پایان نامه

 

  مقاله هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا (TDABC) در pdf دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا (TDABC) در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا (TDABC) در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا (TDABC) در pdf :

هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا
(TDABC)

چکیده
فعالیتها ، مجموعه اقدامات و مصرف کننده منابع بوده و منابع نیز از عوامل کسب و کار و فعالیتهای اقتصادی هستند اهمیت و اثرگذاری فعالیتها در کسب و کار موجب گردید که نظامهای اطلاعاتی مبتنی بر آن نظیر حسابداری بر مبانی فعالیت شکل گیرد و در چارچوب این

 

نظام ها ،روشهایی مبتنی بر فعالیت نظیر هزینه یتابی برمبنای فعالیت، مدیریت ، برمبنای فعالیت و بودجه بندی برمبنای فعالیت که جملگی از ابزارهای مدیریت هزینه می باشند توسعه یابد. بنابه مشکلاتی که سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت) ABC) با انها مواجه بود، آقایان کپلن و اندرسون نسل دوم آن را عنوان تحت عنوان «سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا (TDABC) » معرفی کردند. روش هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا به طور عمده مبتنی براستفاده از محرک زمان بوده و روش اجرایی آن بسیار متفاوت از مراحل اجرایی روش متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت است. این سیستم برخلاف روش متداول

هزینه یابی برمبنای فعالیت ، در مرحله اول فعالیتها را شناسایی نم

ی کند و هزینه های مربوطه را به فعالیتها تخصیص نمی دهد بلکه در این روش ، مدیران یا تیم مدیریت ابتدا بطور مستقیم منابع مورد نیاز را برای هر موضوع هزینه(کالاها، خدمات و;) پیش بینی می کنند سپس منابع هزینه ها را براساس معادله زمانی تعیین و به طورمستقیم و خودکار به فعالیتها تخصیص می دهد. در نهایت نیز فعالیتها به محصولات یا خدمات تخصیص می یابند. نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد اگر چه مشکلات و محدودیتهای در بکارگیری هزینه یابی برمبنای فعالیت ABC وجود دارد اما به نظر نمی رسد هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان

گرا(TDABC) بتواند همه مشکلات آن را رفع کند بلکه مشکلات دیگری نیز از قبیل افراط در متکی بودن سیستم هزینه یابی بر زمان را ایجاد می کند با این حال حرکت هزینه یابی برمبنای فعالیت از یک سیستم مالی پیچیده و پرهزینه به ابزاری که داده های صحیح و عملی را برای مدیران به سرعت با تناوب و ارزان فراهم می سازد مناسب به نظر می رسد.
واژگان کلیدی: هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا(TDABC) هزینه

یابی برمبنای فعالیت (ABC) هزینه های ظرفیت ، ظرفیت عملی ، محرک زمان .
مقدمه
سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت یکی از مهمترین پدیده های نوینی می باشد که باعث ظهور انقلاب درزمینه محاسبه بهای تمام شده محصولات وخدمات شده است. این روش در دهه 1980توسط کلپن و حتی 1988 و جانسون1988 معرفی شد روش فوق در ابتدا به طورگسترده در بسیاری از صنایع و کشورها حتی در ایران بکار گرفته شد اما اجرای این سیستم برای بسیاری از سازمان ها به دلیل هزینه های بالا مصاحبه و بررسی نظرات افراد برای الگو و مدل اولیه هزینه یابی برمبنای فعالیت استفاده از تخصیص های زمانی ذهنی و پر هزینه مشکلات در به روز رسانی امری دشوار به شمار می رود جهت رفع برخی از مشکلات سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا(TDABC) در سال 2004توسط آقایان کپلن و اندرسون م

عرفی شد و کتاب جدید خود نیز که در سال 2007تحت همین عنوان منتشر شد آن را با جزئیات بیشتر تشریح کردند. روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا به طور عمده مبتنی بر استفاده از محرک زمان بوده و روش اجرایی آن بار متفاوت از مراحل اجرایی روش متداول هزینه یابی بر مبنای فعالی

ت است سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت زمان گرا بر خلا

ف سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت در مرحله اول فعالیت ها را شناسایی نمی کند و هزینه های مربوطه را به فعالیتها تخصیص نمی دهد بلکه در این روش مدیریت ابتدا به طور مستقیم منابع مورد نیاز را برای هر موضوع هزینه(کالا، خدمات، مشتری و;) پیش بینی می کند به جای اینکه براساس مصاحبه از کارکنان یا ارائه پرسشنامه به آنان زمان انجام فعالیتها را مشخص سازند. منابع هزینه را براساس معادله زمانی تعیین و به طور مستقیم و خودکار به فعالیتها و عملیات انجام شده تخصیص می دهند. هدف اصلی این مقاله تشریح هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا و نحوه اجرای آن است جهت روشن شدن ابعاد گوناگون TDABC ابتدا با یک مثال عددی روش متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت تشریح و مزایا و مشکلات آن مورد بحث و بررسی قرار می گیرد سپس همان مثال با روش هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا مجددا حل و تفاوت بین دو روش تبیین می شود در نهایت نیز مزایا و معایب روش نوین هزینه یابی عنی هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا مورد بررسی قرار می گیرد.

 

سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت
رویه معمول در سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت با شناسایی مجموعه ای از منابع هزینه که فعالیت های مختلفی را به اجرا در می آورند آغاز می شود به عنوان مثال دایره خدمات مشتریان شرکت آلفا را در نظربگیرید که سه فعالیت زیر را انجام می دهد:
1 کنترل رسیدگی به سفارش مشتری
2 فرایند شکایت مشتری
3 اجرای بررسی اعتبار مالی مشتری
فرض کنید منابع هزینه- کارکنان ، سرپرستی ، مواد غیرمستقیم ،استهلاکات- برای اجرای این فعالیت ها هر سه ماه 560000ریال می باشد درایجاد مدل ABC برای دایره تولیدی ، طراح سیستم از کارکنان درخواست می کند درصد زمانی را که برای انجام س

ه فعالیت اصلی فوق الذکر صرف می کنند و یا انتظار می رود صرف شود را تخمین بزنند فرض کنید کارکنان به ترتیب 70%و10% و20% را برای انجام این فعالیت ها تخمین بزنند. طراح سیستم ABCهمچنین دریافته است که تعداد واقعی با بودجه شده ار در این سه فعالیت برای هر سه ماه شرح یذل می باشد:
• 9800سفارش مشتری
• 280شکایت مشتری
• 500بررسی اعتبار مالی
مدل ABC طبق جدول زیر560000ریال هزینه ی منابع فعالیت ها را براساس درصد زمان اظهار شده تعیین سپس بهای هر فعالیت را براساس محرک هزینه تعیین می نمایند.

فعالیت درصد بهای تخصیص داده شده (ریال) مقدار محرک هزینه فعالیت نرخ محرک هزینه فعالیت
انجام سفارشها 70% 392000 9800 40 ریال برای هر سفارش
فرایند شکایتها 10% 56000 280 200 رال برای هر شکایت

 

بررسی اعتبار مالی 20% 112000 500 224 ریال برای هر اعتبار مالی بررسی شده
جمع هزینه سربار ثابت 100% 560000 — —

سپس تیم پروزه (مدیریت) از نرخ های محرک هزینه فعالیت محاسبه شده درجدول فوق برای تخصیص هزینه فعالیتها به مشتریان برمبنای تعداد سفارشات اجرا شده ، شکایتهای بررسی شده و بررسی اعتبارهای انجام شده برای هر مشتری استفاده می کنند این رویکرد در مجموعه های محدود مانند یک دایره تاسیسات یا محلی خاص که در آن برای اولین بار بکار می رود می تواند مطلوب باشد.
مزایای سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت:
مهمترین مزایای سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت را می توان به شرح زیر خلاصه کرد:
1 روش بسیارمناسبی جهت تخصیص دقیق منابع به فعالیتها و محصولات می باشد.
2 از محرکهای هزینه مناسبتر کامل تر و چندگانه استفاده و رابطه علت و معلولی را بهتر نمایان می سازند.
3 قیمت تمام شده محصولات و خدمات را دقیق تر از سیستم سنتی نشان می دهد.
4 از طریق تعیین رابطه علی ومعلولی بین هزینه وسود شناسایی وحذف فعالیتهای فاقد ارزش افزوده شناسایی و حذف محصولات غیرسودآور اصلاح فرایندهای تولید و طراحی محصول تعیین سود آوری را دقیق تر و تعیین و شرکتها را از بحران مالی و ورشکستگی نجات می دهد.
مشکلات سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت:
با وجود مزایای فوق الذکر این روش دارای مشکلات و نقص های مهمی به شرح زیر است:
الف- مشکلات اجرایی:
1- مصاحبه با ارائه پرسشنامه به افراد برای تعیین سهم هر فعالیت از کل هزینه های سربار ثابت مشکلاتی مانند موارد زیر ایجاد می کند.

 

• اطلاعات بدست آمده ذهنی و غیر دقیق هستند.
• جمع آوری اطلاعات از این روش بسیار دشوار می باشد.
• احتمال دارد کارکنان عمداً پاسخ واقعی یا غیر دقیق بدهند.
2- مشکلات در به روز رسانی این مدل هنگامی که:
• فرایند عملیات و مصرف منایع تغییر می کند.
• فعالیت های جدیدی اضافه می شود .
• تنوع و پیچیدگی سفارش های شخصی واسطه ای و مشتریان افزایش می یابد تخصیص هزینه ها به فعالیها به امری دشوار تبدیل می شود.
3- شناسایی کلیه فعالیتهای سازمان (دایره) مورد مطالعه و انتخاب مهمترین آنها عملی دشوار می باشد زیرا سوال اصلی در سامیبتنتنیلاهقلثقهکلافهآنها عملی دشوار می باشد زیرا سوال اصلی در سازمان (دایره) این است که چه فعالیتهای باید انتخاب شوند و تعداد فعالیتهای مهم چه تعداد باید باشند در عمل این امر براساس قضاوت شخصی و حرفه ای طراح سیستم با توجه به شرایط تعیین می شود موضوع مهم این است که اگر تعداد فعالیتها کم انتخاب شوند فعالیتهای انتخاب شونده ممکن است منعکس کننده فعالتهای داخلی سازمان (دایره) مورد مطالعه نباشد و به نتایج مطلوب مورد نظردسترسی پیدا نشود از سوی دیگر تعداد فعالیتها زیاد انتخاب شوند مشکل اجرایی برای مد سازی ذخیره کردن داده ها فراینده ها رخ می دهد و در مسیر پایده سازی abcدشواری های ایجاد خواهد کرد.
4- در عمل تعیین هزینه ها و رفتار واقعی آنها دشوار می باشد از طرفی نیز تعیین رفتار هزینه های مانند هزینه های تعهد شده (هزینه های ریخته) و انعطاف پذیر ضروری است زیرا هزینه های تعهد شده رفتاری مانند هزینه های ثابت دارند و هزینه های انعطاف پذیر مانند هزینه های متغیر یا کاهش با افزیش سطح فعالیت تغییر می کنند.
5- اجرای هزینه یابی برمبنای فعالیت با هزینه بالایی همراه است اگر بنا یاشد اطلاعات لازم جهت تسهیم هزینه ها به فعالیتها در یک سازمان یا اداره بزرگ از طریق مصاحبه و پرسشنامه جمع آوری گردد هزینه اجرای ABCبه شدت افزایش می یابد.

ب- مشکلات نگهداری سیستم :
1- هزینه آموزش و نگهداری سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت بالاست متاسفانه با اجرای ABC مشکلات پایان نمی یابد بلکه باید به کارکنان مربوط در سازمان نیز آموزش داده شود نظر به اینکه هزینه یابی بر مبنای فعالیت متکی به جزئیات اطلاعات زیادی است و بسیاری از این اطلاعات در سیستم های سنتی حسابداری بهای تمام شده شرکتها وجود ندارد نگهداری سیستم و آموزش آن به کارکنان نیازمند استخدام کارکنان جدید و اضافی جهت آموزش نگهداری و اجرای آن است.
2- خطر کهنگی و نادقیق شدن اطلاعات هزینه یای بر مبنای فعالیت وجود دارد نظر به اینکه ورود پردازش و تخصص اطلاعات در سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت مستلزم صرف وقت و هزینه زیادی است و به روز کردن اطاعات آن نیز پرهزینه است لذا اطلاعات هزینه یابی بر مبنای فعالیت در کوتاه مدت تغییر نمی کند در نتیجه این احتمال خطر وجود دارد که داده های واقعی و پیش بینی های مدل فرایند محصول یا مشتریان که اجرای عمده سیستم محسوب می شوند بعد از مدتی کهنه شده و در نتیجه تا دقیق گردند در این شرایط می توان از روش های مختلفی از جمله فنون کنترل آماری بهره برد تا معلوم شود ایا داده های سیستم قابلیت اطمینان دارند یا خیر اما این ارم نیز مستلزم صرف هزینه و وقت اضافی است در هر حال سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت را نمی توان به حال خود رها ساخت زیرا متغیرها و عوامل آن باید به روز بوده تا موثر واقع گردد و بتواند باعث تصمیم گیری صحیح و اثر بخش مدیران و استفاده کنندگان شود از سوی دیگر اغلب الگوهای هزینه یابی برمبنای فعالیت نمی کنند به سادگی به اطلاعات روز مجهز گردند همچنین نمی توانند به سرعت و به هزینه اندک تغییرات مهم پدید آمده و درخود جای دهند تغییر در نگرش کارکنان و مدیریت ،تغییر در شیوه های تولید ،تغییر درسیاستهای داخلی و خارجی سازمان از همه مهمتر تغییر درراهبرد عمده شرکت و رقبا از سازه های مهمی هستند که باید منجر به بازنگری در سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت شوند اما هزنه برمبنای فعالیت قابل پذیرش و تغییر این سازه ها را به سرعت ندارد.
3- سیستم متداول هزینه یابی برمبنای ماهیت بعضی از هزینه ها را به روشنی تعیین و محاسبه نمی کند و به عبارتی دیگر این سیستم نمی تواند پیچیدگی عملیاتی و اجرایی محیط تولید و سازمان را درخود جای دهد به عنوان نمونه فعالیت حمل سفارش به مشتریان را در دایره فروش در نظر بگیرید در اینجا سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت می تواند حداکثر نرخ هزینه حمل سفارش به مشتریان را تعیین می کند اما شاید مهمترین اطلاع مورد نیاز مدیریت جهت تصمیم گیری این باشد که سیستم حسابداری نوع حمل و هزینه هر نوع حمل را تعیین می کند اگر فرضا ً محصول با کامیون شود چه هزینه ای را شرکت متحمل خواهد شد اگ

 

 

ر محصول با قطار یا هواپیما حمل شود هزینه حمل چقدر خواهد بود بنابراین برای این که سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت کامل تر خواهد داشت و باید در چهارچوب صل هزینه فایده صورت گیرد.
4- دیدگاه منفی نسبت به هزینه یابی برمبنای فعالیت وجود دارد ظهور سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت افراطی بوده است زیرا روش های سنتی حسابداری بهای تمام شده را نقض می کند و مانند روش های سنتی را به دو گروه «هزینه های محصول» و «هزینه های دوره » تفکیک نمی کند بلکه اغلب هزینه های تولید، هزینه های غیرتولید از قبیل هزینه های کنترل کیفیت تبلیغات و مشتری مداری و هزینه های بسته بندی نیز مهم بوده و به شدت می توانند فروش شرکت را تحت تاثیر قرار دهند.
دیدگاه هزینه ای هزینه یابی برمبنای فعالیت نیز بلند مدت است یعنی رفتار کلیه هزینه های مربوط اعم از تولیدی و غیرتولیدی در بلندمدت بررسی می شوند و درنتیجه اغلب هزینه ها از نظر رفتاری متغیر در نظرگرفته می شوند از آنجا هزینه های مربوط به محصول یا خدمت به صورت هزینه متغیر برای هر واحد تعیین می شود و بهای تمام شده هزینه هدف با استفاده از هزینه متغیر مربوط به اعم از تولیدی یا غیر تولیدی به دست می آید.
با توجه به جدید بودن هزینه یابی برمبنای فعالیت و منسوخ کردن شیوه های سنتی هزینه یابی حسابدار بهای تمام شده برخی از مدیران حسابداران و حسابرسان هنوز در مقابل آن مقامت می کنند و آن را به عنوان روش پذیرفته شده حسابداری جهت

گزارشگری خارجی نپذیرفته اند این امر باعث شده است که کابرد هزینه یابی برمبنای فعالیت به صورت وسیع گسترش نیابد (محمد نمازی ،1387)
هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت مبتنی بر زمان گرا (TDABC) رویکردی ساده و دقیق:
رویکرد جایگزین برای تخمین مدل ABC، که این رویکرد را «هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت مبتنی بر زمان» می‌نامیم، همه محدودیت‌های فوق‌الذکر را پوشش می‌دهد. هزینه‌یابی بر مبنای فعالیت مبتنی بر زمان، ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر می‌باشد و اجرای آن سریع‌تر است؛ این مدل اجازه می‌دهد تا نرخ‌های محرک بهای تمام شده بر مبنای ظرفیت و توان عملی منابع تأمین شده محاسبه شوند. با نگاهی به گذشته در می‌یابیم که سیر تکاملی ABC در سال 1980 مسیر متفاوتی را اتخاذ کرد، به طوری که این روش توانست در وهله نخستین اجرا شود. اما هنگامی که در اواسط ده 80 (1980 ) این مدل برای اولین بار معرفی شد، تئوری اساسی ABC توسعه نیافته بود، بنابراین ظرافت، دقت و وضوح مفهومی این رویکرد جدید در آن زمان واضح و روشن نبود. محرکهای هزینه فعالیت تعداد دفعاتی که یک فعالیت انجام می شود را شمارش و محاسبه می نماید.بعنوان مثال محرکهای مذکور موارد زیر را در بر می گیرند : تعداد تولیدات ، تعداد تنظیمات ، تعداد حمل و نقلها ، تعداد سفارشات خرید و تعداد سفارشات مشتری . هنگامی که منابعی که مستلزم اجرای هر رویداد فعالیت هستند متفاوت باشند ، مانند زمانی که برخی از تنظیمات سخت تر و یا پیچیده تر از دیگر تنظیمات هستند ، یا وقتی که پردازش و بررسی برخی از سفارشات مشتریان زمان و تلاش بیشتر نسبت به دیگر سفارش ها نیاز دارد ، آنگاه شمارش ساده تعداد دفعات انجام هر فعالیت ، تخمین نادرستی از منابع لازم برای انجام کار را ارائه می دهد. بیشتر سیستمهایABC ، مانند مثال عددی دایره خدمات مشتریان مطرح شده در این مقاله ، از تعداد محرکهای هزینه بسیاری استفاده می کنند.نرخهای محرک هزینه که از طریق تقسیم مبلغ هزینه فعالیت بر حجم محرکهای هزینه (از قبیل تعداد تنظیمات و یا تعداد سفارشات مشتریان)محاسبه می شوند، مبلغ محاسبه شده هزینه هر معامله را نشان می دهد. فرض ضمنی که در پشت این روند و فرآیند قرار دارد اینست که هر رویداد (مثل تنظیمات و سفارش مشتری) مقدار یکسان و مشاب

هی از منابع را مصرف می‌کند. این فرض کلیدی راهنمایی

برای رویکرد جایگزین در تخمین نرخ‌های محرک هزینه به شمار می‌رود.
هدف اصلی هزینه یابی بر مبنای غعالیت و هزینه یابی بر مبنای مدیریت ، اندازه گیری و مدیریت ظرفیت سازمان می باشد.در این راستا به دو برآورد زیر نیاز است :
1 نرخ هزینه هر واحد ظرفیت تولید
2 میزان مصرف ظرفیت (تعداد دفعات هر محرک) توسط فعالیتهایی که سازمان برای تولید و ارائه خدمات انجام می دهد.
تخمین نرخ هزینه هر واحد ظرفیت:
نرخ هزینه را می توان از طریق زیر بدست آورد.

جمع کل هزینه های ظرفیت = نرخ هزینه ظرفیت
ظرفیت عملی
جهت محاسبه مخرج بالا ظرفیت علمی دایره مورد مطالعه باید با استفاده از روش های زیر تعیین شود:
1-ظرفیت علمی را معادل 80تا90درصد ظرفیت اسمی (حداکثر ظرفیت) در نظر گرفت.
2- استفاده از روش تحلیلی در این روش ظرفیت اسمی یا مطلوب در نظر گرفته می شود سپس ساعتهایی بابت استراحت یا مرخصی کارکنان از ان کسر می گردد
جهت برآورد صورت کسر بالا موارد زیر را باید در نظر گرفت:
هزینه های حقوق کارکنان ، هزینه های حقوق سرپرستان ، هزینه های دستمزد غیر مستقیم و سایر هزینه های پشتیبانی غیر مستقیم.
تعیین میزان مصرف فعالیت:
درروش متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت هزینه های هر فعالیت بر اساس «محرکهای معاملات» از قبل تعداد تنظیم ماشین آلات ، سفارش های مشتریان تعداد دفعات تولیدی دریافت مواد و پرداخت به مشتریان به موضوع هزینه تخصیص می یابد. اما امروزه بیشتر سازمان ها از سیستم برنامه ریزی منابع سازمان (ERP) استفاده می کنند این سیستم داده های معاملات مانند سرفصل سفارش ، هویت مشتری ، جزئیات سفارش صورت م

 

واد و جزئیات کیفی ضایعات و سایر سازه های مهم مربوط به هر سفارش را همراه با جزئیات دیگر بطور سریع و کامل در اختیار می دهد. سیستم هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا (TDABC) با شرایط بالا و تحت سیستم برنامه ریزی منابع سازمان می تواند به مراتب بهتر از سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت عمل نماید در این سیستم پس از تعیین این روش هدف تعیین دقیق زمان نیست بلکه حدود زمانی برای پیش بینی مدل کافی است بنابراین در این روش بعنوان مثال فرض کنید در شرکت آلفا اطاعات زیر در دسترس باشند.

ظرفیت و منابع موجود:
در این دایره 65کارگر بکار مشغولند که روزانه 8ساعت کار می کنند در هر ماه 25روز کاری وجود داردبنابراین‌ظرفیت‌دردسترس13000ساعت(65*8*25=13000)یا780000دقیقه=13000*60=780000) می باشد این تعداد ساعت معرف ظرفیت اسمی است در صورتیکه در TDABCاز ظرفیت علمی که بین80تا90درصد ظرفیت علمی است استفاده می شود در این مثال برای ظرفیت اسمی محاسبه شده یعنی 700000دقیقه 013000*90%=11700-60)
نرخ هزینه هر دقیقه فعالیت
فعالیت زمان لازم برای هر محصول (دقیقه) (1) حجم محرک (مقدار)
(2) کل زمان مصرف شده (دقیقه)
(3) جمع هزینه فعالیتها (ریال)
08*(3)=(4)
انجام سفارشها 40 9800 392000 313600
فرایند شکایتها 220 280 61600 49280
بررسی اعتبار مالی 250 500 125000 100000
ظرفیت استفاده شده 578600 462880
ظرفیت بلا استفاده 121400 97120
جمع 700000 560000

578/600/700000) منابع شرکت طی دوره برای انجام فعالیتها استفاده شده است (و83% کل هزینه ها یعنی 560000ریال طی دوره به مشتریان تخصیص یافته است سیستم متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت هزینه انجام را بیش از حد محاسبه می کند زیرا آن بیشتر براساس براورده بوده و هزینه ظرفیت استفاده شده و بلا استفاده را یکجا نمایش می دهد با تعیین محرک زمان (مقدار زمان لازم) برای انجام هر فعالیت سازمان هم علامت های معتبری درباره هزینه ها وکارایی انها و همچنین مقدار (121دقیقه400) و هزینه(97120ریال) ظرفیت بلااستفاده منابع عرضه شده بدست می آورد.
از طریق براورد هزینه منابع ظرفیت عملی منابع عرضه شده و مقدار زمان لازم برای انجام هر فعالیت سیستم گزارشگری برای هر دوره بسیار ساده خواهد بود فرض کنید مقدار فعالیتهای در دوره بعد به 10200سفارش مبنای نرخ های استاندارد محاسبه شده در ظرفیت علمی می باشد.
گزارش در انتهای دوره هم ساده و هم غنی خواهد بود.

فعالیت زمان لازم برای هر محصول (دقیقه) (1) حجم محرک (مقدار)
(2) کل زمان مصرف شده (دقیقه)
(3) جمع هزینه فعالیتها (ریال)
08*(3)=(4)
انجام سفارشها 40 10200 408000 326400

فرایند شکایتها 220 230 50600 40480
بررسی اعتبار مالی 250 540 135000 108000
ظرفیت استفاده شده 593600 474880
ظرفیت بلا استفاده 106400 85120

جدول فوق زمان برآوردی صرف شده برای سه فعالیت همچنین هزینه منابع لازم برای انجام فعالیتها را مشخص می نماید. همچنین آن تفاوت بین ظرفیت عرضه شده(هم مقدار و هم هزینه) و ظرفیت استفاده شده را نشان می دهد مدیران می توانند 85120ریال مربوط به هزینه 106400دقیقه(1773ساعت) ظرفیت بلااستفاده را ملاحظه و اقدامات لازم برای کاهش و هزینه های مربوط به ان را انجام دهند. مدیران ممکن است به جای کاهش ظرفیت بلا استفاده فوق حفظ آن را برای رشد و توسعه آتی انتخاب کند همینطور می توانند معرفی محصول جدید توسعه بازارهای جدید با صرفاً افزایش در تولید و سفارش مشتری را در نظر بگیرند آنها می توانند پیش بینی کنند چه میزان از فعالیتها توسعه یافته از طریق ظرفیت موجود اجرا و در چه سطحی کمبود ظرفیت وجود خواهد داشت که به مخارج بیشتری نیاز خواهد داشت بعنوان مثال معاون اجرایی در شرکت لوی گوتز (تولید کننده جوراب و کمربند در سن پتزبورگ) مشاهده کرد که یکی از تاسیسات شرکت در 27درصد ظرفیت کار می کند به جای تلاش برای کاهش تاسیسات تصمیم به حفظ ظرفیت برای اجرای قرا داد(مناقصه) بزرگی که انتظار می رود در سال بعد برنده آن شود می گیرد.
معادله های زمانی:

 

 

عموماً همه سفارشات یکسان انبوه زمان یکسانی برای انجام نیاز ندارند مانند فعالیتهای رسیدگی به شکایتهای مشتریان بررسی اعتبار آنها یا هر فرایند معاملاتی دیگر شرکتها عموما می توانند محرکهایی که منجر به ساده یا پیچیده تر شدن برخی فعالیتها می شوند را پیش بینی کنند بعنوان مثال فعالیت بسته بندی یک محموله ازسال5/0 دقیقه طول خواهد کشید چنانچه بسته بندی خاصی را نیاز داشته باشد 65 دقیقه بیشتر از حالت قبل لازم است و اگر قلم مورد نظر با هواپیما ارسال خواهد شد 02 دقیقه اضافی برای قرار دادن ان در کیف پلاستیکی نیاز خواهد بود به جای تعریف یک محرک زمان جداگانه و مقطوع برا هر طریقه ارسال رویکرد زمان گرا منابع لازم از طریق معالده ساده زیربرآورده می کنند.
زمان بسته بندی= 05+65(در صورت نیاز به بسته بندی وی‍ژه)+02(در صورت ارسال از طریق هواپیما)
اطلاعات مورد از برای موارد خاص (ویژه) طریقه ارسال و سایر ویژگی های ارسال محوله قبلا در سیستم برنامه ریزی منابع سازمان ERP هنگامیکه سفارش وارد سیستم می شود مشخص شده اند بیشتر سیستم ها ی ERP مدرن با استفاده خود ابزارهایی برای استخراج راحت این اطلاعات و وارد کردن آنها در بسته های نرم افزای تحلیلی و ارائه می کنند. مزیت دیگر ABC زمان گرا آگاهی است که درباره کارآیی (نرخ هزینه و محرک زمان) فرایندهای انتقادی تجاری ارائه می کند گاهی اوقات مدیران با دانستن اینکه چه مقدار زمان برای انجام سفارش م

 

شتری خاصی صرف می شود غافل گیر شده و متعجب می شوند شرکتها ازمزایای مدل هایشان از طریق تمرکز برتلاش جهت بهبود مستمر فرایندهای ناکارامد و هزینه های زیاد برخودار خواهند شد
به روز کردن مدل :TDABC
مدیران براحتی می توانند مدل هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرای خود را برای انعکاس تغییرات در شرایط عملیاتی شان را به روز کنند بعنوان مثال اگر متوجه شوند که دایره خدمات مشتریان بیش از سه فعالیت انجام می شود مجبور نخواهند بود مجددا با کارکنان این بخش مصاحبه کنند بلکه فقط زمان لازم را برای اجرای هر فعالیت جدید براورد می کنند همانطور که قبلا بیان شد در صورتیکه مدیران متوجه شوند که همه سفارش مشتریان با همه بررسی اتبارها زمان یکسان نیاز ندارند براحتی می توانند اثر سفارشات پیچیده را از طریق برآورد زمان تفاضلی مورد نیاز انها نسبت به سفارشات ساده لحاظ کنند. همچنین مدیران به سهولت می توانند نرخ های محرک هزینه فعالیت را به روز کنند دو عامل باعث تغییر نرخ های محرک هزینه فعالت می شوند عام نسخت تغییر در قیمت منابع است که نرخ ساعتی هزینه را تغییر می دهد بعنوان مثال چنانچه حقوق کارکنان 8% افزایش یابد نرخ هزینه هر دیقیقه از فعالیت از 08ریال به 0864 ریال افزایش خواهد یافت. عامل دوم تغییر در حجم محرک منابع (زمان لازم) است که کارایی فعالیت را تغییر می دهد بعنوان مثال زمان لازم برا انجام فرایند سفارش از 40دقیقه به 50دقیقه افزایش یابد هزینه لازم برای انجام فعالیت نیز افزایش می یابد.
مزایای هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا:
هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا دارای مزایای زیر است:
1 ساخت یک مدل دقیق را آسانتر و سریعتر می سازد.
2 با داده هایی که از سیستم های برنامه ریزی منابع سازما

 

ن(ERP) و مدیریت روابط با مشتری در دسترس هستند به خوبی همخونی دارد( این نامری سیستم را پویاتر و در عین حال کمتر وابسته به نیروی انسانی می سازد)
3 هزینه ها را با استفاده از ویژگی های سفارشات فرایندها تامین کنندگان و مشتریان به سوی فعالیت ها و سفارشات حرکت می دهد.
4 می تواند بطور ماهانه بکار گرفته شود تا اقتصاد جدیدترین عملات سازمان را ارائه کند.
5 شفافیت در بهره برداری از ظرفیتها و کاریی های فرایند ها را ایجاد می کند(ظرفیت مازد را مشخص می نماید)
6 میزان تقاضای منابع لازم را پیش بینی می کند و امکان بودجه ریزی ظرفیت منبع براساس مقادیر سفارش پیش بینی شده و پیچیدگی آنها را برای شرکتها فراهم می کند.
7 به اسانی با مدل های در سطح شرکت از طریق کاربرد نرم افزارها و فن آور های بانک اطلاعاتی همخوانی دارد.
8 نگهداری سریع و ارزان قیمت مدل را ممکن مس زاد.
9 برای کمک به کاربران در زمینه شناسایی علت رویه ای مشکل اطلاعات شفاف فراهم میکند.
10 هر صنعت یا شرکت یا هر میزان از پیچیدگی در مورد مشتریان محصولات ، بخش ها ، فرایندها و تعداد مورد استفاده قرار گیرد.
این ویژگی ها امکان حرکت هزینه یابی بر مبنای فعالیت از سیستم مالی پیچیده و پرهزینه را با ابزاری می دهد که داده های درست و قابل عمل برای مدیران را به سرعت با تناوب ارزان فراهم بسازد.
معایب هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا
1- در دسترس نبودن محرک های زمان صحیح و قابل اتکا:
درصورتیکه داده ها قابل اتکا صحیح و سریع در دسترس نباشد هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا بیش از آنکه بتواند مشکلی را حل کند مشکل آفرین خواهد بود اگر داده ها از یک سیستم قابل اتکامانند سیستم های اتوماتیک بررسی تقاضا بدست آیند و بطور منظم به روز شوند لغزش ناپذیر خواهند بود اما اگرکهنه شده یا برمبنای براورده های غیردقیق باشند منجر به خطاهای اساسی خواهند شد شاید تفاوت بین براورده چهار دققه یا چهار دقیقه و 10ثانیه برای حمل یک کیلو مواد به داخل انبار قابل توجه نباشد اما وقتی بنا باشد 100هزار کیلو مواد به انبار حمل شوند عدد عمده ای بدست خواهد آمد. در هر سازمان مراکز مسئولیت مختلفی مانند بازایابی ، امور حقوقی، خدمات مشتریان ، تحقیقات و فن اوری اطلاعات وجود دارند جاییکه فعالیتها م

شابه و تکراری نباشد محرکهای زمان غیرقابل دسترسی خواهند شد.
2- تفاوتها در محرکهای زمان:
زمانیکه محرکهای زمان برای هر کدام از معاملات در دسترس باشد هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا می تواند برای محاسبه هزینه هر مورد جداگانه مورد استفاده ق

رار گیرد بعنوان مثال قطعاتی که حمل انها به داخل انبار 8دقیقه طول می کشد دو برابر قطعه ای که4دقیقه طول می کشد هزینه جذب می کنند اما اگر سفارش پیچیده ای دریافت شود و زمان لازم برای اجرای آن توسط فرد بی تجربه انجام شود هنگامیکه زمان لازم برای حمل کالا تا محل کار مشتری بعنوان محرک زمان در نظر گرفته شود منجر به تخصیص هزینه های کم برای مشتریانی که در مکان نزدیکتر و هزینه زیاد برای مشتریان که در مسافت دورتری قرار دارند خواهد شد همینطور هزینه ها به مسیری که پیک جهت رساندن محموله استفاده می کند بستگی زیادی خواهند داشت پیچیدگی مذکور در هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا در محاسبات وقتی بیشتر می شود که از زمان ریشه استفاده کنیم زمان ریشه به مقدار زمانی گفته می شود که پیک انبار شرکت را ترک و به اولین ایستگاه مشتری برشد یک راه برای رفتار با زمان بین ایستگاه ها محاسبه هزینه آن و تقسیم آن بطور مساوی بین همه مشتریان در مسیر پیک می

باشد.

3- جمع آوری و به روز کردن داده ها:
مکررا گفته می شود که هزینه یابی زمان گرا نیاز به جستجو و جمع اوری داده ها را حذف می کند اما این صحیح نیست هر بار که مدل به روز شده وتغییر می کند محرکهای زمان نیز باد به روز شوند حتی اگر تکراری ترین فرایندها تغییر کنند. نکته مهم این است که چنانچه سیستم های قابل اتکا برای تعیین محرک های زمان وجود نداشته باشند مدیریت مجبور به اتکا برنظرات کارکنان خواهد شد که بر محور راحتی و اسایش خود و در جهت ایجاد ظرفیت بلا استفاده اظهار می شنود یکی از نشانه های این موضوع این است که محاسبات حجم محرک

 

ها و زمان های چرخه عملیاتی نشان دهند که دایره مربوط بالاتر از ظرفیت اسمی کار می کند.
4- حجم داده ها:
هزینه یابی فعالیتها بطور جداگانه و با روش هزینه مبتنی بر فعالیت زمان گرا به سرعت توده عظیمی از داده ها را ایجاد خواهد کرد و باعث می شود که تحلیل و تهیه گزارشات مدیریت مستلزم پایگاه های اطلاعاتی عظیم و ابزارهای تحلیل و گزارشگر بسیار قوی شود. قبل از وارد شدن به جزئیات استفاده از روش زمان گرا جهت محاسبه هزینه فعالیت ها کسب درک دقیق از روش که مدیریت در سازمان تمایل به استفاده از آن برای تصمیم گیری داردمی تواند سودمند باشد.
نتیجه گیری
با اینکه هر کدام از روش های بحث شده مزایای دارند هیچ کدام از انها هزینه یابی تمام فعالیت ها در مراکز مسئولیت گوناگون کامل نیستند حقیق این است که ساختار هزینه یابی برمبنای فعالیت زمان گرا (TDABC) مورد اجراریی، عملیاتی، و برخی مزایای آن قابل بحث است زیرا این روش بطور عمده ای محدود به استفاده از محرک زمان می باشد افزون براین اجرای روش هزینه یابی برمینای فعالیت زمان گرا نمی تواند کلیه محدودیتهای روش متداول هزینه یابی برمبنای فعالیت را حل کند و حتی بعضی از مشکلات جدید مانند محدود بودن به معادله زمانی را نیز در پی خواهد داشت بنابراین هنگام استفاده از هزینه یابی برمبنای فعالیت باید با دقت ملاحظات و مفروضات ساختاری ان مورد توجه قرار گیرد و با شرایطی علمی موجود سازمان مورد مطالعه تطبیق داده شود سپس در صورت لزوم اجرا گردد بنابراین در برخی موارد شاید اجرای روش متداول و سنتی هزینه یابی برمبنای فعالیت مناسب تر و فایده های مورد انتظار ان بیش از هزینه های مربوطه باشد البته در عمل برای مراکز مختلف مسئولیت بیشتر از مدل های دوگانه استفاده می شود زیرا احتمال وجود کمی دارد که اطلاعات مناسب و قابل اتکا درباره تمامی فعالیت ها

ی مراکز مسئولیت گوناگون وجود داشته باشد به هر حال انتخاب هرکدام از روش های فوق مستلزم به روز نمودن داده های مربوط به محرکها می باشد.

منابع فارسی :
1 راهنمای رودپشتی ، فریدون .(1387).(مبانی حسابداری مدیریت ) انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
2 نمازی، محمد .(1387) .(معرفی نسل دوم هزینه یابی بر مبنای فعالیت) مجله حسابدار . شماره 192
منابع انگلیسیی:

1- Kaplan, r.s, Anderson, rs., (2004), ” time-driven activity-based costing ” Harvard
Business review, (November), pp. 131-138.
2- Barrett, Richard. Megan, Jennifer.(2006) , ” The 1-2-3 of ABC
Methodologies: Time Splits, Time u ime Capture, and Time Driven”
Business Objects.
3- Gerrit Sarens. Steven R. Anderson. Yves Levant. (2008)”Cost modeling in
Logistics using time- driven ABC Experiences from a wholesaler”
www.emeraldinsight.com/0960-0035.htm.
4- Gilbert, Sarah Jane. (2007), “Adding Time to Activity-Based Costing”
Interview with Robert Kaplan, Harvard business school.

 

 

کلمات کلیدی :