پایان نامه

 

  مقاله در مورد سیلو کردن علوفه ها در pdf دارای 33 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله در مورد سیلو کردن علوفه ها در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله در مورد سیلو کردن علوفه ها در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله در مورد سیلو کردن علوفه ها در pdf :

سیلو کردن علوفه ها

کلیات
سیلو:
سیلو کردن عملی است که به وسیله آن برخی از غذاهای دام در محلی محفوظ و حتی المقدور بدون هوا تحت تخمیر قرار گرفته و نگهداری می شود. این محل ها سیلو نامیده می شود. (سیلو کلمه ای است اسپانیائی و به معنی انبار و یا زیر زمین می باشد) و مواد سیلو شده را غذای تخمیر شده، غذای ترش و یا سیلو می نامند.
ارزش غذائی علوفه سیلو شده نسبتاً خوب و اتلاف غذائی آن نسبت به سایر ر

وش های نگهداری کمتر و در نتیجه می توان بدینوسیله غذای آبدار و ارزان قیمتی در اختیار دام قرار داد.
مزایای نگهداری غذای دام به روش سیلو کردن:
1- وابسته نبودن به و هوا و تغییرات جوی. یعنی در هر شرایطی می توان علوفه را سیلو نمود.
2- مقدار اتلاف در روش سیلو کردن کمتر از روش خشک کردن است. اتلاف در روش سیلو 15 درصد و در خشک کردن بیش از 20 درصد می باشد.
3- از لحاظ ساعات کار، روش سیلو کردن کار کمتری می طلبد.
4-احتیاج به ماشین آلات در روش سیلو کردن کمتر است.
5-نگهداری آن بعد از سیلو کردن تا سال ها امکان پذیر است.
6- به ازاء یک پوند ماده خشک موجود در این علوفه ها، روش سیلو نمودن به فضای کمتری جا احتیاج دارد و یک متر مکعب سیلو حدود 3 برابر بیشتر از یک متر مکعب علوفه خشک دارای ماده خشک غذائی است.
7-امکان آتش سوزی در این روش وجود ندارد. در حالی که در روش خشک امکان آن زیاد است.
8-در این روش علوفه را می توان زودتر برداشت کرد.
9-علف های هرز و تخم آنها در روش سیلو کردن از بین می رود.
10-در این روش می توان در طول زمستان علوفه آبدار و شاداب در اختیار دام گذاشت.
11-علوفه سیلو شده اشتها آور بوده و تا حدودی دارای خاصیت نرم کنندگی دستگاه گوارش می باشد.
12-روش سیلو کردن بهترین روش نگهداری مواد فرعی کارخانجات است.
13-مزایای علوفه مرتع سیلو شده نسبت به روش چرای مستقیم:
الف)- این روش به حصار کشی احتیاج دارد.
ب)- یک سوم بیشتر از روش چرای مستقیم می توان علوفه برداشت کرد.
ج)- در روش سیلو کردن می توان علوفه را در بهترین موقع از رشد گیاه برداشت و سیلو نمود.
د)- کیفیت علوفه سیلو شده یکنواخت تر می باشد.
ه‍)- علوفه سیلو شده کمتر موجب نفخ می گردد.
ی)- می توان دام را در آغل با علوفه سیلو شده تغذیه نمود.
چه نوع گیاهانی را می توان سیلو نمود:
تقریباً همه گیاهان سبز را می توان سیلو نمود. ولی باید توجه داشت که چون خواص ظاهری، خواص شیمیائی و فیزیکی گیاهان متفاوت است، خاصیت تخمیر شدن آنها نیز متفاوت می باشد. بنابراین روش سیلو کردن برای تمام مواد یکسان نیست. مهم ترین گیاهانی را که می توان سیلو نمود، به قرار زیر می باشد:
1گیاهانی که مخصوص تهیه سیلو کشت می شوند (علف های مختلف، ذرت، سیب زمینی، ذرت خوشه ای، چغندر علوفه ای، یونجه، شبدر، اسپرس و غیره).
2مازاد گیاهان مزرعه (مازاد سیب زمینی خوراکی، برگ چغندر قند، ساقه و برگ ذرت دانه ای و غیره).
3 علف های سبز تازه که به علت شرایط جوی مانند باران و برف و یخبندان امکا

ن خشک کردن آنها وجود ندارد (مازاد علف های مرتعی، یونجه، شبدر و غیره).
4گیاهانی که بین دو کشت اصلی و یا به صورت تناوب در زمین کاشته می شوند (مخصوصاً بغولات و علف های مختلف که بعد از برداشت جو و گندم تا کشت مجدد پائیز کشت می شوند).
5 باقیمانده کلم ها و سبزی ها، برگ هویج و کاهو و غیره که دارای مواد غذائی ز

یاد بوده و به راحتی نیز سیلو می شوند.
تخمیر چیست:
اصول تخمیر: fermenation
همانطور که گفته شده برای سیلو کردن علوفه را به صورت تازه یا پژمرده برای تخمیر و ترش شدن در محلی به نام سیلو انبار می نماید. این محل باید حتی المقدور در مقابل ورود هوا و خروج گازها محافظت شده باشد. عمل تخمیر یا ترش شدن باعث پایداری علوفه و جلوگیری از فساد علوفه می شود.
ترش شدن یا خمیر طبیعی مواد سیلو شده به وسیله اعمال حیاتی موجودات ذره بینی که همراه علوفه داخل سیلو می شوند، انجام می گیرد که مهم ترین این موجودات باکتری های لاکتیک می باشند.
تخمیر مصنوعی یا ترش کردن مصنوعی علوفه با اضافه کردن اسیدهای معدنی یا آلی صورت می گیرد که در نتیجه این عمل PH محیط پائین آمده و اعمال موجودات ذره بینی داخل سیلو یا به کلی قطع می شود و یا از آنها به مقدار زیادی کاسته می شود.
محیط فاقد هوا و اسیدیته داخل سیلو مانع فعالیت موجودات ذره بینی دیگر که باعث فساد پروتئین ها و اسیدهای آمینه می گردند مانند با سیل های بوتیریک، کپک ها و قارچها و غیره می شوند.
از طرف دیگر اسیدی بودن محیط باعث کاهش عمل آنزیم های گیاهی (آنزیم های تنفسی و پروتئولیزها) می گردد. بنابراین برای تولید سیلوی خوب ومرغوب علاوه بر شرایط مربوط به نوع علوفه، قبلاً باید سه شرط مهم و اصلی زیر نیز رعایت شود:
1خارج کردن هوای سیلو:
برای این کار بایستی در ضمن پر کردن سیلو، مرتباً علوفه را با وسائل مختلف مکانیزم تحت فشار قرار داد. هر چه هوای داخل سیلو به خوبی تخلیه شود و در ضمن فضای داخل سیلو نیز حداکثر بهره برداری بعمل آید، بهتر است علوفه را به قطعات یک سانتیمتری خرد کرده و آنگاه در سیلو بریزیم، این عمل سبب فعالیت بیشتر باکتریهای مفید تولید کننده اسید لاکتیک می گردد.
2جلوگیری از ورود هوا و خروج گاز:
اکسیژن هوا روی کیفیت سیلو اثر نامساعد دارد و اگر مقدار آن در سیلو به حداقل تقلیل یابد و از ورود مجدد آن نیز جلوگیری شود، به تدریج تنفس گیاهی نیز قطع شده و به طور غیر مستقیم درجه حرارت سیلو (در نتیجه تنفس گیاهی) در حد مناسبی ثابت می ماند. بدین ترتیب باسیل های تولید کننده اسید لاکتیک در این محیط مناسب شروع به فعالیت کرده و به طور غیر مستقیم باعث جلوگیری از فعالیت سایر میکروب های غیر مفید و فاسد کننده می شوند.

3پائین آوردن هر چه سریع تر PH محیط سیلو:

PH کم محیط باعث مختل و یا کم شدن اعمال میکروارگانیسم ها بخصوص میکروارگانیسم های قلیادوست (بازوفیل) که اغلب مضر می باشند، می شود. PH مناسب بستگی تمام با درصد مواد خشک نوع علوفه دارد. هر چه درصد مواد خشک علوفه بیشتر باشد، حد متوسط PH نیز بالاتر خواهد بود. یعنی ترشی محیط کمتر می شود. و هر چه محیط سریع تر اسیدی شود (در سیلوهای آبدار و مرطوب کمتر از 4) تا حد زیادی از اتلاف پروتئین به وسیله آنزیم های گیاهی (بخصوص در مورد گیاهان جوان و پر برگ) جلوگیری می شود.

تغییر PH در درجه اول مربوط به لاکتوباسیل ها و سپس مربوط به باکتری های تولید کننده اسید استیک و اسید بوتیریک می باشد و چون در سیلو تخمیرهای استیک و بخصوص بوتیریک مورد نظر نمی باشد، بنابراین هر چه تخمیر لاکتیک در یک سیلو بیشتر باشد، آن سیلو مرغوب تر و با ارزش تر خواهد بود.
البته در تخمیرهای طبیعی (بسته به نوع علوفه و روش کار) همیشه مقداری اسید استیک و اسید بوتیریک وجود دارد. ولی هر چه این مقدار کمتر باشد، ارزش سیلو بیشتر خواهد بود. از طرف دیگر در تخمیر لاکتیک از یک مولکول گلوکز، دو مولکول اسید لاکتیک ایجاد می شود. در حالی که در تخمیر بوتیریک از دو مولکول گلوکز، یک مولکول اسید بوتیریک ایجاد میشود و بنابراین اتلاف انرژی خیلی بیشتر است و اتلاف پروتئین نیز در روش بوتیریک وجود خواهد داشت.
چنانچه مقدار اسید بوتیریک زیاد باشد، دیگر حیوان میل به خوردن سیلو نخواهد داشت. همانطور که می دانیم اسید بوتیریک در شکمبه حیوانات نشخوار کننده نیز ایجاد می شود. بنابراین وجود آن تا حدی لازم و ضروری می باشد. ولی چنانچه درصد آن از حد معینی تجاوز کند، اختلالاتی مانند کتوز در حیوان بوجود خواهد آمد (کتوز عارضه ای است که در اثر کاهش منابع انرژی در بدن دام، چربی به طور ناقص سوخته و استون آزاد می شود و بوی استون در هوای بازدم حیوان به مشام می رسد).
برای تولید اسید لاکتیک باید در درجه اول باکتری های تولید کننده آن در سیلو موجود باشد تا بتواند در شرایط مناسب رشد و نمو نماید. این میکروارگانیسم ها در روی برگ و ساقه گیاهان سبز و بخصوص گیاهان قنددار به اندازه کافی وجود دارند و باید فقط شرایط مناسب رشد، نمو و تکثیر آنها را فراهم کرد که این شرایط عبارتند از:
الف)- شرایط شیمیائی:
موجود بودن مقدار کافی منوو دی ساکاریدها یا قندهای تخمیر شونده و وجود PH مناسب
ب)- شرایط فیزیکی:
رطوبت کم، ماده خشک زیاد و خرد شدن علوفه
ج)- شرایط مکانیکی:
محافظت سیلو از ورود هوا و خروج گاز و وجود فشار کافی در سیلو
الف)- شرایط شیمیائی:
محیط سیلو با خواص شیمیائی گیاه و مقدار مواد تامپونی (Buffer) بستگی دارد همانطور که می دانیم مواد تامپونی در محیط قلیائی نقش اسیدی و در محیط اسیدی نقش قلیائی بازی می کنند. و هر چه مقدار پروتئین گیاه بیشتر باشد، درصد مواد تامپونی که تجزیه آنها ایجاد می شود، بالا می رود. در نتیجه باید مقدار بیشتری اسید لاکتیک ایجاد شود تا محیط سیلو اسیدی شود.
بررسی های انجام شده توسط دانشمندان نشان می دهد که بین مواد تامپونی و قندهای ساده گیاهان علوفه ای رابطه ای وجود دارد. جدول شماره1 رابطه فوق را در بعضی گیاهان علوفه ای نشان می دهد.
جول شماره 1- رابطه موجود بین مواد تامپونی و قندهای ساده گیاهان

درصد و مقدار مواد در ماده خشک ذرت چاودار علوفه ای شبدر قرمز یونجه
درصد مقدار قند ساده در ماده خشک 5/28 5/1 3/9 6/5
مقدار مواد تامپونی در 100 گرم ماده خشک 40 65 76 90

همانطور که دیده می شود مقدارمواد تامپونی ذرت از یونجه کمتر و مقدار قند ساده آن بیشتر است. به همین دلیل خمیر مناسب در سیلوی ذرت ساده تر از سیلوی یونجه انجام می گیرد.  چون ذرت، سیب زمینی و چغندر)، ناپایداری سیلو افزایش پیدا می نماید و ارزش غذائی کم شده و حیوان به خوردن آن تمایلی نشان نمی دهد.
ب)-خواص فیزیکی و مکانیکی:
با اضافه شدن مقدار ماده خشک، مقدار قند گیاه نیز افزایش می یابد و در نتیجه فشار اسمزی آن بالا می رود. باکتری های بوتیریک و پروتئولیتیک به ازدیاد فشار اسمزی خیلی حساس تر از باکتری های مولد اسید لاکتیک هستند. بنابراین بالا رفتن فشار اسمزی مانع فعالیت باکتری های مضر فوق الذکر می شود. یعنی در حقیقت بالا رفتن فشار اسمزی و کم شدن PH مکمل یکدیگر هستند و به همین دلیل گیاهان را قبل از سیلو کردن پژمرده می کنند که پژمرده کردن نیز خود باعث کاهش مقداری از انرژی گیاه بر اثر تنفس سلولی می شود که این اتلاف حدود 1 تا 2 درصد ماده خشک در روز است که البته از طرفی اتلاف شیره گیاهی در داخل سیلو نیز کمتر می شود و حیوانات با خوردن سیلو، ماده خشک بیشتری مصرف می کنند و از فضای داخل سیلو استفاده بیشتری بعمل می آید.
با اینکه رسانیدن ماده خشک به حداقل 25 درصد روی گیاهان برگدار دارای مزایای زیادی است، ولی در گیاهانی که مقدار سلولز آنها زیاد است، باعث کپک زدگی می شود. در این حالت توصیه می گردد که حتی المقدور علف را ریز کرده و فشار زیادی به آن وارد نمایند و در پوشاندن آن دقت کنند.
که البته مقداری از ویتامین A در اثر پژمرده کردن از بین می رود که جبران آن امکانپذیر نیست. به طور خلاصه می توان گفت که سیلوی با ماده خشک زیاد دارای PH بالا هم هستند و سیلوی دارای ماده خشک کم دارای PH پائین، ولی حداقل میزان ماده خشک برای گیاهانی غیر از ذرت علوفه ای با دانه خمیری 18 درصد و برای ذرت با دانه شیری 14 درصد است.
انواع تخمیر:
در جه حرارت داخل سیلو موجب تغییر نوع تخمیر می شود. انواع تخمیر بر حسب درجه حرارت عبارتند از:
1-تخمیر سرد:
به آن تخمیر معمولی و یا تخمیر مطلوب نیز می گویند. در این تخمیر درجه حرارت داخل سیلو بین 30-80 درجه سانتیگراد است. باید توجه داشت که هر چه عمل سیلو کردن سریعتر انجام شود و هر چه فشار بیشتری به آن وارد گردد، سیلو مرغوب تر خواهد شد. از طرف دیگر پس از پر کردن سیلو و فشردن آن باید آن را در مقابل ورود هوای خارج و خروج گازهای داخل از هر طرف به خوبی محافظت نمود.
در تخمیر سرد تولید اسید لاکتیک به حداکثر خود می رسد و در نتیجه بر ثبات و پایداری سیلو افزوده می گردد.
2-تخمیر گرم:
تخمیر گرم در درجه حرارتی بین 50-35 درجه سانتیگراد انجام می شود. در این روش ابتدا علوفه را بدون فشار در سیلو می ریزند و روی آن را باز می گذارند تا درجه حرارت آن با ورود هوا (اکسیژن) بالا رفته و به 50-35 درجه برسد. در این موقع به مواد داخل سیلو فشار کافی وارد آورده و درپوش سیلو را طوری می بندند که دیگر هوا نتواند وارد شود و در نتیجه درجه حرارت داخل سیلو به تدریج پائین آمده و پس از پر شدن سیلو و فشردن مواد به قدر کافی، درپوش سیلو گذاشته شود. در غیر این صورت در نتیجه ورود هوای خارج امکان داغ شدن و آتش گرفتن علوفه سیلو وجود خواهد داشت. به طور کلی باید توجه داشت که ازدیاد درجه حرارت داخل سیلو با اتلاف انرژی همراه

خواهد بود و از حرارت 50-45 درجه به بالا نیز قابلیت هضم پروتئین کم خواهد شد. بنابراین می توان گفت که تخمیر گرم با اتلاف انرژی و کم شدن کیفیت غذائی علوفه همراه می باشد.
3-تخمیر داغ:
تخمیر داغ در درجه حرارتی بیش از 50 درجه سانتیگراد انجام می شود. تخمیر داغ به هیچ وجه مورد نیاز نیست. زیرا همانطور که گفته شد این تخمیر با اتلاف بسیار انرژی و کم شدن ارز

ش غذائی سیلو همراه خواهد بود.
اینگونه تخمیر معمولاً در سیلوهایی انجام می گیرد که در موقع پر کردن و محافظت آنها در مقابل ورود هوای خارج توجه کامل بعمل نیامده و خلاصه در امر سیلو کردن سهل انگاری زیاد صورت گرفته است.
در بعضی مواقع ممکن است تخمیر داغ مورد توجه واقع شود. مثل گیاه دم اسبی که در حالت عادی سمی است. ولی در تخمیر داغ چون چند روز در درجه حرارت بین 80-60 درجه سانتیگراد قرار می گیرد، مواد سمی آن از بین رفته و قابل استفاده می شود. سیلوی بدست آمده از تخمیر داغ را حیوانات با اشتهای زیادی می خورند. ولی همانطور که گفته شد چون ارزش غذائی این مواد بسیار کم است، اینگونه تخمیر اصولاً مورد توجه نیست.
انواع سیلوها:
1-سیلوی زمینی
این سیلوها کمی بلندتر از زمین و یا در عمق زمین ساخته شده و بر حسب ساختمان به چند دسته تقسیم می شوند:
الف)- سیلوهای زمینی مدرن
این سیلوها در عمق زمین و طوری ساخته شده اند که به وسیله تراکتور و تریلر می توان از یک طرف داخل و از طرف دیگر خارج شد. بلندی آنها در وسط حداقل 2 متر و در دو انتها کمتر است. یعنی سیلو از دو طرف دارای شیب می باشد. دیواره این سیلوها از آجر، بتون و فولاد و کف آنها معمولاً سیمانی است.
حجم این سیلوها بسته به تعداد دام و نوع دامپروری و داشتن مواد اولیه و علوفه بین 80 تا 800 متر مکعب است. قیمت این سیلوها خیلی ارزان تر از سیلوهای هوائی و کار با آنها برای کارگران راحت تر است. این سیلوها را می توان به وسیله سقف های متحرک از تغییرات جوی مثل باد و باران و غیره محافظت نمود.
ب)- سیلوهای زمینی ساده
این سیلوه که قابل حمل و نقل نیز می باشند، فقط در مواقع اضطراری مورد استفاده قرار می گیرند. قیمت آنها بسیار ارزان بوده و خود دامدار می تواند بسادگی آنها را بسازد. برای این کار پایه های چوبی یا بتونی به ارتفاع 5/3-4 متر به فاصله یک متر از هم را با حدود نیم متر داخل زمین می نمایند. بدینوسیله محوطه مربع یا مستطیل شکلی ایجاد می شود. زمین این قسمت را صاف کرده و پایه ها را تا ارتفاع 30 سانتیمتر با چوب و یا لوله آهنی و سیم به هم متصل می کنند. معمولاً در یک یا چند طرف این محوطه درب هایی به فاصله 2 متری برای ورود و خروج نصب مینمایند. علف را معمولاً بدون خرد کردن در داخل این محوطه روی هم انباشته و آن را با لگد کردن به وسیله انسان یا حیوان و یا غلطک می فشارند. اتلاف در این سیلوها بیش از 50 درصد است و جز در موارد ناچاری از آن استفاده نمی شود.

ج)- سیلوهای خاکی
این نوع سیلوها نیز در مواقع بسیار ضروری قابل استفاده می باشد. برای این منظور چاله ای در زمین مسطح حفر کرده، دیواره ها و کف آن را صاف می نمایند و چون تمام قسمت های این سیلوها خاکی است، آنها را سیلوی چاله ای و یا خاکی مینامند همانطور که می دانید قیمت این سیلوها بسیار ارزان و خود دامدار می تواند آنها را بسازد. ولی اتلاف در این سیلوها بسیار زیاد است.
2-سیلوهای نیمه بلند:
شکل ظاهری این سیلوها تقریباً مانند سیلوهای زمینی نیمه مدرن است و فقط دیواره های آن کمی از سطح زمین بلندتر است. کف زمین مسطحی را برای مثال به طور 20 متر طوری بتون ریزی می کنند که به دو طرف کمی شیب داشته و ذوزنقه ای شکل باشد. ارتفاع سیلو معمولاً 10 تا 50 سانتیمتر از سطح زمین های اطراف بلندتر است. دیواره های آن که ممکن است سنگی

، آجری، بتونی یا فولادی باشند، باید طوری ساخته شوند که از ورود و خروج هوا و گاز ممانعت بعمل آید و ضمناً اسید درون سیلو بر روی آن بی اثر باشد. اتلاف در این سیلوها کم است.
نوع دیگر سیلوها، انواعی است که ارتفاع آن از سطح زمین بیشتر بوده و به شکل های مختلف مثل دایره ای و چهار گوش ساخته می شود و 5/1 متر عمق و 5/1 متر از سطح زمین بلندتر است که ارتفاع سیلو برابر 3 متر می شود.

 

3-سیلوهای هوائی:
سیلوهایی را هوایی گویند که ارتفاع آنها از سطح زمین بیش از 3 متر باشد. شکل این سیلوها چهارگوش، یا گرد و به صورت استوانه بوده و از مصالحی مانند چوب، بتون و یا فلز ساخته می شوند.
سیلوهای چوبی جهت مناطقی که چوب ارزان است، قابل استفاده است. اما محاسنی از جمله قدرت تحمل فشار و عایق بودن در برابر رطوبت و دما و قابلیت نقل و انتقال دارد که آن را ممتاز می سازد.
1-3-سیلوهای بتونی، سنگی یا آجری:
این نوع سیلوها بین 3 تا 14 متر ارتفاع دارند. روی سیلو معمولاً بسته است و فقط به وسیله دریچه هایی به اندازه 6/1 × 2/1 متر می توان علوفه را به آن وارد کرد. این نوع سیلوها بسته به شرایط، خصوصیات متفاوتی دارند.
2-3-سیلوی آلومینیومی:
این نوع سیلوها که تمام بدنه آن از آلومینیوم ساخته شده است، به نام سازنده آن استرر معروف است. ارتفاع آن حدود 14 متر و شکل آن استوانه ای است و استفاده از آن احتیاج به مکانیزه بودن دامداری دارد و اتلاف را بسیار کم می کند.
3-3-سیلوی هاروستر:
که اصل آن از آمریکا می باشد. ممکن است تا 18 متر ارتفاع داشته باشد و شکل آن استوانه ای و تمام آن از فولاد ساخته شده است و در بدنه داخلی برای جلوگیری از خوردگی با یک لعاب پوشانده شده است. کلفتی ورق آن 4-4/2 سانتیمتر است و در نتیجه در مقابل سرما، گرما و نفوذ هوا کاملاً محفوظ است. علوفه ای که در درون آن سیلو می شود، برای تخمیر خوب می بایست حداقل دارای 35 درصد ماده خشک باشد.
گیاهان قابل سیلو کردن و قابلیت تخمیر علوفه:
همانطور که قبلاً گفته شد ارزش غذائی و قابلیت تخمیر گیاهان علوفه ای بستگی به خواص فیزیکی، شیمیائی و فیزیکوشیمیائی آنها دارد. یعنی می توان گفت که قابلیت تخمیر گیاهان در طول رویش متفاوت می باشد.
دانستن ترکیب و قابلیت تخمیر گیاهان مختلف برای سیلو کردن و تولید مواد غذائی دامی بسیار لازم و ضروری است.
گیاهان علوفه ای را بر حسب قابلیت تخمیر به سه گروه تقسیم می نمایند. گیاهان با تخمیر سریع، گیاهان با تخمیر متوسط و گیاهانی که دیر تخمیر می شوند.
اثر خواص شیمیائی علف در قابلیت تخمیر آن:
مقصود از خواص شیمیائی علوفه در اینجا عبارت است از مقدار هیدرات های کربن قابل تخمیر، پروتئین، مواد تامپونی و درصد ماده خشک.

جدول شماره 2- قابلیت تخمیر بعضی از گیاهان علوفه ای
گروه یک گیاهان با تخمیر سریع گروه دو گیاهان با تخمیر متوسط گروه سه گیاهانی که دیر تخمیر میشوند
ذرع علوفه ای (دانه خمیری) علف های مرتعی شبدر (قبل از گل دادن)
برگ، طوقه چغندر قند (تمیز و تازه) مخلوط علف چمنی با شبدر علف جوان مرتع
سیب زمینی ترشی و سیب زمینی شبدر (اواسط گل دادن) منداب
آفتابگردان 30% گل گیاه مارچوبه شلغم علوفه ای
برگ چغندر علوفه ای باقلای علوفه ای (انتهای گل دادن) خردل

کلم علوفه ای (خرد شده) لوبیای علوفه ای (بعد از گل دادن) سرادلا
برگ کلم خوراکی نخود علوفه ای مخلوط با غلات
انواع چغندر با برگ چاودار علوفه ای
عدس علوفه ای
انواع نخود

حبوبات بصورت سبز

1-هیدرات های کربن:
از مدتها قبل ثابت شده است که برای تخمیر مناسب، وجود مقدار زیادی مواد قندی محلول و قابل تخمیر ضروری می باشد و نسبت آن به پروتئین در گیاهانی که سیلو می شوند باید بالا باشد. و هر چه این نسبت بیشتر باشد، عمل سیلو کردن بهتر انجام می شود. اگر رابطه بین قند و پروتئین کم باشد باید از مکمل های تخمیر و یا از روش پژمرده کردن استفاده نمود.
مقدار قند تیره حبوبات خیلی کمتر از علف های چمن و علف های مرتعی است و مقدار هگزز و ساکارز حبوبات کم و فروکتوز به ندرت در آنها دیده می شود. علت استعداد کم آنها برای سیلو شدن نیز به همین علت می باشد. البته مقدار قند گیاهان در طول فصول و حتی در طول روز و شب در نوسان است. قند گیاهان تا زمان گل دادن زیاد و سپس کم می شود. همچنین در بهار قند گیاهان زیاد و در تابستان کم می شود. در طول روز قند گیاهان تا بعدازظهر افزایش و سپس کاهش می یابد و بهتر است گیاهان را در بعدازظهر برداشت کرد. البته آب و هوا، خاک و کود نیز بر روی میزان قند گیاه موثر است.
2-پروتئین ومواد تامپونی:
پروتئین خام وموادی که در طول تخمیر از تجزیه آن بدست می آید، باضافه مواد قلیائی موجود در گیاهان بر روی تخمیر بسیار موثر می باشد. به طوری که هر چه مقدار مواد قلیائی زیادتر شود، سیلو نامرغوب تر خواهد شد. مواد تامپونی موجود در گیاه از خنثی شدن محیط و پائین آمدن PH آن جلوگیری کرده و اسیدهای تولید شده را خنثی می نماید.
مقدار درصد پروتئین هر گیاه ویژه آن گیاه است و در طول رویش با عوامل مختلف تغییر می نماید. مقدار مواد تامپونی به مواد معدنی نیز بستگی زیادی دارد و مقدار مواد معدنی گیاه بستگی به عوامل زیادی دارد.
تغییرات مواد قلیائی خاکی باعث تغییرات نسبت مواد تامپونی می شود و مقدار آن در علف های مرتعی و حبوبات بسیار متفاوت است.
برای تعیین حد تامپونی و یا قلیائی بودن محیط در یک گیاه از رابطه و نسبت بین مقدار قند و پروتئین خام آن گیاه استفاده می کنند و هر چه نسبت فوق بزرگتر باشد قابلیت تخمیر بهتر شده و سیلوی حاصل پر ارزش تر خواهد بود. در صورت پائین بودن این نسبت باید از مکمل های تخمیر و یا از روش پژمرده کردن استفاده کرد.
3-مواد خشک:

سیلوهای علوفه هایی که درصد ماده خشک آنها زیاد می باشد، مرغوب تر است. ولی باید توجه کرد که درصد ماده خشک از حد معینی تجاوز ننماید. بالا بودن مقدار رطوبت علوفه (بیش از 80 درصد) باعث ازدیاد مقدار اسید استیک و ساید بوتیریک خواهد شد. در این سیلوها اتلاف به حداکثر رسیده و حیوان به خوردن آن تمایلی نشان نمی دهد و علاوه بر آن گاهی سیلو غیر قابل استفاده می شود.
برای زیاد کردن ماده خشک علوفه ای که دارای رطوبت زیاد است، بهتر است بعد از برداشت آن را مدتی در مقابل آفتاب قرار داد تا پژمرده شود و یا اینکه به سیلوی این نوع علوفه های پرآب می توان موادی که دارای درصد ماده خشک زیادتر باشند، اضافه کرد.
به طور کلی اگر گیاه در موقع معین چیده نشود، ارزش غذائی آنکم می شود و به صورت کاه در می آید. به استثنای ذرت و لوبیای سوبا که ارزش غذائی آنها پس از دانه بستن به حداکثر می رسد.
4-اثر ساختمان مکانیکی علف در قابلیت تخمیر آن:
مقصود از ساختمان مکانیکی علف در اینجا خرد بودن علف و درجه مخلوط بودن آن با مواد خارجی خاک و غیره می باشد.
علف هایی که ساقه آنها خشک و چوبی شده است و از لحاظ شکنندگی حالت فنریت دارند چنانچه تحت فشار قرار گیرند، دوباره به حال اول خود بر می گردند. در نتیجه مقدار زیادی هوا بین طبقات مختلف سیلو و در داخل اینگونه علف ها باقی می ماند که مانع تخمیر مناسب در آنها می شود.
کثافات مختلف، مواد خارجی و یا قسمت هایی که پوسیده و کپک زده است، نباید بهیج وجه داخل سیلو شود. زیرا از طرفی سیلو را فاسد کرده و از طرف دیگر باعث ایجاد سوء هاضمه و بیماری های دستگاه گوارش می شوند.
همانطور که دیدیم خواص شیمیائی و مکانیکی گیاه در طول رشد و نمو متغیر است و فقط در مرحله معینی از لحاظ قابلیت تخمیر، ارزش غذائی، مقدار ماده خشک و سرانجام قابلیت هضم به حد مساعد می رسد. و چنانچه در این مرحله علوفه برداشت نشود ارزش آن تنزل کرده و به تدریج علف مغذی به صورت شکم پر کن در می آید. بهترین مرحله برداشت علوفه برای سیلو کردن، مرحله ای است که قند آزاد آن به حداکثر رسیده باشد.
روش های تهیه سیلو:
با تغییر روش سیلو کردن می توان تا حدی کیفیت تخمیر گیاهان را تغییر داد. کیفیت تخمیر را در گیاهانی که به سختی تخمیر می شوند با چیدن بموقع، تغییر روش کشت، تغییر کود و غیره می توان بهبود بخشید. ولی همین گیاهان را با پژمرده کردن و یا استفاده از مکمل های تخمیری به آسانی می توان سیلو نمود و در تمام این موارد باید توجه داشت که هوای داخل سیلو را تا آخرین حد امکان با وسائل مختلف خارج کرده و از ورود مجدد آنها به داخل سیلو جلوگیری شود.
1-تهیه سیلو به روش پژمرده کردن بدون استفاده از مکمل ها:
روش پژمرده کردن یکی از راه های طبیعی ازدیاد کیفیت تخمیر علف می باشد. این روش در مورد گیاهانی که مقدار پروتئین آنها زیاد و مقدار قندشان کم است و یا به طور کلی خیلی جوان درو شده و دیر تخمیر می شوند، به کار برده می شود. البته اگر هنگام پژمرده کردن گیاه با خاک و مواد خارجی آلوده شود، بهتر است از این کار صرفنظر شود.
روش پژمرده کردن به این صورت است که بعد از درو کردن علف آن را در حدود 12 تا 48 ساعت تحت شرایط طبیعی (آفتاب، گرما و باد) بسته به فصل قرار می دهند تا قسمتی از آب خود

را از دست بدهد. یعنی بر درصد ماده خشک آن افزوده گردد.
در این مدت معمولاً گیاه را با وسائل مختلف مکانیکی 1 یا2 مرتبه زیر و رو می کنند و چنانچه در این مدت دقت لازم از لحاظ نظافت و حفظ برگ های پر ارزش آن بعمل آید، بر کیفیت تخمیر علف افزوده و از اتلاف پروتئین و مواد غذائی دیگر جلوگیری می گردد. در نتیجه سیلوئی مرغوب و پایدار بدست می آید.

با پژمرده کردن مقدار پس آب سیلو کم می شود و چنانچه درصد ماده خشک 30-28 باشد مقدار این پس آب به صفر می رسد و به طور کلی ارزش غذائی سیلوئی که به روش پژمرده کردن تهیه شده بیشتر است و حیوانات با اشتهای بیشتری آن را می خورند. چنانچه شرایط زیر در مورد سیلوهای پژمرده رعایت شود، مواد حاصل یکی از بهترین غذاهای دامی می باشند:

 

کلمات کلیدی :