پایان نامه

 

  مقاله پیامدهای اجتماعی قیام عاشورا در pdf دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله پیامدهای اجتماعی قیام عاشورا در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله پیامدهای اجتماعی قیام عاشورا در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله پیامدهای اجتماعی قیام عاشورا در pdf :

پیامدهای اجتماعی قیام عاشورا

مقدمه
روزها همچنان از پی هم می‌گذرند و دوباره محرم با آن حال و هوای سحرانگیزش از راه می‌رسد. دوباره عطر خوش حسینی به مشام می‌رسد و نوای «یاحسین» گوش جان را نوازش می‌دهد. زمزمه‌ای که همواره ورد زبان ملت ایران بوده و با نشأت گرفتن از زمزمه‌ها و نام حسین(ع) بود که توانستند چنان حوادثی را بیافرینند به طوری که با گذشت زمان هنوز فعل حسینی‌شان در اذهان حک شده باقی مانده است.
امام حسین ( ع ) به همراه 72 تن از یاران صدیقش حماسه‌ای خلق کرد که حتی با یادآوری آن می‌توان به عظمت این نهضت حسینی پی برد و برای حرکتها و مبارزات ظلم‌ستیزانه بعدی، در طول تاریخ پس از امام(ع) و یارانش الگویی گشت. در باره رویداد عاشورا بسیار گفته و نوشته‏اند. باز هم جاى گفتن و نوشتن باقى است، چرا که این رویداد از چنان ابعاد بزرگ و گسترده‏اى برخوردار است که هر چه بیش‏تر به تحلیل و بررسى آن پرداخته شود زوایاى نوتر و تازه‏ترى از آن آشکار خواهد شد. عاشورا نه یک حادثه که یک فرهنگ است، فرهنگى برخاسته از متن اسلام

ناب که نقش حیاتى را در استحکام ریشه ها، رویش شاخه ها و رشد بار و برهاى آن ایفا کرده است. عاشورا هیچ گاه در محدوده زمان و جغرافیاى خاصى محصور نمانده است، بلکه همواره الهام بخش تشیع در راستاى حرکت ها، جنبش ها و قیام هاى راستین شیعه ـ پل بسیارى از نهضتهاى دیگر ـ در برابر کانون هاى ظلم و کفر و نفاق بوده است. قیام عاشورا از سال 61 هجرى تا امروز همچون چشمه‏اى جوشان و خروشان از آب زلال و گواراى خود تشنگان معرفت و حقیقت را سیراب کرده، و الهام‏بخش بسیارى از نهضت‏هاى حقّ علیه باطل بوده است. انقلاب اسلام

ى، به رهبرى امام خمینى(ره) از عاشورا حسینی الهام گرفت. وصیت نامه سیاسی ـ الهی امام خمینی(ره) نیز این مفاهیم را بیان می‌دارد که هر کس خود را بیشتر برای ظلم محیا کنید ، ظالم

بیشتر می‌شود و اگر در برابر ظالم ایستادگی کنید ظلم از بین می‌رود. روحانیت شیعه همواره براى حراست از کیان فرهنگ عاشورا، نه فقط آن را در طول اعصار متمادى بازگو کرده است، بلکه حتى به بازسازى آن و پاسدارى از ارزش هاى ناشى از آن پرداخته است. بازسازى م

ضامین و مفاهیم بلند فرهنگ عاشورا در هر عصر و زمانى به فراخور حال آن زمان، تأثیر بسیار شگرف و سازنده اى در راه پیشبرد اهداف مقدسى همچون نشر معارف و فرهنگ اسلام ناب، بر جاى نهاده است. تاریخ شیعه گواه صادق و روشنى از این بازسازى‏ها است. این بار نیز آذرخشى دیگر از آسمان کربلا درخشید که نور آن مشعل فروزان راه حق طلبان و حقیقت جویان، و ابهت و صلاى آن، در هم کوبنده الحاد و نفاق است. عاشورا رسالت بزرگى را بر دوش همه دینداران به ویژه آگاهان جامعه نهاده است. همگان پس از شناخت ابعاد آن موظف‏اند خود و جامعه خود را با آن مقایسه و از آن درس و عبرت بیاموزند، چرا که زنده بودن تاریخ به ترسیم و تصویب آن و سنجش خودمان با آن است. از این روى، سخنی هر چند کوتاه پیرامون

اساسى‏ترین بعد این حادثه بزرگ است که در بخشی از آن تحت عنوان « عاشورا در محرم » که بر گرفته از موضوعات مختلف پیرامون این حادثه تاریخی خواهد بود بیان می گردد .

1- تأثیرات اجتماعی:
– قیام حسین بن علی (علیه السلام) و اصحابش منشأ برکات فراوان اجتماعی چه در عصر خود و چه در دورانهای بعد شد. که از جمله این تأثیرات، به موارد زیر می‌توان اشاره نمود:
الف) رفع جهالت و ضلالت مردم: همان طور که در ع

بارات مختلف و در زیارات گوناگون آن حضرت آمده است (از جمله در زیارت اربعین)، شاخص‌ترین پیام اجتماعی و پیامد قیام سید الشهدا، نجات مردم از جهالت و گمراهی است. آن حضرت با قیام آگاهانه خود مرز میان حق و باطل را که به وسیله مستکبران رفته رفته کم رنگ شده و از بین می‌رفت، هر چه بیشتر تبیین نمود و ملاک حق و حقیقت را آشکار کرد. جهل ستیزی عاشورا نه تنها باعث بیداری مسلمین شد، بلکه افراد اهل کتاب بسیاری را نیز روشنی بخشید. تا جایی که برخی نمایندگان دول غیر اسلامی در دربار یزید و همچنین برخی از راهبان معتکف در دیرها را از خواب غفلت بیدار نمود و به سوی حقیقت رهنمون شد. و البته که اشعه های درخشان این موج بیداری، همچنان هم ادامه دارد و آزادگان جهان را رهبری می‌کند. در عصر حاضر نیز این خط سرخ شهادت حسین بن علی (علیه السلام) و اصحابش، خود ب

ه تنهایی گواهی بر صدق مدعای اسلام و تأییدی بر حقانیت آن است. آری، عاشورا، معیار اول خود را عقلانیت و جهل‌زدایی معرفی می‌کند و بارزترین هدف خود را آگاهی مردم بر می‌شمرد. اگر این قیام، بر حق نبود و تنها با تحریک احساسات مردم، خود را پابرجا نگه داشته بود، و از عواطف آنان سوء استفاده می‌نمود، هرگز نمی‌توانست مردم را به عقلگرایی فراخواند و موجب آگاهی عمومی شود.

ب) خیزش عمومی: پس از وقوع عاشورا و به دنبال آگاه

ی عمومی و در امتداد راه عاشورا، قیامهای متعددی بر ضد ظلم، چه در همان روزگار و چه در دورانهای بعد، به وقوع پیوست که از مهمترین آنها در آن روزگار، قیام مردم مدینه است. قیامی که برپاکنندگان آن به پیروزی نمی‌اندیشیدند و تنها به خاطر وظیفه بپاخواسته بودند. در دورانهای بعد نیز قیامهای متعدد اسلامی و غیر اسلامی، با پشتوانه کربلا به وقوع پیوست که آموزه های کربلا را مبنای خویش قرار داده بودند. در طول تاریخ، قیامهای متعدد ماد

ی و یا دینی موجب خیزش مردم در برابر ظلم و ستم گردیده است. اما اثرات تعداد زیادی از آنها یا تنها محدود به عصر خویش بوده است و یا فقط از عواطف و احساسات مردم، استفاده نموده‌اند که پس از مدتی فرونشسته است، اما عاشورا بر پایه اصول انسانی و انگیزه الهی همگان را به قیام فرا می‌خواند.
ج) حرکت و اقدام تنها برای خدا: مهمترین تأثیر قیام کربلا چه در بعد اجتماعی و چه در بعد فردی، عمل نمودن تنها و تنها به خاطر خداست و تنها او را دیدن و از غیر او چشم پوشیدن. حسین بن علی (علیه السلام) در راه خدا همه هستی خویش را فدا نمود و حتی راه پیروزی را نیز شرط قیام خود نمی‌دانست. تا جایی که در شب عاشورا به تمام یاران و خ

اندان خود فرمود: “اینها تنها با من ستیزه دارند، شما تاریکی شب پیش گیرید و بروید و بدانید هر که از شما فردا در این وادی باشد، کشته خواهد شد.” و هم او بود که در کوران سخت‌ترین حوادث فرمود: “بر من آسان است، چرا که در مقابل دیدگان معبود است.”
2- تاثیرات فردی: از دیگر تأثیرات عاشورا، تأثیرات فردی آن است. قیام حسینی، از اصلاح شرایط اجتماعی، اصلاح فرد فرد اجتماع را دنبال می‌کند، بلکه با به جای گذاردن تأثیرات عمیق فردی راه را برای اصلاح اجتماع فراهم می‌آورد؛ که از مهمترین این تاثیرات می‌توان به موارد زیر، اشاره نمود:
الف) ترک نمودن گناه و عمل نمودن به اوامر الهی: هر مسلمان، هر شیعه و هر آزاده، هنگامی که در کنار خوان پر برکت عاشورا می‌نشیند، و به اندازه ظرفیت خویش از آن بهره می‌گیرد، به میزان ظرفیت و تعمق او، تا مدتی این اثر در وجود او شعله‌ور است و او را نه

تنها از ارتکاب معاصی و تخلف از امر الهی باز می‌دارد، بلکه تلخی گناه را احساس می‌کند و شیرینی اطاعت را در وجود خویش درمی‌یابد. صدق این مدعا، هنگامی به اثبات می‌رسد که طالب حقیقت، لختی، خویشتن را به این وادی بسپارد.
ب) آزادگی و حریت: پس از گذشت سالیان متمادی، هنوز نغمه حسین (ع

لیه السلام) که بانگ بر می‌آورد: “اگر دین ندارید، در دنیای خود آزاده باشید”، جهان و جهانیان را به سوی خویش دعوت می‌کند. هنوز هم پیام حسین (علیه السلام) ادامه دارد و امروز نیز هرگونه ذلت و خواری اطاعت از ظالم را از دامان خود و پیروانش دور می‌نماید. آزادی از بند بندگی غیر حق و سر بر آستان حق ساییدن، یکی از پیامهای قیام حسینی است که امروز نیز محک و معیار شناخت اسلام اصیل و حفظ انسانیت انسان، در عصر حاضر می‌باشد و چنین است که دلدادگان حسین (علیه السلام) از هر کیش و مذهب و آیین، با اقتدای به او، خویشتن را از ذلت بندگی غیر خدا می‌رهانند.
ج) صبر و استقامت: شیعیان و به طور کلی بازنگران واقعه عاشورا، چنان تأثیری از صبر و استقامت حسین ابن علی (علیه السلام) پذیرفته‌اند که در سخت‌ترین حوادث و ناگواریهای زندگی که عرصه بر آنان تنگ می‌شود و بردباریشان به انتها می‌رسد، از امام و رهبر خویش یاد می‌کنند و بدین وسیله، خود را تسکین داده و تحمل سختیها را بر خویش آسان می‌نمایند. هم او که سه شبانه روز در صحرایی سوزان، در محاصره آب قرار گرفت و به سخت‌ترین صورت، در م

عرض تشنگی بود. هم او که در برابر چشمانش، طفل 6 ماهه‌اش را کشتند و فرزند جوان او را که مجمع خصائص انسانی و شبیه‌ترین مردم چه از لحاظ ظاهر و چه از نظر خصوصیات اخلاقی به پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) بود نه تنها کشتند، بلکه بدنش را نیز پاره پاره کردند؛ اما حسین (علیه السلام) در تمامی این وقایع فجیع، زبان به ناسپاسی نگشود و تنها ذکر حق، التیام زخمهای قلب شریفش بود.

پس همانگونه که ذکر شد، نیاز بشر به آموزه‌های عاشورایی پس از گذشت قرنها و پای نهادن به عصر تکنولوژی، نه تنها از بین نرفته است، بلکه روز به روز فزون‌تر می‌گردد؛ چرا که بشر به موازات پیشرفتهای مادی خویش، باید از نظر اصول انسانی و معنوی توسعه یابد که ا

ین توسعه معنوی انسانی، او را در ادامه راه کمک می‌نماید و آدمی را به هدف اصلی زندگی، که همان گام نهادن در مسیر کمال و رسیدن به قرب الهی است، رهنمون می‌شود. عاشورا نیز با ابعاد فرا زمانی خود، امروزه عهده‌دار چنین مسئولیت خطیری است. اگر آدمی در 1300 سال پیش هنوز بسیاری از کارهای حسین بن علی (علیه السلام) را درک نمی‌نمود، اما

امروزه با احساس نیاز خود و با غور و تأمل خود در این مقطع حساس تاریخ، می‌تواند بر جراحت روزمرگی و غفلت از مبدأ و منتهای خود، مرهم نهد و ارزش قیام حسینی را با تعقل و تأمل خود و در حد توان درک نماید.

اما بزرگداشت قیام عاشورا توسط شیعیان و اقدام به بر پایى مجالس سوگواری و گریه نمودن در مصائب اهل بیت را از زاویه ای دیگر نیز می‌توان نگریست که به اختصار به آن اشاره می‌نماییم:
همان طور که همه می‌دانند، روح، اساس و بنیان وجود آدمی است و جسم انسان کاملا در تحت سیطره روح است. ماهیت روح نیز با ماهیت جسم که مادی است تفاوت دارد و روح موجودی غیر مادی و مجرد است. به همین دلیل است که پیوند روحانی به مراتب عمیق‌تر و دارای ژرفای بیشتری نسبت به پیوند مادی و روابط جسمانی است. حال این پیوند چگونه حاصل می‌گردد؟ پیوند روحانی هنگامی میان دو شخص برقرار می‌گردد که هر دو دارای ارزشهای یکسان الهی و انسانی باشند. رابطه و پیوند میان شیعه و ائمه طاهرینش، یک پیوند روحانی و یک رابطه معنوی است و شیعه، حیات انسانی و معنوی خویش را مدیون آن ذوات مقدسه می‌داند. همان گونه که ذکر شد، ماهیت این وابستگی و پیوند، بسیار عمیق‌تر از پیوند مادی است، لذا هیچ جای تعجب ندارد که شیعیان در رثای محبوبان الهی خویش، مغموم و عزادار گردند چرا که رابطه روحانی آنان، همچنان نیز بر قرار است و به مصداق: “ولا تحسبن الذین قتلوا فی سبیل الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون”، شیعیان با ائمه خویش حتی در زمان حال، رابطه‌ای عمیق دارند (و البته که رابط

ه معنوی و روحانی، امری فرای زمان و مکان است).
و نیز به همین دلیل است که شیعیان در ماتم اولیای خود اشک می‌ریزند. اما برای

گریستن، فلسفه‌ای دیگر نیز وجود دارد؛ و آن اینکه گریستن وسیله‌ایست برای تقویت محبت و محبت و دلدادگی، موجبات تبعیت از محبوب را فراهم می‌سازد و پیروی، همرنگی و سنخیت می‌آورد که این سنخیت، خود نیز موجب تقویت محبت می‌گردد. پس گریه از محبت منشأ می‌گیرد و خود نیز موجب تقویت محبت می‌شود و چنین است که انسان با دلدادگی به اولیای حق، گام در مسیر قرب الهی می‌گذارد و لحظه به لحظه، به سوی کمال سیر می‌کند. آری، درست است که گریستن تنها وسیله تقویت محبت نیست، اما در گریستن، نکته‌ای لطیف، نهفته است. ابراز و تقویت محبت وقتی کامل است و ادعای مدعی هنگامی صادق، که محب به غیر از حب محبوب، چیز دیگری به دل راه ندهد و هر آن چیز غیر از آن را از دل برون کند. گریستن این رسالت را به خوبی انجام می‌دهد و زنگار دل و باطن آدمی را می‌زداید و درون را صیقل می‌دهد و این خالص ساختن، جان آدمی را آماده تأثیرپذیری از والاترین انسانها می‌نماید.
پس امروز نیز بشریت، باید عاشورا و قیام حسینی را زیر ذره بین عقل و منطق قرار دهد و نیازهای فراوان فکری، عقیدتی و انسانی خود را در پرتو آن جستجو نماید تا در سایه این کنکاش، هر چه بیشتر در راه بهبود حیات معنوی و مادی خویش قدم گذارد و درون و برون خویش را از قید و بندهای خرافی، پالایش نماید.

الگو گیری ازعاشورا
تاریخ اسلام و شخصیت‌های برجسته اسلامی نیز برای مسلمانان در همه دوره‌ها الگو بوده است و تعالیم دین ما و اولیاء مکتب نیز توصیه کرده‌اند که از نمونه‌های متعالی و برجسته در زمینه‌های اخلاق و کمال، سرمشق بگیریم. در میان حوادث تاریخ، «عاشورا» و «شهدای کربلا» از ویژگی خاصّی برخوردارند و صحنه صحنه این حماسه ماندگار و تک‌تک حماسه‌آفرینان عا

شورا، الگوی انسان‌های حق‌طلب و ظلم‌ستیز بوده و خواهد بود، همچنان که «اهل‌بیت ( ع )» بصورت عام‌تر، در زندگی و مرگ، در اخلاق و جهاد، در کمالات انسانی و چگونه زیستن و چگونه مردن، برای ما سرمشق‌اند. از خواسته‌های ماست که حیات و ممات ما چون زندگی و مرگ محمد و آل محمّد باشد: «اَللهُمَّ اجْعَلْ مَحْیای مَحْیا مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ مَماتی مَماتَ محمّدٍ وَ آلِ مَحَمَّدٍ »
امام حسین ـ علیه السّلام ـ حرکت خویش را در مبارزه با طاغوت عصر خودش، برای مردم دیگر سرمشق می‌داند و می‌فرماید: «فَلَکُمْ فی اُسوَهٌ» نهضت عاشورا، الهام گرفته از راه انبیا، و مبارزات حقجویان تاریخ و در همان راستاست. استشهادی که امام حسین ( ع ) به کار پیشینیان می‌کند، نشان‌دهنده این الگوگیری است. هنگامی که حضرت می‌خواست از مدینه خارج شود، این آیه را می‌خواند: «فَخَرَجَ مِنْها خائِفاً یتَرَقَّبُ قالَ رَبِّ نَجِّنی مِنَ الْقَوْمِ الظّالِمینَ»، قبل از حرکت نیز در وصیتنامه‌ای که به برادرش محمد حنفیه نوشت و مبنا و هدف و انگیزه خروج را بیان کرد، از جمله تکیه آن حضرت بر عمل به سیره جدّ و پدرش و پیمودن همان راه بود و نهضت خود را در همان خطّ سیر معرفی کرد: «وَ اَسیرَ بِسیرَهِ جَدّی و اَبی عَلِی بْنِ اَبی طالِبٍ» و سیره پیامبر و علی ( ع ) را الگوی خویش در این مبارزه با ظلم و منکر دانست. این شیوه، تضمینی بر درستی راه و انتخاب است که انسان مبارز، از اولیائ دین و معصومین الگو بگیرد و برای کار خود حجّت شرعی داشته باشد. در سخنی دیگر، آن حضرت فرموده است: «وَلی وَ لَهُمْ و لِکُلِّ مُسلمٍ بِرَسُولِ اللهِ اُسْوَه و پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله »

را اسوه خود و هر مسلمان دیگر قلمداد کرده است. پیامبر اکرم ( ص ) ، دو فرزندش امام حسن ( ع ) و امام حسین ( ع ) را «امام» معرفی کرده است، چه قیام کنند، چه بنشینند: «اِبْنای هذا اِمامانِ، قاما اَوْ قَعَدا» پس از قیام عاشورا نیز در همان خطّ امام و اسوه و الگو بودن امام حسین ( ع ) بود و عمل آن حضرت برای امّت می‌توانست سرمشق و سرخط باشد و

مبنای مشارکت پیروان امامت در مبارزه با حکومت یزیدی باشد، مبارزه‌ای که ریشه در جهاد همه پیامبران ربّانی و همه جهادهای مقدّس مسلمانان صدر اسلام در رکاب حضرت رسالت داشت.
در تاریخ اسلام نیز، بسیاری از قیام‌های ضد ستم و نهضت‌های آزادی‌بخش، با الهام از حرکت عزّت‌آفرین عاشورا شکل گرفت و به ثمر رسید. حتّی مبارزات استقلال‌طلبانه هند به رهبری مهاتما گاندی، ثمره این الگوگیری بود؛ همچنانکه خود گاندی گفته است: « من زندگی امام حسین ( ع )، آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده‌ام و توجّه کافی به صفحات کربلا نموده‌ام و بر من روشن شده است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز گردد، بایستی از سرمشق امام حسین ( ع ) پیروی کند »
قائد اعظم پاکستان، محمدعلی جناح نیز گفته است: « هیچ نمونه‌ای از

شجاعت، بهتر از آن‌که امام حسین ( ع ) از لحاظ فداکاری و تهوّر نشان داد، در عالم پیدا نمی‌شود. به عقیده من تمام مسلمین باید از سرمشق این شهیدی که خود را در سرزمین عراق قربانی کرد، پیروی نمایند »
بارزترین نمونه آن، انقلاب اسلامی ایران بود که درس‌ها و الگوهای عاشورا، قوی‌ترین دستمایه جهاد مردم بر ضدّ طاغوت و دفاع رزمندگان در جبهه نبرد هشت ساله به شما

ر می‌رفت. نبرد و شهادت مظلومانه برای رسوا ساختن ظالم، عمل به تکلیف در شدیدترین حالاتِ تنهایی و بی‌یاوری، رها نکردن هدف حتّی با کمبود نفرات و شهادت یاران، همه و همه از ثمرات الگوگیری از عاشورا بود.
امام امّت، در اسوه بودن عاشورا برای نهضت پانزده خرداد می‌فرماید: « ملّت عظیم‌الشأن، در سالروز شوم این فاجعه انفجارآمیزی که مصادف با پانزده خرداد 42 بود، با الهام از عاشورا آن قیام کوبنده را به بار آورد. اگر عاشورا و گرمی و شور انفجاری آن نبود، معلوم نبود چنین قیامی بدون سابقه و سازماندهی واقع می‌شد. واقعه عظیم عاشورا از 61 هجری تا خرداد 42 و از آن تا قیام عالمی بقیه‌ الله اروحنا لمقدمه الفداء در هر مقطع انقلاب‌ساز است. » سزاوار است که نهضت عاشورا از ابعاد مختلف، مورد بازنگری دقیق قرار گیرد و شیوه‌های مبارزه، خطوط اصلی تبلیغ، عوامل ماندگاری یک حرکت انقلابی و ثمربخشی آن در طول سالیان متمادی، و درس‌هایی که برای به حرکت درآوردن ملّت‌های خفته و خمود در آن نهفته است، تبیین گردد و عاشورا به یک «مکتب» و «دانشگاه» تبدیل گردد.

 

عاشورا برای دوران ما چه پیامی دارد ؟
انگیزه، علت و چگونگی واقعه عاشورا و تأثیر و استمرار آن حادثه تاریخی بر زندگی ایرانیان را، نمی توان تنها از میان نقل و قول ها و روایات شیعه ای بیرون کشید و تحلیل نمود. این سخن به معنای نفی گفتارها و اعتقادهای شعیان نیست بلکه، در برخورد جامع و تحلیلی با مسائل تاریخی به خصوص با پدیده ای که در تاریخ یک کشور واقعیت انکارناپذیری دارد، منط

ق حکم می کند که در جستجوی عامل منحصر به فرد نباشیم. مضافاً گروهی از روشنفکران مذهبی [اگر بر این اصطلاح خُرده نگیرید] و از جمله شریعتی، وجود عناصری مانند نفرت دشمنان شیعه و اسطوره و افسانه سازیهای دوستان شیعه را علتی برای کج فهمی ها و برداشت های انحرافی مردم می دانند و نسبت به یکسری شبیه سازیها و عزاداری ها مواضع مشخصی دارند و مخالف برپایی آنها نیز هستند.
همچنین شناخت پدیده ای بنام عاشورا، بدون فهم و تعمق درباره روندهای فکری ـ فلسفی، سیاسی و اقتصادی صدر اسلام و نقش دو منظوره گروهی از ایرانیانی را که طراح و برنامه ریز اصلی این واقعه بوده اند و در روز عاشورا نیز دخالت داشتند؛ بهیچوجه ممکن و مقدور نیست. پدیده ای که هم گفتمانی خاص [نفی حاکمیت سیاسی] و هم سنتی خاص [جدایی مردم از حکومت] و هم مذهبی خاص [شیعه ایرانی] و هم نیروی خاصی [روحانیان] را در کشور ما رواج و تشکیل داد و تقویت ساخت. گفتمان و سنتی که پیش از آن در فرهنگ ایرانشهری سابقه نداشت و نسل های تازه و جوان و بی هویت ایرانی، که یکی ـ دو دهه بعد از تهاجم اعراب وارد مناسبات اجتماعی شده بودند، این پدیده را همآهنگ و تقویت کننده نفرت های دورنی خویش علیه مهاجمان می دیدند و آنرا دنبال می کردند. همانگونه که نسل جوان امروزی، طنزهای

ضد فرهنگی را بهترین تقویت کننده نفرت های دورنی خویش علیه جمهوری اسلامی می بیند و ناخواسته، با لومپنیسم موجود و در حال گسترش همآوا می گردند و آنرا ترویج می کنند.
استقبال ایرانیان از دین اسلام، جدا از اجبارها و خطرات جانی، علت و انگیزه های قوی سیاسی و اقتصادی نیز داشت. بدیهی است که یکی ـ دو نسل بعد از تهاجم اعراب به ایران، به لحاظ منطق و عقل، عملاً نمی توانستند به دین اسلام اعتقاد و باور داشته باشند. هر

عقیده تحمیلی و اجباری، تنها بعد از گذشت زمان آن هم هنگامی که به عادتی عمومی مبدل گردید و یا بعنوان سنتی که از نیاکان به ارث رسیده باشد، آن وقت، قادر است در متن فرهنگ نفوذ کرده و جا باز کند. جامعه زیر سلطه، چه در قدیم و چه امروز، اگر فاقد قدرت نظامی برتر باشد و توان مقابله علیه مهاجمان را در خود نمی بیند، به حربه های سیاسی و فرهنگی متوسل میگردد و ایرانیان نیز چنین کرده اند تا از اینطریق، راه آینده را مطابق دیدگاه و خواس

ت خود هموار سازند.
اما نکته شگفت آور و مهم تاریخ بگونه ای رقم خورد که در زمان تهاجم، هم اعراب و هم ایرانیان، برسر انتخاب رهبری سیاسی ـ دینی و چگونگی اداره جامعه و قبایل، گرفتار بحران شده بودند. جنگ نه تنها مانعی علیه رشد و شکوفایی اندیشه گردید، بلکه انگیزه بازگشت به گذشته را در بین ایرانیان دوباره زنده و تقویت ساخت. از این منظر، خلیفه عمر، که به فرمان او اعراب بر کشور ایران هجوم آوردند، فاقد آن خصوصیاتی بود که پیش از این، ایرانیان، شاه را با فره ایزدی پیوند داده و او را مظهر دو قدرت سیاسی و دینی بر روی زمین می دیدند. شاه که بهره م

ند از فیض و خرد اهورایی است، سنبل دادگری و عدالت برای مردم بود. در حالیکه نه تنها عمر، بلکه علی بن ابیطالب خلیفه چهارم مسلمین نیز چنین ادعایی نداشتند. اگرچه علی مخالف خلافت ابوبکر [اولین خلیفه مسلمین] و به اصطلاح امروزی اپوزیسیون قدرت طلب بود، ولی هیچگاه داعیه امامت نداشت و هیچ وقت هم بر زبان نیاورد که تداوم فیض نبوت، از طریق من استمرار خواهد داشت. هم علی و هم سه خلیفه پیش از او در زندگی نشان دادند که مخالف بدعت و در امور حکومت و اداره جامعه مسلمین، پایبند به دستورات قرآن و سنت اند.
فهم این نکته پیچیده و غیر واقعی نیست هرگاه بگوئیم که سیاستمداران ایرانی، از فردای تهاجم، در جهت تبدیل خلافت به سلطنت گام برمی داشتند و اندیشمندانش، در راستای همآهنگ و منطبق ساختن دین اسلام با تلقی و آرمانی که از مفهوم ایران شهری داشتند. در نتیجه به زعم سیاستمداران ایرانی، بسته شدن دایره نبوت و عدم ارتباط خلیفه ب

ا فیض الهی، در طول زمان، خلافت می توانست به سلطنت و سپس به سلطنت مورثی مورد علاقه و فرهنگ ایرانیان مبدل گردد. معاویه خلیفه نخست خاندان امویان،

آرزوی ایرانیان را برآورده ساخت و در زمان حیاتش، فرزند خود یزید را به جانشینی انتخاب کرد و همان زمان «آقا زاده» های مخالف از جمله عبدالله‌بن‌زبیر، عبدالله‌بن‌عمر و حسین بن علی، این حرکت را پذیرفتند و با او بیعت کردند. بدیهی است، ایرانیانی که در دستگاه حاکمیت ابن زیاد مشغول انجام وظیفه بودند از این تغییر و از سلطنت نوبنیاد یزید، شدیداً پاسداری می نمودند. آنان نه تنها حرکت حسین بن علی را بسمت کوفه برنمی تابیدند بلکه، مشوق اصلی ابن کشتار نیز شدند. و این یکی از ده ها نکات مبهمی است که ایرانیان پیرو مذهب شیعه، در ورود و پرداختن به آن ـ شاید به این دلیل که نمی خواهند دستان آلوده به خون نیاکان خود را در این واقعه ببینند ـ دلهره دارند.

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله بررسی رابطه بین اضطراب امتحان با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 2 شهر تبریز در سال تحصیلی 93 –1392 در pdf دارای 6 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی رابطه بین اضطراب امتحان با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 2 شهر تبریز در سال تحصیلی 93 –1392 در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی رابطه بین اضطراب امتحان با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 2 شهر تبریز در سال تحصیلی 93 –1392 در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله بررسی رابطه بین اضطراب امتحان با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 2 شهر تبریز در سال تحصیلی 93 –1392 در pdf :

بررسی رابطه بین اضطراب امتحان با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 2 شهر تبریز در سال تحصیلی 93 –1392

 

• مقدمه:
اضطراب به منزله بخشی از زندگی هر انسان، در همه جوامع، به عنوان یک پاسخ مناسب و سازگار تلقی می گردد.فقدان اضطراب یا اضطراب بیمارگونه ممکن است ما را با مشکلات و خطرات زیادی مواجه سازد . اضطراب در حد متعادل و سازنده ما را وا می دارد که برای انجام امور خود، به موقع ومناسب تلاش کنیم. بندرت اتفاق می افتد که در خلال فرآیند نوجوانی بحرانهای اضطراب مشاهده نگردند، گاهی این اضطراب به طور ناگهانی و زمانی به صورت تدریجی ظاهر می شود. بنابراین، اضطراب به منزله بخشی از زندگی کودکان و نوجوانان ، یکی از مولفه های ساختار شخصیت آنها را تشکیل می دهد و از این زاویه است که پاره ای از اضطرابهای دوران کودکی و نوجوانی را می توان بهنجار تلقی کرد و تاثیر مثبت آنها را بر فرآیند تحول پذیرفت . بالعکس ، اضطراب

مرضی نیز وجود دارد که به منز له منبع شکست و سازش نایافتگی به شمار می

شود و طیف وسیعی از اختلالهای شناختی و بدنی تا ترسهای غیر موجه و وحشتزدگی را شامل می شود و فرد را از بخش عمده ای از امکاناتش محروم می کند.
اضطراب امتحان نوعی شایع از اضطراب عملکرد است که در بررسی های مختلف

10 تا 30 % دانش آموزان و دانشجویان را درگیر می سازد .اضطراب امتحان به عنوان یک پدیده متداول ومهم آموزشی، رابطه تنگاتنگ با عملکرد و پیشرفت تحصیلی کودکان و نوجوانان دارد.
اضطراب امتحان اصطلاح کلی است که به نوعی از اضطراب با هراس اجتماعی خاص اشاره دارد که فرد را درباره توانایی هایش دچار تردید می کند و پیامد آن کاهش توان مقابله با موقعیتهایی مانند موقعیت امتحان است، موقعیتهایی که فرد را در معرض ارزشیابی قرار می

دهند و مستلزم حل مشکل یا مسئله هستند، بنابراین می توان چنین اظهار داشت که فرد دچار اضطراب امتحان مواد درسی را می داند اما شدت اضطراب وی مانع از آن می شود که معلومات خود را هنگام امتحان نشان دهد .
• بیان مسأله:
نتایج مطالعات انجام شده در مورد اثر اضطراب امتحان بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان، یکسان نبوده است . بعضی ارتباط قوی بین کاهش عملکرد تحصیلی و اضطراب امتحان گزارش کرده اند و بعضی ارتباط کم و یک مطالعه هم هیچ ارتباطی مشاهده نکرده است.
بورک معتقد است که اضطراب امتحان ممکن است خیلی زود حتی در سنین پیش دبستانی ظاهر شود . اما شوارژر معتقد است، اضطراب امتحان بین سنین 10 تا 11 سالگی شکل گرفته، ثبات می یابد و تا بزرگسالی تداوم می یابد . او اظهار می دارد که نمره های اضطراب امتحان در مدارس ابتدائی با افزایش سن بیشتر می شود. اغلب دانش آموزان اظهار می دارند کهموقع امتحان دچار استرس، هیجان زدگی و احساس درماندگی می شوند و شیوع اضطراب امتحان، در دو جنس تفاوت معنا دار داشته است.
اضطراب امتحان به عنوان یک پدیده متداول ومهم آموزشی، رابطه تنگاتنگ با عملکرد و پیشرفت تحصیلی
کودکان و نوجوانان دارد . و اضطراب امتحان با شخصیت و اعتماد

به نفس دانش آموزان نیز ارتباط دارد به طوریکه در دانش آموزان درونگرا و دانش آموزان با اعتماد به نفس کم شایع تر است.
افراد دارای اضطراب امتحان به فعالیتهای نامربوط وا داشته می شوند که این رفتارها به عملکرد آسیب رسانده یا آن را مختل می کنند . ساراسون 1975 )) اضطراب امتحان را نوعی اشتغال به خود می داند که با خود کم انگاری و تردید در باره توانای های خود مشخص می شود و غالباً به ارزیابی شناختی منفی، عدم تمرکزحواس، واکنش های فیزیولوژیک نامطلوب و افت عملکرد تحصیلی فرد منجر می گردد در نتیجه انتظار می رود که یک رابطه معکوس معنا دار بین نمرات اضطرابی و نمرات امتحانی وجود داشته باشد . همانطور که ذکر شد اغلب مطالعات تأکید بر وجود رابطه قوی بین عملکرد تحصیلی و سطح اضطراب امتحان دارند در صورتیکه در بعضی از مطالعات این ارتباط با شدت کمتر مشاهده شده و در یک مطالعه هیچ رابطه معنی داری مشاهده نشده است.
هدف اصلی این مطالعه ، بررسی شیوع اضطراب امتحان و نیز ارتباط آن با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره ابتدایی می باشد.

• پیشینه پژوهش:
در پژوهشی که لشکری پور و همکارانش(1384) درباره ارتباط بین اضطراب امتحان با عملکرد تحصیلی انجام دادند و روش آن توصیفی- تحلیلی بوده، جامعه آن کلیه دانش آموزان مشغول به تحصیل در دوره راهنمایی در مدارس دخترانه و پسرانه شهر زاهدان بوده که از جامعه مورد نظر 935 نفر از دانش آموزان مورد مطالعه قرار گرفته اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون و پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و معدل کارنامه تحصیلی ترم جاری شرکت کنندگان بود . برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص ضریب همبستگی، آزمون t و کای – دو استفاده شد. نتایج پژوهش از یک سو نشانگر شیوع بالای اضطراب ام

تحان در دانش آموزان مقطع راهنمایی و از سوی دیگر نشانگر اثر منفی اضطراب بر عملکرد تحصیلی می باشد. لذا توجه به آسیب شناسی، اجرای برنامه های پیشگیری و درمان به موقع دانش آموزان ضروری به نظرمی رسد و به ویژه توانمند سازی مشاورین مدارس در جهت تشخیص و ارائه خدمات روان شناختی، و در صورت لزوم ارجاع به مراکز درمانی از اهمیت اساسی برخوردار است.

 

• اهداف:
هدف کلی:
شناسایی رابطه بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان مقطع ابتدایی
اهداف جزیی:
شناسایی رابطه بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی
شناسایی رابطه بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی

• سوالات:
سوال اصلی:
آیا بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان مقطع ابتدایی رابطه وجود دارد؟
سوالات فرعی:
آیا بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی رابطه

وجود دارد؟
آیا بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی رابطه وجود دارد؟

• فرضیات:
بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی درس ریاضی در دانش آموزان مقطع ابتدایی رابطه وجود دارد.

بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی درس علوم تجربی در دانش آموزان مقطع ابتدایی رابطه وجود دارد.
بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی درس فارسی در دانش آموزان مقطع ابتدایی رابطه وجود دارد.
بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی درس علوم اجتماعی در دانش آموزان مقطع ابتدایی رابطه وجود دارد.
• روش شناسی:
در پژوهشی که انجام خواهد شد، روش تحقیق توصیفی خواهد بود.
جامعه، نمونه و روش نمونه گیری:
جامعه این پژوهش تمام دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 2 شهر تبریز که در سال تحصیلی 93-1392مشغول به تحصیل هستند می باشد.
نمونه این پژوهش را 100 نفر از دانش آموزان تشکیل خواهند داد که 50 نفر آنها دختر و 50 نفر پسر هستند.
روش نمونه گیری هم تصادفی منظم خواهد بود.
ابزار نمونه گیری:
در این تحقیق از مصاحبه استفاده خواهد شد.
نحوه گردآوری داده ها:
بنده برای گردآوری داده ها به آموزش و پرورش ناحیه 2 شهر تبریز مراجعه خواهم

کرد و از لیست دبستان های موجود 2 دبستان دخترانه و 2 دبستان پسرانه را بص

ورت تصادفی منظم انتخاب خواهم کرد. سپس به دبستان ها مراجعه خواهم کرد و بصورت تصادفی منظم از هر پایه 5 دانش آموز را انتخاب می کنم که می شود 25 دانش آموز در هر مدرسه. جمع 4 مدرسه می شود 100 دانش آموز. که 50 نفر از آن ها دختر و 50 نفر پسر هستند.

• منابع:
1با عزت، فرشته و ایزدی فرد، راضیه (1388). اضطراب امتحان (مفاهیم و نظریه ها، تشخیص و درمان). تهران: نیاک.
2لشکری پور، کبری و بخشانی، نور محمد و سلیمانی، محمد جواد (1386). بررسی ارتباط اضطراب امتحان با عملکرد تحصیلی در دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر زاهدان در سال1384 برگرفته از : www.SID.ir

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله رسانه ها و فرارسانه ها در pdf دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله رسانه ها و فرارسانه ها در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله رسانه ها و فرارسانه ها در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله رسانه ها و فرارسانه ها در pdf :

رسانه ها و فرارسانه ها

تعاریف
رسانه Medium
وسیله ای برای ارایه یا تبادل اطلاعات – هدف رسانه، تسهیل ارتباط
رسانه ها Media
کانال ارتباط – هر چیزی که حاصل ارتباط بین منبع و گیرنده باشد.
رسانه های آموزشی Media Instruction
رسانه ای که پیامدهایی با هدف آموزشی را منتقل می کند.
انواع رسانه ها
رسانه های دیداری غیر نورتاب
رسانه های دیداری نورتاب
رسانه های شنیداری
رسانه های آموزشی متحرک
کامپیوتر
چند رسانه ای ها
سیستم های ارتباط از راه دور
رسانه های دیداری غیر نورتاب

Nonprojected Visuals
اشیاء واقعی
مدل ها
گردش علمی
تصاویر ثابت
مواد گرافیکی
رسانه های دیداری نورتاب

Projected Visuals
پروژکتور اورهد
اسلایدها
فیلم استریپ
پروژکتور اپک
رسانه های شنیداری

Audio Media
نوار کاست
گرامافون
دیسک فشرده
کارت های صدا
رسانه های متحرک

Motion Media
نوار ویدیو
نوار فیلم
کامپیوترها

Computers
هدف آموزشی
ابزاری برای آموزش
CAI
CMI
CN
CGIM
CBID
چند رسانه ای ها

Multimedia Systems
اسلاید و نوار
تابلوهای چند رسانه ای
کیت های چند رسانه ای
ویدیوی تعاملی
سیستم های چند رسانه ای کامپیوتر
سیستم های فوق رسانه ای کامپیوتر
مراکز یادگیری
سیستم های ارتباط از راه دور

Telecommunication Systems
رادیو
رادیو تعاملی
کنفرانس صوتی از راه دور
کنفرانس صوتی-تصویری از راه دور
کنفرانس کامپیوتری
تله تکست، ویدیوتکست
تلویزیون
اصول انتخاب رسانه
با توجه به هدف
با توجه به موضوع و محتوا
با توجه به زمان و وقت کلاس
با توجه به ویژگیهای فراگیران
گرایش یا علاقه مندی فراگیران
سادگی و ارزان بودن
مسایل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی
ارزیابی روانشناختی رسانه های آموزشی
تناسب با اهداف
بر انگیختن علاقه و حفظ آن
بازخورد
مشارکت فعال
اثر بخشی
بدور از گرایشات
ارتقا مشارکت/درگیر شدن
تمرین مناسب و مکرر
سرعت مناسب برای مخاطب

وسایل، مواد و رسانه های آموزشی
________________________________________
مقدمه
همانگونه که قبلاً نیز یادآوری شده شامل دو جزءتکنولوژی آموزشی مانند تکنولوژی در هر یک از شاخه های علمی دیگر،است، اصلی است:
(محتوایی)؛1 جزء نرم افزاریشامل روشها، دستورالعملها، الگوها، راهبردها، طبقه بندیها و ;
2 جزء سخت افزاری؛شامل ابزار، وسایل، دستگاهها و رسانه های آموزشی.
در فصل پیشین در مورد دیدگاه نرم افزاری بحث شده است در این فصل بخش سخت افزاری تکنولوژی آموزشی مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

یادآوری این مطلب نیز لازم است که رسانه های آموزشی به عوامل، وسایل یا ابزاری گفته می شود که کل محتوای آموزش را به فراگیران منتقل می کند ولی وسایل کمک آموزشی شامل آن دسته از اشیاء ابزار و وسایلی است که تنها در بخشی از آموزش از آنها استفاده می شود. و هر چقدر کاربرد این وسایل غنی تر باشد، امر یاددهی – یادگیری با سهولت بیشتری انجام می شود.
تحقیقات نشان می دهد که رسانه ها به صرف رسانه بودن تفاوتی با هم ندارند و یادگیری بیشتر تحت تأثیر موضوعی است که آموزش داده می شود نه وسیله. که از طریق آن آموزش ارائه می گردد. همچنانکه پیشتر بدان اشاره شد اگرچه نتایج پژوهش ها در مورد مقایسه رسانه ها حاکی از این است که تفاوت معنی دای بین آنها نیست، با این وجود باید به این نکته توجه داشت که هر موضوعی قابل ارائه با هر رسانه ای نیست. بدین معنی که در مواردی، نوع آموزش (موضوع) و یا ویژگیهای فراگیران، انتخاب نوع خاصی از رسانه را ایجاد می کند.
رسانه های جدید، در صورتی که برای اولین بار به فراگیران ارائه شود، تنها به علت بدیع، نو و ناآشنا بودن شاگرد با آن، علاقه او را جذب می کند، ولی این برانگیختگی در صورت عادت به یک رسانه شش تا هشت هفته است و بعد از این مدت، فراگیر نسبت به رسان جدید رفتار خاصی از خود بروز نمی دهد (فردانش،1372).

تقسیم بندی مواد و وسایل آموزشی
مواد و وسایل آموزشی را با توجه به معیارهای خاص به طبقه های مختلف تقسیم بندی نموده اند که عبارتند از:
الف) نرم افزار و سخت افزار
ب) چاپی و غیر چاپی
ج) برقی و غیر برقی
د) نورتاب و غیر نورتاب
قرار دادن مواد و وسایل آموزشی در دو دست نورتاب و غیر نورتاب یکی از بهترین و کاملترین تقسیم بندی هایی است که تا کنون به عمل آمده است.
در این تقسیم بندی مواد و وسایلی نظیر فیلم متحرک، اسلاید، فیلم استریپ، اورهد، طلق شفاف و پروژکتورهای مربوط به آنها در دسته نورتاب و رسانه هایی مانند تابلوهای آموزشی، اشیاء سه بعدی، چارت، پوستر، تصاویر و نمودار در دسته غیر نورتاب قرار می گیرند.

رسانه های آموزشی غیر نورتاب:

1 تابلوهای آموزشی
الف) تابلوهای گچی؛ این تابلوها از متداول ترین و ارزان ترین انواع تابلوها در آموزش هستند که به کارگیری آنها بسیار ساده و آسان است. در استفاده از این تابلوها از روشهایی سود جسته می شود از جمله: روش الگو، روش قالب، روش شبکه یا جدول و روش پنهانی.

1 روش الگو؛ این روش برای ترسیم نقشه ها و تصاویری که مرتباً توسط معلم مورد استفاده قرار می گیرند به کار گرفته می شود. استفاده از این روش متضمن صرفه جویی در وقت و انرژی معلمان است. مثلاً معلم جغرافیا نقشه کشورهای مورد نیاز را بر روی کاغذ نازکی ترسیم نموده و حدود مشخص شده را با سنجاق و یا میخ های خیلی نازک سوراخ می نماید و آنها را بر روی تخته می چسباند و با تخته پاک کن آغشته به ذرات گچ ضربات ملایمی به آن وارد می کند و پس از برداشتن الگو از روی تابلو، با اتصال نقطه ها طرح مورد نظر را به دست می آورد.
2 روش قالب؛ استفاده از این روش ترسیم اشکال ظریف و دقیق هندسی را در زمان کوتاهی برای معلمان میسر می سازد. کاربرد این روش مستلزم تهیه قالب اشکال مورد نظر بر روی مقوا، تخته های سه لائی یا فیبر و حتی آلومینیوم می باشد.
3 روش شبکه یا جدول؛ این روش مختص بزرگ کردن تصاویر کوچک بر روی تابلوهای گچی است.
4 روش پنهانی؛ این روش، هم برای معرفی پروژه های دسته جمعی شاگردان و هم برای کار تدریس توسط معلمان مورد استفاده قرار می گیرد، استفاده از این روش به میزان قابل توجهی، میزان یادگیری را افزایش می دهد.

ب) تابلوهای پارچه ای ؛ یکی از انواع تابلوهایی است که بر اساس اصل چسبندگی دو سطح پرزدار تهیه و مورد استفاده قرار می گیرند. در کاربرد این تابلوها می توان دو حس دیداری و شنیداری شاگردان را بکار گرفته و هر گونه مطلبی را به صورت عینی ارائه دهید. جابجا کردن نوشته ها و تصاویر بر روی تابلو امکان نوعی حرکت و تغییر را به معلم می دهد. متغیر سرعت یکی از مزایای استفاده از این گونه تابلوهاست و امکان مشارکت شاگردان و همکاری آنان در تدریس نیز فراهم می گردد.
تنها محدودیت این تابلو این است که کاربرد اینگونه تابلوها مستلزم داشتن قدری مهارت است که کسب آن کار دشواری نیست. برای زمینه اینگونه تابلوها، رنگهای تیره دارای محاسن زیادی هستند. به کارگیری چنین روشهایی موجب می شود که فراگیران قبل از اخذ تصمیم درباره موضوع مربوطه، فکر کرده و به عبارت دیگر آنرا مرور نمایند. اظهار نظر دیگر شاگردان نیز موجب بحث و مرور دوباره می گردد. استفاده از این تابلوها که تابلوهای ماهوتی یکی از آنهاست بستگی به قدرت تخیل، ابتکار و خلاقیت معلمان دارد.

ج) تابلوهای مغناطیسی؛ این تابلوها بر اساس اصل جذب فلزات به طرف آهن ربا، تهیه و مورد استفاده قرار می گیرند. از محدودیت های عمده کاربرد این تابلوها، سنگینی آنهاست. به علاوه دشواری تهیه مجدد و گم شدن آهن ربایی است که برای نگهداری تصاویر بر روی تابلو از آنها استفاده می شود. در استفاده از تابلوهای مغناطیسی اشیاء سه بعدی کوچک را نیز می توان به کار برد.

د) تابلوهای الکتریکی؛ در ساختمان اینگونه تابلوها می توان از چوب، یا مواد مشابه دیگر استفاده کرده و به کمک مقداری سیم یک لامپ کوچک چراغ قوه و یا زنگ اخبار تابلوی ارزشمندی را تهیه کرد. این تابلوها در مستقل بار آوردن فراگیر موثر است. زیرا که دانش آموز یا فراگیر می تواند کار خودش را به خاطر بازخورد سریعی که وسیله روشن شدن لامپ، دریافت می کند، ارزشیابی کند. به عبارتی شاگردان نیاز کمتری به کمک معلمان دارند و خود می توانند صحت و سقم پاسخها را حدس بزنند.

2 اشیاء واقعی (مواد آموزشی سه بعدی)
کاربرد اشیاء واقعی در کلاس درس متضمن منافع زیادی است که حداقل آن را می توان آشنا شدن و آگاه شدن شاگردان با آنها و محیط زیست دور و برشان نام برد. انواع مختلف اشیاء واقعی را می توان تحت سه عنوان اشیاء تغییر نیافته، اشیاءتغییر یافته و نمونه ها به شرح ذیل طبقه بندی نمود:

الف) اشیاء واقعی تغییر نیافته ؛اشیاء سه بعدی تغییر نیافته، آن دسته از اشیاء هستند که هیچ گونه تغییری جز اینکه آنها را از محیط واقعیشان جدا کرده اند، در آنها داده نشده است. به عبارت دیگر آنها دقیقاً خودشان هستند به استثنای اینکه آنها را از محیط اصلی و واقعیشان جدا کرده و به اماکن آموزشی آورده اند و دست نخورده بوده و اندازه واقعی خود را دارا هستند. یک موتور اتومبیل، گیاهان و غیره نمونه هایی از اشیاء واقعی تغییر نیافته به شمار می روند.

ب) اشیاء سه بعدی تغییر یافته ؛اشیاء سه بعدی تغییر یافته را از ابتدا به دو نوع حقیقی و تقلید واقعیت تقسیم می کنند. نوع اول یعنی اشیاء تغییر یافته حقیقی، آن دسته از اشیاء سه بعدی هستند که علاوه بر جدا کردن آنها از محیط واقعیشان در آنها تغییراتی نیز داده اند. مثل جمجم انسان یا یک اسکلت کامل انسان.
اما اشیاء سه بعدی تغییر یافته تقلید واقعیت آن دسته از اشیاء سه بعدی آموزشی هستند که حقیقی نبوده، بلکه بر اساس واقعیت و تقلید از آن ساخته شده اند.
در دست داشتن اشیاء واقعی، برای مشاهده، لمس کردن، نمایش دادن و; وسیله خوبی برای ترغیب و تشویق شاگردان به بهره گیری از اینگونه منابع آموزشی است.
________________________________________
اشیاء واقعی تغییر یافته تقلید واقعیت عبارتند از:
1 مدل 2 ماکت 3 دایوراما 4 میز شنی 5 برشها 6 مولاژها.
________________________________________

1 مدلها؛ مدلها، اشیاء واقعی تغییر یافته و سه بعدی و تولید مجدد اقلام ظریف و گران قیمت هستند که می توانند به قیمت قابل قبول و ایمنی لازم برای استفاده ساخته شوند. مدلها را تولید مجدد اشیاء واقعی و حقیقی می دانند. مدلها را می توان اندازه واقعیت، بزرگتر از واقعیت یا کوچکتر از واقعیت تهیه نمود.ولی در هر حال بایستی در نظر داشت که خصوصیات و ویژگیهای عمومی و کلی اشیاء واقعی مورد نظر باید در آنها وجود داشته باشد. مانند مدل چشم انسان.
2 ماکتها؛ ماکتها به طور گسترده ای در آموزشهای صنعتی به کار گرفته می شوند. ماکتها قسمت ساده شده واقعیت و جایگزین اشیاء واقعی هستند که برای روشن کردن قسمتهای لازم و یا طرز کار چیزی با حذف جزئیات غیر لازم ساخته می شوند و نسبتها کاملاً رعایت می شود. در ساختن ماکتها بایستی آنرا شبیه شیء واقعی مربوطه و حتی الامکان همرنگ طبیعت آن تهیه کرد. باید آنرا طوری ساخت که یادگیری را تسهیل کند نه دشوار. در تهیه ماکتها، دنبال کردن مراحل پیاپی ساخت، کارها را آسانتر می کند.
3 دایوراما؛ صحنه های سه بعدی هستند که اغلب به صورت مینیاتوری بوده و در آنها اشیاء و مجسمه ها در حالت و محل عادی خود ظاهر می شوند. اشیاء دایوراما به ندرت در اندازه طبیعی ساخته می شوند.
4 میز شنی؛ عبارتند از: یک منظر سه بعدی در مقیاس صحیح که روی یک زمینه مسطح که شن مرطوب ریخته شده (برای شکل دادن) و فراگیران با استفاده از شن مرطوب و ماکتهای مختلف به دوباره سازی صحنه ها در مقیاس صحیح می پردازند. مانند مناطق جنگلی.
5 برشها؛ آن دسته از اشیاء سه بعدی تغییر یافته هستند که برای نمایش قسمتهای پنهانی و و دور از دید اشیاء و پدیده ها به کار می روند. برشها در علوم تجربی و طبیعی کاربرد فراوان دارند.
6 مولاژها؛ مولاژها نیز آن دسته از مواد سه بعدی تغییر یافته از نوع تقلید واقعیت است که ترکیب مناسب و مطلوبی از سه نوع قبلی یعنی مدل، ماکت و برش را تشکیل می دهند.

ج) نمونه ها؛ نمونه ها ممکن است اشیاء سه بعدی تغییر نیافته و یا تغییر یافته باشند و قسمت و جنبه ای از شیء هستند که دارای مشخصات مشابه و مشترک طبقه و یا گروه خاصی است.

3 تصاویر آموزشی

تصویر یک وسیله دیداری از افراد، اشیاء و اماکن است. گاهی اوقات مطالعه، بررسی و مشاهده بسیاری از پدیده ها و امور و وقایع برای فراگیران جز از طریق استفاده از تصاویر میسر نیست. زیرا تصاویر امکان شکستن بعد زمان و مکان را برای آنان فراهم می سازند. تصاویر ثابت را به انواع گوناگون از قبیل 1 تصاویر کاغذی غیر نورتاب نظیر عکسها و نقاشی ها، 2 اسلایدها 3 فیلم استریپ ها و طلق های شفاف تقسیم بندی می کنند. برای درک و خواندن تصاویر باید سواد تصویری یا دیداری داشته باشیم. سواد تصویری عبارت است از: قدرت درک معانی و مفاهیم تصویری.
تصاویری که بر روی کاغذ نقش بسته اند یا با دست کشیده می شوند دارای مزایا و امتیازات زیر هستند:
الف) ارزان هستند و کاربرد متنوعی دارند.
ب) می توان درسهای گذشته را در مدتی بسیار کوتاه مرور کرد.
ج) قدرت تخیل را تقویت می کنند.
د) اشتباهات و سوء تغییرات را اصلاح می نماید.
و) به مطالعه جزئیات کمک می نماید و می توان تصاویر را مقایسه نمود و بعد زمانی و مکانی را شکست.

4 چارتها
چارتها آن دسته از رسانه های ترسیمی دیداری هستند که به منظور ارائه دیداری ایده ها و مفاهیمی که تفهیم آنها از طریق ارائه کتبی یا شفاهی مشکل است، تهیه می شوند. مشخص اصلی چارت دادن اطلاعات است.
چارتها می توانند ترکیبی از فرمهای ترسیمی، تصاویر، نقاشیها و کاریکاتورها، نمودارها. دیاگرام ها و مواد لغوی باشند. چارتها را بر اساس فرم ارائه مطالب و ماهیت محتوی تقسیم بندی نموده اند.
چارتها بر اساس فرم ارائه مطالب به چارتهای زمانی، چارتها نواری، چارتهای برگردان و چارتهای سازمانی تقسیم شده است.
الف) چارتهای زمانی: این گونه چارتها عمدتاً به منظور مشخص کردن وقایع و حوادث تاریخی در یک دوره از تاریخ بکار برده می شوند.در این چارتها، معمولاً از محورهای افقی برای مشخص کردن حوادث و از محورهای عمودی برای جدا کردن ادوار تاریخی استفاده می کنند.
ب) چارتهای نواری :چارتهای نواری حاوی قسمتهای پوشیده از نوار و یا کاغذ هستند که می توانند در مواقع لازم کنار رفته و قسمت مربوط را آشکار سازند. از امتیازات چارتهای نواری یکی این است که به دلیل تحریک حس کنجکاوی باعث جلب نظر بیشتر فراگیران شده، دیگری این است که به دلیل اینکه در هر زمانی یکی از قسمتها در معرض دید قرار می گیرد، بقیه قسمتها به عنوان عامل پارازیت باعث حواس پرتی نمی شود.
ج) چارتهای برگردان: این چارتها شامل تعداد لازم صفحات مرتب شده از مراحل مختلف یک روند به صورت چارت است که یکی پس از دیگری در معرض دید فراگیران قرار می گیرد. مثل آموزش مراحل رشد جنین.
د) چارتهای سازمانی و طبقه بندی: چارتهای طبقه بندی و سازمانی نمایانگر یک روند انشعاب و یا تجمع از سویی به سوی دیگر هستند. این گونه چارتها به سه نوع به شرح زیر تقسیم می شوند: چارت جریانی، چارت درختی، و چارت شاخه ای.
چارت جریانی: آن دسته از چارتها هستند که به منظور نشان دادن جریان یک فرایند و یا روابط میان مسئولیتهای شغلی دوایر اداری در یک سازمان بکار می روند.
چارت درختی: چارت درختی برای مشخص کردن ترکیب و روابط میان اعضای خانواده ها و یا انواع (اثرات یک اختراع) و عمدتاً روندی از داخل به سمت خارج دارا هستند.
چارتهای شاخه ای: این چارتها عمدتاً از به هم پیوستن چندین شاخه متعدد به شاخه ای واحد به وجود می آیند. اینگونه چارتها را معمولاً برای مشخص کردن موادی که برای ساختن و تولید یک فرآورده مورد نیاز هستند بکار می گیرند.
یک تقسیم بندی دیگر از چارتها بر اساس ماهیت محتوا است که به دو دسته چارتهای اخباری و چارتهای آموزشی تقسیم می شوند.
چارتهای آموزشی: ضمن اینکه تمامی خصوصیات چارت را دارد ولی نیازمند توضیح شفاهی معلمان است. در کارهای آموزشی از آنها استفاده می شود، نه اطلاع رسانی صرف. این چارتها را می توان در مقدمه و شروع درس و یا نتیجه گیری و خلاصه کردن مطالب استفاده کرد.
چارتهای اخباری: چارتهای اخباری را شامل ورقه ها و یا تابلوهایی می دانند که به دیوار نصب شده و نظیر پوسترها، اطلاعاتی را به دیگران عرضه می دارند. ولی مطالب مندرج در آنها جامعتر از پوسترهاست. چارتهای اخباری را زمانی بکار می گیرند که اطلاعاتی را به طور مفصل از طریق دیگر رسانه ها، نظیر رادیو و تلویزیون به اطلاع مردم رسانیده اند، ان گاه از چارت اخباری استفاده می کنند.
تفاوت این چارت با پوستر این است که پوستر بایستی با توجه به علایق و احتیاجات عام تهیه گردد، در حالی که چارت اخباری برای درک بیشتر اطلاعاتی است که از طرق مختلف به مردم اطلاع داده شده است. به عبارتی چارت اخباری نمایانگر و نشان دهند یک اید کلی و عمومی از یک موضوع بخصوص است.

5 پوسترها
پوسترها ورقه ها و تابلوهایی هستند که به منظور انتقال صریح، روشن، جالب توجه و ارزان قیمت اطلاعات و یا ترویج و اشاع طرز فکرها، ایده ها و ارزشها بکار برده می شوند. پوسترها جنب همگانی داشته و می خواهند فکر یا ایده ای را در بیننده ایجاد یا تقویت و القاء نمایند. بدین جهت هر چقدر پیامها را ساده تر و مستقیم تر ارائه دهند، تاثیر آنها زیادتر و موثرتر خواهد بود. بهترین پوسترها دارای مشخصات زیر هستند.
1 دارای هدف و منظور خاص باشد.
2 پیام ها را به صورت واضح و روشن بیان نماید.
3 دارای رنگهای زنده و معنی دار باشد.
4 به انداره کافی بزرگ باشد و مشکلی را برای دیدن و درک ایجاد نکند.

تقسیم بندی پوسترها
یکی از تقسیم بندیهای معمول در پوسترها، تقسیم بندی آنها به دو نوع الف؛ یک نظری و ب؛ چند نظری است.
الف) یک نظری: پوستری است که با حداقل کلمات و تصاویر، مطلب یا مفهوم منفردی را می خواهد بیان کند. جنبه فوریت دارد و با یک نظر قابل خواندن و درک است و نیازی به توضیح ندارد. اینگونه پوسترها صرفاً بایستی ایده ای را درباره موضوعی که قبلاً تفهیم شده است، یادآوری و مرور نمایند.
ب) چند نظری: پوستری است که از کلمات و تصاویر بیشتری تشکیل یافته و برای درک آن نیاز به زمان بیشتری است و جنبه فوریت ندارد ولی در هر حال نیازی به توضیح شفاهی ندارد و می تواند تصویر زیادی را در خود جای دهد. این پوسترها برای جلب توجه، القاء ایده و تشویق بینندگان به انجام کار بخصوصی مورد استفاده قرار می گیرند.
پوسترها از هر نوعی که باشند بایستی موجب جلب توجه فوری شوند، شامل مطلب و موضوعی خاص باشند و بیننده را به انجام کاری وادارند.
در ارائه پوسترها، باید توجه داشت که برای ایجاد حداکثر تأثیر در مخاطبان، مطالب پوستر باید از قسمتی از یک برنامه کلی انتخاب شود. میزان تأثیر پوستر بر بینندگان با تعداد آنها در اماکن گوناگون نسبت مستقیم دارد. به عبارتی هر چه تعداد پوسترها بیشتر باشد تأثیر پیام بر گیرندگان بیشتر می باشد. در تعویض و نصب یک پوستر سعی کنید مدتی جای آنرا خالی بگذارید.

در تهیه پوسترها و چارت ها اصول زیر باید در نظر گرفته شود:
1 اصل خلاصه بودن: یعنی بتوان در عرض چند ثانیه آن را قرائت نمود. جملات ساده باشد، تعداد کلمات پوستر نبایستی از 8 کلمه تجاوز کند. عنوان پوسترها را می توان در زیر پوشش یکی از چهار طبقه بندی زیر قرار داد (احدیان، 1373) :
– دستوری: مثل، در هنگام تابش فلزات از عینکهای ایمنی استفاده کنید.
– پرسشی: آیا موتورهای دیزل را می شناسید؟
– پیشنهادی: امتحانات نزدیک است، مطالعه کنید.
– اخباری: اشع X زیان آور است، از آن بپرهیزید.
2 سادگی: سادگی نوعی زیبایی است. هر چقدر پوستر ساده تر باشد، تأثیر آن بیشتر است.
3 بداعت: پوسترها و چارتها بایستی بدیع، جالب و نو باشند. استفاده از نظرات افراد دیگر در این زمینه نیز مفید است.
4 طرح و نقاشی: تصاویر باید برای مخاطبان سریعاً قابل درک باشد. بر حسب عادت بیشتر نظر بینندگان به سوی نقاشی و طرح جلب می گردد.
5 تنظیم: نحوه قرار گرفتن طرح و نوشتار را بایستی چندین بار تغییر دهید تا بهترین تصاویر به دست آید که بر بیننده تأثیر گذارد. استفاده و گرفتن ایده از پوسترهایی که قبلاً توسط دیگران تهیه و تنظیم شده است به شما کمک شایان توجهی خواهد نمود.
6 رنگها: رنگها مبین ایده ها و احساسات بوده و هستند ولی نباید از آنها به عنوان تزئین استفاده شود. رنگها حامل پیامند. خطوط نیز مثل رنگ دارای معانی مخصوص خود است. کما اینکه خطوط افقی پایداری و سکون را نشان می دهند و خطوط مارپیچ حرکت را می رسانند. معمولاً رنگهای تیره را در روی زمینه های کم رنگ و رنگهای روشن را روی زمینه های تیره بکار می برند. تجربه نشان داده است که رنگ سیاه روی زمینه زرد درخشندگی قابل توجهی را داراست.

6 نمودارها (گرافها)
نمودارها، رسانه هایی هستند که به منظور ارائه و نشان دادن روابط عددی و نسبی اقلام بکار گرفته شده و گیرنده پیام را قادر به درک معنای خاص یک توده از اطلاعات پیجیده می کنند. (احدیان، 1374). یک نمودار بیان دیداری داده های عددی است، جدولی از اعداد، حاوی اطلاعات گسترده ای است که خواننده را قادر به درک معنای خاص یک توده از اطلاعات پیچیده می کنند. هدف اساسی از نمودارها، نمایش اطلاعات کمّی به صورت ساده و سریع است. بعضی از نمودارها، دارای یک مقیاس اندازه گیری می باشند، مانند نمودار دایره ای و بعضی دیگر دارای دو مقیاس می باشند، مانند نمودار خطی.

انواع نمودارها
متداول ترین نمودارها عبارتند از: 1 نمودار خطی 2 نمودار ستونی 3 نمودار دایره ای 4 نمودار مصور (تصویری).
1 نمودار خطی: نمودار خطی از جمله نمودارهایی هستند که در بردارنده دو مقیاس اندازه گیری هستند که همان محورهای افقی و عمودی آنها را تشکیل می دهند. کارشناسان این نوع نمودارها را از دقیق ترین نمودارها به حساب می آورند. این نمودار در نشان دادن رابطه دو سری از اطلاعات بسیار مفید هستند.
2 نمودار ستونی: این نمودار از ساده ترین انواع نمودارها برای خواندن است. مناسب ترین مورد استفاده این نمودارها، هنگامی است که تعداد متغیرها کم باشد و برای مقایسه بکار رود. نمودار ستونی می تواند وسیله ای برای مقایسه مستقیم اطلاعات کمّی در فاصله های زمانی مشخص باشد.
3 نمودار دایره ای: نمودارهای دایره ای بهترین شیوه مقایسه بخشهای مختلف یک کل می باشند، و دارای یک مقیاس اندازه گیری هستند که آن هم درصد است. این نمودارها دارای دو ویژگی به شرح زیر هستند:
الف؛ در آنها کل اطلاعات بدون توجه به متغیر دیگر نشان داده می شود.
ب؛ میزان کمّی هر بخش از اطلاعات به شکل درصد و یا کسری از کل نمایش داده می شود.
4 نمودار تصویری (مصور): این نمودارها در حقیقت انطباقی از نمودار ستونی می باشند و همان نوع اطلاعات را ارائه می کنند. این نمودار برای نخستین بار توسط اتونورات یکی از دانشمندان علوم اجتماعی مورد استفاده قرار گرفت. این نمودار به سادگی قابل درک است و شکل های حقیقی در آنها استفاده می شود. ولی دقت و صحت انواع دیگر را دارا نیستند. در این نمودارها نشان دادن مقادیر کسری و یا کوچکتر از واحد، از طریق خرد کردن شکل مورد نظر به چند جزء و یا کسر به عمل می آید.
رسانه های آموزشی نورتاب
رسانه های آموزشی نورتاب به دو نوع رسانه های آموزشی نورتاب ساکن (ثابت) و نورتاب متحرک تقسیم می شوند.
1 رسانه های آموزشی نورتاب ثابت:
این رسانه ها برای معلمانی که مایلند تجارب جالب و یادگیری موثر در دانش آموزان خویش ایجاد نمایند وسیله ارزشمندی هستند. نورتابهای ثابت با عبور دادن نور از فیلم یا سایر مواد شفاف، تصاویر را نمایش می دهند. مانند فیلم استریپ، اسلاید و پروژکتور اورهد. البته پروژکتور اوپک نیز در این دسته قرار می گیرد ولی مات می باشد.

11 اسلاید:
اسلایدها عبارت از: صفحات شفاف و یا فیلم های مثبت دارای تصویر که در اثر عبور نور از آنها تصویر بر روی پرده نمایش و یا مانیتور پروژکتور منعکس می شود. به عبارتی اسلاید عبارت است از: تصاویر ترسیم شده بر روی یک صفحه شفاف یا فیلم های مثبتی از عکس ها که در اثر عبور نور از آنها تصویر را بر روی پرده و یا دیوار منعکس می کنند.
الف: اسلایدها 2×2 اینچ یا تقریباً 5×5 سانتی متر هستند که از متداول ترین اسلایدها می باشند و بیشتر در آموزش استفاده می شوند و از طریق دوربین عکاسی تولید می شوند. این اسلایدها به آسانی تهیه می شوند و ارزان قیمت نیزهستند و حمل و نقل آنها نیز آسانتر است و پروژکتورهای استانداردی دارند.
ب: اسلایدهای معمولی که اندازه کادر خارجی آنها اینچ است. این اسلایدها از اولین اسلایدهایی محسوب می شوند که در آموزش، پذیرش گسترده ای به دست آوردند و به اسلایدهای لنترن lantern معروف بودند.

ساختمان پروژکتورهای اسلاید:
ساختمان کلی پروژکتورها که برای نمایش اسلایدها استفاده می شود شامل:
الف؛ سیستم نوری؛ که شامل اجزاء زیر است:
1 لامپ پروژکتور، که منبع نوری پروژکتور محسوب می شود.
2 رفلکتور و عدسیهای همگرا، که نور را به طرف عدسی تصویر هدایت می کند.
3 عدسی تصویر، خواه از نوع عدسیهای زوم و «برشی» و یا معمولی که تصویر را بر روی پرده منعکس
می کنند.
4 قسمت تنظیم کننده، که تصویر را بر روی پرده تنظیم می کند.
ب؛ حاملهای اسلاید:
حاملهای اسلاید به دو نوع حاملهای تک اسلایدی و چند اسلایدی تقسیم می شوند.
حاملهای تک اسلایدی که ممکن است به طور دائمی بر روی پروژکتور تعبیه شده باشد و یا در مواقع لزوم بر روی پروژکتور سوار شود. حاملهای چند اسلایدی که ممکن است دورانی و یا مکعبی باشد. این حاملها بر حسب ساختمان پروژکتور ممکن است به صورت افقی و یا عمودی بر روی پروژکتور قرار گیرند. و برای هر دو منظور نگهداری اسلاید و نشان دادن آن بکار گرفته می شوند.
ج؛ قسمتهای کنترل کننده:
1 کلید لامپ و پنکه که موتور پنکه و لامپ و پروژکتور را بکار می اندازد.
2 کلید تعویض اسلاید.
3 دگمه رها کنند حامل، که برداشتن سینی را برای گذاشتن اسلاید در آن امکان پذیر می کند.
4 دگمه بالابرنده.
5 مخزن نگهداری کابل.
در هنگام جابجا کردن اسلایدها، همواره باید به یاد داشته باشید که جابجایی آنها از طریق گرفتن قاب و یا کادر آنها باشد.

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله ژاپن در pdf دارای 11 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله ژاپن در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله ژاپن در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله ژاپن در pdf :

ژاپن

مجمع الجزایر ژاپن (به ژاپنی: ، نیپون یا نیهون) (به انگلیسی: Japan) کشوری است در اقیانوس آرام واقع در آسیای شمال شرقی که یکی از قدرت‌های اصلی اقتصادی جهان است و سومین اقتصاد بزرگ جهان را از نظر تولید ناخالص داخلی دارد (5/474 تریلیون دلار در سال 2010 به گزارش صندوق بین المللی پول). ژاپن یک کشور پادشاهی است که برمبنای قانون اساسی اداره می‌شود.

ژاپن کشوری است کاملا محصور شده در آب که از طریق مرز آبی با کشورهای چین، کره جنوبی و کره شمالی و روسیه همسایه است. این کشور در پایان جنگ جهانی دوم، تمامی متصرفات ماورای دریاهای خود، از جمله کشور کره را که در آن موقع 45/5 درصد کل کشور را تشکیل می‌داد، از دست داد و وسعت آن به میزان فعلی که در حدود 387000 کیلومتر مربع است(چیزی کمتر از ایالت کالیفرنیا در آمریکا)، تقلیل یافت.

ژاپن با جمعیتی در حدود 128 میلیون نفر دهمین کشور پرجمعیت جهان است. توکیو پایتخت ژاپن با بالغ بر 35 میلیون نفر جمعیت از بزرگترین و گرانترین پایتخت‌های جهان به شمار می‌آید.

ژاپنی‌ها کشورشان را «نیپون کوکو» خطاب می‌کنند که به معنی خاستگاه خورشید است. در حقیقت این کشور شرقی‌ترین کشور جهان (بدون در نظر گرفتن خاک قطب) است. مطالعات باستان شناسی سابقه سکونت انسان در این کشور را از دوران پساپارینه سنگی می‌داند. ژاپن کشوری کوهستانی است و بیشتر جزایر آن آتشفشانی است و بشدت زلزله خیز است، آمار نشان می‌دهد که سالانه در حدود 1500 زمین لرزه در آنجا روی می‌دهد.

کشور ژاپن عضو سازمان ملل متحد، G8، G4 و APEC است. ژاپن پنجمین بودجه دفاعی جهان را دارد(60 میلیارد دلار در سال 2011)و چهارمین کشور صادرکننده در جهان(767 میلیارد دلار در سال 2010)و ششمین کشور بزرگ وارد کننده است(639 میلیارد دلار در سال 2010).

در جنگ جهانی اول، ژاپن از متفقین بود و در جنگ جهانی دوم با متفقین می‌جنگید. پایان جنگ جهانی دوم برای ژاپن بسیار تلخ بود، آنها پس از جنگی دراز مدت در اقیانوس آرام، سرانجام پس از بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی، بدون قید و شرط تسلیم شدند. ماحصل این جنگ خانمان سوز برای ژاپن به قذری وحشتناک بود که بسیاری از تحلیلگران در توصیف آن، عبارت «به کلی ویران شده» را به کار بردند. ژاپن پس از اشغال توسط آمریکا، با یک برنامه پیگیر توسعه صنعتی به رشد اقتصادی چشمگیری دست یافت و به یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای دنیا و همچنین دومین قدرت صنعتی جهان بدل شد. این کشور همچنین از بزرگترین متحدان و شرکای تجاری آمریکا در قاره آسیا است.

نام‌شناسی
ژاپنی‌ها به کشور خود، نیهون ( (Nihon می‌گویند. نیهون از دو واژه NICHI (که به صورت هی Hi نیز تلفظ می‌شود) و HON تشکیل شده‌است. NICHI یا Hi به معنای خورشید و روز است و HON یعنی ریشه و آغاز. از آنجا که ژاپن در شرقی‌ترین نقطه قاره کهن و کشور چین قرار داشته تصور می‌شده که اولین سرزمینی است که خورشید در آن طلوع می‌کند. بر این اساس با نام سرزمین آفتاب یا سرزمین آفتاب تابان مشهور شده است. در زبان ژاپنی این نام نیپّون (Nippon, ) نیز تلفظ می‌شود.

جغرافیای طبیعی

نقشه توپوگرافی از کشور ژاپن
کشور ژاپن در شرق آسیا قرار دارد و به وسیله دریایی با همین نام از ساحل شرقی قاره آسیا جدا شده است. روسیه، چین و جمهوری کره نزدیکترین کشورها به ژاپن هستند. مجمع الجزایر ژاپن از چیزی بیش از 6800 جزیره تشکیل شده است. بیشتر این جزایر بسیار کوچکند و تنها 340 جزیره بیش از یک کیلومتر مربع وسعت دارند. 98 مساحت ژاپن از چهار جزیره به نام‌های هوکایدو(Hokkaido)، هونشو(Honshu)، شیکوکو(Shikoku)و کیوشو(Kyushu)تشکیل شده است. یوکوهاما و کوبه از مهمترین بنادر ژاپن هستند.
از نظر زمین شناسی مجمع الجزایر ژاپن حاصل برخورد تدریجی صفحات تشکیل دهنده پوسته زمین، فعالیت‌های آتشفشانی و تغییرات حاصل از خطوط ساحلی اقیانوسی است. 68% مساحت کشور ژاپن کوهستانی است. کوه‌های ژاپن از زیباترین جاذبه‌های طبیعی آن به شمار می‌روند. بلندترین قله کوهستانی ژاپن «فوجی» نام دارد که ارتفاع آن به 3776 متر می‌رسد. یک دهم کل آتشفشانهای جهان در ژاپن قرار دارند و به همین دلیل از زلزله خیزترین مناطق جهان به شمار می‌آید. این کشور به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود دارای 10 رودخانه بزرگ و 12 دریاچه است. کشور ژاپن به لحاظ منابع طبیعی، مواد معدنی و ثروت‌های زمینی و زیرزمینی از فقیرترین کشورهای جهان به حساب می‌آید.

وسعت ژاپن

قله کوهستانی فوجی
کشور ژاپن به نسبت وسعتش از تراکم جمعیت بسیار بالایی برخوردار است، مساحت آن برابر است با 0/3 درصد کل مساحت دنیا که به صورت مجموعه‌ای از جزایر در جهت شمال شرقی ـ جنوب غربی بین 35 تا45 درجه عرض شمالی گسترده شده و به شکل یک کمان در میان اقیانوس کبیر و دریای ژاپن محصور مانده است.

وسعت ژاپن تقریباً به اندازه مساحت فنلاند (338000 کیلومتر مربع) و یا پاراگوئه (406000 کیلومتر مربع) است. در مقام مقایسه به طور تقریبی کشور ژاپن یک بیستم آمریکا، یک نهم هندوستان، یک و نیم برابر بریتانیا و چیزش کمتر از یک چهارم ایران است.

آب و هوا

برگ‌های پاییزی(momiji)در کونگوبوـجی، کوهستان کوبه ـثبت شده در میراث جهانی یونسکو
مجمع الجزایر ژاپن بر روی محور تقریبی شمال ـ جنوب تا 3000 کیلومتر امتداد یافته است و به دلیل گستردگی طولی بسیار زیاد از تنوع آب و هوایی بسیار زیادی نیز برخوردار است. با وجود اینکه تمامی کشور معتدل است، شمال آن زمستان‌های سرد و طولانی و پربرف دارد، در حالی که جنوب آن تابستان‌های بسیار گرم و زمستان‌های معتدلی دارد. میزان بارندگی در ژاپن بطور متوسط سالیانه 1800 میلیمتر می‌باشد.[18] ژاپن کاملاً در آب محصور شده است: وجود اقیانوس سبب شده

است که در رژیم غذایی و اقتصاد مردم ژاپن ماهی نقش مهمی داشته باشد(بیشترین سرانه مصرف ماهی در جهان[19]). از این رو ژاپن دارای مقام اول دنیا در صنعت ماهیگیری است. با این حال به دلیل اینکه محصولات دریایی مهمترین ماده غذایی مردم ژاپن را تشکیل می‌دهد، از این لحاظ نیز کشور با کمبود و مشکل روبرو است. به طوری که اکنون شیلات و مواد غذایی بعد از نفت خام دومین اقلام وارداتی ژاپن را تشکیل می‌دهند. رشته کوه های آتشفشانی ژاپن اغلب دارای چشمه های آب گرم طبیعی هستند. این کشور در تابستان و پاییز اغلب شاهد گردبادهای عظیم و توفا‌ن‌های شدید گرمسیری است. به دلیل مجاورت با اقیانوس زلزله های شدید زیرآبی می توانند در آنجاامواج عظیم و جذر و مدی مخرب به نام تسونامی (Tsunami) ایجاد کنند.
پوشش گیاهی و جانوری

جشن شکوفه‌های گیلاس(هانامی)ـپارک اوئنوـ توکیو
در ژاپن بین 4000 تا 6000 گونه گیاهی وجود دارد. در فرهنگ ژاپنی برخی گیاهان دارای معانی نمادینی هستند. به عنوان مثال شکوفه های گیلاس یا «ساکورا» (sakura) نمایانگر زیبایی کوتاه مدت و درخت کاج یا ماتسو (matsu) نماد عمر طولانی است. در غذاهای ژاپنی نه تنها از میوه ها و حبوبات بلکه حتی از برخی از گلها و برگها نیز استفاده می شود. تاثیر زیبایی گیاهان در هنر گل آرایی به سبک ژاپنی که ایکه بانا (Ikebana) نامیده می شود و نیز در نقاشی، بافندگی، سفالگری و ظروف و وسایلی که با لاک مخصوص رنگ آمیزی می شوند دیده می شود. ژاپنی ها از گیاهان در داروسازی، رنگرزی منسوجات، ساخت کاغذ و ابزار نیز استفاده می کنند.

ژاپن دارای حیات وحشی بسیار منحصر به فرد است و برخی از گونه های دارکوب، قرقاول، سنجاقک، خرچنگ، کوسه ماهی، حلزون، سمندر و پستانداران دریایی ژاپن در هیچ جای دیگری یافت نمی شوند. با وجود این همه تنوع و گوناگونی، تنها 118 نوع پستاندار وحشی زمینی در ژاپن زندگی می کنند که بیشتر آنها جوندگان کوچکند. حیواناتی مثل خرس، گوزن، گراز، سنجاب های پرنده، خفاش، میمون و نوعی راکون به نام سگ راکون از جمله گونه‌های حیات وحش ژاپن هستند.

•
کاج قرمز ژاپنی (Japanische Rotkiefer)، فراوانترین گونه گیاهی در ژاپن
•
کپور گلگون (Koi)، معروف به کپور ژاپنی که مردم ژاپن آن را نماد عشق و دوستی می‌دانند
•
از کل مساحت ژاپن 68 آنرا کوهساران جنگلی تشکیل داده
•
نوعی سگ با نژاد Shiba-Inu، از محبوبترین نژاد سگ در ژاپن
جغرافیای انسانی
جمعیت ژاپن بر اساس برآورد انجام شده توسط اداره آمار این کشور در سال 2011 در حدود 127797 نفر تخمین زده شده است، که 1/83 از جمعیت جهان را شامل می‌شود. از نظر نسبت جمعیتی از این رقم 62218 نفر آنان را مردان و 65579 نفر از آنان را زنان تشکیل داده‌اند. تراکم جمعیت در این کشور 342 نفر و شاخص امید به زندگی در مردان 72/64 ودر زنان 86/39 می‌باشد. میزان مرگ و میر در اطفال 3/7 در هر هزار تولد می‌باشد. نرخ رشد جمعیت در کشور ژاپن در حدود 0/03 درصد بوده است.
براساس آمار ترکیب نژادی مردم ژاپن بدین شرح است:
-98/5 درصد ژاپنی‌ها
-5/0 درصد را کره‌ای‌ها
-4/0 درصد را چینی‌ها
-7/0 از بقیه ملل
بر اساس آخرین سرشماری‌ها 23 جمعیت ژاپن را افراد 65 سال و بالاتر تشکیل می‌دهند که این امر موجب شده ژاپن پیرترین ساختار جمعیتی جهان را داشته باشد.
زبان

زبان مردم ژاپن «ژاپنی» است. و با زبان چینی کاملا متفاوت است. زبان ژاپنی برخلاف بسیاری از زبان‌های زنده دنیا که از شاخه زبان‌های هند و اروپایی می‌باشند، جزو این گروه محسوب نمی شود. این زبان اگرچه بسیاری لغات را از زبان چینی گرفته است، ولی با این وجود با زبان چینی هم از یک ریشه نیست. زبان ژاپنی، زبانی است مستقل و تنها زبان کره‌ای را می‌توان با آن از یک ریشه دانست. زبان این کشور جزو یکی از مشکل ترین زبان‌های دنیا برای خارجیان محصوب می‌شود.

تاریخ
مجمع الجزایر ژاپن با اینکه از نظر وسعت کشور کوچکی است، اما از موقعیت استراتژیک و مهمی‏ برخوردار است، مجاورت آن با‏ روسیه، از مهم‏ترین عناصر جغرافیای ـ سیاسی ژاپن به ‏‌ویژه پس از جنگ دوم جهانی است. از طرف دیگر این کشور بر سر راه کوتاه‏ترین و مهم‏ترین خطوط مواصلاتی بین آمریکای شمالی و شرق آسیا در اقیانوس‏ آرام قرار گرفته است و کشتی‏هایی که از سواحل‏ غربی ایالات متحده به مقصد چین، هنگ کنگ، و کشورهای جنوب شرقی آسیا حرکت‏ می‏کنند،

معمولا در بنادر آن پهلو می‏گیرند. به این جهت، ژاپن حائلی‏ است بین اقیانوس آرام و کشورهای روسیه و چین. گرچه گفته می شود که نخستین انسان‌ها بیش از ده هزار سال قبل در شبه جزیره ژاپن سکونت داشته اند اما خاســـتگاه واقعی مردمان امروز ژاپن هنـوز ناشنــــاخته است. آغاز تاریخ ژاپن، با مردمانی از نژاد آینو و مغول به سده‌های پیش از میلاد مسیح باز‌میگردد و از آن زمان تاکنون تنها یک سلسله امپراتوری بر این سرزمین فرمانروایی کرده است. بطور کلی می توان تاریخ ژاپن را به چهار دوره تقسیم کرد:

دوران کهن

معبد هوریو ـ جی، از قدیمیترین بناهای چوبی جهان، میراث جهانی یونسکو
کشت برنج و استفاده از ابزار فلزی حداقل از سیصد سال قبل از میلاد مسیح در ژاپن آغاز شد. سیستم حکومتی متمرکز بر امپراطور، بین قرن های چهارم و هفتم با پایتختی که در استان امروزی نارا قرار داشته، بسط و توسعه یافت: آغاز بهار سال 660 پیش از میلاد، همزمان بود با مراسم تاج گذاری امپراتور جیمو تنو در یاماتو (استان کنونی نارا). او نخستین امپراطور ژاپن بود، مورخان آن را آغاز امپراطوری ژاپن می‌دانند. در این دوره آئین بودائی در این سرزمین رخنه کرد و به سرعت انتشار یافت. اصلی‌ترین عامل پیشرفت آن تبلیغات غیر آزارنده و مسالمت آمیز، پرهیزکاری و اطاعت و انقیاد نسبت به حکومت بود. همزمان با به سلطنت رسیدن «ملکه سویکو»، نایب السلطنه او موسوم به امیر «شوتوکو_تیشی» که مدت 29 سال (621ـ592م) زمامدار واقعی ژاپن بود، کوشش بسیاری در ترویج آیین بودا انجام داد و به دستور وی معابد بسیاری در سرتاسر ژاپن ساخته شد. کوشش او در این زمینه بحدی بود که بوی لقب «آشوکای ژاپن» دادند. در سال 645 میلادی شورش عظیمی در ژاپن رخ داد که در تاریخ این کشور بنام اصلاح بزرگ از آن یاد می شود، دو تن از شورشیان به نام «باسامی کامتاری» و «امیر ناکا» قدرت را قبضه کردند و سرانجام ناکا تحت عنوان «سلطان تنجی» به سلطنت رسید و عامل ایجاد وحدت در سراسر کشور گردید. وی بر خلاف گذشته که امپراطور فقط ریاست قبایل را بر عهده داشت حکومت را مرکزیت قدرت کشور گردانید و این قدرت تتالیته را در سراسر امپراطوری برقرار کرد. به حکم وی حکام ایالات و ولایات موظف به پرداخت خراج سالانه شدند. بدین ترتیب دوره سیاسی تاریخ ژاپن سپری گردید ودوره امپراتوری، آغاز شد.

افسانه گنجی (The Tale of Genji)، که گفته می شود کهن ترین رمان جهان است _ نگاره بر جای مانده از آن مربوط به سده 17
دوران امپراتوری (اشراف سالاری)
فرهنگ بودایی با نفوذ قوی چین در قرن هشتم رشد و شکوفایی یافت. سپس پایتخت به شهر کنونی کیوتو یعنی جایی که قواعد اشراف سالاری در مدتی مدید در آن تداوم داشت انتقال یافت. افسانه گنجی (The Tale of Genji)، که گفته می شود کهن ترین رمان جهان است در این محدوده زمانی نگاشته شده است: سلطان تنجی را باید موءسس این دوره ژاپن دانست. وی امپراطوری بسیار مقتدر بود، شهر کیوتو پایتخت ژاپن، در دوره امپراتوری او به عظمت رسید. همچنین برخی از سلاطین این دوره بعلت گرایش به آئین بودا و تعصب در این دین دست از زندگی مجلل و اشرافی خود برداشتند.

در این دوره همزمان با قدرت گرفتن کشور چین، فرهنگ و هنر این کشور نفوذ بسیاری در ژاپن پیدا کرد. ژاپن در این دوره بسرعت رو به ترقی نهاد. تمول بسیار موجب فساد وهرج و مرج گردید. بی‌عدالتی، دزدی و راهزنی افزایش یافت. خاندان‌های بزرگ نیز، امپراتوری را آلت دست خود کردند و علنا قدرت از امپراتور خلع گردید. به این ترتیب حکومت امپراتوری جای خود را به «حکومت شوگونی» داد.

 

دوران شگون ها

جنگجویان سامورایی‌، در جریان جنگ قدرت میان نیروهای توکوگاواـشوگوناته و سربازان گارد امپراطوری، معروف به (جنگ داخلی بوشین) -boshin-، سال 1867م

طبقه جنگجویان (سامورایی‌ها) به تدریج نیرومند شد و حدوداً در انتهای قرن دوازدهم به قدرت رسید. توکوگاواـشوگوناته با پایتخت خود در ادو (توکیوی کنونی) در اوایل قرن هفدهـــم بنیاد نهاده شد که منـــجر به سال های طولانی منازعه و درگیری و سرنگونی رژیم های متعدد شد. حــــکومت ادو سیاست انزوای ملــــی را به منظور محدودیت روابط با کشورهای خارجی اختیار نمود. ورود «ناخدا پری» (Commodore Perry) به ژاپن در سال 1853 به نحوی موثر سیاست درهای بسته را خاتمه داد: سده دوازدهم همزمان بود با آغاز دوره ملوک الطوایفی در ژاپن. همزمان امپراتوری رو به افول نهاد و شگون‌ها (لقب موروثی دیکتاتورهای نظامی ژاپن که از 1192 تا 1867م به رغم وجود امپراتور عملاً بر آن کشور حکومت می کردند) که به

معنی سردار یا سرداران است تا نیمه اول قرن نوزدهم حکومت مستبدانه خود را بر ژاپن ادامه دادند. اولین شگون (Shogun) یورتومو بود. پس از وی خاندان هوجو قدرت را در دست گرفتند. خاندان هوجو در جدال بر سر قدرت، حاکمیت را به خاندان «آشیکاکا» واگذار کرد. در سال 1573م گروهی به رهبری سه فرد ناشناس که ویل دورانت آنان را بعنوان دزدان دریایی یا

د کرده، خاندان آشیکاکا را برانداختند. نام یکی از سه تن که موفق شد حکومت شوگونی را تشکیل دهد، توکوگاوا_ یاسو بود. حکومت پر قدرت آنان تا سال 1868 ادامه داشت. در این دوره آئین مسیحی در ژاپن اشاعه پیدا کرد و مورد استقبال بسیاری از مردم قرار گرفت. نارضایتی و اعتراضات مردم نسبت به حکومت در این دوران باعث شد خاندان توکوکاوا که عامل این نا‌آرامی‌ها را تحریک بیگانگان مسیحی می‌دانست، دست به قلع و قمع آنها بزند و دروازه‌های مملکت را بروی پرتغالی ها

ببندد و ژاپن به بیش از دو قرن انزوای خود خواسته فرو رفت. خاندان توکوکاوا در سده نوزده میلادی نفوذ وقدرت خود را در ژاپن از دست داد. سرانجام تحولات با ورود آمریکائیها به ژاپن روند دیگری پیدا کرد. در سال 1854م دریادار پری (Commodore Perry) با ده کشتی توپدار به آبهای ژاپن وارد شد و به دولت امپراتوری پیغام داد باید بنادر خود را بگشایند و با آنان روابط سیاسی بر قرار کنند. حکومت شگونی ژاپن که در نیروی دریایی خود توان مقابله را ندید، سرانجام مجبور به امضای «معاهده کاناکاوا» شد(این اولین معاهده ژاپن با یک کشور خارجی بود). ورود خارجی ها و انقلاب 1868(معروف به انقلاب میجی) مردم ژاپن را از خواب انزوا بدر آورد.

 

کلمات کلیدی :

 

  مقاله پراش صوتی در pdf دارای 10 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله پراش صوتی در pdf   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله پراش صوتی در pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله پراش صوتی در pdf :

پراش صوتی
بازتابش ، شکست و پراش فیزیک امواج صوتی عینا مانند بازتاب ، شکست و پراش نور صورت میگیرد. زیرا آثار امواج نوری از بسیاری جهات شباهت به آثار امواج صوتی دارند و تنها فرق موجود این است که طول موج فیزیک امواج نورانی نسبت به طول موج فیزیک امواج

صوتی بسیار کوچک میباشد. ولی قوانین هندسی آنها کاملا با هم شباهت دارد.

وقتی که بین منبع صوت و گوش مانعی قرار دهیم بر حسب بزرگی و کوچکی مانع نسبت به طول موج ، ممکن است آثار مختلف پیدا شود. اگر فیزیک امواج صوتی به جدار محکمی که در آن سوراخی تعبیه شده است برخورد کنند، قسمتی از فیزیک امواج که به سطح دیواره برخورد میکنند منعکس میگردند و قسمت دیگر که به لبه جداره و یا به لبه سوراخ برخورد میکنند ممکن است پراشیده شوند.

مشاهده پدیده تفرق در زندگی روزمره

 

پدیده تفرق فیزیک امواج صوتی در مشاهدات روزانه ما زیاد است. مثلا وقتی اشخاص در مقابل دهنه بوقی شکل بلندگو واقع میشوند، آنهایی که در وسط و در نزدیکی محور قرار دارند، تمام صداها را میشنوند، ولی آنهایی که در اطراف محور و خارج از میدان بوق

شده‌اند فقط آن کلمات و با قسمتی از موزیک را میشنوند که با صدای بم ادا نشده باشد. همچنین وقتی دو نفر در اطاقی مکالمه میکنند اگر در دیوار مشترک با اطاق مجاور ، سوراخ کوچکی باشد ممکن است صدای آنها را در اتاق مجاور تشخیص داد. در صورتیکه اگر درب همان دو اطاق باز باشد آنکه در همسایگی واقع است ممکن است درست صدای مکالمه در هم

ان اطاق مجاور را بخوبی و مانند سابق نشنود.

همینطور وقتی که در سینما یا تئاتر پشت سر شخص چاق یا قد بلندی بنشینم ، به گونه‌ای که مشاهده صحنه برای ما مقدور نباشد باز صدای آرتیستها را میشنویم. فیزیک امواج صوتی که به بدن آن شخص میرسند قسمتی جذب شده و قسمتی منعکس میگردند و قسمتی که به حدود اطراف بدن او برخورد میکنند، به واسطه پدیده پراش در پشت سر او در هر نقطه که گوش ما قرار گیرد قابل شنیدن میباشند.

یک آزمایش ساده

قطعه‌ای از نمد را که تقریبا به مساحت یک متر مربع باشد اختیار کنید و در وسط آن سوراخی به قطر 15 سانتی متر ایجاد نمائید. اگر یک فرفره آلمانی (نوعی فرفره است که در جدار آن چند سوراخ وجود دارد، وقتی که میچرخد، تولید صدا میکند) را در فاصله 30 سانتی متری از سوراخ بچرخانیم در هر جایی که در پشت نمد قرار گیریم صدای آن به آهستگی و

به طور یکنواخت شنیده میشود. و اگر خود را در مقابل سوراخ طوری قرار دهیم که فرفره را با چشم خود ببینیم، صدای آن از وقتی که خود را در جای دیگر قرار دهیم بلندتر شنیده نمیشود. تنها وقتی در ناحیه پشت قطعه نمد صدای قویتر شنیده میشود که نمد را از میان برداریم و این مطلب برای این است که در صورت اخیر انرژی صوتی بیشتری در گوش ما داخل میشود.

 

اگر بجای فرفره ، یک ساعت جیبی قرار دهیم (طول موج امواجی که ساعتها تولید میکنند از یک الی هشت سانتی متر تغییر میکند) در این حالت برای اینکه صدای تیک تیک آن را در پشت قطعه نمد بشنویم باید خود را در روی محور قرار دهیم، به گونه‌ای که ساعت از پشت نمد قابل رویت باشد. وقتی که این شرط حاصل شد‌، صدای آن عینا مانند وقتی شنیده میشود که نمد وجود نداشته باشد و چون در خارج محور واقع باشیم صدای ساعت تقریبا دیگر شنیده نمیشود.

شرایط پراش

– فرض کنید فیزیک امواج صوتی به سطح دیواری که سوراخی در آن تعبیه شده

است، برخورد میکنند. امواج صوتی را با طول موج معینی در نظر میگیریم. هرگاه طول موج نسبت به قطر سوراخ بزرگ باشد، چون طبقه متراکم (موج) به دیوار برسد، قسمت کوچکی از آن که از سوراخ عبور میکند خود مانند مرکز صوت شد. و با آن طرف جدار طبقات کروی متراکم و منبسط ، پشت سر هم بمرکز سوراخ درست میشوند. نتیجه اینکه در پشت مانع در همه جا صدا وجود خواهد داشت.

– برعکس اگر طول موج نسبت به قطر سوراخ کوچک باشد ، فیزیک امواج در حی

ن عبور از سوراخ عینا به همان حالت باقی میمانند. بدیهی است که در این حالت قسمتی از موج تابشی که با دیوار برخورد میکند، خود به خود حذف میگردد، و فقط قسمت مواجه با سوراخ از آن عبور می کند.

– بنابراین در حالت اول ، در هر نقطه از پشت جدار که واقع باشیم، صدای منبع آهسته‌تر ولی به یک اندازه شنیده میشود، در صورتی که در حالت دوم ، فقط اگر در ناحیه مقابل سوراخ باشیم صدای منبع را به خوبی میشنویم و در خارج آن صدای منبع مسموع نیست. علت اینکه در حالت اول صدا آهسته‌تر شنیده میشود، آنست که انرژی صوتی که از سوراخ عبور میکند روی سطح کروی توزیع شده و ضعیف میگردد، در صورتی که در حالت دوم تمام مقدار انرژی صوتی که از سوراخ عبور میکند روی فیزیک امواج با سطوح کوچک در پشت مانع متمرکز میباشند.
ساز و کار صوت
برای تولید و انتشار امواج آکوستیکی ، ارتعاشهای مختلفی وجود دارند. ارتعاشهایی را که سبب تولید و انتقال موجهای صوتی می‌شوند، بر حسب حدود فرکانس‌شان طبقه بندی می‌کنند. ارتعاشهای صوتی که در ایجاد صدا موثرند، و با گوش شنیده می‌شوند، دارای فرکانسی بین 20 تا 20000 هرتز است.

دگر آهنگش (Modulated)

 

انرژی آکوستیکی که همراه گفتار است از ماهیچه‌های سینه نشات می‌گیرد. این ماهیچه‌ها هنگام انقباض هوا را از ششها به سوی اجزای مختلفی که ساز و کار صوتی ا تشکیل می‌دهند، روانه می‌سازد. این جریان دائم هوا را می‌توان حامل انرژی دانست که باید از حیث سرعت و فشار برای تولید صوت دگر آهنگیده شود. این تغییر لازم به یکی از دو طریق اساسی که به تولید صوتهای با صدا و بی‌صدا منجر می‌شود، انجام می‌گیرد.

 

صوت با صدا

صوت با صدا ، شامل حرکات حروف مصوت گفتار معمولی و همچنین آهنگهای مخصوص صداهای آوازه خوانی است. عامل اصلی دگر آهنگش صوتهای صدادار نای است که تارهای صوتی در عرض آن کشیده شده‌اند.

ساختمان تارهای صوتی

تارهای صوتی تشکیل از دو نوار پرده مانند که دیافراگمی شکاف دار را درست می‌کنند، تشکیل یافته است، و به واسطه باز و بسته شدن این شکاف در اثر ارتعاش جریا

ن هوا دگر آهنگیده می‌شوند. طول سوراخ وسط دیافراگم که هنگام عمل به شکاف تبدیل می‌گردد، در مردان 25 سانتیمتر و در زنان 15 سانتیمتر است و کششی که تار

های صوتی با آن کشیده می‌شوند، فرکانس اصلی دگر آهنکش را معین می‌کنند.

وظیفه تارهای صوتی

عمل تارهای صوتی این است که تغییرات سرعت و فشار جریان دگر آهنگیده را به شکل منحنی دندانه اره‌ای در می‌آورد. وقتی منحنی دندانه اره‌ای را به کمک سری فوریه (Fourier) تجزیه کنیم دیده می‌شود که تعداد زیادی هارمونیکهایی که از حیث فرکانس با هم ارتباط دارند، در آن منحنی قرار گرفته‌اند.

شبکه آکوستیکی

حفره‌های متعددی که در حکم تشدید کننده هستند و همچنین سوراخهای بینی و حفره‌های گلو و دهان بر روی هم یک شبکه آکوستیکی را تشکیل می‌دهند که موجهای

فشار را دوباره دگر آهنگیده می‌کنند. بسیاری از این پارامترها را می‌توانیم به میل خود کنترل کنیم، یعنی با تغییر دادن وضعیت زبان یا تغییر شکل لبها می‌توان تعداد زیادی صوت با صدا تولید کرد.

صوتهای تنفسی

همچنین ساز و کار صوتی می‌تواند صدا را بدون استفاده از تارهای صوت

 

ی تولید کند. اینگونه صوتها را صوتهای تنفسی می‌نامند. مثلا اگر هوا را بطور دائم با فشار توام با تنفس از ششها خارج می‌سازیم، صدایی مانند هیس تولید می‌شود که شبیه به صدای فرار بخار است. ظاهرا این صدا به واسطه اغتشاشی است که در جریان هوا هنگام عبور از مسیر نامنظم دستگاه صوتی پیدا می شود.

صوت بی صدا

اینگونه صوتها شامل صامت‌های بی صدای مالشی (frictive) مانند f و s و همچنین صامت‌های بی صدای ایستی (stop) مانند p و t و k هستند. در اینجا ارتعاش اساسی اینگونه تولید می‌شود که لبها ، دندانها و زبان ، جریان هوا را دگر آهنگیده می‌کنند. تجزیه انواع صوتهای بی صدا وجود نواری از فرکانسهای پیاپی را بیشتر در قسمت بالای فرکانسهای قابل شنیدن قرار دارند، آشکار می‌سازد.
سایه صوت (OMBRE ACOUSTIQUE)
آیا سایه صوت قابل مشاهده است؟

سایه صوت چه شکلی تشکیل می‌شود ؟

آیا سایه صوت را می‌توان همانند سایه نور تشخیص داد؟

چرا هنگام مکالمه با تلفن هر چند بلند حرف بزنیم باز صدای رسیده به طرف مقابل چندان تغییر نمی‌کند؟

چرا صوت موسیقی که ما در خارج از تالار می‌شنویم، به اندازه صدای داخل تالار برای ما جذاب نیست؟

بین صوت و نور ظاهرا جزئی اختلاف مشاهده می‌شود که لازم است راجع به آن توضیح دهیم. می‌دانیم که صوت و نور هر دو ماهیت موجی دارند و اکثر آنچه را ک

ه در مورد امواج نوری مشاهده می‌کنیم ، در مورد فیزیک امواج صوتی نیز قابل مشاهده است.

علل تشکیل سایه صوت

از جمله چیزهایی که وجودش در مورد فیزیک امواج نوری بخوبی قابل روئیت و مشاهده است سایه نور است. در صورتی که در فیزیک امواج صوتی معمولا سایه واضح مشاهده نمی‌شود. علت حقیقی این امر این نیست که امواج صوتی در برخورد با مانع ، تولید سایه نمی‌کنند. زیرا در عمل مانعی که ابعادش به اندازه طول موج صوت بزرگ باشد، در دسترس ما نیست.

پراش نور

بزرگی طول موج نور در حدود اعشار میکرونی می‌باشد. بنابرین ، هر گونه مانعی ولو کوچک هم که باشد ابعادش نسبت به طول موج نور بی‌نهایت بزرگ است. مثلا ابعاد در ، دیوار ، پرده و دسته صندلی ، برگ درختان و غیره هر کدام میلیونها دفعه و بیشتر بزرگتر از طول موج نور می‌باشند و البته وقتی مانع خیلی کوچک و یا باریک شود ، مثلا به کوچکی سوزن و یا به باریکی رشته مویی باشد. دیگر نمی‌تواند برای نور ، سایه خوبی درست کند. و د

ر این حالت پدیده دیفراکسیون حادث می‌گردد و در پشت مانع بطریق خاصی نور مشاهده می‌شود.

دیفراکسیون صوت

طول موج صداهای انسانی در حدود متر است (برای حرف ز

دن معمولی مردان طول موج از 25 -3 متر و برای حرف زدن معمولی زنها طول موج از 12 متر تا 15 متر تغییر می‌کند) بنابرین مثلا دیواری که دارای ده متر باشد. نسبت به طول موج چندان بزرگ نیست و نمی‌تواند برای آن حائل خوبی باشد و از این جهت در اثر دیفراکسیون صوت صدای صحبت کننده از پشت آن شنیده می شود.

نمایش سایه صوت

اگر نت صوت خیلی زیر باشد مشاهده سایه آن آسانتر است. و می‌توان در آزمایشگاه با آنها سایه صوت را درست کرد. مثلا ممکن است با سوت گالتن (سوتی است که طول موج آن در حدود دسیمتر و اعشار آن می‌باشد) با بکار بردن مقوایی به ابعاد متر تا اندازه سایه صوت را قابل مشاهده نمود.

می‌دانیم که هر نوع صوتی با مشخصات سه گانه خود یعنی شدت ، ارتفاع ، طنین مشخص می‌گردد. و چون هر گونه صدایی مخلوط از صدای اصلی و هارمونیکهای آن و در نتیجه مخلوطی از صداهایی با ارتفاع مختلف می‌باشد. و لذا وقتی مانع در جلو فیزیک امواج صوتی قرار می‌گیرد ممکن است بعضی از آن صداها زیرترند بکلی متوقف گردند و برای آنها تولید سایه شود و یا بطور ناقص به پشت مانع برسند. بنابراین عمل مانع نسبت به صداهای زیر و بم یکسان نمی‌باشد. نتیجه اینکه ممکن است در خلا ، دیوار مشخصات صوتی که در جلوی آن

درست شده است موجود نباشد. و بطور خلاصه صدا در رسیدن به پشت مانع تغییر نماید.

 

کلمات کلیدی :