اقتصادی – اجتماعی، شغل پدر،ویژگی های شخصیتی،موقعیت فرهنگی

تعاریف عملیاتی متغییرها

اختلال روانی : نمره ای که آزمودنی ها از آزمون اختلال روانی SCI-90 کسب می کنند

مکانیزم های دفاعی : نمره ای که آزمودنی ها از آزمون سبک های دفاعی DSQ-40 کسب می کنند

تعاریف نظری متغییرها

اختلال روانی : اختلال روانی عبارت است از «نشانگان یا الگوی رفتاری یا روانی که اهمیت بالینی دارد و در فرد یافت می شود و با پریشانی فعلی (مثل نشانه ای      عذاب آور) یا معلولیت (یعنی، اختلال در یک یا چند زمینه ی مهم عملکرد) یا با افزایش قابل ملاحظه ی خطر مرگ، درد، معلولیت، یا از دست دادن آزادی ارتباط دارد. (انجمن روان پزشکی آمریکا، 2000، ص XXXi)

مکانیسم های دفاعی : مکانیسم های دفاعی فرایندهای ناهشیار درون روانی هستند که وظیفه محافظت از خود [20] را در مقابل موقعیت های تهدیدآمیز یا استرس زا برعهده دارد. << مکانیزم های دفاعی من >> [21]   که فروید آنها را  راهکارهای ناهشیار <<من >> جهت کنترل غرایز و تکانه ها تعریف کرد. یکی از مهمترین مفاهیم مرتبط با ناهوشیار است که در نظام روان تحلیل گری جهت تبیین عملکرد دفاعی دستگاه روانی در برابر اضطراب و تنیدگی معرفی شدند(پالهوس، 1997، به نقل از نعمت ، 1387 )

1 . ego

2.Ego defense mechanisms

[2] . International Classification of Diseases

[3] . Validity

[4] . Reliability

[5] . The myth of mental illness

[6] . Self handicapping

[7] . integrationist position

[8].defense style

[9].internalizing

[10].externalizing

[11] .maturity

[12] .immature

[13] .naurotic

[14].narcissistic

[15].mature

[16].andrews

[17].mature

[18].neurotic

[19].immature

[20].ego

[21].ego defense mechanisms

 

کلمات کلیدی :

 

  تحقیق سبک مدیریت و رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی در pdf دارای 90 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق سبک مدیریت و رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق سبک مدیریت و رضایت شغلی کارکنان سازمان مدیریت و برنامه ریزی در pdf

مقدمه  :  
3-1- روش تحقیق  
3-2- جامعه مورد بررسی  
3-3- حجم نمونه و روش نمونه گیری  
3-4- ابزار جمع آوری داده ها  
مقیاس عزت نفس کوپر اسمیت ( فرم آموزشگاهی):  
آزمون عملکرد روان شناسی  
روش اجرا:  
روش تجزیه و تحلیل داده ها  
تعریف یادگیری مشارکتی  
تاریخچه یادگیری مشارکتی  
عناصر اصلی یادگیری مشارکتی  
ویژگی های یادگیری مشارکتی  
دیدگاه های اصلی در مورد یادگیری مشارکتی  
دیدگاه های انگیزشی  
دیدگاه وابستگی اجتماعی  
دیدگاه های شناختی  
دیدگاه های رشدی  
وظایف معلم در روش یادگیری از طریق مشارکتی  
1- گروه های دانش آموزی با سطوح مختلف پیشرفت  
2- روابط و سابقه تیمی  
3-یادگیری انفرادی با یادگرفتن از تیم  
4- قرائت و نگارش تلفیقی و مشارکتی  
5- تقسیم موضوع به بخش های مختلف ( جیگ ساو)  
6- روش جیگ ساو(2)  
7- روش آموختن با هم  
8- پژوهش گروهی  
سازماندهی یادگیری مشارکتی  
مزایای یادگیری مشارکتی  
عوامل موثر بر عزت نفس  
چهار شرط عزت نفس  
محیط روش های تدریس و تأثیر آن بر عزت نفس:  
عزت نفس تحصیلی و پیشرفت تحصیلی  
نفس یادگیری مشارکتی در رشد مهارتهای اجتماعی  
تعریف مهارتهای اجتماعی  
مهارتهای اجتماعی از نظر واکر و همکاران  
مهارتهای اجتماعی از دید الیس و والن  
ویژگی های مهارتهای اجتماعی  
بررسی پژوهش های انجام شده در زمینه یادگیری مشارکتی  
نتیجه گیری و پیشنهادات  

تاریخچه یادگیری مشارکتی

اسلاونی (1995) خاطر نشان می کند که تاریخچه یادگیری مشارکتی می تواند به قرن هفدهم برگردد. او اظهار می دارد که چنین نظریه های آموزشی از زمان کمنیبوس[1] در قرن هفدهم، روسو[2]  در قرن هجدهم، پستالوزی[3] در رقن نوزدهم و دیویی[4] در قرن بیستم که بعضی از اشکال یادگیری مشارکتی را در بین دانش آموزان بکار می گرفتند، برگردد. همچنین اسلاونی به نظریه رشدی ویگوتسکی[5] اشاره می کند که به اهمیت مباحثه و حل مسئله مشترک بین همسالان تاکید می کرد. به عقیده جانسون و جانسون و هالوبک[6] (1194)، ریشه نظریه وابستگی اجتماعی می تواند به کافکا[7] در اوایل سال 1900 برگردد ( اسلاونی 1995)

اخیراً دیوید و رابرجانسون در دانشگاه مینه سوتا، شولوموشاران در دانشگاه تل آریو و رابرت اسلاونی در دانشگاه پکینز از جلمه فعالان و محققانی هستند که به توسعه یادگیری مشارکتی در طول بیش از سه دهم قبل کمک کرده اند ( کوپر، رابینسون و مکیفی، 1997)

عناصر اصلی یادگیری مشارکتی

تدریس به روش های مشارکتی بر اصول زیر مبتنی است، به نظر می رسد که پنج عنصر اصلی زیر را در تمام روش های مشارکتی مشترک است

1- اصل همبستگی مثبت[8]

2- اصل ترویج و گسترش تعامل چهره به چهره بین دانش آموزان[9]

3- اصل مسئولیت پذیری فردی[10]

4- اصل مهارتهای اجتماعی[11]

5- اصل پردازش گروهی[12]( علاقه بند 1381)

همبستگی مثبت با دادن نقش به هر دانش آموز در گروه ایجاد می شود. مطابق این اصل دانش آموزان باید تفهیم شوند که طوری به هم مرتبط و وابسته اند که یک نفر نمی تواند بدون گروه موفق شود و موفقیت گروه نیز به تلاش فردی اعضاء بستگی دارد. اصل گسترش تعامل چهره به چهره بین دانش آموزان حاکی از این است که معلم باید زمان لازم، ترتیب نشستن و شیوه تشویق دانش آموزان به همفکری و کمک به یکدیگر را پیش بینی نماید. نگاه مستقیم افراد گروه به یکدیگر، سبب افزایش ارتباط می شود. در این حالت، دانش آموزان یکدیگر را به ارائه معلومات خودشان به دیگران و توضیح دادن ارتباط بین یادگیری های فعلی و گذشته برای گروه تشویق می کنند. مسئولیت پذیری فردی به این معنی است که نتایج عملکرد هر فرد به گروه و خود فرد داده شود و مهم است که اعضای گروه بدانند که چه کسی به کمک نیاز دارد و همچنین هیچکس نمی تواند مسئولیت خود را به دوش دیگری بیاندازد. اصل مهارتی های اجتماعی، بیانگر آن است که اگر اعضای گروه قبلاً در شرایط مشارکتی کار نکرده باشند و از اعتماد و قدرت لازم برای تصمیم گیری و ایجاد ارتباط و حل تعارضات برخوردار نباشند ممکن است نتوانند بطور موثر عمل کنند، در نتیجه، معلم باید مهارتهای اجتماعی را نیز مانند مهارتهای تحصیلی آموزش دهد. و خلاصه، در اصل پردازش گروهی، معلم باید مطمئن باشد که گروه در حال رسیدن به اهداف مورد نظر و در حال ایجاد ارتباط موثرترین اعضا هست. در پایان جلسه، اعضای گروه، عملکرد خود را باید گزارش کنند. هر عضو باید بیان کند که چه کار مفیدی برای گروه انجام داده است و چه راه حلی برای بهتر شدن کار گروهی دارد ( علاقه بند 1381)

 ویژگی های یادگیری مشارکتی

 1- تشکیل گروه های کوچک نامتجانس

یادگیری مشارکتی معمولاً از گروه های چهار تا شش نفری تشکیل می شود که از جهات مختلف توانایی یادگیری، میزان پیشرفت، نژاد و غیره نامتجانس هستند

2- داشتن هدف های روشن

یادگیری مشارکتی باید دارای هدف های روشن و قابل دسترسی باشد و همه اعضای گروه بدانند که باید برای رسیدن به آنها بکوشند. از جمله هدف های یادگیری مشارکتی “می توان از گروه خواست تا سه دلیل علمی برای ذخیره کردن جنگلهای بارانی استوایی پیدا کنند، یک معادله دشوار ریاضی را حل کنند، یا یک آگهی تجاری تلویزیونی تهیه و ضبط نمایند” ( ارمرود[13]،1995)

 3- وابسته بودن اعضای گروه به یکدیگر

جانسون و جانسون (1987) و اسلاونی (1990) می گویند که وقتی موفقیت دانش آموزان به کمک و مشارکت سایر اعضای گروه وابسته است. بیشتر به صورت مشارکتی فعالیت می کنند. برای این منظور، می توان مواد آموزشی را میان اعضای گروه تقسیم کرد و از هر یک از آنان خواست تا مطالب سهم خود را بیاموزند و آن را به دیگران آموزش دهند

4- معلم به عنوان هدایت کننده و منبع اطلاعات

نقش معلم در روش یادگیری مشارکتی باید عمدتاً به صورت هدایت کننده باشد. همچنین زمانی که گروه نیاز به اطلاعاتی دارد که نمی تواند آن را بدست آورد معلم می تواند آن اطلاعات را در اختیار گروه قرار دهد

5- مسئولیت فردی

 برای جلوگیری از وضعیتی که در آن بعضی اعضای گروه بیشترین مقدار کار را انجام می دهند و بعضی ها از زیر بار شانه خالی می کنند، معلم باید مواظب باشد که همه اعضای گروه مسئولیت انجام بخشی از کار را بپذیرند. برای این منظور معلم می تواند از تک تک اعضاء بخواهد تا به سئوالهای شفاهی یا کتبی او که درباره فعالیت های گروهی طرح شده اند پاسخ دهد

6- پاداش دادن به توفیق گروهی

 پس از آنکه گروه به هدفش دست یافت و به موفقیت رسد، همه اعضای گروه باید به پاس این موفقیت پاداش دریافت کنند. به عنوان مثال، وقتی که در امتحان مربوط به کار گروهی همه اعضاء موفقی می شوند، تک تک آنان مستحق دریافت پاداش خواهند بود

7- ارزشیابی از خود

 پس از آنکه فعالیت های گروهی به پایان رسید و هدف های پیش بینی شده تحقق یافتند، گروه به تحلیل عملکرد خود می پردازد و نقاط قوت و ضعف کار را مشخص می کند و به ارزیابی از فعالیت های انجام شده اقدام می نماید. رد صورت لزوم این کار به کمک معلم صورت می پذیرد

8- تغییر مدت کار

 مدت فعالیت  گروهی باید متنوع باشد. بعضی گروه ها برای انجام کارهای مختصر و مشخص تشکیل می شوند و کارشان را در زمان محدودی به ثمر می رسانند. بعضی گروه ها برای انجام کارهای مهمتری تشکیل می شوند و لذات مدت بیشتری به فعالیت می پردازند. اما بعضی گروه ها که به گروه های پایه معروف اند برای تمام سال یا ترم تحصیلی به فعالیت می پردازند. این گروه ها منابع یادگیری را با هم شریک می شوند، وظایف را میان خود تقسیم می کنند، یادداشت های کلاسی را در اختیار هم می گذارند و در همه چیز از همدیگر حمایت می کنند و به همدیگر یاری می دهند (سیف 1382)

الیس[14] و والن[15] برای یادگیری مشارکتی چهار مشخصه مهم را ذکر می کنند

الف) وابستگی مثبت:  برای ایجاد وابستگی مثبت بهتر است به اعضاء گروه نقشهای متنوعی داده شود. داشتن نقش معین امکان می دهد هر دانش آموز در حوزه ای که  توانایی دارد بدرخشد یا مهارتی را تمرین نماید. مثلاً در یک گروه سه نفری بهتر است یک دانش اموز مسئول خواندن پرسشها باشد، یک نفر مسئول نوشتن باشد و پاسخهای گروه را بنویسد. نفر سوم می تواند گزارشگر باشد که هر وقت نوبت گروه رسید پاسخها را برای همه کلاس بخواند و از نظر گروه خود دفاع کند. البته درس های مختلف مستلزم نقشهای مختلفی هستند. گاهی گروه برای انجام وظیفه اش به رسم کننده نمودار یا تصویرگر نیاز دارد. در مسائل ریاضی به شمارنده یا محاسبه گر نیاز است. اگر همه دانش آموزان تا حدودی بتوانند همه نقشها را ایفاء کنند می توان با چرخشی کردن نقش ها فرصت را برای کسب همه مهارتها برای همه اعضاء گروه فراهم کرد. همچنین می توان با واگذاری بخشی از وظیفه گروه به هر عضو دانش آموزان را به هم وابسته کرد. مثلاً یک نفر اولین گام را در یک کاربر دارد، و دیگری دومین و بعدی سومین گام را بر عهده گیرد نفر چهارم  نتایج را بنویسد. به اعتقاد الیس و والون یکی دیگر از راهبردهای متداول برای پرورش حس همبستگی آن است که وقتی گروه به هدف خود می رسد به آنها پاداش بدهیم نظیر نمره ارفاقی، فرصت استفاده از کامپیوتر، زمان مطالعه مستقل، خوراکی، مهمانی و غیره. به ویژه زمانی که سنجش موفقیت شاگردان آسمان است ( نظیر شمارش کلمه هایی که معنا یا املای آن را یادگرفته اند، تعداد مسئله های ریاضی که درست حل شده اند یا وقایع تاریخی که بدرستی در خاطر مانده اند). استفاده از پاداش می توان سودمند باشد، یکی دیگر از روش های ایجاد همبستگی گروهی دادن یک نمره به گروه است. نمره گروهی زمانی مناسبترین روش است که مشارکت همه شاگردان در بدست آوردن گروه روشن باشد

ب) پاسخگوئی فردی: لازم است برای اینکه اطمینان حاصل شود هیچ یک از اعضا گروه بار خود را روی دوش دیگری نمی اندازد و همه مطالب را یاد می گیرند راهبردی را تدارک دید. امضاء کردن، یکی دیگر از این راهبردهاست. امضاء تضمین نمی کند رفتار خود باشند. البته لازم است معنی امضاء کردن را هم برای دانش آموزان توضیح داد. چون ممکن است دانش آموزان مقاطع تحصیلی پایین ندانند که وقتی ورقه ای را امضاء می کنند به این معناست که با جوابهای گروه خود موافق هستند. بدیهی است لازمه موافق بودن این است که آن جوابها را کاملاً فهمیده باشند. همچنین می توان بطور تصادفی از یکی از اعضاء گروه خواست تا بخشی از کار گروه را توضیح دهد. آزمون نیز در ایجاد پاسخگوئی فردی موثر است. دانش آموزان را از مسئولیت خودشان در برابر یادگیری آگاه می کند و برای معلم روشن می کند که یادگیری عملاً چقدر ایجاد شده است. دفتر یادداشت روش دیگری برای پرورش حس پاسخگوئی فرد است، می توان از شاگردان خواست تا به سئوالاتی نظیر سئوالات زیر پاسخ داده و آن پاسخها را در دفتر یادداشت خود بطور منظم ثبت نمایند

“از هفته گذشته تاکنون من چه کاری در گروه انجام داده ام؟” یا روی چه مهارتهایی باید کار کنم تا عضو بهتری برای گروه باشم؟” با استفاده از یان دفاتر یادداشت می توان دانش آموزان درباره موفقیت ها و پیشرفت ها ارتباط نوشتاری برقرار کرد، به ویژه این کار برای دادن باز خورد مثبت و تشویق دانش آموزانی که در کارکردن به شکل مشارکتی شکل دارند بسیار سودمند است

 ج) آموزش مهارتهای اجتماعی: به دلیل اینکه عملاً می توان همه مهارتهای اجتماعی را در یک سال تحصیلی به دانش آموزان آموخت بهتر است معلم روی دو یا سه مهارت اصلی تاکید کند. در آموزش مهارتها بهتر است ابتدا مهارت مورد نظر را برای دانش آموزان با استفاده از کلمه هایی که می فهمد تعریف کرد، سپس به آنان کمک نمود تا نسبت به آن مهارت احساس نیاز نمایند در مرحله سوم بهتر است از آنان خواست تا مهارت را توصیف نموده و سپس تمرین و تکرار نمایند

د) مراقبت و ارزشیابی تعامل دانش آموز: در زمینه مراقبت و ارزشیابی دانش آموز لازم نیست پرونده تحصیلی تهیه شود بلکه با جمع آوری اطلاعات از هر گروه، در میان گذاشتن دانش آموزان به ارزشیابی از رفتار خودشان، استفاده از خود دانش آموز به عنوان مشاهده گر می توان از کیفیت عملکرد فردی و گروهی مطلع شد ( الیس و والن، ترجمه رستگار وملکان، 1382)

جانسون و جانسون (1994) به چهار عنصر اصلی در یادگیری مشارکتی اشاره می کنند

1- وابستگی جمعی مثبت که بطور واضح ادراک شده باشد

2- تعامل ( چهره به چهره ) ترقی دهنده، نسبتاً زیاد

3- جوابگویی فردی و مسئولیت پذیری شخصی برای بدست آوردن اهداف گروهی، بطور واضح

4- استفاده مکرر از مهارتهای بین فردی و گروهی (جانسون و جانسون 1994)

 کاگان[16] (1994) برای یادگیری مشارکتی عناصر اصلی زیر را پیشنهاد کرد

1- وابستگی مثبت[17]:  هنگامی پدید می آید که دستاوردهای افراد یا گروه ها بطور مثبت بهم وابسته باشد

2- جوابگویی فردی[18]:  هنگامی پدید می آید که همه دانش آموزان در یک گروه، برای انجام قسمتی از یک کار و تسلط بر موضوعاتی که باید یاد گرفته شوند پاسخگو باشند

3- مشارکت یکسان[19]: هنگامی رخ می دهد که هر عضوی از گروه از عهده مسئولیت واگذار شده بر آمده باشد

4- تعامل همزمان[20]: هنگامی رخ می دهد که دقت کلاس طوری برنامه ریزی شده باشد که به بسیاری از دانش آموزان فرصت تعامل در طول دوره کلاس را بدهد (کاگان 1994)

دیدگاه های اصلی در مورد یادگیری مشارکتی

دیدگاه های انگیزشی[21]

 دیدگاه های انگیزشی درباره یادگیری مشارکتی، در وهله اول، بر روی ساختارهای پاداش و هدف یکه دانش آموزان تحت آن شرایط  دست به عمل می زنند می باشد (اسلاوین 1977، 1983،1995). از دید یک انگیزش گر ( بطور مثال جانسون[22] و جانسون، 1992 و اسلاوین، 1983، 1995). ساختارهای مشوق مشارکتی، موقعیتی ایجاد می کند که در آن، تنها راهی که اعضای گروه می توانند به اهداف شخصی خود دست پیدا کنند، موفقیت گروه است. بنابراین اعضای گروه برای رسیدن به اهداف شخصی خود، باید به همگروهی های خود و همین طور به گروه برای موفقیت کمک کنند و حتی از این مهم تر، همگروهی های خود را برای فعالیت بیشتر نیز، ترغیب کنند. بعبارت دیگر، پاداش های گروهی بر اساس عملکرد گروهی ( یا مجموع عملکردهای فردی) یک ساختار پاداش بین فردی ایجاد می کند که اعضای گروه به همگروهی های خود در پاسخ به تلاش های مربوط به تکلیف، تقویت کننده های اجتماعی ( مانند پاداش، تشویق) ارائه می دهند یا نمی دهند ( اسلاوین 1983)

فرض اساسی ارتباطات گروهی مستلزم این نیست که اعضای گروه در کار مشترکی که دارند، واقعاً برای کمک به دیگری آمده باشند. بلکه این واقعیت که نتایجی که اعضای گروه بدست می آورند، بستگی به رفتار دیگران دارد، کافی است تا دانش آموزان را برای انجام فعالیت هایی که به گروه برای بدست آوردن پاداش کمک می کند، برانگیزاند، زیرا مشوق گروهی دانش آموزان را وادار می کند که رفتارهای معطوف به هدف را در بین همگروهی هایشان ترغیب کنند ( اسلاوین، 1983، 1995)

 دیدگاه وابستگی اجتماعی[23]

دیدگاه دیگری که تا اندازه ای با دیدگاه انگیزشی رابطه دارد. دیدگاه وابستگی اجتماعی است. این دیدگاه معتقد است که تاثیرات یادگیری مشارکتی روی پیشرفت، بطور خیلی قوی، بواسطه وابستگی گروهی است. اصل اساسی اینست که دانش آموزان به این علت که در مورد یکدیگر مراقب هستند دوست دارند که دیگری نیز موفق شود، برای یادگیری به هم کمک خواهند کرد. این دیدگاه شبیه به دیدگاه انگیزشی است، زیرا در مورد تاثیرات آموزشی یادگیری مشارکتی بیشتر به تعابیر انگیزشی تاکید می کند تا تعابیر شناختی

یک نشان دیگر وابستگی اجتماعی تاکیدی است که این دیدگاه روی فعالیت هایی که باعث گسترش کارهای گروهی برای یادگیری مشارکتی و ارزیابی گروهی در طول و بعد از فعالیت های گروهی دارد، می باشد. نظریه پردازان وابستگی اجتماعی سعی دارند که مشوق های گروهی یا مسئولیت پذیری فردی را که محققان انگیزشی آن را از ضروریات می دانند طرد نمایند و از ارزش آن بکاهند. بطور مثال کوهن[24] (1986) بیان می کند ” اگر تکالیف چالش انگیز و مورد علاقه باشد و اگر دانش آموزان آمادگی کافی برای انجام مهارتها در کار گروهی را داشته باشند فرآیند کار گروهی خود بخود برای دانش آموزان پاداش دهنده خواهد بود، نه به خاطر نمره یا ارزیابی سایر دانش آموزان از میزان مشارکت فردی آنها در تولیدات گروهی”. کوهن، آرانسون[25]و شارانز[26] از اشکال یادگیری مشارکتی که اسلاوین (1983) آن را ” ویژه سازی تکلیف[27] ” می نامند و در آن دانش آموزان نقش های فردی را در داخل گروه بعهده می گیرند، استفاده می کنند. در روش جیگ ساو[28] آدانسون، دانش آموزان یکی از چهار یا پنج نوع موضوع توزیع شده در بین اعضای گروه را مطالعه می کنند. سپس آنها با دانش آموزان دیگر گروه ها که موضوعات مشابهی دارند در گروه تخصصی گردهم می آیند و دانسته ها و اطلاعات خود درباره آن موضوع با هم در میان می گذارند و بعد از اینکه در مورد آن موضوع خوب تسلط یافتند، به گروه های اصلی خود باز می گردند تا موضع خود را به اعضای تیم خود تدریس کنند. در روش بررسی گروهی شماران، گروه ها یک موضوعی را در یک واحد مطالعه شده توسط کل کلاس بعهده می گیرند و سپس موضوع را داخل گروه به تکالیف معینی تفکیک می کنند. دانش آموزان باهم موضع را مورد بررسی قرار می دهند و در آخر یافته های خود را به همه کلاس ارائه می دهند

یک هدف اصلی از تخصص دادن تکالیف در روش جیگ ساو، بررسی گروهی و جستجوگری[29] اینست که در بین اعضای گروه وابستگی درونی ایجاد کند. در روش جانسون وابستگی درونی تا اندازه ای از طریق وادار کردن دانش آموزان به اتخاذ نقش های بازبینی کننده، یادداشت کننده، مشاهده گری و غیره ایجاد می شود. عقیده براینست که اگر دانش آموزان به همگروهی های خود ارزش قائل شوند و به یکدیگر وابسته شوند. به احتمال زیاد یکدیگر را برای کسب موفقیت ترغیب و یاری می کنند (جانسون 1995)

 دیدگاه های شناختی

کلمات کلیدی :

 

  مقاله استانداردهای غذایی در pdf دارای 56 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله استانداردهای غذایی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله استانداردهای غذایی در pdf

استانداردهای غذایی  
2) افزودنیهای غذایی  
طعم دهنده ها در مواد غذایی  
شیرین کننده در مواد غذایی  
3) بسته بندی مواد غذایی  
تاریخچه  
تاریخچه بسته بندی فلزی  
تاریخچه بسته بندی کاغذی و مقوایی  
تاریخچه بسته بندی پلاستیکی  
تاریخچه بسته بندی منسوج  
تاریخچه بسته بندی شیشه ای  
اهداف بسته بندی  
بسته بندی مواد غذایی  
انواع بسته بندی  
4) تحقیق و توسعه (R&D)  
سابقه تحقیق و توسعه در صنایع غذایی  
تبدیل غذاهای سنتی به غذاهای صنعتی  
تولید غذا با کیفیت مناسب  
صنایع غذایی ایران  
روش تحقیق  
عملیات انجام شده  
نتایج و بحث  
5) روشهای پخت  
روشهای حرارت مرطوب مواد غذایی  
حرارت دادن مواد غذایی با مایکروویو:  
مکانیسم حرارتی در روش مایکروویو  
تاثیر مایکروویو بر روی مواد مغذی غذاها  
اصول اصلی پخت  
پخت گوشت قرمز و گوشت مرغ و ماهی ( گوشت سفید)  
میوه ها و سبزیها:  
6) روشهای نگهداری  
نگهدارنده های شیمیایی  
نمک سود کردن دودی کردن  
استفاده از مواد نگهدارنده مجاز:  

استانداردهای غذایی

استاندارد سابقه بسیار طولانی داشته و بشر اولیه با الهام از پدیده های طبیعی مانند گردش ایام، فصول چهارگانه سال و روز و شب، زندگی خود را استاندارد می کرده است. استانداردها در سطوح مختلفی تدوین می شوند از جمله سطح استانداردهای بین المللی است که توسط سازمان بین المللی است که توسط سازمان بین المللی استاندارد International Standard Organization با نام مخفف ISO تدوین می شوند. این سازمان استانداردهای قابل اجرا در سطح بین المللی را تدوین کرده که در تمام کشورهای عضو به رسمیت شناخته می شوند و از بین آنها استانداردهای ایزو 9000 و 14000 متداول تر می باشند

استانداردهای راهنما با شماره های 9000 و 9004 شامل دستورالعمل هایی برای ارشاد مدیران می باشند. استانداردهای ایزو 9001 زمانی استفاده می شود که سازمان همزمان در طراحی، تولید، نصب و راه اندازی، نوآوری و خدمات فعالیت دارد. استانداردهای ایزو 9002 جایی استفاده می شود که فعالیت های طراحی مورد نظر نیست و سازمان با استفاده از طراحی مورد نظر نیست و سازمان با استفاده از طرح های آماری، برای بهبود کیفیت فرآورده ها یا خدمات اقدام می نماید و نیازی به طراحی ندارد

استاندارد ایزو 9003 زمانی به کار می رود که کیفیت فرآورده ها از طریق بازرسی نهایی تضمین می شود و ممکن است سیستم تولید و مدیریت کیفیت، استاندارد نباشد. استانداردهای سری ایزو 14000، مربوط به سلامت محیط زیست و سلامت مردم تحت عنوان Environmental management and control نیز توسط ایزو تدوین دو به اجرا گذاشته شده اند

استانداردهای منطقه ای که توسط یک سازمان منطقه ای، جهت استفاده کشورهای منطقه تدوین می شود، استانداردهای ملی که مختص هر کشوری می باشد و استانداردهای سطح کارخانه ای که در هر شرکت، برای همان شرکت تدوین می شود، از دیگر سطوح استاندارد می باشند

سطوح استانداردهای مؤسسه های بین المللی در مورد مواد غذایی توسط مؤسسه های بین المللی مانند FAO و WHO تدوین می شوند. از جمله استانداردهای کرکس با نام Codex Alimentarious Commission ( CAC ) هستند که توسط کمیته مشترک FAO و WHO تدوین می شوند و شامل استاندارد ویژگی ها، آین کار و یا به عبارت بهتر، آیین بهداشتی شرایط کار و دستور العملهای مربوط به آنها هستند. گروه دیگری از استانداردهای سطح مؤسسه های بین المللی، استانداردهای HACCP می باشند

سیستم HACCP مخفف Hazard Analysis Critical Control Point به معنای تجزیه و تحلیل خطر در نقاط کنترل بحرانی می باشد. لین سیستم در واقع ابزاری را به منظور شناسایی مخاطرات در محل وقوع یا بروز آنها از زمان کاشت، داشت و برداشت مواد اولیه تا محصول نهایی در اختیار مجریان سامانه قرار می دهد و حاصل اجرای آن محصولی سالم، بدون خطر و ایمن می باشد و مصرف کننده می تواند بدون کمترین نگرانی آنرا مصرف نماید

در سال 1971، اصول مطرح در این سیستم توسط شرکت پیلسبوری Pilsbury در یک کنفرانس ایمنی مواد غذائی ارائه گردید. در سال 1974 در واحدهای تولید کننده کنسروهای غیر اسیدی مورد استفاده قرار گرفت تا اینکه در سال 1988 اولین نظام نامه HACCP به وسیله کمیته بین المللی تعیین ویژگی های میکروبیولوژی مواد غذایی ICMSF تهیه و به تفضیل در ارتباط با این سیستم بحث و بررسی گردید

در دنیای امروز روش های قدیمی کنترل بهداشتی که صرفاً متکی بر آزمایش محصول نهایی می باشد، منسوخ گردیده است، زیرا عوامل ناخواسته بی شماری وجود دارند که می توانند پروسه فرآیند محصولات غذای را تحت شعاع خود قرار دهند. از نقاط قوت سیستم HACCP یا به عبارت  دیگر مدریت تضمین سلامت و ایمنی غذا می توان به شناسایی، ارزیابی و تجزیه و تحلیل کلیه مخاطرات آنها اشاره نود. این سیستم با استفاده از ابزارهای عملی و جدیدترین یافته های علمی و بهداشتی، پس از تعریف مراحل گوناگون تولید یک ماده غذایی، کلیه مخاطرات مربوط به هر محله را شناسایی و راهکارهای لازم جهت حذف یا کاهش سطوح خطرات در حدود قابل قبول را ارائه می دهد. برخی از مزایای حاصل از کاربرد سیستم HACCP عبارتند از

1 ـ طبقه بندی مطرف کنندگان محصولات غذایی به گروههای مختلف

2 ـ کنترل و نظارت بهداشت بر خرید مواد اولیه و فراهم نودن امکان تولید محصولی سالم

3 ـ برقراری ارتباط با مشتریان و بررسی شکایت ها و درخواست های آنان

4 ـ آموزش کلیه کارکنان در همه سطوح سازمانی و به وجود آوردن نوعی تعهد و احساس مسئولیت در قبال فعالیت های درون سازمان

5 ـ بالا بردن سطح سلامت و بهداشت جامعه و کاهش هزینه های خدمات درمانی

6 ـ فراهم آوردن بستر مناسب جهت صادرات محصولات غذایی و امکان رقابت با سایر کشورها، از طریق تولید محصولاتی منطبق بر موازین بهداشتی یین المللی

 بازگشت

2) افزودنیهای غذایی

افزودنیهای غذایی به ماده یا مخلوطی از مواد اطلاق می شود که بخشی از مواد غذایی اصلی نبوده و در نتیجه عملیات تولید یا کمک به انجام فرایند و یا طی مدت نگهداری و یا از طریق بسته بندی وارد مواد غذایی می شود. افزودنیهای غذایی به دو دسته عمد و غیر عمد تقسیم می شوند. مواد افزودنی غیر عمد به نوبه خود می توانند ناشی از انجام یک فرایند باشد به عنوان مثال هنگامی که از حلال هگزان برای استخراج روغن سویا استفاده می شود، مقداری از حلال پس از جداسازی در روغن می تواند باقی بماند،  لذا یک افزودنی ناشی از فرآیند محسوب می گردد. در عین حال مواد افزودنی غیر عمد می توانند شامل ترکیبات و موادی باشد که به طور اتفاقی وارد غذا شده است مانند باقیمانده حشره کشها، آفت کشها، علف کشها و یا می توان به باقیمانده انتی بیوتیک در شیر حیوانات اشره داشت. در هنگام استفاده از ظروف سفالی لعاب دار، سرب موجود در لعاب در صورت اسیدی بودن ماده غذایی وارد آن می شود

مواد غذایی عمدی که به منظور بهبود کیفیت در صنایع غذایی استفاده می شوند عبارتند از: طعم دهنده ها، شیرین کننده ها ، رنگها، عوامل ضد کلوخه شدن، مواد غلیظ کننده، امولسیون کننده ها، غنی کننده ها، مواد سفید کننده، مواد تنظیم کننده PH، نگهداری کننده ها، آنتی اکسیدان ها، شفاف کننده ها، مواد جذب کننده رطوبت، مواد ضد کف، گازهای دفع کننده، لعاب دهنده ها، مواد کمپلکس دهنده و ترکیبات پوک کننده

از مواد افزودنی می بایست در حداقل ممکن استفاده نمود و در صورت امکان مورد استفاده نمود و در صورت امکان مورد استفاده قرار نگیرند

استفاده از افزودنی ها در موارد زیر مجاز خواهد بود

1)     بالا بردن ارزش غذایی یا حفظ ارزش غذایی

2)     افزایش زمان ماندگاری با قابلیت نگهداری و در نتیجه کاهش ضایعات

3)     بهتر ساختن ظاهر محصول و بهبود کیفیت آن

4)     کمک به انجام فرآیند

5)     تولید غذاهای رژیمی

6)     آسانتر ساختن نحوه آماده سازی مواد غذایی

از مواد افزودنی در موارد زیر نمی توان استفاده نمود

1)     در صورت به خطر انداختن سلامتی انسان

2)     کاهش ارزش غذایی

3)     فریب دادن مصرف کننده

4)     مخفی ساختن فرآیند های غیر مجاز

5)     در صورتی که بتواند اثر مشابهی را با انجام فرآیند بدست آورد

در ترکیباتی مانند نمک که رطوبت هوا را جذب می کنند، از مواد ضد کلوخه کننده، استفاده می شود

مواد جذب کننده رطوبت، بافت نرمی را محصولاتی مانند انواع کیک و شکلات ایجاد می کند. امولسیون کننده ها در محصولاتی مانند نان یا کیک باعث به تاخیر افتادن بیاتی در آنها می شوند و یا در آدامس با جذب رطوبت به نرم شدن آن کمک می کند و یا در شکلات از چسبندگی آن می کاهد. از امولسیون کننده های طبیعی لیستن می باشد که در شیر، زرده در تخم مرغ، کره و روغن سویا یافت می شود

در روغنها و چربی ها، برای جلوگیری از اکسید شدن چربیها می توان از مواد ضد کف و یا آتشی اکسیدان استفاده نمود و یا در بسته بندی شیر خشک که احتمال اکسید شدن چربیها  و برخی از ویتامین ها وجود دارد، پس از خروج هوا، از گازهای دفع کننده ای که فاقد میل ترکیبی هستند مانند ازت استفاده می شود. انواع ویتامین، اسید های آمینه و ریزمغذی های دیگر مانند آهن و کلسیم، جزء غنی کننده ها تلقی می شوند و پس از فرآیند محصول که ممکن است مقدار آن کاهش یافته و یا از بین رفتن باشند، به ]نها مجددا اضافه می گردد. به منظور جلوگیری از فعالیت میکروار گانیسم ها و همچنین دادن طعم خاص به فرآورده های گوشتی مانند سوسیس و کالباس از نیتریت و نیترات به عنوان نگه دارنده استفاده می کنند. در کنسرو لوبیا به منظور افزایش غلظت و دوام از ترکیباتی مانند نشاسته استفاده می کنند که باعث افزایش قوام در کنسرو می گردد

طعم دهنده ها در مواد غذایی

طعم (Flavour)، مجموعه خصوصیاتی است که عمدتا در دهان به وسیله دو حس بویایی و چشایی احساس می شود، به مغز انتقال می یابد و به وسیله مغز تفسیر می گردد. بنابر این ارکان طعم را دو حس بویایی و چشایی تشکیل می دهند. طعم از خصوصیات حسی مواد غذایی محسوب می شود و به موازات دیگر خصوصیات حسی یعنی، رنگ، بافت، درجه حرارت، شکل و اندازه، در میزان پذیرش محصول یا فرآورده بسیار موثر می باشد، زیرا هر چقدر که یک ماده غذایی از نقطه نظر ارزش غذایی در سطح بالایی قرار داده شود و بسیار مغذی باشد، تنها در صورت داشتن طعم مطلوب مورد پذیرش مصرف کننده قرار می گیرد

در سالهای گذشته به غلط از واژه اسانس به جای طعم دهنده استفاده شده است و این واژه کمابیش مورد استفاده قرار می گیرد. مانند اسانسهای اتری، اسانسهای روغنی و اسانس های الکلی به موازات اسانس در صنعت غذا از اولئورزین ها در حقیقت ترکیباتی هستند که از ادویه جات استخراج می گردند و تفاوت آنها با اسانس ها در داشتن ترکیبات یا مواد یرفرار است. امروزه از واژه طعم دهنده Flavourings به جای اسانس استفاده می شود که به سه دسته، طعم دهنده های طبیعی، طعم دهنده های مشابه طبیعی و طعم دهنده های مصنوعی یا تقلیدی تقسیم می شوند

اصولا طعم دهنده با سه هدف در صنعت غذا، دارو و مواد آرایشی و بهداشتی به مصرف می رسند

1)     بهبود طعم

2)     پوشش و مخفی ساختن طعم های نا مطلوب

3)     دادن و یا بخشیدن هویت به یک ماده غذایی مانند طعم پرتقالی در یک نوشابه پرتقالی رنگ در مواد غذایی

رنگ به موازات شکل، اندازه، طعم و مزه از خصوصیات حسی ماده غذایی محسوب می گردد و به عنوان یک راهنمای چشمی کیفیت، عمل می کند. از این رو در سیستم های غذایی رنگ با اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد. گاهی با انجام یک فرآیند حرارتی،  رنگدانه هایی که در مواد غذایی وجود دارند، تجزیه و تخریب می شوند. گاهی اوقات در یک فصل، در محصولات برداشت شده، تغییراتی در رنگ مشاهده می شود که طبیعی می باشد مانند میوه جات و گوجه فرنگی برداشت شده در طی یک فصل که می تواند باعث متفاوت شدن رنگ فرآورده شود. در مواقعی رنگ به منظور افزایش جذابیت و به اشتها آوردن، به محصول اضافه می شود مانند افزایش رنگ به ژله های ژلاتینی که طبیعتا به رنگ هستند. گاهی اوقات رنگ به منظور دادن هویت به ماده غذایی اضافه می شود مانند رنگ پرتقالی در یک نوشابه پرتقالی و گاهی نیز رنگ وجود دارد، اما مقدار آن کمتر از انتظار مصرف کننده می باشد مانند سس گوجه فرنگی

رنگهای که در مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند می توانند منشا طبیعی داشته باشند یعنی از منابع طبیعی استخراج شود. در این رابطه می توان به زعفران و یا زرد چوبه اشاره داشت. از رنگهای طبیعی دیگر می توان کلروفیل، آنتوسیانین و تبالین را نام برد، این رنگها دارای منشاء گیاهی هستند، اما برخی از رنگدانه های طبیعی دارای منشا حیوانی یا معدنی هستند. رنگهای حیوانی مانند رنگ قرمز کوشینیل، که از نوعی حشره استخراج می شود. این  حشره در مرحله تخم ریزی به شدت قرمز رنگ می گردد. از رنگهای طبیعی معدنی دی اکسید تیتانیوم می باشد که در پوشش سفید رنگ برخی از انواع آدامس مورد استفاده قرار می گیرد

استفاده و یا استخراج رنگ از منابع طبیعی همیشه مقرون به صرفه نبوده و یا دسترسی به مواد اولیه وجود ندارد، بنابر این ساختمان رنگدانه های طبیعی مورد شناسایی قرار گرفته و مشابه ان در صنعت ساخته می شود. از این رنگها می توان بتاکاروتن را ذکر کرد که در سالهای اخیر در صنعت ماکارونی ایران مورد استفاده قرار می گیرد. در کشور ما گندم مخصوص ماکارونی به نام Ourum به صورت انبوه تولید نمی شود، گندم های این گونه، سبب ایجاد آرد گندم های مورد استفاده در ایران دارای ارزش نانوایی می باشند، بنابر این ماکارونی تولیدی از رنگ مطبوع برخوردار نمی باشند، لذا از رنگ بتاکاروتن استفاده می شود

گروه سوم از رنگها، رنگهای شیمیایی مصنوعی می باشند که این رنگها برخلاف رنگهای طبیعی و مشابه طبیعی جزء مواد افزودنی شمرده می شوند و نیاز به مجوز جهت استفاده کردن می باشند. رنگهای شیمیایی مصنوعی، معمولا در نوشابه های غیر الکلی، آبنبات، آدامس و پوشش برخی از انواع شکلات استفاده می شوند

شیرین کننده در مواد غذایی

شیرین کننده ها به دو دسته مغذی و غیر مغذی تقسیم می شوند. شیرین کننده های مغذی در بدن تولید انرژی می نمایند در حالی که غیر مغذی ها تولید انرژی نمی کنند و یا با توجه به اینکه شیرینی آنها در برخی موارد بیش از صد برابر ساکاروزات در غلظتهایی که استفاده می شود تولید انرژی کمی می نماید

از انواع شیرین کننده ها گلیسریزین می باشد که از ریشه شیرین بیان Licorice استخراج می گردد و در محصولاتی مانند توتون سیگار و پیپ، آبنبات، نوشابه، شکلات و فرآورده های دارویی استفاده می شود. امروزه در برخی از نوشابه های کم کالری از شیرین کننده ای به نام آسپارتام Aspartame استفاده می کنند

در سالهای اخیر از برخی میوه های آفریقایی شیرین کننده هایی با منشاء پروتئینی استخراج گردیده است. به عنوان مثال می توان به مونیلین اشاره داشت که از میوه ای به نام سرنده پیتی Serendipity تهیه شده و حدود 2500 تا 3000 برابر ساکاروز قدرت شیرین کنندگی دارد. شیرین کننده دیگر میراکولین نام دارد که از میوه ای با نام میوه اعجاز آمیز Miracle استخراج می گردد. این ترکیب بدون طعم است اما ویژگی آن به این صورت است که طعم ترش را به شیرین تبدیل می کند، در دهان، قادر است به عنوان یک تغییر طعم دهنده، مزه آنرا به شیرینی تبدیل نماید

از دیگر شیرین کننده ها سوربیتول می باشد که در شکلات یا بستنی مورد استفاده در افراد دیابتی مصرف می گردد. در ادامس بدون قند و قرصهای ویتامینه کودکان که قابل جویدن هستند از شیرین کننده ای به نام گزیلیتون استفاده می شود. از مالیتتول در غذاهای دیابتی، محلولهای شستشوی دهان و دندان، در آدامس، شکلات، بستنی، پاستیل و آبنبات استفاده می گردد

  بازگشت

3) بسته بندی مواد غذایی

­­تاریخچه

تاریخ نشان داده است که در ابتدای تمدن بشری نیازی به بسته بندی مواد غذایی نبود، بلکه مردم برای بدست آوردن غذا از محلی به محل دیگر می رفتند تا زمانی که پناهگاههای دایمی برای خود پیدا کردند. در چنین شرایطی ناچار بودند غذا را از محل های مختلف جمع آوری کنند و به محل سکونت خود بیاورند. این نیاز باعث شد که اولین انواع بسته بندی نظیر کدوهای خشک شده، صدف ها، برگها، پوسن حیوانات و دیگر مواد طبیعی مورد استفاده قرار بگیرند. برای انتقال آب، شیر، ماست، روغن یا دوغ از پوست حیوانات  استفاده می شد. از شاخ حیوانات برای حمل و نقل و ذخیره غذا و محصولات کشاورزی استفاده کردند (هنوز در مناطق استوایی از بامبو برای ذخیره سازی مواد غذایی استفاده می شود)

بطور کلی ظهور انقلاب صنعتی به راستی تحول اساسی در نظام تولید کالایی ایجاد کرد. انقلاب صنعتی، جهان را با فوران کالاهای گوناگون صنعتی روبرو کرد. تنوع کالاها و رقابت فشرده میان تولید کنندگان و بازرگانان به تدریج هند را نیز علاوه بر علوم دیگر وارد مجموعه سیستم بسته بندی کرد. با پیشرفت بیشتر، علوم دیگری نظیر روانشناسی فردی، اجتماعی و ارگونومی به این مجموعه اضافه شد. توسعه بسته بندی سبب مستقل شدن این صنعت از مجموعه صنایع دیگر شد و رقابت و نیاز سبب گردید که صنایع بسته بندی سهمی قابل توجه از بودجه های شرکتهای تولیدی را به خود اختصاص دهد. امروزه صنایع بسته بندی تبدیل به یک تکنولوژی قدرتمند شده است

تاریخچه بسته بندی فلزی

نیاز به بسته بندی بهتر و مقاوم تر منجر به پیدایش و توسه ظروف فلزی گردید. قوطی سازی از زمان ناپلئون شروع شد. برای مدت مدیدی قوطی های کنسرو با دست ساخته می شد. از اوایل قرن بیستم، قوطی های فلزی که شکلی بهداشتی داشت رواج یافت و این امکان بوجود آمد که بتوان از تجهیزات سریعتری برای ساخت، پر کردن و بستن درب قوطی های فلزی استفاده نمود

تاریخچه بسته بندی کاغذی و مقوایی

تاریخچه و سیر تکاملی بسته بندی با مقوا و کاغذ به تاریخچه ساخت کاغذ بر می گردد، اگرچه چوب و محصولات فرعی دیگر آن از دیر باز در خدمت بشر بوده، ولی بسته بندی به صورت مقوایی و کاغذی پس از پیدایش کاغذ به وجود آمد و روند تکمیلی خود را تاکنون به سرعت طی نموده است. همانطور که می دانیم اولین بار در سه هزار سال قبل از میلاد مسیح، مصریان قدیم که در آن زمان یکی از مراکز مهم بشری محسوب می شدند، برای نوشتن از پاپیروس (Papyrus) استفاده می کردند

نخستین کارخانه کاغذ سازی در قرن ششم توسط چینی ها در سمرقند توسط اعراب این هنر به آنها آموخته شد سپس اعراب کارخانه ای در بغداد تاسیس کردند که در این کارخانه نخستین بار به جای بامبو از پارچه های سفید استفاده شد

نخستین کارخانه کاغذ اروپا در اسپانیا بوجود آمد. اسپانیایی ها برای تولید خمیر از آسیابهای آبی استفاده نمودند و کم کم توری سیمی جایگزین توری های بامبو که بوسیله چینی ها بکار می رفت، بعد ها این هنر وارد کشورهایی دیگر نظیر فرانسه و هلند شد. در ایران بعد از کارخانه سمرقند که توسط چینی ها اداره می شد، اولین کارخانه کاغذ سازی در سال 1328 در کهریزگ احداث شد که کاغذ های باطله را برای تولید کاغذ و مقوا استفاده می کرد، بعد از آن تعدادی واحد تولیدی دیگر در سایر نقاط ایران بوجود آمد. اولین کارخانه مدرن ایران در سال 1349 در «هفت تپه خوزستان» برای تولید کاغذ های تحریر با استفاده از تفاله نیشکر (baggasse) احداث شد. متعاقب آن کارخانه چوب و کاغذ ایران (چوکا) با استفاده از خمیر های وارداتی و خمیر های داخلی، کاغذ های کرافت و بسته بندی را تولید نمود

تاریخچه بسته بندی پلاستیکی

توسعه صنعت پلاستیک به سال 1843 برمی گردد، وقتی دکتر montgomeric جراح آفریقایی گزارش داد که می توان با استفاده از ماده اولیه کائوچو (Percha gutta) دسته خوبی برای چاقو ساخت. بعد از این که شرکت gutta Percha شکل گرفت جوهردان و توپ بیلیارد نیز تهیه گردید

در رابطه با صنعت بسته بندی با اختراع پلی اتیلن پیشرفت غیر منتظره ای در انگستان رخ داد. در دسامبر 1935 شیمیدان های انگلستان طی واکنشی، تحت فشار زیاد و با تغییر دادن میزان به ماده جدیدی به نام اتیلن دست یافتند که خواص عایق حرارتی خوبی داشت

تاریخچه بسته بندی منسوج

برای بسته بندی مواد غذایی (مثلا میوه و سبزیجات) منسوجات توری همان چیزی است که هم ویژگی دیده شدن و هم دوام را برآورده می کند. بعضی گوشت و فرآورده های گوشتی آماده، نیاز به محافظت دارند و بدین منظور از توریهای کشدار استفاده می شود. در نگهداری گوشتهای یخ زده توریهای کشدار کار جابه جایی و محافظت آنها را در برابر سرما زدگی تسهیل می کنند

تاریخچه بسته بندی شیشه ای

پیش از اواخر قرن نوزدهم، نه تنها ابجو بلکه آب معدنی، سس، ترشی، مربا، و محصولات دیگر که پیش از این بصورت آزاد فروخته می شدند برای فروش در ضرفهای شیشه ای بسته بندی می شدند. بطری هنوز با روشی به نسبت عقب مانده تولید می شد. بطریهایی که به روش باد کردن در قالب، در این دوره تولید می شدند از آن چنان اشکال عجیب و غریبی برخوردار بودند که تا پیش از جنگ جهانی اول، هر شیشه ای که می شناختند و یک روزنه داشت، بطری می گفتند. اما در طول قرون گذشته، تولید بطری بتدریج رو به اصلاح گذاشت

با ساخت و تولید انبوه بطری و تنوع در ابعاد و حجم آن بشر کنونی توانسته است در بسته بندیها ظروف شیشه ای را یک امر مهم به حساب آورد و تا حدودی نقش آن را آشکار سازد. امروزه بیش از صدها نوع از اجناس و مواد در بسته های شیشه ای بسته بندی می شوند و با کیفیت برتر به بازار فروش عرضه می شوند. البته باید متذکر شد که علم شیشه و شیه گری در ایران نیز از زمانهای قبل بوده و هم اکنون نیز رو به رشد است

استفاده از شیشه برای امور بسته بندی بعد از جنگ جهانی دوم همواره سیر صعودی داشته است. چرا که شیوه های تولید سریع و پیوسته و اتوماسیون تولید بطریها و پرکردن آنها به تولیدکنندگان این امکان را داده که از پس تقاضاها بر آیند و قیمت آنها را پایین نگه دارند. در نتیجه پژوهشگران راههایی برای اصلاح هر چه بیشتر مقاومت مکانیکی و شیمیایی ظروف شیشه ای پیدا کردند و می کنند. بطور کلی باید گفت شیشه ماده ایده آلی برای ظروف بسته بندی یا ترکیبی از کارایی، بهداشتی، و زیبایی آن است. به عنوان یک مثال زنده می توان اذعان داشت که در بسیاری از کشورهای پیشرفته عمده ترین تولید کنندگان مواد غذایی (بخصوص غذای کودکان) استفاده از ظروف شیشه ای را در روش کار خود قرار داده اند. با تمام اینها هرچند که شیشه ماده مناسبی برای بسته بندی بعضی مواد است برای برخی کالاهای خاص بهترین ماده بسته بندی است

اهداف بسته بندی

مهم ترین هدفی که در بسته بندی محصولات غذایی مدنظر است افزایش طول عمر نگهداری محصول یا Shelf Life آن می باشد. ماده بسته بندی از طریق تنظیم فضای مناسب در داخل بسته با توجه به ویژگی های نگهداری محصول زمان ماندگاری آن را افزایش می دهد. در این مورد به خصوص هماهنگی بین ویژگی های ماده بسته بندی و نیازهای نگهداری محصول می باید فراهم گردد. هدف دیگری که در استفاده از بسته بندی محصولات مدنظر است، بهبود حمل و نقل، انبارداری و عرضه محصول می باشد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و تولید انبوه محصولات بدون استفاده از بسته بندی، عرضه محصول به صورت عمده فروشی یا خرده فروشی با بازار امکان پذیر نیست. یعنی با وجود اینکه به نظر می رسد بسته بندییک هزینه اضافی را برای تولید کننده تحمیل می کند، اما باید در نظر داشت بدون استفاده از بسته بندی کل هزینه تولید به هدر می رود. در چنین بسته بندی هایی باید به ایعاد بسته از نقطه نظر قابلیت حمل و نقل و عرضه آن توجه شود و همچنین باید به شیوه زندگی مردم و میزان مصرف محصولات مختلف در هر  جامعه دقت شود. محصولات باید در بسته بندی هایی عرضه شوند م در صورت نیاز در یک یا دو وعده مورد مصرف قرار گیرند. این موضوع به خصوص در مورد محصولات صادراتی حائر اهمیت است

بسته بندی از نقطه نظر جذاب نمودن ظاهر بسته و بازار پسند کردن آن نیز اهمیت زیادی دارد. این جنبه از بسته بندی کردن در بعضی موارد بقیه اهداف کاربرد آن را تحت پوشش قرار می دهد. در حالیکه تولید کننده هوشیار باید از این خطر دوری کند، چرا که سرمایه گذاری بیش از حد و اندازه بر این جنبه از بسته بندی نه تنها باعث موفقیت محصول در بازار نمی گردد بلکه شکست آن را نیز موجب می گردد. در این مورد می بایستی همواره میزان سرمایه گذاری انجام شده هماهنگ با محتویات درون بسته باشد چه از بعد اقتصادی و چه از بعد اطلاعاتی که از این طرق در اختیار مصرف کننده گذاشته می شود

 بسته بندی عمل مناسبی برای درج اطلاعات و ارایه اطلاعاتی است که تولید کننده موظف است در اختیار مصرف کننده قرار دهد. از این طریق رعایت قوانین و مقررات صنایع غذایی یاری می گیرند

ارایه اطلاعات ممکن است به صورت مستقیم یا غیر مستقیم انجام گیرد. درج اطلاعاتی نظیر دستورالعمل مصرف کالا، ترکیبات سازنده و ارزش غذایی آن، تاریخ مصرف، تاریخ انقضاء کالا، به طور مستقیم انجام می شود. در حالی که برخی اطلاعات به طور مستقیم با استفاده از رنگی مه در طراحی های بسته به کار رفته و یا علائم اختصاری که به طور بین المللی پذیرفته شده به مصرف کننده منتقل می گردد. به عنوان مثال، رنگ سبز نشان دهنده بی ضرر بودن محصول است. این موضوع ممکن است به منشا طبیعی و یا گیاهی محصول مربوط گردد و یا به فراوری اضافه ای که جهت استخراج برخی ترکیبات مضر در آن محصول به کار رفته مربوط می گردد

در هر حال مصرف کننده با دیدن رنگ سبز قالب در بسته احساس مطلوبی مربوط به بی ضرر بودن آن خواهد داشت

برخی رنگ ها به طور بین المللی برای برخی محصولات پذیرفته شده اند. مانند رنگ قهوه ای یا طلایی برای محصولات با منشا قهوه یا کاکائو. از میان علایم بین المللی دو علامت متداول به این شکلند

 این علامت نماینده قابلیت بازیافت ماده بسته بندی است که در مورد مواد پلیمری استفاده می شود و ممکن است در داخل آن شماره هایی ذکر گردد و آن مربوط به کدگذاری است که از سوی انجمن صنایع پلاستیک به منظور ذکر جنس بسته و ماده بسته بندی تعیین شده است.این علامت به معنای Reuseable می باشد. یعنی ماده بسته بندی به همان شکل موجود مجدداً قابل استفاده است و به طور مشخص در مورد بطری های نوشابه قابل استفاده است

بسته بندی مواد غذایی

 

کلمات کلیدی :